Antik ve modern dönemlerden sonra, biraz da post-modern zamanlara bakarak, toplumlara yönlendirilen büyük algıları ve bunun nasıl karşılık bulduğunu, yapay gerçeklik içinde yaşanan o derin çelişkiyi yazacağım.
Antik dönemler
Bu bir "yaratılan kültürün" mayasının tutturulması ve bunun "diğerlerine transferi" yoluyla geliştirilen "büyük algı" meselesidir, ancak bugün bizler bunları çoğu kere görmezden geliriz…
Batı dünyasını nasıl düşünüyoruz?
Bir hedefe odaklanmış, kayma yaşamamış, çözüm peşinde koşan ve bilimsel aklı öne çıkaran ve rakibi ikna edecek güç parametrelerini geliştiren…
Genel bakış ile böyle düşünenlerin olduğunu görebilirsiniz.
Peki, tamamen böyle mi?
Bakın size önemli gördüğüm bazı kültürlerle ilgili bir hatırlatma yapacağım.
Eğer bir oluşumun, ismin, kavramın kaynağını veya kökünü iyi biliyorsanız, bugün elinizdekinin ne olduğunu, yaratılan kültürü, yapılan transferi ve etkin olan büyük algıyı daha doğru tarif edebilirsiniz.
Bunun örneklerini vereceğim.
Türkiye'nin güneydoğusunda İsrail, batısında Yunanistan var.
Bunlar vaktiyle Osmanlı toprağındaki topluluklardı.
Osmanlı öncesini düşünün, Roma zamanını; bugünkü ulus devlet olan Yunanistan'dan iz yoktu.
Helen kültüründen söz edenler olurdu, Romalılar onlara Grek, Persler Yunan (İyon) derlerdi.
Yakın tarih, 1948 öncesinde Filistin diyarı vardı, ama İsrail devleti yoktu.
Gelin bunlara çok daha gerilere gidip göz atalım.
İsrail toplumu ve sonrasında devleti, bir "yaratılmış gerçekliktir".
Ancak İsrail ve izinin geçtiği bölgeler için önemli olan din konusunu çıkarın, geriye pek bir şey kalmaz.
Sami dili konuşan göçer aile topluluğu (daha sonra kendilerine Yahudi ve İsrail dediler, başkalarına da böyle dedirttiler), MÖ 2000'lerden beri kendilerine gelişme imkânları yarattılar.
Çıkış yerleri bugün Ortadoğu denilen coğrafya.
Bu toplum için, yoktan, "ben de başarabilirim" iddiasıyla, bir "kavim" olma durumu söz konusudur.
Bunu iyi anlamak gerekmektedir.
Düşünceden, müteşabihten, idea'dan, gerçeğe; ülke ve millete.
Babil dilinde "abu ramu" "büyük baba", Sami dilinde "ibri" "karşıya geçen, göçer", Antik Mısır kayıtlarında "habiru"lar veya "apiru"lar "köleler" demek, İbrahim buradan gelir.
İnsanlar başta İbrahim'i, sonrasında diğer bilinen isimleri, Musa, Davud ve Süleyman'ı bugün de takip ederler.
Bugün de aynı yol üzerinde ilerlerken, kazanımlarını korumak, mümkünse, etrafa yaymak ve gücü geliştirmek için, her döneme ilişkin ortaya çıkan şartlarda ilave olarak, ciddi "politik" kararlar alıp buna göre hareket etmeyi düşünürler.
Bizler bunları teo-politik olarak okuruz; ama aslında politika!
Eğer bu konuya bakıp, birini diğeri ile mukayese edecekseniz, bu ve benzeri parametreleri kullanmalısınız.
Ama, "bu konu dinidir, ilahidir, tartışmasız inanç bağlamıdır, fikir beyan edemezsiniz" derseniz.
Aslında bu da bir gerçek durumdur.
Bu durumda, kendine göre fikirleri olan gerçek kişiler ve sahaya yansıttıkları fiilleri var ne de olsa.
Ya kendi kendinizin aklını ve eylemlerini bağlarsınız ya da hâkim algı içinde bunu size dayatırlar, bunun farkında olsanız bile içinden çıkamazsınız.
Aynı şekilde, Yunan toplumu ve sonrasında devleti de yaratılmıştır.
Yunanlılar büyük ölçüde Batı kültürünün yarattığı bir gerçektir.
Ancak biliriz, Yunanlıların kültürünü Antik Mısırlılarla, Fenikelilerle, Filistîlerle birlikte okumaya başladığınızda, bütün tablo farklılaşır.
Çünkü eski efsaneler bile Yunanlıları, Mısır'ın, Fenikelilerin, Filistîlerin altında tarif etmektedir.
Yunan tanrıları diye bilinen açıklamaların birçoğunun çıkış yeri Sami dilindendir.
Bunun öyküsünü de MÖ 3000'leden bu tarafa, ama özellikle MÖ 2000'lerden itibaren okuyabilirsiniz.
Çok güçlü Antik Mısır'ı, o dönemin Girit kültürünü, denizci kavim olan Fenikelileri, Filistîleri, Anadolu'daki Frigleri, Hititleri, Luvileri, Likyalıları, Troyalıları yerli yerine oturtmak gerekir.
O dönemlerdeki Mısır ve Fenike kolonileşme dönemleri çok iyi tahlil edilmelidir.
Bu dönemlerin gelişimine paralele olarak kültürün, dinin ve felsefenin gelişimine bakabilirsiniz, yazıt, edebiyat ve şiir gibi anlatımları okuyabilirsiniz.
Mısır dinini, Hermesçiliği, sonra geliştirilen neo-Platonculuğu, kültürün evcilleşmesi süreçlerini, buna göre ortaya çıkarılan gnostisizmi, panteizmi, felsefeyi, rasyonelleşmeyi, hatta Aydınlanmayı ve bilimsel çalışmanın temellerini öyle baçıklayabilirsiniz.
Pre-Helenik denizci halkların üzerine bir perde çekilmesi zamanı gelip çatmıştır.
Çünkü burada artık (o dönem bile) dışlanan Sami kültürü ve Antik-Mısır vardır.
O halde biz de zamanı atlatalım, Avrupa Hıristiyanlığının korkuya kapıldığı evrelerinde Mısır'ı önemsizleştirmek, bunun yerine, bir tür "özgürleşmek" olarak algılanan Helenizm'i öne çıkarmak, Avrupalıların, Aydınlanmacıların, Fransız Devrimi'ni yapanların, ulusçuluk fikrini geliştirenlerin işine yaradı, bunu kullandılar, bir sürü de yaratılmış konuyu buna yüklediler.
Duvarcılık (Masonary) daha ziyade Fenikeli ustalardan çıkan ve kurumsallaşan bir meslektir.
Daha sonra bu meslektekilerden loncalar oluşmuştur. Bunun politik, sosyal, ekonomik ve kültürel yansımaları açısından, Avrupa'da gericiliğe karşı, mason-rasyonalizmi ortaya çıkmıştır.
Hıristiyanlığın canlanması ve kültürün yeniden gözden geçirilmesi dönemi başlatılmıştır.
Fransa'da ve İngiltere'de bu manada Helen tutkunluğu gelişmiştir. Simbiyotik ilişki!
Yahudileri ve Helenleri, bu ikisini de Batı dünyası bugün asla bırakmaz, hatta sahiplenir.
Çünkü; Batı normlarının gelişim süreçlerindeki açıklamalar, bu yaratılan algı ve çözümlere dayandırmışlardır; kendilerini tarif etmeye yarayışlı en büyük kültürel sebepleri işte buralardan itibaren yaratmışlardır.
Din, felsefe, kültür, politika, ekonomi…
Bu Ortadoğu coğrafyası ile ilişkili Avrupa'nın simbiyotik bir ilişkidir, başka türlü düşünemezsiniz.
Bugünkü tabirler Ortadoğu neresi? İndus'tan batıya doğru gelin, içinde Mezopotamya, Levant, Zagros Dağları, Mısır ve Nil Deltası, Arap Yarımadası, Arap Denizi var; Hint-Avrupa ve Sami konuşanlar var.
Ancak Türkler öyle değildir; bir yaratılmış gerçeklik mahsulü değil, tamamen gerçektir.
Yaratılmış kültürlerin ve simbiyozlarının iyi bildiği bir yöntem vardır; tamamen gerçek olanları başkalarıyla melezlerler ve tartışmalı hale getirirler.
Bu manada düşünün; Türkler, Arap da değildir, başka bir şey de!
Türkler, Avrasyalıdır (Bakınız: "Türklerin bin yılı" 1 ve "Ön-Türkler" 2).
Bunlar biraz derin konular…
Modern dönemler
Artık modern zamanlardayız.
İnsanlık, modern dünya inşasını üstlendi bile.
Hemen her şeyi biliriz, ama yine de yapay gerçeklik içinde derin çelişkideyiz!
Çelişkiyi fark etsek bile bildiklerimizle ilerlemeyi seçeriz, çünkü başka çıkış yok gibidir artık.
Özellikle insanın dünyasında bitmek bilmeyen bir güç mücadelesinin olduğunu biliriz.
Türkiye, Avrupa ile Asya arasında çok bilinçli hareket edilmesi gereken kritik bir coğrafyadadır, bunu da biliriz.
Toplumlarda öne çıkanları ve geride kalanları biliriz.
Sizin çok güçlü, aynı zamanda diğerlerinin zayıf olduğu zamanlar vardır; ki böyleyken iyisinizdir.
Örneğin Osmanlı'nın büyüme dönemlerinden biliriz.
Her yeni başlangıçta Türkler kendilerine ve öz değerlerine güvendiler, dahası, akıllıca bir politika izlediler.
Başlangıç yeterli değil, sürdürmek gerekir; güçlü olmak yeterli değil, sürdürmek gerekir; biliriz.
Bu güçlü olma halinin dünyadaki diğer gelişmelere de uyumlandırılması gerekmekteydi.
Güçlüyken, gücün piştiği zamanlarda bırakılmaz, üstelik dünyadaki diğer güçler üzerine dominasyon sağlanır.
Örneğin, bir ilerleme olacaksa bunu Osmanlı ortaya çıkarmalıydı, diğerleri onun gerisinden takip etmeliydi, keşifler gibi.
Başka örnek, Sanayi Devrimi'ni Osmanlı yapabilmeliydi, madenleri, petrolü, dokuma tezgahlarını, matbaayı herkesten önce bulmalıydı.
Bunlar hâkim olmayı sürdürmek için kat edilmesi gereken yollardan bazılarıydı.
Neden bunları söylüyorum?
Fark anlaşılsın diye. Zaten olmamış…
Peki bunları başkaları yaparsa ne olur?
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bu kez elbette ileriye geçenler kendilerine ve öz değerlerine güveneceklerdi, akıllıca yaptıkları her şey onları hızlıca geliştirerek hâkim kılacaktı.
Batı dünyası çok kompleks ve donanımlı bir gelişme süresi içine girdi.
Ortaya çıkan tablo şu oldu:
Batı her şeyin önünde, sömürgeci, zengin, herkese akıl verme ve bütün oyunları kurma pozisyonunda.
Organize etmek, düzenlemek, standart koymak, yaratmak, üretmek, başkalarına uygulatmak…
Rasgele değil, bilinçle yapmak, denemek, sindirmek, değerlendirmek…
Bunlar toplumlar için aynı zamanda yetenek ölçütleridir.
Hatta beğendiklerini yanlarına alıyorlar, beğenmediklerini dışarıya atıyorlar…
Kim çıkarını düşünmez ki?
Ama özellikle Batı dünyası demek, çıkarcılık ve kapitalizm demek, bunu biliriz.
Batı dünyasının içerisine Rusya'yı da koyuyorum, farklı düşünen varsa yanılır.
Hatta Rusya en iyi bilinen oportünistlerdendir.
Gerileme sebepleri ayrı konu.
Bu zaten hiç olmaması gereken bir durum.
Kimse kimseyi zorla geriletmeye o denli uğraşamaz; ancak gözü açık olan görülen zaaflardan istifadeyle kendi çıkarlarını geliştirir, geliştikçe güçlenir, açtığı alanlarda ustalaşır.
Gerilememek, zamanında önlem almak konusu var ki ben buna "beka" kavramı eşliğinde yüklü açıklamalar getirmekteyim.
Öyle veya böyle Osmanlı gerilememeliydi, bunun için çağın gerisinde kalmamalıydı.
Beka için bakınız: "Evrimleşen Beka" 3
Düşmeye gör!..
Osmanlı döneminin gerileme döneminde Almanlar, Ruslar, İngilizler, Fransızlar, velhasıl Batı'nın, ama o dönem dünyanın en güçlüsü olan Batı dünyasının kendi kültürü içerisinde gelişmiş olan bütün güçler, Osmanlı'ya neler yaptılar?..
Kendi tarihimiz olduğu nedenle bunları iyi biliriz.
Ama bazen duygusal davranıp değişik algılara da kayabiliriz.
Bu doğru anlatımdan kayma işi geleceğe de zarar verir, yanılgı yaratır, odak kaymamalıdır.
Politika, büyük strateji ve hatta başka bir söz, "idea" bir büyük iddiadır.
Ama odak kayması neticesinde ancak kendinizi aldatırsanız, rakibi ikna edecek güçte değilseniz, bunun yararlı değil, zararlıdır da.
Batı dünyasının yarattığı idea'larda, yaratılmış değerler vardır: Tarih, kültür, felsefe, vs. derken buradan ilerleyerek gelinen somut dünya kurgusu bile vardır.
Bu kez büyük amaçlar için politika ve çeşitli araçlar kullanılır, çıkarlar genişletilir.
Tarih şöyle yazdı: Hanedanlıkların yönetimde olduğu düzen yıkıldı.
Dünyada artık ulus devletler ve uluslararası düzen vardı.
Keşifler, Aydınlanma, Sanayi Devrimi, Fransız İhtilali, vs. hep Batı'nın gelişmesiyle oldu…
Düzen haliyle Batı'nın düzeniydi.
Mutfaklarda kullanılan tencereler, tezgâhta dikiş makineleri, öğrencilerin elindeki kalemler, savaşta atılan mermiler, bankalardan alınan krediler, her ne varsa artık Batı'nın işiydi, düzenlemesiydi, sermayesine bağlıydı.
Ne yapacaksınız?
Başka bir dünya yoktu ki?
Örneğin, böyle bir ilerleme yolunda Japonya da bu dünyanın parçasıydı, ulus devletti.
I. Dünya Savaş bitti; Osmanlı da bitti…
Osmanlı'nın ürettiği ve savunduğu değerler, Batı'da ve özellikle Avrupa'da 15'inci asırdan itibaren gelişen her türlü değerin çok gerisinde kaldı.
Bırakın demiri, çeliği, topu, tüfeği, sistem olarak (ekonomik-sistem, üretim sistemi, politik sistem, sosyal sistem, ulaşım ve haberleşme sistemi, sağlık sistemi, eğitim sistemi, vs. alanlarda) bakın, her yönüyle yetersiz bir durum söz konusudur.
Yani, Osmanlı'nın o haliyle, tam da bu coğrafyada, daha fazla yapabileceği bir şey kalmamıştı.
Sistem konusu etraflıca yazdım, bakınız: "Yüksek Politika ve Sistem" 4
Modernizmi, emperyalizmi, ulusçuluğu, vs. eleştirenler çıkabilir ama, böylesi yetersizliklere bakıldığında görülecektir, ortada gerçek bir durum var.
Bankalar, sigortalar, gümrükler, ticaret, hukuk…
Türkiye Cumhuriyeti kuruldu, işte bu dünyanın icaplarına ve gerçek duruma göre!
Ancak Batı dünyası hem veren, düzenleyen, standart koyan, ölçen hem de çıkarını düşünendir.
Haliyle kendilerine ait bir algı, kültür, idea, politika vardır.
Bu durumu bilmek, neyi ne kadar yapmak gerektiğini ayırt etmek gerekir, bunu biliriz.
Örneğin Batı kulübü, (ilk müracaat edenler arasında olduğu halde) Türkiye'yi Avrupa Birliği'ne almadı.
Batı Türkiye ile zenginlikleri paylaşmak için hep tereddüt etti.
Ama Batı'nın gözünde Yunanistan başka!
Türkler hakkında söylendiği gibi: Kökü kurumayacak kadar sulamak, dalları büyümeyecek kadar budamak lazım!..
Dünya biraz hızlandı, her yönüyle.
Çok badireler atlatıldı, savaşlar dahil.
Türkiye de gördü, geçirdi, hatta bazen patinaj yapsa da çok çalıştı.
Ne diyelim? Gelişti ve bugünlere geldi.
Biraz da post-modern
Post-modern Politik Ekosistem5 konusunu okumanızı tavsiye ederim.
Bu ekosistemde, simbiyozlar, simülasyonlar, groteksler, yeni normaller, uygulamalar, realizm, idealizm ve paradokslar açıklanıyor.
Batı dünyası bugün Atlantik'in dışında, Körfez Ülkeleri'ni, İsrail'i ve belki de Hint-Pasifik'i de içine alacak şekilde, kendine yeni bir gelişme imkânı yarattı.
Aslında insanlık için "yeniden küresel oldu" denebilir.
Bugün bakın ne İngiltere ne Amerika ne de diğerleri İsrail'den vazgeçmiyorlar, hatta buna tereddütsüz Çin'i ve Rusya'yı da dahil edin.
O halde soralım: Böyle bir dünyada Türkiye ne yapmalı ne yapmamalı?
Türkler her daim önce kendine güvenmek zorundadır.
Hatta millet "eyvah" dediği zaman, arkasına takılıp, o mücadeleye destek verecek gerçek müttefiklere de ihtiyacı vardır.
"Gerçek müttefik" diye bir kavramın anlamı ve net karşılığı var mı acaba?
Biz bunu biliriz, diyenler var mı?
Bu güçlü olma ve gücü sürdürme halini çok akıllıca inşa etmek gerektiği ortadadır.
Tecrübeler mevcut!
Çağın gerisinde kalmak demek, her şeyden uzak kalmak, uluslararası cazibeyi ve küresel motivasyonu kaybetmek demektir.
Üstelik başkalarına kolay lokma olma hali söz konusu ise kimse gözünün yaşına bakmaz, bunu çok iyi biliriz.
Geri kalmayacaksınız; en önemli husus bu! Hatta bir değeri ilk bulan, ileridekini keşfeden ve örnek alınan siz olacaksınız.
Kavramlar, isimler, fiiller sizinki olacak.
Başka nasıl cazip olunur ve itibar görülür ki?
Herkes bu tarafa bakıyorken, sen başka tarafa bakmayacaksın; herkes bu tarafta terliyorken, sen başka bir yerde terlemeyeceksin; herkes patron olmanın yolunu bulabiliyorken, sen taşeronluğa razı olmayacaksın; dünya böyleyken, sen başka bir alemde hayal peşinde koşmayacaksın…
Parasını verir alırım demek, müstemleke aklıyla hareket etmek ve savurganlık etmek demek, biliriz.
Mesela kasanızda 10 trilyon dolarınız veya bu çapta bir teminatınız yoksa, benim sistemim daha doğru diye iddia etmeyeceksiniz.
Baştan kaybedersiniz.
Antik dönemlerde bile böylesi hatalarla ilerlenememiştir.
Batı, yani Avrupa, Amerika, Rusya bu oyunları başından beri biliyor.
Bugün ise bu oyunu Çin ve Hindistan da öğrendi. Artık herkes oyunda…
Şimdi söyleyin, Amerika, Avrupa, Rusya, Çin veya Hindistan, mesela, hiç İsrail'i veya Yunanistan'ı elden çıkaracak veya görmezden gelecek bir işe dahil oluyor mu?
Enteresan olabilir.
Neyse, günümüze gelelim:
Geri kalmayacaksınız, zira onların kurguladığı değerlerin dünyası sürekli açıkgöz olmayı gerektiriyor.
Asla zaafa düşmemek gerektiğinin bilincinde olacaksınız.
Dış veya iç, politika yaparken çok dikkatli olacaksınız.
Sermaye, teknoloji, patent, değerler ve standartlar onlardaysa ve size "pazarlık edelim, anlaşalım" diyorlarsa, dikkat edeceksiniz.
Başka yol yok; uluslararası, küresel icapları ve bunlarla birlikte uygulanan hukuku ve usulleri iyi bileceksiniz, elinizde ne var, ondaki ne, bunu bilmeden masaya oturmayacaksınız, nasıl olsa öğrenirim demeyeceksiniz, ama neticede net ve güvenilir olacaksınız, örnek olmayan davranışlara tevessül etmeyeceksiniz, zaaf göstermeyeceksiniz.
Kurtuluş Savaşı'nı düşünün.
Yunanlı mesela; 15'inci asırda kim oluyordu da 20'nci asırda Türk askerinin karşısına çıkabilecek gücü buldu, "Megali Idea" dedikleri bir yalanın peşinde koştu?
Megali Idea, yani büyük ideal, hedef, amaç…
Bu elbise Yunanlıya bol gelir de benim söylediğim zaten bu değil.
Yahudi'nin teo-politik hedefini de düşünün (Arz-ı Mev'ud dedikleri "Vadedilmiş Topraklar").
Bu uydurmaca da ona iki numara bol gelir.
Benim söylediğim; ideal, iddia, politika!
İnsanların yöntemi bu kavramlarla hayata geçebiliyor.
Bugüne yansıyan ve bazı politikacıları kullanan bir anlatımım var, bunu okumadan yola çıkanlar zaten teslim olmuşlardandır!
Bakınız: "Tarihte ve Coğrafyada Konumlanmak" 6
Türkler her türlü elbiseyi giyebilir, bunu kaldırabilir, taşıyabilir.
O halde geridekileri değil, ileridekileri hesap edip bakmak gerekir.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
8 Eylül 2025 - Nepal'in başkenti Katmandu'da protestocular, parlamento binasının önünde slogan atıyor. Yetkililer ve yerel medyaya göre, Nepal'de hükümetin sosyal medya yasağı ve yolsuzluk iddialarına karşı düzenlenen şiddetli protestolar sırasında en az 19 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. Polis, genç protestoculara gerçek mermiler ateşledi ve göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullandı. Yerel bir yetkili, bazı protestocuların Katmandu'daki parlamento kompleksine bir barikatı aşarak zorla girdiğini söyledi. Aralarında okul ve üniversite üniformalı öğrencilerin de bulunduğu binlerce genç, "Sosyal medyayı değil, yolsuzluğu kapatın", "Sosyal medyanın yasağını kaldırın" ve "Gençler yolsuzluğa karşı" yazılı dövizlerle protestoya katılarak yürüdü. (Niranjan Shrestha/AP) -
2/30
7 Eylül 2025 - İspanyol tenisçi Carlos Alcaraz, ABD Açık'ta finalde İtalyan Jannik Sinner'ı mağlup ederek kariyerindeki 6. Grand Slam kupasını kazandı. Bu yıl Avustrayla Açık'ı kazanan, Roland Garros'da final kaybeden, Wimbledon'da ilk şampiyonluğunu yaşayan dünya 1 numarası 24 yaşındaki İtalyan raket Sinner, ABD Açık'ta geçen yılın şampiyonuydu. Bu yıl finalde Sinner'i 2-0 geriden gelip yenerek Roland Garros zaferi yaşayan 22 yaşındaki dünya 2 numarası Alcaraz, Wimbledon finalinde ise ezeli rakibine 3-1 yenilmişti. İki tenisçi bu yıl Fransa Açık ve Wimbledon'ın ardından üçüncü kez finalde kozlarını paylaştı. Alcaraz, 2015'ten bu yana turnuvada set vermeden finale çıkan ilk sporcu oldu. İspanyol raket, 22 yaş 111 günle Rafael Nadal ve Bjorn Borg'ün ardından 7 grand slam finaline ulaşan en genç sporcu unvanını elde etti. Alcaraz bu zaferle dünya 1 numarası oldu (Kena Betancur/AFP) -
3/30
6 Eylül 2025 - Ünlü moda tasarımcısı Giorgio Armani'nin tabutu, İtalya'nın Milano kentindeki Armani Tiyatrosu'nda üzerinde çiçeklerle duruyor. 4 Eylül Perşembe günü 91 yaşında hayatını kaybeden Armani'ye saygılarını sunmak isteyen yüzlerce kişi, Armani Tiyatrosu'nda bugün sessiz bir kuyruk oluşturdu. Bugünün en ünlü tasarımcılarından Armani, 1975'te Milano'da moda evini açarak kısa sürede sektörün zirvesine yükseldi ve Hollywood ünlülerinin kıyafetlerini tasarladı. Tabutu yarın da halkın ziyaretine açık olacak tasarımcı, pazartesi günü özel bir cenaze töreninin ardından defnedilecek. (Gonzalo Fuentes/Reuters) -
4/30
5 Eylül 2025 - Afganistan'daki şiddetli depremin ardından Kunar vilayetine bağlı Nurgal ilçesinde halk, derme çatma çadırlara sığınıyor. Dün Afganistan'ın güneydoğusunu vuran 6,2 büyüklüğündeki depremle birlikte aynı bölge, pazar gününden bu yana üçüncü depreme sahne oldu. Şiddetli sarsıntılar nedeniyle en az 2 bin 200 kişinin hayatını kaybettiği ve 3 bin 640 kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Depremin vurduğu Kunar vilayetinde yaşayanlar "her şeyin yerle bir olduğunu" söylüyor. Yetkililer, en az 6 bin 700 evin yıkıldığını aktarırken, Birleşmiş Milletler, enkaz altında kalan insanlarla birlikte ölü sayısının artabileceği uyarısında bulunuyor. (Sayed Hassib/Reuters) -
5/30
4 Eylül 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı'nda yemek bekliyor. Gazze'deki Sağlık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, açlıktan hayatını kaybedenlere ilişkin son bilgiler paylaşıldı. Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'ten bu yana açlıktan hayatını kaybedenlerin sayısı 131'i çocuk olmak üzere 370'e yükselirken, İsrail ordusunun, sabah saatlerinden bu yana düzenlediği saldırılarda 20 Filistinli yaşamını yitirdi. Birleşmiş Milletlerin desteklediği Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması'nın 22 Ağustos'taki açıklamasıyla Gazze'de kıtlık ilan etmesinden bu yana ise 16'sı çocuk 92 kişinin açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle yaşamını yitirdiği ifade edildi. (Eyad Baba/AFP) -
6/30
3 Eylül 2025 - Rus devlet ajansı Sputnik'in yayımladığı bu fotoğrafta, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Pekin'in Tiananmen Meydanı'nda Japonya'ya karşı zaferin ve II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıldönümünü anan askeri geçit töreni öncesinde toplu fotoğraf çekiminin ardından Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'le konuşuyor. Çin, ülke tarihindeki en büyük askeri geçit törenini düzenledi. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un da katıldığı törende "Dünyanın barış ya da savaş arasında bir seçimle karşı karşıya olduğu" uyarısında bulunuldu. Büyük pankartlar taşıyan helikopterler ve savaş uçakları, 70 dakikalık bir gösteri sundu ve gösterinin sonunda 80 bin "barış" kuşu serbest bırakıldı. (Alexander Kazakov/AFP) -
7/30
2 Eylül 2025 - 82'inci Uluslararası Venedik Film Festivali'nde A House Of Dynamite'ın kırmızı halı törenine Britanyalı aktör Idris Elba da katıldı. 27 Ağustos'ta başlayan ve dünyanın en prestijli sinema etkinliklerinden olan festival, 6 Eylül'de son bulacak. George Clooney, Julia Roberts, Cate Blanchett, Emma Stone, Idris Elba, Ayo Edbiri ve Jacob Elordi gibi yıldız isimlerin rol aldığı yapımların yarışacağı festivalde, Kathryn Bigelow, Guillermo del Toro, Jim Jarmusch, Noah Baumbach, Park Chan-wook ve Yorgos Lanthimos gibi usta yönetmenler de uzun bir aradan sonra yeni filmleriyle sinema dünyasına dönüş yapıyor. (Stefano Rellandini/AFP) -
8/30
1 Eylül 2025 - Endonezya'nın başkenti Jakarta'da Askerler, Ulusal Anıt kompleksinde isyan karşıtı eğitime katılırken, parlamenterlere ekstra ücret ve konut ödenekleri gibi konularla ilgili yaygın hükümet karşıtı protestolar nedeniyle güvenlik sıkılaştırıldı. Cuma günü Jakarta'da başlayan gösteriler diğer şehirlere de yayıldı. Gösterilerin ilk nedeni perşembe günü parlamento yakınlarında bir polis aracının çarptığı motosikletin sürücüsünün ölmesiydi. Parlamenterlerin maaşlarına zam yapılmasına karşı çıkan ve eğitim harcamalarının arttırılmasını talep eden göstericilerle polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. (Willy Kurniawan/Reuters) -
9/30
31 Ağustos 2025 - Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nin Mittenwald kentinde düzenlenen 70. Bavyera "Parmak Güreşi" (Fingerhakeln) şampiyonası ilginç anlara sahne oldu. (Michaela Stache / AFP) -
10/30
30 Ağustos 2025 - Pakistan'ın Lahor kentindeki Ravi Nehri'nin taşması sonucu binalar kısmen sular altında kaldı. Asya ülkesi muson mevsiminin getirdiği yıkımla mücadele ederken Pencap eyaletindeki üç büyük nehir ülke tarihinde ilk kez aynı anda taştı. Pencap Afet Yönetim İdaresi'nin bugün yaptığı açıklamaya göre 26 Haziran'dan bu yana 195'i sadece Pencap eyaletinde olmak üzere 835 kişi hayatını kaybetti. Eyalette sel nedeniyle mahsur kalan 481 bin kişinin tahliye edildiği de bildirildi. (Aamir Qureshi/ AFP) -
11/30
29 Ağustos 2025 - McLaren'in Avustralyalı sürücüsü Oscar Piastri, Hollanda'nın batısındaki Zandvoort Pisti'nde Formula 1 Hollanda Grand Prix'si öncesinde düzenlenen ilk antrenman seansında yarışıyor. F1'in yaz molasının bitmesinin ardından pilotlar bugün antrenman yarışı için pistteki yerlerini aldı. Lando Norris ilk seansı birinci bitiren isim olurken onu Piastri takip etti. Son yılların gözde ismi Max Verstappen ise 6. sırada yer aldı. Sonraki günlerde devam edecek antrenman ve sıralama turlarının ardından Hollanda Grand Prix'si yarışı 31 Ağustos'ta düzenlenecek. (John Thys/ AFP) -
12/30
28 Ağustos 2025 - Endonezya'nın başkenti Cakarta'daki parlamento binası yakınlarında, çalışma koşullarının iyileştirilmesi için düzenlenen sendika protestosu sırasında bir gösterici biber gazının içinden koşuyor. Endonezya Sendikalar Konfederasyonu ve İşçi Partisi'nin düzenlediği eylemde bugün binlerce işçi düşük ücretler, dış kaynak kullanımı ve milletvekillerinin artan yan haklarını protesto etmek için başkentteki Temsilciler Meclisi'nin önünde toplandı. Önceki günlerde başlayan protestolarda, milletvekillerinin maaşlarına ek olarak aldığı ve asgari ücretin 10 katını bulan ödeneklere de tepki gösterildi. İşçiler aynı zamanda yolsuzluğa karşı daha sıkı yasal düzenlemeler getirilmesini de talep etti (Yasuyoshi Chiba/AFP) -
13/30
27 Ağustos 2025 - ABD Ulusal Muhafızlar'ın silahlı üyeleri, başkent Washington DC'deki Lincoln Anıtı yakınlarındaki National Mall'da devriye geziyor. ABD Başkanı Donald Trump 25 Ağustos'ta Washington'daki güvenlik kontrolünü sıkılaştıran yeni tedbirler açıklarken, Savunma Bakanı Pete Hegseth'e Washington Ulusal Muhafızları bünyesinde kamu düzeni için özel bir birim kurması ve nakitsiz kefalete son vermesi emrini verdi. Demokratlar Trump'ı, en son ABD başkentine asker konuşlandırarak, başkanlık yetkilerini anayasal sınırların çok ötesine taşımakla suçluyor. Maryland Valisi Wes Moore, Ulusal Muhafızlar'ın başkente konuşlandırılmasına tepki göstererek bunun sürdürülebilir ve ölçeklenebilir olmadığını savundu. ABD Başkanı ise daha önce "Gerekirse orduyu da buraya getireceğim" demişti (Saul Loeb/AFP) -
14/30
26 Ağustos 2025 - İspanya'nın kuzeybatısındaki Garano'da yaşanan orman yangını. Dış yardımların azaldığı ve hava sıcaklıklarının soğumasının beklendiği İspanya'da yetkililer, bir düzineden fazla ciddi orman yangınının devam ettiğini söyledi. Hükümet, sel ve orman yangınlarından etkilenen yerleri afet bölgesi ilan etme kararı aldı. İçişleri Bakanı Fernando Grande Marlaska orman yangınlarının ülke tarihindeki en büyük yangınlar olduğunun altını çizerek, acil durumun halen sona ermediğini belirtti. İspanya'da afet bölgeleriyle ilgili yürürlükte olan kanun gereğince kişilere birincil konutlarında ve temel ihtiyaç maddelerinde meydana gelen hasar için mali yardım sağlanıyor, yerel yönetimlere eylemlerinden kaynaklanan giderler için tazminat veriliyor, ayrıca kişisel yardım veya mal sağlayan kişi ve kuruluşlara da destek sunuluyor. İspanya'da sadece ağustosta 370 bin hektardan fazla ormanlık ve kırsal alan kül oldu. (Cesar Manso/AFP) -
15/30
25 Ağustos 2025 - Hindistan'da bir balıkçı, Chennai'deki Kasimedu balıkçı limanında sabahın erken saatlerinde taze avının ardından balıklarını kurumaya bırakıyor. ABD Başkanı Donald Trump, Rusya'dan petrol satın alan Yeni Delhi'yi cezalandırmak için Hindistan'a uygulanan ithalat vergilerini yüzde 25'ten yüzde 50'ye çıkarmakla tehdit etti ve bu alımların Moskova'nın Ukrayna istilasını finanse etmesine yardımcı olduğunu söyledi. Vergilerin artması mücevherden tekstile ve deniz ürünlerine kadar düşük marjlı, emek yoğun endüstrileri altüst etme tehdidinde bulunurken Hintli ihracatçılar, olumsuz etkilerini hafifletmek için seçenekler arıyor. (R. Satish Babu/AFP) -
16/30
24 Ağustos 2025 - Ducati Lenovo takımının İspanyol sürücüsü Marc Marquez, Macaristan'da düzenlenen MotoGP yarışında zafere ulaşan isim oldu. Motosiklet yarışlarının en önemli organizasyonunda sezonun 14. etabı, başkent Budapeşte yakınlarındaki 4,08 kilometrelik Balaton Park'ta, 26 tur üzerinden düzenlendi. MotoGP'de 6 kez şampiyonluk yaşayan Marquez, bitiş çizgisini 42 dakika, 37 saniyelik süresiyle birinci sırada geçerek üst üste 7, sezonun 10. zaferine ulaştı. Red Bull KTM takımından İspanyol Pedro Acosta, liderin 4,314 saniye gerisinde ikinci, Aprilia ekibinin İtalyan pilotu Marco Bezzecchi ise Marquez'in 7,488 saniye arkasında üçüncü sırayı aldı. Sezonun 15. yarışı Katalonya Grand Prix'si, 7 Eylül Pazar günü koşulacak. (AFP) -
17/30
23 Ağustos 2025 - Gazze'de Filistinli bir çocuk yardım mutfağının önünde elindeki boş bir tencereyle pilav almak için bekliyor. Birleşmiş Milletler, 22 Ağustos'ta Gazze'de resmen kıtlık ilan ederek neredeyde iki yıldır süren savaş boyunca İsrail'in yardımları "sistematik olarak engellemekle" suçladı. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu BM'in raporunun bulgularının "yalan" olduğunu iddia etti (Omar Al-Qattaa / AFP) -
18/30
22 Ağustos 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'daki Oval Ofis'te yapılan duyuru sırasında FIFA Dünya Kupası'nın şampiyonluk kupasını tutuyor. Trump bugün yaptığı açıklamada 2026 FIFA Dünya Kupası kuralarının ABD'nin başkenti Washington'daki Kennedy Center'da 5 Aralık'ta çekileceğini açıkladı. FIFA Başkanı Gianni Infantino, çok az kişinin bu kupaya dokunmasına izin verildiğini belirterek Trump'a "Bu sadece kazananlar için ve siz bir kazanan olduğunuz için elbette dokunabilirsiniz" dedi. 11 Haziran ila 19 Temmuz'da gerçekleşecek 2026 Dünya Kupası, Kanada, Meksika ve ABD tarafından ortaklaşa düzenlenecek (Jacquelyn Martin/AP) -
19/30
21 Ağustos 2025 - ABD'nin Kaliforniya eyaletine bağlı Calistoga yakınlarında çıkan Pickett Yangını sürerken havadan yangın geciktirici atılıyor. Öğleden sonra Calistoga'nın kuzey ucunda hızla yayılan orman yangını, Napa Vadisi'ndeki birkaç tanınmış şarap imalathanesini tehdit ediyor. Ekipler akşam boyunca alevleri kontrol altına almak için çalışırken, kırsal kesimlerde tahliye emirleri verildi. Kaliforniya, bu yıl rekor düzeyde sıcak yaz aylarının yaşanmasıyla en kötü orman yangını sezonlarından biriyle karşı karşıya kaldı. Öte yandan Ulusal Hava Durumu Servisi, ABD Orman Hizmetleri ve Federal Acil Durum Yönetim Ajansı gibi yangınla mücadele, yangın önleme ve iyileştirme çalışmalarına yardımcı olan federal kurumların bütçelerinde kesintiye gidiliyor. (Scott Strazzante/San Francisco Chronicle via AP) -
20/30
20 Ağustos 2025 - Gemiler ve tekneler, Hollanda'nın başkenti Amsterdam'da düzenlenen 50. SAIL Amsterdam festivali sırasında Sail-in Geçit Töreni'nde yelken açıyor. Dünyanın dört bir yanından gelen büyük gemiler Kuzey Denizi Kanalı'ndan Amsterdam'a doğru geçit töreni yaptı. Peru, Uruguay, Almanya ve Fransa'dan gelen mürettebatlar güvertelerinden el sallarken, kalabalıklar kıyı boyunca tezahürat yaptı. Bu gösteri, Amsterdam'ın gemileri, denizcileri ve şehrin denizcilik geçmişini kutlayan 5 günlük denizcilik festivalinin başlangıcı oldu. Festivalin 2,3 ila 2,5 milyon ziyaretçi çekmesi bekleniyor. Liman müdürü Milembe Mateyo, Yelkenli Geçit Töreni'nin festivalin en zorlu anı olduğunu söyledi. "Çok fazla basın mensubu var, festivali görmek isteyen çok sayıda tekne var, yüksek mevkilerde orada olmak isteyen çok sayıda insan var, bu yüzden en zorlu an bu" dedi. (Koen Van Weel/AFP) -
21/30
19 Ağustos 2025 - İsrail birlikleri, İsrail'in Gazze Şeridi'yle olan sınır çiti yakınında tank sürüyor. Gazze Sivil Savunma Ajansı, İsrail'in bölge genelindeki saldırıları ve ateşi sonucu 31 kişinin öldüğünü bildirdi. Sözcü Mahmud Bassal, AFP'ye yaptığı açıklamada, Gazze Şehri'nin Zeytun ve Sabra mahallelerinde durumun "çok tehlikeli ve dayanılmaz" olduğunu ve "topçu atışlarının aralıklarla devam ettiğini" söyledi. İsrail, Gazze'de ateşkes için Hamas'ın kabul ettiği teklife henüz resmi yanıt vermezken, olası bir ateşkes için Hamas'ın elindeki tüm rehineleri geri vermesi koşulunu dile getirdi. Hamas kaynakları pazartesi günü, Mısır ve Katar'dan gelen son ateşkes ve rehine takası teklifini kabul ettiklerini açıklamıştı. (Jack Guez/AFP) -
22/30
18 Ağustos 2025 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve ABD Başkanı Donald Trump, Washington DC'deki Beyaz Saray'ın Oval Ofisi'nde bir araya geliyor. Avrupalı liderler, Zelenski'yle Trump arasındaki görüşmelerde Rusya'nın saldırısını durdurmanın bir yolunu bulmaya çalışıyor. Trump ilk olarak Zelenski'yle görüştü, ardından Avrupalı liderlerle bir araya geldi. Son olarak da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'le telefon görüşmesi yaptı. Görüşmelerde ateşkes ihtimali, Ukrayna'ya sağlanacak güvenlik garantileri, Trump-Putin ve Zelenski'nin bir araya geleceği üçlü bir görüşme ihtimali üzerinde duruldu. Trump yoğun diplomasi trafiğiyle geçen günün sonunda, Putin ve Zelenski'nin bir araya geleceği zirve için çalışmalara başladığını, yerin henüz belli olmadığını açıkladı. (Mandel Ngan/AFP) -
23/30
17 Ağustos 2025 - Ducati Lenovo takımının İspanyol sürücüsü Marc Marquez, Avusturya'nın Spielberg kentindeki Red Bull Ring yarış pistinde düzenlenen MotoGP Avusturya Grand Prix'sini kazandıktan sonra kutlama yapıyor. Motosiklet yarışlarının en önemli organizasyonunda sezonun 13. etabı, 4,3 kilometrelik Red Bull Ring'de, 28 tur üzerinden düzenlendi. MotoGP'de 6 kez şampiyonluk yaşayan Marquez, bitiş çizgisini 42 dakika, 11 saniyelik süresiyle birinci sırada geçerek üst üste 6, sezonun 9. zaferine ulaştı. Tecrübeli pilot, MotoGP tarihinin 1000. yarışından zaferle ayrıldı. BK8 Gresini takımından İspanyol Fermin Aldeguer, liderin 1.118 saniye gerisinde ikinci, Aprilia ekibinin İtalyan pilotu Marco Bezzecchi ise Marquez'in 3.426 saniye arkasında üçüncü sırayı aldı. Sezonun 14. yarışı Macaristan Grand Prix'si, 24 Ağustos'ta yapılacak. (Jure Makovec/AFP) -
24/30
16 Ağustos 2025 - Pakistan'ın kuzeyindeki Hayber Pahtunhva eyaletinin Buner bölgesindeki sel baskının ardından bir çocuk yıkılmış bir evin önünden geçiyor. Pakistan'daki sel felaketi nedeniyle ülkede son iki günde en az 330 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Hayber Pahtunhva eyaleti yetkilileri, 32 kişinin kayıp olduğunu belirtirken, ülkenin kuzeyinde etkili olan şiddetli yağışların 21 Ağustos'a kadar devam etmesi bekleniyor. Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif, En az 300 kişinin öldüğü Hayber Pahtunhva'ya ilaç, gıda ve diğer temel yardım malzemelerinin derhal teslim edilmesi talimatı verdi. (Hasham Ahmed/AFP) -
25/30
15 Ağustos 2025 - Portekiz'in Trancoso kentindeki Antas köyünde bir video muhabiri, orman yangınından korunmak için siper alıyor. Portekiz'in iç ve kuzey kesimlerindeki 5 büyük yangına müdahaleler sürüyor. Lizbon'un yaklaşık 350 km kuzeydoğusundaki Trancoso'daki yangınsa 6 gündür devam ediyor. Komşu İspanya da şiddetli rüzgarların ve sıcağın etkisiyle 14 büyük yangınla mücadele ederken, 7 kişinin hayatını kaybettiği ve Londra büyüklüğünde bir alanın yandığı bildirildi. (Patrícia de Melo Moreira/AFP) -
26/30
14 Ağustos 2025 - Bir adam, 14 Ağustos 2025'te Fas'ın kuzeybatısındaki Şavşavan bölgesindeki Derdara yakınlarında çıkan yangından etkilenen ağaçların arasında. Faslı itfaiyeciler, kuzeybatıdaki turistik Şavşavan'ı çevreleyen ormanlık dağlarda çıkan büyük bir orman yangınını kontrol altına almak için mücadele etti. Fas Ulusal Su ve Orman Ajansı Genel Müdürü Abdurrahim Humi, dün çıkan yangını söndürme çalışmalarının halen devam ettiğini söyledi. Humi, yangında 500 hektarlık ormanlık alanın yok olduğunu belirtti. Ülkede 2024 yılında kaydedilen yaklaşık 380 yangın, 874 hektar civarında ormanlık alanı yok etmişti. (Abdel Majid Bziouat) -
27/30
13 Ağustos 2025 - Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ABD ve Rusya liderleri arasında yapılacak zirve öncesinde Avrupa liderlerinin ABD Başkanı'yla Ukrayna savaşı hakkında yapacağı video konferansa katılmak üzere Berlin'deki Şansölyelik bahçesine varışında Almanya Başbakanı Friedrich Merz tarafından karşılandı. Avrupalı liderler, 15 Ağustos Cuma günü Alaska'da Putin'le savaşı görüşecek ABD Başkanı Trump'ı, Ukrayna'nın çıkarlarına saygı duyması konusunda ikna etmek amacıyla Trump'la çevrimiçi görüşmeler gerçekleştirecek. (John Macdougall/AFP) -
28/30
12 Ağustos 2025 - İspanya'da itfaiyeciler, Zamora'nın kuzeyindeki Losacio yakınlarında çıkan orman yangınını söndürmeye çalışıyor. Güçlü rüzgarlar ve ülkeyi 10 gündür etkisi altına alan kavurucu sıcak hava dalgasının da etkisiyle İspanya'nın bazı bölgelerini kasıp kavuran orman yangınları nedeniyle bir kişi yanıklardan dolayı hayatını kaybetti ve binlerce kişi tahliye edilmek zorunda kaldı. İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, X hesabından yaptığı paylaşımda, hayatını kaybeden kişinin ailesine başsağlığı diledi. (Cesar Manso/AFP) -
29/30
11 Ağustos 2025 - Fransa'nın güneyindeki Marsilya kentindeki Katalanlar plajında bir çocuk kayadan Akdeniz'e atlıyor. Cuma gününden beri devam eden sıcak hava dalgası bugün daha da şiddetlendi ve güneybatıda sıcaklıklar "olağanüstü seviyede" seyrederken, Fransa'nın resmi meteoroloji kurumu Météo-France salı gününe kadar 12 bölge için kırmızı sıcak hava dalgası alarmı verdi. Güney Avrupa, 42 dereceyi aşan aşırı sıcaklarla kavrulurken, bölgeyi etkisi altına alan yangınlar endişe yaratıyor. Fransa, İspanya ve İtalya'da etkili olan bu tarihi sıcak hava dalgası, kuraklık ve güçlü rüzgarlarla birleşerek kontrolü zor büyük orman yangınlarına yol açıyor. Yetkililer, bölgede "molotof kokteyli" diye tanımlanan tehlikeli iklim koşullarının yangın riskini artırdığını belirtiyor. (Miguel Medina/AFP) -
30/30
10 Ağustos 2025 - Kamboçya ve Tayland arasında yaşanan sınır anlaşmazlığının ardından barış yürüyüşü yapan Budist rahipler, Kamboçya'nın başkenti Phnom Penh'de ABD Başkanı Donald Trump'ın portrelerini tutuyor. 2 bin 569 Budist rahip, Wat Phnom'dan Phnom Penh'in merkezindeki Bağımsızlık Anıtı'na kadar 3 kilometre yürüdü. Barış yürüyüşü, ateşkes anlaşmasını başlattığı için ABD Başkanı Donald Trump'a şükran göstergesi olarak ABD büyükelçiliğinde kısa süre durdu. Bir rahip ayrıca, Kamboçyalı liderin kendisini Nobel Barış Ödülü'ne aday göstermesini destekleyen bir açıklama okudu. (Roun Ry/Reuters)
Şimdi neredeyiz? Bir düşünün…
Dördüncü Sanayi Devrimi çok şeyi değiştiriyor.
İklim meselesi var. Küresel ekonomi bir türlü istikrarlı çıkış yolu bulamadı.
Otokrasiler ve popülist politikacılar iş başında.
Birileri patron ve imparator rolünde, diğerleri ise onlara bakarak yol bulmaya çalışan…
Barış görüşmelerini bile "krallar" kendi aralarında yapıyorlar.
Yeniden karanlık Orta Çağ zamanlarında gibiyiz.
Kovid-19 pandemisi ise çağın vebası gibiydi.
Dünya silahlanıyor, işler karışıyor, gerginlik hat safhada, gruplaşmalar başladı bile.
Pekin'deki askeri şova katılan Çin, Hindistan ve Rusya liderleri ele ele durunca, Trump işkillendi!
Trump, Atlantik'te işleri toparlamak isteyecek gibi yazılar yazdı, sosyal medyaya.
Esasen ABD ile Çin'in rekabetini görmekteyiz.
Rusya'nın fırsatçı yaklaşımları sürüyor.
Avrupa bildiğimiz gibi hem Batı'nın değerlerini savunuyor hem kendi çıkar alanını genişletmek istiyor.
Olmasın bir üçüncü dünya savaşı.
Nükleer silah kullanılmasın.
Hatta o büyük güçler diğerlerini birbirlerine kırdırmasın…
Durum çok açık ve şöyle:
Türkiye hepsinden çok gerçekçi olmalı!
Daha önceki maceralar neticesinde neler yaşandı, biliriz.
1. Erişim: https://www.indyturk.com/node/763372/türki̇yeden-sesler/türklerin-bin-yılı
2. Erişim: https://www.indyturk.com/node/762086/türki̇yeden-sesler/ön-türkler
3. Erişim: https://www.indyturk.com/node/763396/türki̇yeden-sesler/evrimleşen-beka
4. Erişim: https://www.indyturk.com/node/762734/türki̇yeden-sesler/yüksek-politika-ve-sistem
5. Erişim: https://www.indyturk.com/node/760764/türki̇yeden-sesler/post-modern-politik-ekosistem
6. Erişim: https://www.indyturk.com/node/760764/türki̇yeden-sesler/post-modern-politik-ekosistem
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
