24 Kasım 2016'da Kolomb Tiyatro binasında imzalanan "Nihai Anlaşma"nın ve 14 Ağustos 2017'de FARC'ın silahlarını teslim etmesinin üzerinden 8 yıldan fazla zaman geçti.

Sadece bu yıl ocak ayında, Doğu sıradağlarının bulunduğu Venezuela sınırındaki Catatumbo bölgesinde yaşanan olaylar bile, çok sayıda silahlı aktörün bulunduğu Kolombiya'da, çatışmanın tek bir anlaşma ile sona erdirilemeyeceğini kanıtlıyor.

15 Ocak'ta ELN üyeleri ile FARC'tan ayrılan, sürece "muhalif" grup arasında çıkan çatışma sonucunda bölgeden 50 bin sivil tahliye edildi. 60'dan fazla kişinin öldüğü çatışmalara hükümet müdahale edemedi.

FARC'la anlaşma sonrası Kolombiya'da çatışma; devlet varlığının zayıf olduğu bölgelerde, yasadışı uyuşturucu ya da maden ticareti üzerindeki kontrolü ele almış silahlı grupların çeşitlenmesi nedeniyle daha karmaşık hale geldi. 

Bu silahlı gruplar arasında giderek şiddetlenen rekabetten doğan güvensiz ortam, yerel topluluklar için sürekli bir tehlike oluşturuyor. 

Bu Kolombiya'ya özgü durum Nihai Anlaşma'nın uygulanmasının önünde ciddi bir engel teşkil ediyor.

Geçen mart ayında Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'e sunulan rapora göre; silah bırakarak entegrasyon sürecine giren 13.829 FARC üyesinden 460'ı öldürüldü.

Sadece Catatumbo saldırılarında 6 FARC barış imzacısı hayatını kaybetti. 

Öldürülen eski FARC üyeleri bu defa bir çatışmada taraf olarak değil sivil olarak can veriyor.

Buna rağmen, anlaşmadan 8 yıl sonra bile eski gerillaların yüzde 85'i Birleşmiş Milletler gözetimindeki yeniden entegrasyon sürecine devam ediyor.

İmzacıların yüzde 80'i projelere katıldı.

Yüzde 26'sı kadın 10 bin 900'den fazla kişi meslek eğitimi programını tamamladı.

5 bin 397 eski savaşçı lise diploması aldı.

Eski savaşçıların entegrasyonu "Yeniden Katılım ve Normalleşme Ajansı"ın (ARN) denetiminde 24 Eğitim ve "Yeniden Entegrasyon Bölgesel Alanı"nda sürüyor.

Ajans ayrıca 47 üretim kooperatifi kurmak için 15 bin hektarlık alan satın aldı. 

Kooperatif alanları barış imzacılarının aileleriyle birlikte yaşayabileceği prefabrik konutlara da imkan sağlıyor.

Barış anlaşmasının en önemli maddelerinden biri FARC'ın siyasi partiye dönüşümünün Kolombiya rejimi tarafından tanınmasıydı. 

FARC, Komünler Partisi adıyla bir yasal partiye dönüştü.

Bunun Kolombiya rejimi tarafından kabul edilmesi kolay değildi. 

Zira FARC'ın farklı tarihlerde yasal parti kurma ve örgütlenme denemeleri hemen tüm üyelerinin öldürülmesiyle sona ermişti.

Bu yüzden silahı bırakıp siyasi partiye dönüşümün garantiye alınması için FARC komutanlarına 2 yasama dönemi boyunca (2018-2026) meclis ve senatoda 5'er koltuk ayrıldı.

Böylece eski FARC sekretaryası yani en üst komuta konseyi on sandalyeyle iki yasama dönemi boyunca Kongre'de aktif olarak yer aldı.

Bu gerçekten ilginç bir durum çünkü Kolombiya'da sınır kapılarından başlayarak, arazilere kurulan dev reklam panolarına kadar, FARC liderlerinin resimleri yıllarca terörist olarak teşhir edildi.

Şimdi aynı kişilere mecliste koltuk tahsis edilmesi tarihin bir şakası gibi duruyor.

FARC'ın yasal sürecinin garanti altına alınması için bir kanunla Muhalefet Tüzüğü oluşturuldu. 

Muhalefetin siyasi haklarını garanti altına almak için 16 özel barış bölgesi kuruldu.

FARC, yasal parti olarak genel seçimlerde bir varlık gösteremese de kazanılan belediye başkanlıkları ve Kongre'deki rolleri sayesinde "normal" bir siyasi aktöre dönüştü. 

Böylece anlaşmanın en uç, en karşı çıkılan hükmü sürecin en başarılı adımı oldu. 

Barış anlaşmasının ilk maddesi olan Kapsamlı Kırsal Reform, FARC'ın siyasi projesinin en önemli adımıydı. 

Fakat 26 Eylül'de Cartagena'da imzalanan anlaşma plebisitle red edilince bu madde de "makul" bir ölçüye çekildi.

Yine de Kolombiya gibi az sayıda kişinin geniş toprakları elinde topladığı ve sınıf eşitsizliğinin köklü tarihsel nedenlere dayandığı ülkelerde "toprak reformu" bir tabudur.

O yüzden bu maddenin anlaşmaya dahil edilmesi, toprak meselesinin çatışmanın yapısal nedenlerinden biri olarak kabul edilmesi nedeniyle, tarihi bir dönüm noktasıdır. 

Barış Anlaşması'nın bu maddesi, belirtilen hedeflere ulaşmak için henüz yeterli olmasa da, uygulama konusunda siyasi irade kendini kanıtlamıştır. 

2017'den 2024 Temmuz'una kadar 3 milyon hektarlık alan resmen reforma dahil edildi.

Bu oran 7 milyon hektarlık istimlak hedefinin yüzde 42'sini temsil ediyor.

Bunların yüzde 38'i solcu başkan Gustavo Petro döneminde son 2 yılda gerçekleşti.

Diğer yandan arazilerin halka dağıtılması süreci yavaş ilerliyor:

Yüzde 86'sı Başkan Petro döneminde olmak üzere 2017'den Ağustos 2024'e kadar 130 bin hektar arazi tahsis edildi.  

Bu ise istimlak edilen 3 milyon hektarlık arazinin yüzde 4'üne denk gelmektedir.

Sürecin yavaş işlemesinin sebebi toprakların herhangi bir siyasi grubun destekçilerine dağıtılmasına engel olmaktır. 

Bu ise toprak tahsisinin bir toprak işleme projesiyle beraber ele alınmasıyla mümkündür. 

Örneğin bir bölgede bir grup kadına bio-kümes çiftliği projesiyle başka bir bölgede ise bir kooperatife çiçek üretimi projesiyle beraber toprak tahsis edilmiştir.

Burada da bir bakış açısı farkı var: FARC için topraksız köylüye toprak dağıtılması önemliyken Kolombiya devleti için kaçak tarımın azaltılması öncelikli bir sorun.

Hükümet "Kaçak Ürünlerin İkamesi için Ulusal Kapsamlı Program" da dahil olmak üzere ikame programlarına odaklanıyor. 

Bu daha çok, kokainin hammaddesi olan koka bitkisinin yerine gelir getirecek başka bir ürünün ikamesi anlamına geliyor. 

Ancak, bu yaklaşımın başarısı, devletin koka bitkisini gönüllü olarak yok eden çiftçilere vadettiği yardım konusunda gerekli adımları atmaması sebebiyle sınırlı kaldı. 

Kolombiya'da toplam koka ekim alanı 2022 ile 2023 yılları arasında yüzde 10 artarak 230 bin hektardan 253 bin hektara çıktı. 

Yani kaçak tarım devletin toprak reformunda şu ana kadar dağıttığının 2 katı.

Oysa anlaşmanın imzalandığı 2016 yılında kaçak tarım oranı 146 bin hektardı.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  23 Temmuz 2025 - James Colomina'nın Donald Trump heykeli ABD'nin New York kentindeki Manhattan'da. Donald Trump'ın hüküm giymiş pedofil Jeffrey Epstein'le ilişkisi ABD gündeminden düşmüyor. ABD Başkanı'nın tutuklu yargılanırken ölü bulunan milyarder Epstein'le ilişkisinin 1990'lara dayandığı ortaya çıktı. İkilinin New York'taki Harley Davidson Cafe'nin açılışında, Trump'ın 1993'teki düğününde, 1997'de Victoria's Secret'ın New York'ta düzenlediği partide ve Mar-a-Lago'daki bir yardım etkinliğinde yan yana olduğu ortaya çıktı. (Kylie Cooper/Reuters)

• 2/30

  22 Temmuz 2025 - Filistinli çocuklar, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'un Mawasi bölgesindeki bir yardım mutfağında yemek bekliyor. İsrail güçlerinin yıkıcı saldırıları sürerken Gazze'nin en büyük hastanesi, son üç günde Filistin topraklarında yetersiz beslenme ve açlıktan 21 çocuğun öldüğünü açıkladı. İsrail güçleri, tankların Deyr El Belah'ın güney ve doğu bölgelerine ilk kez girmesinden bir gün sonra bugün şafak vakti Gazze'de düzenlediği saldırılarda 26'sı yardım arayan en az 63 Filistinliyi öldürdü. (AFP)

• 3/30

  21 Temmuz 2025 - Polonyalı asker, Polonya-Belarus sınırında. Alman basınında yer alan haberlere göre, Dobrindt, Polonya İçişleri Bakanı Tomasz Siemoniak ile Polonya-Belarus sınırını ziyaret ederek incelemelerde bulundu. Alman Bakan Dobrindt, Polonya'nın Polowce Sınır Kapısı'nda yaptığı açıklamada, Avrupa Birliği'nin (AB) önemli dış sınırına daveti nedeniyle Siemoniak'a teşekkür etti. Polonya'nın AB'nin dış sınırlarını kontrol etme çabalarını öven Dobrindt, "Burada dış sınırların korunmasının ne kadar etkili yapıldığını görebilirsiniz" dedi. Dobrindt, Polonya'nın bu çabalarına AB'nin daha fazla maddi ve lojistik destek vermesini istedi. (Wojtek Radwanski/AFP)

• 4/30

  20 Temmuz 2025 - Fas'ta Filistin'i Destekleme Cephesi başta olmak üzere ülkedeki çeşitli sivil toplum kuruluşlarının çağrısıyla Rabat’ta düzenlenen yürüyüşe on binlerce kişi katıldı.Rabat'taki tarihi Bab el-Hadd Kapısı'ndan şehir merkezindeki parlamento binasına kadar yürüyen göstericiler, Gazze'deki Filistinli sivillerin korunması ve İsrail’in saldırılarına son verilmesi yönünde sloganlar attı. (Abdel Majid Bziouat/AFP)

• 5/30

  19 Temmuz 2025 - Güney Kore'nin Sancheong ilçesindeki bir köyde meydana gelen heyelanın ardından bir kurtarma görevlisi çamurla kaplı bir yolda duruyor. Yonhap Haber Ajansı'nın bildirdiği üzere Asya ülkesinde devam eden şiddetli yağışlar, sel ve toprak kayması nedeniyle ölü sayısı 9'a yükseldi ve iki kişi hâlâ kayıp. Yetkililer selin vurduğu bölgelerde yaşayan en az 7 bin kişiyi tahliye etti. (Gyeongsangnam-do İtfaiyesi / AFP)

• 6/30

  18 Temmuz 2025 - Suriye'deki Bedevi savaşçılar, Bedevi-Dürzi çatışması sırasında, Süveyda kentinin eteklerindeki Mazraa kasabasında konuşlanıyor. Suriye'nin güneyindeki Süveyda ilinde Bedevi Araplarla Dürzi gruplar arasındaki çatışmalar son günlerde alevlendi. Suriye İnsan Hakları Ağı, Dürzilerin çoğunlukta olduğu Süveyda'daki çatışmalarda en az 321 kişinin öldüğünü bildirdi. Bedevi Araplar ve aşiret güçlerinden oluşan ittifakla Dürzi gruplar arasındaki çatışmalar, kentin batı ve kuzey hatlarında sürüyor. İsrail'in çarşamba günü Şam'a saldırmasından sonra ABD, tüm taraflar arasında anlaşma sağlandığını aktarmıştı. Daha sonra Şam yönetimine bağlı güçler Süveyda'dan çekilmişti ancak dün, bölgedeki çatışmalar yeniden alevlenmişti. (Ghaith Alsayed/AP)

• 7/30

  18 Temmuz 2025 - İsrail, sınıra yakın Filistin topraklarını vurdu. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saat içinde Gazze'de en az 94 Filistinlinin öldürüldüğünü, bunların arasında yardım ararken öldürülen iki düzineden fazla kişinin de bulunduğunu açıkladı. İsrail'in kuşatma altındaki bölgedeki tek Katolik kilisesine düzenlediği saldırıda en az üç kişinin ölmesi ve 10 kişinin yaralanması üzerine kınamalar artıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu saldırıları savunarak, İsrail'in Suriye hükümetinin Şam'ın güneyindeki Suriye topraklarının askerden arındırılması ve Suriyeli Dürzi toplumuna yönelik saldırılar olmak üzere iki "kırmızı çizgiye" saygı göstermesini sağlamak için askeri araçları kullanmaya devam edeceğini söyledi. (Jack Guez/AFP)

• 8/30

  17 Temmuz 2025 - Meksika'da şiddetli yağışlar sonrası gelen sel, özellikle Zapopan kentinde hayatı altüst etti. 90 dakika süren yağmur ani sele yol açarken, en az 140 ev hasar aldı. 4 metreye ulaşan su, bir kişinin hayatını kaybetmesine 12 kişininse yaralanmasına neden oldu. Yetkililer bunun kentte son 12 yılda yaşanan en kötü doğal afet olduğunu belirtti. Ulusal Acil Durum protokolünü devreye sokan Meksika Ordusu da kurtarma çalışmalarına katıldı (Michelle Freyria/Reuters)

• 9/30

  15 Temmuz 2025 - Belçik'nın başkenti Brüksel'de gerçekleştirilen Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları zirvesi'nde protesto gösterisi düzenlendi. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, işgal altındaki Filistin topraklarında insan haklarını ihlal ettiği tespit edilen İsrail'e karşı muhtemel yaptırımları tartışmak üzere bir araya geldi. Birlik, kamuoyundan yükselen çağrıların ardından Hollanda'nın teklifi üzerine, 20 Mayıs'ta İsrail'le Ortaklık Anlaşması'nı "insan haklarına ve uluslararası hukuka uyma" şartı kapsamında incelemeye almıştı. Oy birliği gerektirdiği için anlaşmanın tamamen askıya alınması beklenmese de serbest ticaret, araştırma, teknoloji, kültür ve siyasi diyalog gibi ayrı başlıkları içeren anlaşmanın nitelikli çoğunluk gerektiren hükümlerinin askıya alınması muhtemel. (Yves Herman/Reuters)

• 10/30

  14 Temmuz 2025 - Pakistan'da tarihinde Sind eyaletinin Haydarabad kentinde yolcular, şiddetli muson yağmurlarında sular altında kalan yolda. Hükümetin 1açıkladığı rakamlara göre Pakistan'da muson yağmurları haziran sonundan bu yana aralarında onlarca çocuğun da bulunduğu 110'dan fazla kişinin ölümüne yol açtı. Ülke genelinde yağışların şiddetini artırabileceğine işaret edilerek, yerel yetkililere teyakkuzda olmaları uyarısı yapıldı. Pakistan'ın birçok şehrinde her yıl temmuz-eylül aylarında etkili olan muson yağmurları, ülkede yüzlerce kişinin ölmesine ve maddi kayıplara yol açıyor. (Husnain Ali/AFP)

• 11/30

  13 Temmuz 2025 - İspanya'nın kuzeyindeki Pamplona kentinde düzenlenen San Fermin festivaline katılanlar, 7. boğa koşusu sırasında La Palmosilla cinsi boğaların önünde koşuyor. Bir hafta süren festivale her yıl binlerce kişi katılıyor ve ünlü boğa koşuları, her gün sabah saat 8.00'de eski şehrin dar sokaklarında 850 metrelik bir parkurda, önlerindeki koşucular düşmeden ya da boynuzlanmadan boğalara yakın kalmaya çalışırken yapılıyor. Koşucuların çoğu, kırmızı kuşak ve boyun atkısıyla beyaz pantolon ve gömlekten oluşan geleneksel kıyafetlerini giyiyor. Uzman İspanyol koşucular, boğaların boynuzlarının hemen önünde ölüme meydan okuyan birkaç saniye boyunca koşmaya çalışırken bir yandan da rulo haline getirilmiş bir gazeteyle hayvanları kışkırtıyor. Binlerce seyirci parkur boyunca balkonlardan ve tahta barikatlardan izliyor. (Miguel Riopa/AFP)

• 12/30

  12 Temmuz 2025 - Birleşik Krallık'ın Londra kentinde Wimbledon Tenis Turnuvası'nda çift erkekler kategorisinde galip gelen Lloyd Glasspool kutlama yapıyor. Glasspool ve Julian Cash, Avustralyalı Rinky Hijikata ve Hollandalı David Pel'i 6-2, 7-6 (3) mağlup etti. Cash ve Glasspool, 1936'dan bu yana All England Club kupasını kazanan ilk Britanyalı çift oldu. Glasspool başarıları hakkında "Duyunca kulağa inanılmaz geliyor" diye konuştu. (Stephanie Lecocq/Reuters)

• 13/30

  11 Temmuz 2025 - Bosnalı bir kadın, Potoçari kentindeki Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarının isimlerinin yazılı olduğu bir anıtın yanında yas tutuyor. Bosna Hersek'te 1992-1995'te yaşanan savaşta, Bosnalı Sırp güçlerin 8 binden fazla Müslüman Boşnak erkek ve çocuğu katletmesinin 30. yıldönümü yasla karşılandı. Toplu mezarlara gömülen kişilerin kalıntıları daha sonraki yıllarda tespit edilmeye çalışılsa da binden fazla soykırım kurbanının cesedine hâlâ ulaşılamadı.​​​​​​​​​​​​​​ Bugün düzenlenen törenle katliamda hayatını kaybeden 7 kişi daha Potoçari Anıt Mezarlığı'nda toprağa verildi. (Armin Durgut/AP)

• 14/30

  10 Temmuz 2025 - Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen cenaze töreninde bir çalışan, yakın zamanda hayatını kaybeden eski Ulaştırma Bakanı Roman Starovoyt'un portresini taşıyor. Kremlin'in Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Starovoyt'u görevden aldığını açıklamasından saatler sonra Moskova, 7 Temmuz 2025 tarihinde Rusya'nın eski Ulaştırma Bakanı Roman Starovoyt'un intihar ettiğini duyurdu. 53 yaşındaki Starovoyt bir yıldır Rusya'nın ulaştırma bakanlığını yürütüyordu ve daha önce Rusya'nın Ukrayna saldırısıyla mücadele ettiği sınırdaki Kursk bölgesinin valisiydi. (Tatyana Makeyeva/AFP)

• 15/30

  9 Temmuz 2025 - İsrail, Gazze'nin batısındaki Eş-Şati mülteci kampı vurdu. Gazze Savaşı'nda bir buçuk yıl geride kalırken, Hamas'ın güvenlik güçlerinden üst düzey bir yetkili, Filistinli silahlı örgütün Gazze Şeridi üzerindeki kontrolünün yaklaşık yüzde 80'ini kaybettiğini ve boşluğu silahlı aşiretlerin doldurduğunu söyledi. İsrail Başbakanı Netanyahu, ateşkes görüşmeleri devam ederken yaptığı açıklamada, Gazze'de savaşa devam etmeye kararlı olduğunu vurguladı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, arabulucuların Gazze Şeridi’nde savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya ulaşmak için çabalarını yoğunlaştırdığını ve müzakerelerin “olumlu” yönde ilerlediğini belirtti. İsrail ordusu Gazze’nin kuzeyinde çıkan çatışmada beş İsrail askerinin öldüğünü duyurdu. İkisi ağır 14 asker de yaralandı. (Omar Al-Qattaa/AFP)

• 16/30

  8 Temmuz 2025 - Belaruslu Aryna Sabalenka, 2025 Wimbledon Şampiyonası'nın 9. gününde tek kadınlar çeyrek final tenis maçında Alman Laura Siegemund'la karşı karşıya geldi. Rakibini üç sette geçen yıldız, adını yarı finale yazdırdı. Tek erkeklerdeyse Carlos Alcaraz ve Taylor Fritz, yarı finale yükseldi. Wimbledon Tenis Turnuvası’nda bu yıl ilk kez tamamen elektronik çizgi sistemi (ELC) kullanılması, büyük bir tartışmanın fitilini ateşledi. Tenisin en köklü turnuvalarından biri olan Wimbledon’da, 147 yıl boyunca görev yapan çizgi hakemlerinin yerini artık kameralar ve yazılımlar aldı. Ancak bu değişim, özellikle yaşanan son hatalardan sonra ciddi şekilde sorgulanmaya başladı. (Kirill Kudryavtsev/AFP)

• 17/30

  7 Temmuz 2025 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de düzenlenen Saba Saba Günü gösterilerinde protestocular, çıkan çatışmalar sırasında Kenya polisinin attığı göz yaşartıcı gaza maruz kaldı. Kenya demokrasi mücadelesini 7 Temmuz 2025'te kutlarken polis, olası protestolar öncesinde Nairobi'deki ana yolları kapatmasıyla kutladı. Saba Saba Günü, 7 Temmuz 1990'da dönemin başkanı Daniel arap Moi'nin yıllar süren otokratik yönetiminin ardından Kenyalıların çok partili demokrasiye dönüş talebiyle başlattıkları ayaklanmayı hatırlamak için kutlanıyor. (Simon Maina/AFP)

• 18/30

  6 Temmuz 2025 - McLaren'ın Avusturyalı pilotu Oscar Piastri, büyük kısmını önde götürdüğü Britanya Grand Prix'sini ikinci sırada bitirirken zafer, Britanyalı yakım arkadaşı Lando Norris'in oldu. Yarışa pole pozisyonundan başlayan Max Verstappen damalı bayrağı 5. sırada görürken, Silverstone'un ev sahipliği yaptığı mücadeleye yağmur damgasını vurdu. 5 sürücünün yarış dışı kalmasıyla bitiş çizgisini 15 araç geçti. 37 yaşındaki deneyimli pilot Nico Hulkenberg, üçüncü sırayı alarak kariyerindeki ilk podyumu elde etti. (Ben Stansall/AFP)

• 19/30

  5 Temmuz 2025 - Fransa Bisiklet Turu'ndaki bisikletçiler, Porte de Paris anıtının yanından geçiyor. 112.'si düzenlenen Fransa Bisiklet Turu veya Tour de France, bugün başladı. Yarışçılar ülkenin kuzeyindeki Lille'de başlayıp biten ilk etapta 184,9 kilometre boyunca pedal çevirecek. Toplamda 3 bin 320 kilometrelik zorlu yarış boyunca bisikletçiler, Pireneler ve Alpler de dahil 6 dağ etabında mücadele edecek. Üç hafta sürecek yarış 27 Temmuz Pazar günü Paris'teki Champs-Elysees'de sona erecek. (Anne-Christine Poujoulat/AFP )

• 20/30

  4 Temmuz 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasa tasarısını imzaladıktan sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'ın kendisine verdiği tokmağı vuruyor. Kamuoyunda "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı" diye bilinen tasarı ABD Kongesi'nden geçtikten sonra bugün, ABD Bağımsızlık Günü'nde, Trump tarafından imzalandı. Trump'ın ilk dönemindeki vergi indirimlerini kalıcı hale getiren ve kapsamını genişleten düzenlemede, sınır güvenliği ve göçmenlik denetimi için ciddi miktarda fon ayırılmasının yanı sıra savunma harcamalarının artırılması öngörülüyor. Ayrıca düşük gelirlilere sağlık sigortası ve beslenme yardımı sağlayan programlarda da büyük kesintiler amaçlanıyor. Trump, Beyaz Saray'da düzenlenen 4 Temmuz Bağımsızlık Günü kutlamasında "Tasarıyı imzaladığımda şimdiye kadarki en büyük zaferimizi resmileştirmiş olacağız" ifadelerini kullandı. (Evan Vucci/AP)

• 21/30

  3 Temmuz 2025 - Yerli turistler ülkenin doğu kıyısında yer alan devasa tatil köyü Wonsan Kalma'nda. Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un gözde projelerinden biri olan tesisin bu ay içinde Rus misafirlerini ağırlaması bekleniyor. Kim, Birleşmiş Milletler'in 2017'de ülkesinin kömür ve tekstil dahil tüm ana ihracatını yasaklayan ağır yaptırımlar uygulamasının ardından turizmi teşvik etmeye başlamıştı. Yaptırımlar, Kuzey Kore'yi nükleer ve füze programlarını finanse etmek için döviz kazanma araçlarından mahrum bırakmak üzere tasarlanmıştı. Ancak Kim'in şiddetle ihtiyaç duyduğu yeni bir döviz kaynağı olarak gördüğü turizmi etkilemediler. (Kim Won Jin/AFP)

• 22/30

  2 Temmuz 2025 - İspanya'nın Segerra bölgesinde orman yangınları etkili oluyor. Avrupa'yı etkisi altına alan ve İsviçre'deki bir elektrik santralindeki nükleer reaktörün kapanmasına neden olan sıcak hava dalgası nedeniyle İspanya'da orman yangınları iki kişinin ölümüne neden olurken Fransa'da da iki kişi hayatını kaybetti. Bugün yine kavurucu sıcaklıklar yaşanırken İspanyol yetkililer Katalonya'da bir gün önce çıkan orman yangınında iki kişinin öldüğünü, Fransa Enerji Bakanı ise sıcak hava dalgasıyla doğrudan bağlantılı iki ölüm vakası yaşandığını ve 300 kişinin de hastaneye kaldırıldığını açıkladı. İtalya'da da aşırı sıcaklar nedeniyle 18 şehir için kırmızı alarm verildi. Yetkililer, İspanya'nın Katalonya bölgesindeki Torrefeta'da çıkan yangının birkaç çiftliği yok ettiğini ve yaklaşık 40 km boyunca uzanan bir alanı etkilediğini söyledi. Daha fazla rüzgar ve gök gürültülü fırtına beklenmesine rağmen yangın büyük ölçüde kontrol altına alındı (AP)

• 23/30

  1 Temmuz 2025 - Tayland Anayasa Mahkemesi, eski Kamboçya lideri Hun Sen ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdiğinin ortaya çıkmasının ardından Başbakan Paetongtarn Shinawatra'yı görevden uzaklaştırdı. Anayasa Mahkemesi'nde yapılan oylamada Shinawatra'nın görevden uzaklaştırılması kararı 2'ye karşı 7 oyla kabul edildi. Ülkenin en genç lideri ve ikinci kadın Başbakanı olan 38 yaşındaki Shinawatra'nın savunmasını 15 gün içinde yapması gerekiyor. Shinawatra'nın görevden uzaklaştırılmasının ardından ülkeyi Başbakan Yardımcısı Suriya Jungrungruangkit yönetecek. (Lilian Suwanrumpha/AFP)

• 24/30

  30 Haziran 2025 - 200 bin müzikseveri ağırlayan Glastonbury Festivali'nin bitmesiyle alanda büyük bir temizlik operasyonu başlatıldı. Festivalin temizlik ekibi, festival katılımcıları evlerine doğru yola çıkmaya başladığında, kağıt bardaklar ve yiyecek kapları da dahil binlerce çöpü toplamaya başladı. Temizlik görevlileri taşan çöp kutuları, kamp sandalyeleri ve şişme yataklar gibi büyük eşyaların yanı sıra sandaletler, parmak arası terlikler ve alışveriş torbalarıyla da boğuşuyor. Glastonbury 2026'da geri dönmeyecek, çünkü festival bir sonraki etkinlik 2027'de gerçekleşmeden önce zeminin toparlanmasına zaman tanımak için nadasa giriyor. Festivalde sahne alan İngiliz punk rap grubu Bob Vylan'ın "Özgür Filistin" ve "İsrail ordusuna ölüm" sloganları atıp kalabalığın da sloganlara eşlik etmesi medyada büyük yankı uyandırdı. BBC, Bob Vylan'ın ifadelerini "derin şekilde rahatsız edici" diye nitelendirerek performansın yeniden yayımlanmayacağını bildirdi. (Oli Scarff/AFP)

• 25/30

  29 Haziran 2025 - Formula 1'de 2025 Avusturya Grand Prix'sinin kazananı Lando Norris oldu. Spielberg kentindeki 4,32 kilometrelik Red Bull Ring Pisti'nde yapılan yarışa pole pozisyonunda başlayan McLaren pilotu Lando Norris, damalı bayrağı ilk sırada gördü. Norris'in takım arkadaşı Oscar Piastri ikinci olurken, Ferrari'den Charles Leclerc podyumun son basamağında yer aldı. Formula 1'de sezonun bir sonraki yarışına Büyük Britanya'daki Silverstone pisti ev sahipliği yapacak. (Leonhard Foeger/AFP)

• 26/30

  28 Haziran 2025 - İran'ın başkenti Tahran'da, İsrail saldırıları sonucu öldürülen İranlı askeri komutanlar ve bilim insanları için düzenlenen cenaze töreni sırasında hayatını kaybedenlerin fotoğrafları Enghelab Meydanı'nda sergileniyor. İran, İsrail'le 12 gün süren çatışmalarda öldürülen 60 kişi için bugün cenaze töreni düzenlendi. Onbinlerce kişinin katıldığı törende son yolculuğuna uğurlananlar arasında saldırıların başladığı 13 Haziran'da öldürülen İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Başkomutanı Hüseyin Selami ve ülkenin önde gelen nükleer bilim insanı Muhammed Mehdi Tehrançi de vardı. İranlı yetkililer çatışmalar boyunca İran'da toplam 627 kişinin öldüğünü açıkladı. İsrailli yetkililerse İran'ın füze saldırılarının ardından İsrail'de 28 kişinin öldüğünü söyledi (Atta Kenare / AFP)

• 27/30

  27 Haziran 2025 - Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yer alan acil müdahale ekipleri, UNRWA'ya ait bir okulda İsrail saldırısı nedeniyle çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. İsrail'in bugün gerçekleştiği saldırılarda 62 Filistinlinin hayatını kaybettiği bildirildi. Gazze'nin sivil savunma ajansı, öldürülen kişilerin 10'unun insani yardım beklediğini aktardı. Bölgedeki yetkililer mayıs sonundan beri en az 500 kişinin yardım merkezlerinin yakınında öldürüldüğünü ifade ediyor (Bashar Taleb / AFP)

• 28/30

  26 Haziran 2025 - Kuzey Kore gelecek hafta lider Kim Jong-un'un ülkenin turizm sektörünü geliştirme yolunda "ilk adım" olmasını umduğu doğu kıyısında bir sahil tesisi açacak. Devlet medyasına göre, sahilin 4 kilometrelik bir bölümünü kapsayan Wonsan-Kalma kıyı turizm bölgesi, oteller, restoranlar, alışveriş merkezleri ve su parkından oluşuyor. Bölgede inşaat 2018'de başladı ancak hem inşaat sorunları hem de Kovid-19 pandemisi nedeniyle gecikti. Kore Merkezi Haber Ajansı'nın (KCNA) bildirdiğine göre, yılda yaklaşık 20 bin misafir ağırlayabilecek bölge, ilk yerli ziyaretçilerini salı günü kabul edecek. Uluslararası turistlerin bölgeye ne zaman gelebileceğiyse bilinmiyor. Tesisin büyük açılışında Kim'e eşi Ri Sol-ju ve varisi olduğu varsayılan kızları Kim Ju-ae eşlik etti. (AFP/KCNA/KNS)

• 29/30

  25 Haziran 2025 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de eylemciler, parlamentonun basılmasının birinci yıldönümü münasebetiyle düzenlenen protestoda güvenlik güçlerinin müdahalesine maruz kaldı. Binlerce protestocu, devlet destekli çeteler ve polis şiddetiyle karşılaşacakları korkusuna rağmen, hükümet aleyhine gösterilerin zirveye ulaştığı parlamento baskınından bu yana geçen bir yılı kutlamak üzere çarşamba günü sokaklara çıktı. Geçen yıl vergi artışları ve genç Kenyalıların içinde bulunduğu vahim ekonomik durum nedeniyle haftalarca süren protestolarda en az 60 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürülmüştü. Aktivistler ve kurbanların aileleri, parlamentonun işgal edildiği en ölümcül kargaşa gününün üzerinden bir yıl geçmesi münasebetiyle barışçıl gösteriler düzenlenmesi çağrısında bulundu. (Luis Tato/AFP)

• 30/30

  24 Haziran 2025 - Birleşik Krallık'ın (BK) başkenti Londra'nın merkezindeki Trafalgar Meydanı'nda, İsrail’le iş yapan şirketlere karşı doğrudan eylemler düzenleyen Palestine Action adlı grubun, hükümet tarafından yasaklı örgüt ilan edilmesi yönündeki girişimi protesto edildi. BK İçişleri Bakanı Yvette Cooper, 23 Haziran 2025'te, aktivistlerinin geçen hafta BK'nin en büyük hava üssüne izinsiz girmesinin ardından, Palestine Action adlı kampanya grubunu yasaklayacağını duyurmuştu. Cooper, 20 Haziran'da BK'nin güneyindeki RAF Brize Norton'da iki uçağa yapılan vandalizmin "utanç verici" ve grubun "kabul edilemez suçlara karıştığı uzun bir geçmişi" olduğunu söyledi. Eylemciler, grubun yasaklı örgütler listesine alınmasının protesto hakkının ihlali anlamına geleceğini savunarak, "Palestine Action, bizi gururlandır; bir Elbit fabrikasını daha kapat" ve "İnsanlar işgal altındayken direniş meşrudur" sloganları attı. (Henry Nicholls/AFP)

Kolombiya'daki tecrübe, bir barış sürecinin en kolay uygulanan yanının, askeri yapıların dağıtılması ve silah bırakılması olduğunu kanıtlıyor.

Şartlar oluştuğunda silahlar bir anda bırakılıyor ve dün savaşanlar bugün sivil yurttaşlara dönüşüyor.

Devletler fazlasıyla gerillaların silahsızlanmasına odaklanıyor ama savaşı ortaya çıkaran ve uzun süre devam etmesini sağlayan politik, sosyo-ekonomik koşullar bir anlaşma ile ortadan kalkmıyor. 

Savaşın üzerinde kök saldığı rejim bir değişikliğe uğramazsa devlet ve toplum en iyi bildiği şeye yani çatışmaya geri dönüyor.

Anlaşma, yasaların ötesinde, kolektif bilinçte bir değişim gerektiriyor. 

Yıllar boyunca devletin vatandaşına zayıf bir kimlik, düşük öz saygı ve boş bir gurur aşılayan sağcı projeleri zihinlerde hala taze. 

Silahlı yapıların dağıtılmasıyla sınırlı bakış açısı süreci perdeliyor.

Oysa siyasal çerçevenin, gelecekte doğacak daha büyük iç çatışmaları engelleyecek biçimde çizilmesi gerekiyor. 

Yine de barış, savaş gibi öğrenilmesi gereken oldukça karmaşık bir toplumsal tecrübedir. 

Örneğin Kolombiya'daki barış anlaşmasıyla devam eden süreç için yıllık gerekli finans en az 3 milyar USD. 

Toprak tahsisi, ekonomik projeler, eğitim ve barınma ile FARC'ın yasal parti olarak fonlanmasının yanı sıra adalet ve mağdurların tazmin edilmesi için de büyük bir bütçe lazım.

Latin Amerika'da önceki barış süreçlerinde anlaşmalar yargıdan arındırılmıştı.

Barıştan önceki suçlar araştırılmadı. 

Bu açıdan Kolombiya'nın Barış Sistemi, benzeri görülmemiş bir adaleti modelidir.

Zira çatışma sürecindeki büyük suçlar soruşturulmakta ve sorumlular hakkında hüküm verilmektedir. 

Anlaşmaya göre, insanlığa karşı işlenen suçlarda, sorumlular suçlarını kabul edip gerçeklerin ortaya çıkmasına yardımcı olursa alternatif cezalar alıyor, siyasi suçlarda ise af uygulanıyor. 

Mahkeme sık sık paramiliterler ve gerillalar gibi suçların öznesi olan kişilerin sorumluluklarını kabul ettiği ve kurbanlardan özür dilediği videolar yayınlıyor.

Son 20 yılda gerçekleşen suçlarla sınırlanmış sistem; Barış İçin Özel Yargı Alanı (JEP), Hakikat Komisyonu ve Kayıpları Arama Birimi'nden oluşturuldu.

JEP mahkemesinde 14 binden fazla kişi kovuşturmaya tabi oldu. Yargılama süreçlerinde 13 bin mağdur temsil edildi. 

Hakikat Komisyonu, çatışmanın nedenlerine ilişkin bulguları içeren nihai bir rapor yayımlıyor. 

Af ve Bağışlama Dairesi ise aftan yararlanacak olanları tespit ediyor.

Kayıp Arama Birimi, çatışmalarda kaybolduğu bildirilen 112 bin kişiyi kayıtlara geçirdi.

Ancak bunlardan sadece 30 bini için aile üyelerinden aranma talebi alınabildi.

Geçen yıla kadar bu kayıpların 2 bin kadarının kalıntılarına ulaşıldı.

400 ceset bütünlüğü sağlanarak yakınlarına teslim edildi. 

Kolombiya'da 10'uncu yılına doğru yaklaşan barış sürecinin belki de en önemli eksiği kolektif anlamda genişletilmiş bir devletin bulunmamasıdır. 

Kolombiya'da devlet güvenlik, yargı gibi birimlere sahip ama sosyal sorunları çözmeye yönelik kolektif bir devlet örgütlenmesi yok.

İkincisi, halen toplumsal entegrasyon sağlanamadı. Yerliler yerlilerle, beyazlar beyazlarla herkes kendi egemenlik alanında yaşamaya devam ediyor. Bu da toplumsal uzlaşmanın sağlanmasını engelliyor.

Üçüncüsü, Kolombiya ekonomisi sürekli büyüyor ama bu kalkınma kırsala hiç yansımıyor. Kırsala kaynak ayrılmıyor.

Oysa ateşi söndürmek için çatışmanın odak noktası olan kırsalı hedef almak gerekiyor.

Sonuç olarak Kolombiya-FARC barışı kendi sınırları içinde siyasal açıdan başarılı bir tecrübe olarak sürüyor.

Fakat bu iki aktörü kuşatan diğer tüm etkenler her geçen gün güçlenerek anlaşmanın ülkedeki çatışmanın dumanları arasında kaybolmasına yol açıyor.

*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.