Günümüz dünyası, yalnızca askeri ve ekonomik güçle değil, aynı zamanda diplomatik manevra kabiliyetiyle de şekillenmektedir.
Bu bağlamda lider diplomasisi, küresel krizlerin çözümünde giderek daha belirleyici bir rol oynamaktadır.
Özellikle devlet başkanlarının doğrudan devreye girerek yürüttükleri diyaloglar, geleneksel diplomatik protokollerin ötesine geçen bir etkisizlik döneminin ardından, uluslararası ilişkilerde yeniden etkili bir araç olarak öne çıkmaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu çerçevede sergilediği aktif liderlik tarzı, yalnızca bölgesel güvenliği değil, küresel barışı da önceleyen bir dış politika anlayışının parçası olarak değerlendirilmektedir.
Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından itibaren taraflarla yürüttüğü diyalog trafiği, Türkiye’yi yalnızca bir müzakere sahasına değil, aynı zamanda barış inşasının merkezlerinden birine dönüştürmüştür.
Savaşın taraflarını zaman zaman İstanbul'da bir araya getiren girişimler, Türkiye'nin bu alandaki tarihsel ve jeopolitik avantajını güncel bir diplomatik kapasiteyle buluşturduğunu göstermektedir.
Nitekim, İstanbul'da yapılan yeni barış zirvesi, Erdoğan’ın bu stratejik pozisyonunu pekiştirme potansiyeline sahiptir.
Türkiye’nin arabuluculuk geleneği ve jeopolitik konumu
Osmanlı İmparatorluğu'nun çok uluslu yapısı içerisinde geliştirilen denge ve denetim politikaları, farklı kimlikleri çatışmadan uzak tutmayı amaçlayan bir barış mimarisine dayanıyordu.
Modern Türkiye Cumhuriyeti, bu tecrübeyi kendi dış politikasına dönüştürürken, barışçı diplomasiye öncelik vermeyi kurucu ilkelerinden biri haline getirmiştir.
Türkiye’nin arabuluculuk kapasitesi yalnızca tarihsel tecrübeyle sınırlı değildir.
Jeopolitik konumu da bu kapasiteyi sürekli olarak güçlendirmektedir.
Avrupa, Asya ve Ortadoğu'nun kavşak noktasında yer alan Türkiye, tarih boyunca ticaret yollarının, göç hareketlerinin ve stratejik hesaplaşmaların merkezinde olmuştur.
Bugün de Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e, Kafkasya’dan Balkanlara uzanan geniş bir etki alanında istikrar üretme kapasitesiyle ön plana çıkmaktadır.
Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı gibi çok katmanlı krizlerde, hem NATO üyesi olup hem de Rusya ile yakın ilişkileri sürdürebilen ender ülkelerden biri olması, Türkiye’yi benzersiz kılmaktadır.
Bu özgün konum, Türkiye’nin yalnızca jeopolitik değil, aynı zamanda “jeo-diplomatik” bir güç haline gelmesini sağlamıştır.
Ankara, Batı'nın yaptırımlar politikası ile Doğu'nun güvenlik refleksleri arasında dengeli bir pozisyon alarak, her iki tarafla da konuşabilen bir aktör olmuştur.
Erdoğan’ın bu denge politikasını lider diplomasisiyle birleştirmesi, Türkiye’yi bir “diyalog alanı”na dönüştürmüştür.
Savaşan tarafların Türkiye’yi tercih etmesi, yalnızca tarafsızlıktan değil, güvenilirlikten, diplomatik maharetten ve tarihsel belleğe yaslanan bir saygınlıktan kaynaklanmaktadır.
Ayrıca, Türkiye’nin arabuluculuk pratiği, sadece Rusya-Ukrayna krizine indirgenemez.
Son 20 yılda Ankara; Bosna-Hersek’teki Sırp-Hırvat-Bosnak üçgeninde, Somali’deki kabile çatışmalarında, Katar ile Körfez ülkeleri arasında yaşanan diplomatik krizde ve Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinde aktif diplomasi yürütmüştür.
Bu birikim, Erdoğan’ın liderliğinde kurumsal bir nitelik kazanmış ve Türkiye’yi çatışma çözümünde başvurulan öncelikli ülkelerden biri haline getirmiştir.
Dolayısıyla Türkiye'nin barış diplomasisindeki rolü, sadece geçici taktiksel reflekslere dayanmamakta; tarihsel misyon, coğrafi gerçeklik ve çağdaş liderliğin kesiştiği bir stratejik bilinçle şekillenmektedir.
Erdoğan’ın dış politikası, bu uzun çizgiyi güncel krizler bağlamında yeniden yorumlamakta ve Türkiye'yi hem sahada hem masada güçlü kılan çok katmanlı bir dış politika anlayışıyla harmanlamaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uluslararası sistemde giderek sivrilen barış diplomasisi, yalnızca kurumsal diplomasiye dayalı bir çaba değil, aynı zamanda kişisel liderliğin yön verdiği aktif ve çok boyutlu bir stratejidir.
Erdoğan, geleneksel diplomasinin çoğu zaman yavaş ilerleyen doğasına karşılık, doğrudan liderler arası temaslarla, kriz anlarında hızla devreye giren ara çözümler üretmeyi tercih etmektedir.
Bu tarz, özellikle günümüz dünyasında liderlerin kişisel etkilerinin arttığı bir konjonktürde, Türkiye’nin diplomasisini görünür, sonuç alıcı ve itibarlı hale getirmiştir.
Erdoğan’ın diplomatik pratiğinin en ayırt edici özelliği, çok yönlü ve esnek manevra kabiliyetidir.
Aynı anda hem NATO ile ittifakı sürdürürken hem de Moskova ile iletişim kanallarını açık tutabilmesi, bu yaklaşımın en çarpıcı örneklerinden biridir.
Rusya-Ukrayna savaşında Erdoğan, Batı dünyasının baskılarına rağmen Rusya’ya yaptırım uygulamamış; bunun yerine her iki tarafla da görüşebilen nadir liderlerden biri olarak arabuluculuk için alan açmıştır.
İstanbul’da gerçekleştirilen barış görüşmeleri ve aynı yıl imzalanan Tahıl Koridoru Anlaşması, Erdoğan'ın bu çok yönlü diplomasisinin somut sonuçlarıdır.
Bu süreçte Türkiye, yalnızca savaşan tarafları değil, Birleşmiş Milletler’i de sürece entegre ederek barış diplomasisinde çok taraflı bir düzlemi harekete geçirmiştir.
Erdoğan’ın diplomasisi, çoğu zaman klasik kuralları yeniden yorumlayan, kişisel güvene dayalı ilişki ağlarıyla şekillenen ve kriz yönetimini merkezine alan bir karakter taşımaktadır.
Vladimir Putin, Volodimir Zelenskiy, Donald Trump, Emmanuel Macron, Muhammed bin Selman, Aliyev ve Paşinyan gibi oldukça farklı siyasi profillere sahip liderlerle kurduğu doğrudan diyaloglar, bu esnekliğin temelini oluşturmaktadır.
Erdoğan, "lider diplomasisi" olarak adlandırılabilecek bu yaklaşımıyla, devletler arası resmi prosedürleri değil, doğrudan kişisel inisiyatifi önceleyen bir çizgi izlemektedir.
Bu da onu, klasik diplomatların çoğu zaman ulaşamadığı bir güven ilişkisi düzeyine taşımaktadır.
Ayrıca Erdoğan’ın diplomasisi, yalnızca kriz anlarında değil, kriz öncesi ve sonrasına dair stratejik okumalar yapmayı da içermektedir.
Karabağ Savaşı’ndan sonra Azerbaycan-Ermenistan normalleşme sürecinde Türkiye'nin etkin rolü, Somali ve Libya’daki siyasi geçiş süreçleri, Balkanlar'da Sırbistan-Kosova diyaloğunun desteklenmesi gibi örnekler, Erdoğan’ın barışın inşasına yönelik uzun soluklu vizyonunu göstermektedir.
Bu perspektif, yalnızca krizleri “çözmekle” kalmayıp, kalıcı istikrar zeminleri inşa etmeyi hedefleyen bir stratejik derinliğe sahiptir.
Erdoğan’ın barış diplomasisindeki liderlik pratiği, Türkiye’nin tarihsel birikimiyle kişisel karizmayı, jeopolitik fırsatlarla stratejik vizyonu birleştiren özel bir yapıya sahiptir.
Bu liderlik tarzı, Türkiye’yi yalnızca arabuluculuk süreçlerinde değil, barışın siyasal ve ahlaki mimarisinde de merkez ülkelerden biri haline getirmektedir.
İstanbul'da düzenlenmesi planlanan yeni zirve, bu liderlik pratiğinin günümüzde ulaştığı etki düzeyinin bir yansıması olarak değerlendirilmelidir.
İstanbul zirvesi: Yeni bir barış fırsatı mı?
Rusya ile Ukrayna arasında 2022 yılında başlayan savaş, yalnızca iki ülkenin egemenlik çatışması değil, aynı zamanda küresel sistemdeki güç dengelerinin yeniden şekillendiği bir dönüm noktasıdır.
Tarafların askeri olarak sahada kazandıkları ve kaybettikleri kadar, masada oluşan diplomatik boşluk da savaşın uzamasında belirleyici bir faktör olmuştur.
İşte bu noktada Türkiye'nin arabulucu olarak yeniden devreye girmesi ve İstanbul’un bir kez daha müzakere zemini olarak gündeme gelmesi, sadece bölgesel değil, küresel ölçekte barış arayışlarının somutlaştığı kritik bir eşik olarak değerlendirilmelidir.
Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşen yeni İstanbul zirvesi, savaşın başladığı günden bu yana oluşan en ciddi diplomatik fırsatlardan biri olarak öne çıkmaktadır.
Türkiye, savaşın ilk yılında olduğu gibi bu kez de iki tarafı aynı masada buluşturma hedefiyle hareket etmektedir.
Bu, mevcut savaş ortamında yalnızca sembolik bir jest değil; aynı zamanda taraflar için çıkış stratejileri üzerine düşünmeye imkân tanıyan stratejik bir alan anlamına gelmektedir.
Bu bağlamda İstanbul Zirvesi, bir barış anlaşmasından öte, tarafların pozisyonlarını yeniden değerlendirmelerine, taleplerini güncellemelerine ve gelecekteki resmi müzakerelere hazırlık yapmalarına imkân tanıyan “ön diplomatik alan” olarak görülebilir.
Erdoğan’ın liderliği, Türkiye’nin taraflarla kurduğu güven ilişkisi ve İstanbul’un daha önce barışa ev sahipliği yapmış olması, bu zirveye uluslararası düzeyde bir ciddiyet kazandırmaktadır.
Ayrıca bu görüşmenin zamanlaması da dikkat çekicidir. Sahadaki savaş yorgunluğu, ekonomik baskılar, Batı’daki siyasal dönüşümler ve seçim atmosferleri; tarafları barışa daha açık hale getirmiştir.
Tam da bu noktada Erdoğan’ın inisiyatifiyle gerçekleşen görüşme, yalnızca mevcut savaşı değil, geleceğin barış mimarisini de şekillendirme potansiyeline sahiptir.
İstanbul’un diplomatik sahneye yeniden dönüşü, Türkiye’nin uluslararası krizlerde sadece arabulucu değil, barışın mimarı olma yolundaki kararlılığının ve kapasitesinin bir yansımasıdır.
Bu zirve, Erdoğan liderliğinde “lider diplomasisi”nin ne denli stratejik ve dönüştürücü bir rol üstlenebileceğini küresel kamuoyuna bir kez daha gösterecektir.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
18 Temmuz 2025 - Suriye'deki Bedevi savaşçılar, Bedevi-Dürzi çatışması sırasında, Süveyda kentinin eteklerindeki Mazraa kasabasında konuşlanıyor. Suriye'nin güneyindeki Süveyda ilinde Bedevi Araplarla Dürzi gruplar arasındaki çatışmalar son günlerde alevlendi. Suriye İnsan Hakları Ağı, Dürzilerin çoğunlukta olduğu Süveyda'daki çatışmalarda en az 321 kişinin öldüğünü bildirdi. Bedevi Araplar ve aşiret güçlerinden oluşan ittifakla Dürzi gruplar arasındaki çatışmalar, kentin batı ve kuzey hatlarında sürüyor. İsrail'in çarşamba günü Şam'a saldırmasından sonra ABD, tüm taraflar arasında anlaşma sağlandığını aktarmıştı. Daha sonra Şam yönetimine bağlı güçler Süveyda'dan çekilmişti ancak dün, bölgedeki çatışmalar yeniden alevlenmişti. (Ghaith Alsayed/AP) -
2/30
18 Temmuz 2025 - İsrail, sınıra yakın Filistin topraklarını vurdu. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saat içinde Gazze'de en az 94 Filistinlinin öldürüldüğünü, bunların arasında yardım ararken öldürülen iki düzineden fazla kişinin de bulunduğunu açıkladı. İsrail'in kuşatma altındaki bölgedeki tek Katolik kilisesine düzenlediği saldırıda en az üç kişinin ölmesi ve 10 kişinin yaralanması üzerine kınamalar artıyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu saldırıları savunarak, İsrail'in Suriye hükümetinin Şam'ın güneyindeki Suriye topraklarının askerden arındırılması ve Suriyeli Dürzi toplumuna yönelik saldırılar olmak üzere iki "kırmızı çizgiye" saygı göstermesini sağlamak için askeri araçları kullanmaya devam edeceğini söyledi. (Jack Guez/AFP) -
3/30
17 Temmuz 2025 - Meksika'da şiddetli yağışlar sonrası gelen sel, özellikle Zapopan kentinde hayatı altüst etti. 90 dakika süren yağmur ani sele yol açarken, en az 140 ev hasar aldı. 4 metreye ulaşan su, bir kişinin hayatını kaybetmesine 12 kişininse yaralanmasına neden oldu. Yetkililer bunun kentte son 12 yılda yaşanan en kötü doğal afet olduğunu belirtti. Ulusal Acil Durum protokolünü devreye sokan Meksika Ordusu da kurtarma çalışmalarına katıldı (Michelle Freyria/Reuters) -
4/30
15 Temmuz 2025 - Belçik'nın başkenti Brüksel'de gerçekleştirilen Avrupa Birliği Dışişleri Bakanları zirvesi'nde protesto gösterisi düzenlendi. Avrupa Birliği üyesi ülkelerin dışişleri bakanları, işgal altındaki Filistin topraklarında insan haklarını ihlal ettiği tespit edilen İsrail'e karşı muhtemel yaptırımları tartışmak üzere bir araya geldi. Birlik, kamuoyundan yükselen çağrıların ardından Hollanda'nın teklifi üzerine, 20 Mayıs'ta İsrail'le Ortaklık Anlaşması'nı "insan haklarına ve uluslararası hukuka uyma" şartı kapsamında incelemeye almıştı. Oy birliği gerektirdiği için anlaşmanın tamamen askıya alınması beklenmese de serbest ticaret, araştırma, teknoloji, kültür ve siyasi diyalog gibi ayrı başlıkları içeren anlaşmanın nitelikli çoğunluk gerektiren hükümlerinin askıya alınması muhtemel. (Yves Herman/Reuters) -
5/30
14 Temmuz 2025 - Pakistan'da tarihinde Sind eyaletinin Haydarabad kentinde yolcular, şiddetli muson yağmurlarında sular altında kalan yolda. Hükümetin 1açıkladığı rakamlara göre Pakistan'da muson yağmurları haziran sonundan bu yana aralarında onlarca çocuğun da bulunduğu 110'dan fazla kişinin ölümüne yol açtı. Ülke genelinde yağışların şiddetini artırabileceğine işaret edilerek, yerel yetkililere teyakkuzda olmaları uyarısı yapıldı. Pakistan'ın birçok şehrinde her yıl temmuz-eylül aylarında etkili olan muson yağmurları, ülkede yüzlerce kişinin ölmesine ve maddi kayıplara yol açıyor. (Husnain Ali/AFP) -
6/30
13 Temmuz 2025 - İspanya'nın kuzeyindeki Pamplona kentinde düzenlenen San Fermin festivaline katılanlar, 7. boğa koşusu sırasında La Palmosilla cinsi boğaların önünde koşuyor. Bir hafta süren festivale her yıl binlerce kişi katılıyor ve ünlü boğa koşuları, her gün sabah saat 8.00'de eski şehrin dar sokaklarında 850 metrelik bir parkurda, önlerindeki koşucular düşmeden ya da boynuzlanmadan boğalara yakın kalmaya çalışırken yapılıyor. Koşucuların çoğu, kırmızı kuşak ve boyun atkısıyla beyaz pantolon ve gömlekten oluşan geleneksel kıyafetlerini giyiyor. Uzman İspanyol koşucular, boğaların boynuzlarının hemen önünde ölüme meydan okuyan birkaç saniye boyunca koşmaya çalışırken bir yandan da rulo haline getirilmiş bir gazeteyle hayvanları kışkırtıyor. Binlerce seyirci parkur boyunca balkonlardan ve tahta barikatlardan izliyor. (Miguel Riopa/AFP) -
7/30
12 Temmuz 2025 - Birleşik Krallık'ın Londra kentinde Wimbledon Tenis Turnuvası'nda çift erkekler kategorisinde galip gelen Lloyd Glasspool kutlama yapıyor. Glasspool ve Julian Cash, Avustralyalı Rinky Hijikata ve Hollandalı David Pel'i 6-2, 7-6 (3) mağlup etti. Cash ve Glasspool, 1936'dan bu yana All England Club kupasını kazanan ilk Britanyalı çift oldu. Glasspool başarıları hakkında "Duyunca kulağa inanılmaz geliyor" diye konuştu. (Stephanie Lecocq/Reuters) -
8/30
11 Temmuz 2025 - Bosnalı bir kadın, Potoçari kentindeki Srebrenitsa Soykırımı kurbanlarının isimlerinin yazılı olduğu bir anıtın yanında yas tutuyor. Bosna Hersek'te 1992-1995'te yaşanan savaşta, Bosnalı Sırp güçlerin 8 binden fazla Müslüman Boşnak erkek ve çocuğu katletmesinin 30. yıldönümü yasla karşılandı. Toplu mezarlara gömülen kişilerin kalıntıları daha sonraki yıllarda tespit edilmeye çalışılsa da binden fazla soykırım kurbanının cesedine hâlâ ulaşılamadı. Bugün düzenlenen törenle katliamda hayatını kaybeden 7 kişi daha Potoçari Anıt Mezarlığı'nda toprağa verildi. (Armin Durgut/AP) -
9/30
10 Temmuz 2025 - Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen cenaze töreninde bir çalışan, yakın zamanda hayatını kaybeden eski Ulaştırma Bakanı Roman Starovoyt'un portresini taşıyor. Kremlin'in Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Starovoyt'u görevden aldığını açıklamasından saatler sonra Moskova, 7 Temmuz 2025 tarihinde Rusya'nın eski Ulaştırma Bakanı Roman Starovoyt'un intihar ettiğini duyurdu. 53 yaşındaki Starovoyt bir yıldır Rusya'nın ulaştırma bakanlığını yürütüyordu ve daha önce Rusya'nın Ukrayna saldırısıyla mücadele ettiği sınırdaki Kursk bölgesinin valisiydi. (Tatyana Makeyeva/AFP) -
10/30
9 Temmuz 2025 - İsrail, Gazze'nin batısındaki Eş-Şati mülteci kampı vurdu. Gazze Savaşı'nda bir buçuk yıl geride kalırken, Hamas'ın güvenlik güçlerinden üst düzey bir yetkili, Filistinli silahlı örgütün Gazze Şeridi üzerindeki kontrolünün yaklaşık yüzde 80'ini kaybettiğini ve boşluğu silahlı aşiretlerin doldurduğunu söyledi. İsrail Başbakanı Netanyahu, ateşkes görüşmeleri devam ederken yaptığı açıklamada, Gazze'de savaşa devam etmeye kararlı olduğunu vurguladı. Katar Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Macid el-Ensari, arabulucuların Gazze Şeridi’nde savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya ulaşmak için çabalarını yoğunlaştırdığını ve müzakerelerin “olumlu” yönde ilerlediğini belirtti. İsrail ordusu Gazze’nin kuzeyinde çıkan çatışmada beş İsrail askerinin öldüğünü duyurdu. İkisi ağır 14 asker de yaralandı. (Omar Al-Qattaa/AFP) -
11/30
8 Temmuz 2025 - Belaruslu Aryna Sabalenka, 2025 Wimbledon Şampiyonası'nın 9. gününde tek kadınlar çeyrek final tenis maçında Alman Laura Siegemund'la karşı karşıya geldi. Rakibini üç sette geçen yıldız, adını yarı finale yazdırdı. Tek erkeklerdeyse Carlos Alcaraz ve Taylor Fritz, yarı finale yükseldi. Wimbledon Tenis Turnuvası’nda bu yıl ilk kez tamamen elektronik çizgi sistemi (ELC) kullanılması, büyük bir tartışmanın fitilini ateşledi. Tenisin en köklü turnuvalarından biri olan Wimbledon’da, 147 yıl boyunca görev yapan çizgi hakemlerinin yerini artık kameralar ve yazılımlar aldı. Ancak bu değişim, özellikle yaşanan son hatalardan sonra ciddi şekilde sorgulanmaya başladı. (Kirill Kudryavtsev/AFP) -
12/30
7 Temmuz 2025 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de düzenlenen Saba Saba Günü gösterilerinde protestocular, çıkan çatışmalar sırasında Kenya polisinin attığı göz yaşartıcı gaza maruz kaldı. Kenya demokrasi mücadelesini 7 Temmuz 2025'te kutlarken polis, olası protestolar öncesinde Nairobi'deki ana yolları kapatmasıyla kutladı. Saba Saba Günü, 7 Temmuz 1990'da dönemin başkanı Daniel arap Moi'nin yıllar süren otokratik yönetiminin ardından Kenyalıların çok partili demokrasiye dönüş talebiyle başlattıkları ayaklanmayı hatırlamak için kutlanıyor. (Simon Maina/AFP) -
13/30
6 Temmuz 2025 - McLaren'ın Avusturyalı pilotu Oscar Piastri, büyük kısmını önde götürdüğü Britanya Grand Prix'sini ikinci sırada bitirirken zafer, Britanyalı yakım arkadaşı Lando Norris'in oldu. Yarışa pole pozisyonundan başlayan Max Verstappen damalı bayrağı 5. sırada görürken, Silverstone'un ev sahipliği yaptığı mücadeleye yağmur damgasını vurdu. 5 sürücünün yarış dışı kalmasıyla bitiş çizgisini 15 araç geçti. 37 yaşındaki deneyimli pilot Nico Hulkenberg, üçüncü sırayı alarak kariyerindeki ilk podyumu elde etti. (Ben Stansall/AFP) -
14/30
5 Temmuz 2025 - Fransa Bisiklet Turu'ndaki bisikletçiler, Porte de Paris anıtının yanından geçiyor. 112.'si düzenlenen Fransa Bisiklet Turu veya Tour de France, bugün başladı. Yarışçılar ülkenin kuzeyindeki Lille'de başlayıp biten ilk etapta 184,9 kilometre boyunca pedal çevirecek. Toplamda 3 bin 320 kilometrelik zorlu yarış boyunca bisikletçiler, Pireneler ve Alpler de dahil 6 dağ etabında mücadele edecek. Üç hafta sürecek yarış 27 Temmuz Pazar günü Paris'teki Champs-Elysees'de sona erecek. (Anne-Christine Poujoulat/AFP ) -
15/30
4 Temmuz 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, vergi indirimleri ve harcama kesintilerini içeren yasa tasarısını imzaladıktan sonra Temsilciler Meclisi Başkanı Mike Johnson'ın kendisine verdiği tokmağı vuruyor. Kamuoyunda "Büyük, Güzel Yasa Tasarısı" diye bilinen tasarı ABD Kongesi'nden geçtikten sonra bugün, ABD Bağımsızlık Günü'nde, Trump tarafından imzalandı. Trump'ın ilk dönemindeki vergi indirimlerini kalıcı hale getiren ve kapsamını genişleten düzenlemede, sınır güvenliği ve göçmenlik denetimi için ciddi miktarda fon ayırılmasının yanı sıra savunma harcamalarının artırılması öngörülüyor. Ayrıca düşük gelirlilere sağlık sigortası ve beslenme yardımı sağlayan programlarda da büyük kesintiler amaçlanıyor. Trump, Beyaz Saray'da düzenlenen 4 Temmuz Bağımsızlık Günü kutlamasında "Tasarıyı imzaladığımda şimdiye kadarki en büyük zaferimizi resmileştirmiş olacağız" ifadelerini kullandı. (Evan Vucci/AP) -
16/30
3 Temmuz 2025 - Yerli turistler ülkenin doğu kıyısında yer alan devasa tatil köyü Wonsan Kalma'nda. Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un gözde projelerinden biri olan tesisin bu ay içinde Rus misafirlerini ağırlaması bekleniyor. Kim, Birleşmiş Milletler'in 2017'de ülkesinin kömür ve tekstil dahil tüm ana ihracatını yasaklayan ağır yaptırımlar uygulamasının ardından turizmi teşvik etmeye başlamıştı. Yaptırımlar, Kuzey Kore'yi nükleer ve füze programlarını finanse etmek için döviz kazanma araçlarından mahrum bırakmak üzere tasarlanmıştı. Ancak Kim'in şiddetle ihtiyaç duyduğu yeni bir döviz kaynağı olarak gördüğü turizmi etkilemediler. (Kim Won Jin/AFP) -
17/30
2 Temmuz 2025 - İspanya'nın Segerra bölgesinde orman yangınları etkili oluyor. Avrupa'yı etkisi altına alan ve İsviçre'deki bir elektrik santralindeki nükleer reaktörün kapanmasına neden olan sıcak hava dalgası nedeniyle İspanya'da orman yangınları iki kişinin ölümüne neden olurken Fransa'da da iki kişi hayatını kaybetti. Bugün yine kavurucu sıcaklıklar yaşanırken İspanyol yetkililer Katalonya'da bir gün önce çıkan orman yangınında iki kişinin öldüğünü, Fransa Enerji Bakanı ise sıcak hava dalgasıyla doğrudan bağlantılı iki ölüm vakası yaşandığını ve 300 kişinin de hastaneye kaldırıldığını açıkladı. İtalya'da da aşırı sıcaklar nedeniyle 18 şehir için kırmızı alarm verildi. Yetkililer, İspanya'nın Katalonya bölgesindeki Torrefeta'da çıkan yangının birkaç çiftliği yok ettiğini ve yaklaşık 40 km boyunca uzanan bir alanı etkilediğini söyledi. Daha fazla rüzgar ve gök gürültülü fırtına beklenmesine rağmen yangın büyük ölçüde kontrol altına alındı (AP) -
18/30
1 Temmuz 2025 - Tayland Anayasa Mahkemesi, eski Kamboçya lideri Hun Sen ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdiğinin ortaya çıkmasının ardından Başbakan Paetongtarn Shinawatra'yı görevden uzaklaştırdı. Anayasa Mahkemesi'nde yapılan oylamada Shinawatra'nın görevden uzaklaştırılması kararı 2'ye karşı 7 oyla kabul edildi. Ülkenin en genç lideri ve ikinci kadın Başbakanı olan 38 yaşındaki Shinawatra'nın savunmasını 15 gün içinde yapması gerekiyor. Shinawatra'nın görevden uzaklaştırılmasının ardından ülkeyi Başbakan Yardımcısı Suriya Jungrungruangkit yönetecek. (Lilian Suwanrumpha/AFP) -
19/30
30 Haziran 2025 - 200 bin müzikseveri ağırlayan Glastonbury Festivali'nin bitmesiyle alanda büyük bir temizlik operasyonu başlatıldı. Festivalin temizlik ekibi, festival katılımcıları evlerine doğru yola çıkmaya başladığında, kağıt bardaklar ve yiyecek kapları da dahil binlerce çöpü toplamaya başladı. Temizlik görevlileri taşan çöp kutuları, kamp sandalyeleri ve şişme yataklar gibi büyük eşyaların yanı sıra sandaletler, parmak arası terlikler ve alışveriş torbalarıyla da boğuşuyor. Glastonbury 2026'da geri dönmeyecek, çünkü festival bir sonraki etkinlik 2027'de gerçekleşmeden önce zeminin toparlanmasına zaman tanımak için nadasa giriyor. Festivalde sahne alan İngiliz punk rap grubu Bob Vylan'ın "Özgür Filistin" ve "İsrail ordusuna ölüm" sloganları atıp kalabalığın da sloganlara eşlik etmesi medyada büyük yankı uyandırdı. BBC, Bob Vylan'ın ifadelerini "derin şekilde rahatsız edici" diye nitelendirerek performansın yeniden yayımlanmayacağını bildirdi. (Oli Scarff/AFP) -
20/30
29 Haziran 2025 - Formula 1'de 2025 Avusturya Grand Prix'sinin kazananı Lando Norris oldu. Spielberg kentindeki 4,32 kilometrelik Red Bull Ring Pisti'nde yapılan yarışa pole pozisyonunda başlayan McLaren pilotu Lando Norris, damalı bayrağı ilk sırada gördü. Norris'in takım arkadaşı Oscar Piastri ikinci olurken, Ferrari'den Charles Leclerc podyumun son basamağında yer aldı. Formula 1'de sezonun bir sonraki yarışına Büyük Britanya'daki Silverstone pisti ev sahipliği yapacak. (Leonhard Foeger/AFP) -
21/30
28 Haziran 2025 - İran'ın başkenti Tahran'da, İsrail saldırıları sonucu öldürülen İranlı askeri komutanlar ve bilim insanları için düzenlenen cenaze töreni sırasında hayatını kaybedenlerin fotoğrafları Enghelab Meydanı'nda sergileniyor. İran, İsrail'le 12 gün süren çatışmalarda öldürülen 60 kişi için bugün cenaze töreni düzenlendi. Onbinlerce kişinin katıldığı törende son yolculuğuna uğurlananlar arasında saldırıların başladığı 13 Haziran'da öldürülen İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri, Devrim Muhafızları Başkomutanı Hüseyin Selami ve ülkenin önde gelen nükleer bilim insanı Muhammed Mehdi Tehrançi de vardı. İranlı yetkililer çatışmalar boyunca İran'da toplam 627 kişinin öldüğünü açıkladı. İsrailli yetkililerse İran'ın füze saldırılarının ardından İsrail'de 28 kişinin öldüğünü söyledi (Atta Kenare / AFP) -
22/30
27 Haziran 2025 - Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye'de yer alan acil müdahale ekipleri, UNRWA'ya ait bir okulda İsrail saldırısı nedeniyle çıkan yangını söndürmeye çalışıyor. İsrail'in bugün gerçekleştiği saldırılarda 62 Filistinlinin hayatını kaybettiği bildirildi. Gazze'nin sivil savunma ajansı, öldürülen kişilerin 10'unun insani yardım beklediğini aktardı. Bölgedeki yetkililer mayıs sonundan beri en az 500 kişinin yardım merkezlerinin yakınında öldürüldüğünü ifade ediyor (Bashar Taleb / AFP) -
23/30
26 Haziran 2025 - Kuzey Kore gelecek hafta lider Kim Jong-un'un ülkenin turizm sektörünü geliştirme yolunda "ilk adım" olmasını umduğu doğu kıyısında bir sahil tesisi açacak. Devlet medyasına göre, sahilin 4 kilometrelik bir bölümünü kapsayan Wonsan-Kalma kıyı turizm bölgesi, oteller, restoranlar, alışveriş merkezleri ve su parkından oluşuyor. Bölgede inşaat 2018'de başladı ancak hem inşaat sorunları hem de Kovid-19 pandemisi nedeniyle gecikti. Kore Merkezi Haber Ajansı'nın (KCNA) bildirdiğine göre, yılda yaklaşık 20 bin misafir ağırlayabilecek bölge, ilk yerli ziyaretçilerini salı günü kabul edecek. Uluslararası turistlerin bölgeye ne zaman gelebileceğiyse bilinmiyor. Tesisin büyük açılışında Kim'e eşi Ri Sol-ju ve varisi olduğu varsayılan kızları Kim Ju-ae eşlik etti. (AFP/KCNA/KNS) -
24/30
25 Haziran 2025 - Kenya'nın başkenti Nairobi'de eylemciler, parlamentonun basılmasının birinci yıldönümü münasebetiyle düzenlenen protestoda güvenlik güçlerinin müdahalesine maruz kaldı. Binlerce protestocu, devlet destekli çeteler ve polis şiddetiyle karşılaşacakları korkusuna rağmen, hükümet aleyhine gösterilerin zirveye ulaştığı parlamento baskınından bu yana geçen bir yılı kutlamak üzere çarşamba günü sokaklara çıktı. Geçen yıl vergi artışları ve genç Kenyalıların içinde bulunduğu vahim ekonomik durum nedeniyle haftalarca süren protestolarda en az 60 kişi güvenlik güçleri tarafından öldürülmüştü. Aktivistler ve kurbanların aileleri, parlamentonun işgal edildiği en ölümcül kargaşa gününün üzerinden bir yıl geçmesi münasebetiyle barışçıl gösteriler düzenlenmesi çağrısında bulundu. (Luis Tato/AFP) -
25/30
24 Haziran 2025 - Birleşik Krallık'ın (BK) başkenti Londra'nın merkezindeki Trafalgar Meydanı'nda, İsrail’le iş yapan şirketlere karşı doğrudan eylemler düzenleyen Palestine Action adlı grubun, hükümet tarafından yasaklı örgüt ilan edilmesi yönündeki girişimi protesto edildi. BK İçişleri Bakanı Yvette Cooper, 23 Haziran 2025'te, aktivistlerinin geçen hafta BK'nin en büyük hava üssüne izinsiz girmesinin ardından, Palestine Action adlı kampanya grubunu yasaklayacağını duyurmuştu. Cooper, 20 Haziran'da BK'nin güneyindeki RAF Brize Norton'da iki uçağa yapılan vandalizmin "utanç verici" ve grubun "kabul edilemez suçlara karıştığı uzun bir geçmişi" olduğunu söyledi. Eylemciler, grubun yasaklı örgütler listesine alınmasının protesto hakkının ihlali anlamına geleceğini savunarak, "Palestine Action, bizi gururlandır; bir Elbit fabrikasını daha kapat" ve "İnsanlar işgal altındayken direniş meşrudur" sloganları attı. (Henry Nicholls/AFP) -
26/30
23 Haziran 2025 - Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'yi Moskova'da kabul etti. İki isim, İsrail ve ABD'nin İran'a yönelik saldırılarına ilişkin görüşme gerçekleştirdi. Putin ve Erakçi, Kremlin'deki ikili görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Putin, görüşmede Erakçi'ye Rusya'nın İran halkına yardım etmeye çalıştığını bildirdi. İsrail ve ABD'nin saldırılarını kınayan Putin, "İran'a yönelik saldırılar, hiçbir gerekçesi olmayan sebepsiz bir saldırganlık" diye konuştu. Görüşmenin basına açık kısmında konuşan Putin, Rusya'yla İran’ın güvenilir ilişkilere sahip olduğuna işaret ederek, "İran halkına yardım etmek için çaba gösteriyoruz" ifadesini kullandı. Rusya’nın Ortadoğu’da yaşanan gelişmelere yönelik yaklaşımının bilindiğini anlatan Putin, "Rusya Dışişleri Bakanlığı, yaklaşımımızı açıkça ifade ederken Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde aldığımız pozisyonu biliyorsunuz" diye konuştu. (Alexander Kazakov/AFP) -
27/30
22 Haziran 2025 - Ducati Lenovo Takımı'nın İspanyol sürücüsü Marc Marquez, takım arkadaşı İtalyan Francesco Bagnaia'nın önünde ve bu ikiliyi BK8 Gresini Racing'in yıldızı, Marquez'in kardeşi Alex Marquez takip ediyor. İtalya'nın Mugello pistinde düzenlenen MotoGP İtalya Grand Prix'sini şampiyonanın lideri Marc Marquez kazanırken, Alex Marquez ikinci ve Fabio Di Giannantonio üçüncü oldu. Bu sonuçla Marc Marquez sürücüler şampiyonasında puanını 270'e çıkardı. Onu 240 puanla Alex Marquez ve 160 puanla Bagnaia takip ediyor. (Tiziana Fabi/AFP) -
28/30
21 Haziran 2025 - Roma'da düzenlenen "Stop Rearm Europe" (Avrupa'nın Yeniden Silahlanmasına Son) yürüyüşüne katılan göstericiler, Kolezyum'un önünden geçiyor. Avrupa Birliği'nin 800 milyar euroluk savunma planına karşı harekete geçen Stop Rearm Europe, silahlara daha fazla para harcanmaması çağrısı yapıyor. Bugün savaş ve soykırım karşıtı protestocılar, 300'den fazla ağ, sosyal örgüt, sendika, ulusal ve yerel siyasi oluşumun desteğiyle Roma'da düzenlenen eyleme katıldı. (Andrew Medichini/AP) -
29/30
20 Haziran 2025 - Çin'in Jinshan bölgesindeki yeni Legoland Şanghay Resort'ta insanlar lunapark trenine biniyor. Şanghay'da yer alan dünyanın en büyük Legoland'i, bugün halkın denemesi için faaliyetlerine başladı. Aynı zamanda Çin'deki ilk Legoland olan tesis, Ninjago, Lego Friends ve Monkie Kid gibi temalara sahip 8 bölüm içeriyor. En ilgi çekici ziyaret yerleri arasında, Şanghay sahilinin ve Lujiazui finans bölgesinin gökdelenlerinin renkli plastik tuğlalardan inşa edilen minyatür kopyalarının olması bekleniyor. Legoland Şanghay Resort, 5 Temmuz'da resmen açılacak. (Hector RETAMAL / AFP) -
30/30
19 Haziran 2025 - Tel Aviv yakınlarında İsrail acil servis ekipleri, İran'ın füze saldırısı yaptığı bölgede çalışıyor. Yetkililer, İran'ın "onlarca" füze saldırısı sırasında İsrail'in güneyindeki bir hastanenin vurulduğunu, Tel Aviv bölgesindeki acil servis ekiplerinin de başka bir saldırı olduğunu bildirdiğini söyledi. İran, İsrail'in saldırıları sonrası başlayan çatışmanın yedinci gününde üç farklı bölgeyi vurdu. Tahran'ın füze saldırısında bir hastane de zarar gördü. İran, Berşeba'da bulunan Soroka Hastanesi'ni hedef almadığını savunuyor. Tel Aviv yakınlarındaki Holon ve Ramat Gan da isabet aldı. Tahran, hastane yakınındaki bir İsrail ordu üssünün hedef alındığını, hastanenin şok dalgasından etkilendiğini iddia etti. İsrail yönetimiyse saldırıda hastanenin doğrudan hedef seçildiğini öne sürdü. (Gil Cohen-Magen/AFP)
Uluslararası sistemde Türkiye’nin konumu ve güç yansıtımı
Uluslararası ilişkilerde devletlerin etkisi, yalnızca sahip oldukları maddi güçle değil, bu gücü ne ölçüde anlamlı, meşru ve istikrarlı biçimde kullanabildikleriyle ölçülmektedir.
Türkiye’nin son yıllarda giderek artan diplomatik etkinliği, klasik askeri ve ekonomik göstergelerin ötesine geçen bir "etki gücü" (power of influence) üretme başarısını ortaya koymaktadır.
Bu etki gücü, Türkiye’yi sadece bölgesel bir aktör değil, küresel krizlerde sorumluluk üstlenebilen bir “denge devleti” olarak öne çıkarmaktadır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın barış girişimleriyle şekillenen lider diplomasisi, işte bu etki gücünün somutlaştığı, kurumsallaştığı ve dünya kamuoyunda karşılık bulduğu bir diplomatik formdur.
Türkiye’nin çok boyutlu dış politikası, Soğuk Savaş sonrası oluşan tek kutuplu sistemin çözülmesiyle birlikte ortaya çıkan çok merkezli dünya düzeninde, yeni türden bir stratejik konumlanmanın örneğini sunmaktadır.
Ne sadece Batı’ya entegre olmuş bir müttefik, ne de yalnızca Doğu eksenli bir arayışın parçasıdır.
Aksine, Türkiye bugün hem NATO üyesi hem Şanghay İşbirliği Örgütü diyalog partneri olabilen; hem AB adayı hem İslam İşbirliği Teşkilatı'nın öncülerinden biri olabilen; hem Rusya’yla doğalgaz ve savunma alanında iş birliği yaparken hem de Ukrayna’ya insansız hava aracı (SİHA) desteği verebilen çok yönlü bir aktördür.
Bu çeşitlilik, Türkiye’nin dış politika esnekliğini değil, stratejik özerkliğini temsil etmektedir.
Bu bağlamda İstanbul’da gerçekleşmesi planlanan zirve, Türkiye’nin bu stratejik özerkliğini küresel bir barış zemini inşa etmek üzere nasıl kullandığını göstermesi bakımından önemlidir.
Erdoğan’ın yürüttüğü diplomasi, Türkiye'nin yalnızca kendi ulusal çıkarlarını değil, uluslararası barışı önceleyen bir yaklaşımı da benimsediğini ortaya koymaktadır.
Bu yaklaşım, çok taraflılıkla, devlet aklıyla ve lider inisiyatifiyle birleştiğinde, Türkiye’nin “güçlü ama yapıcı aktör” profilini daha da görünür kılmaktadır.
Ayrıca Türkiye’nin bu süreçteki duruşu, askeri caydırıcılıkla ahlaki diplomasi arasındaki dengeyi de kurmaktadır.
Savunma sanayisinde elde edilen başarılar (örneğin Bayraktar SİHA'ları), Türkiye’nin kriz bölgelerinde oyun değiştirici etkiler yaratmasına olanak tanırken, aynı zamanda barış görüşmeleri için bu etkisini bir diplomatik araca dönüştürmesini de mümkün kılmıştır.
Bu durum, klasik "hard power" unsurlarının, "soft power" hedefleriyle stratejik uyum içinde kullanılabileceğinin nadir örneklerinden biri olarak dikkat çekmektedir.
Türkiye’nin bu barış merkezli, çok kutuplu denge diplomasisi aynı zamanda Birleşmiş Milletler gibi küresel kurumların çözüm üretmekte zorlandığı alanlarda “alternatif diplomatik mimari” kurma potansiyelini de ortaya koymaktadır.
Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye, bu mimaride yalnızca bir oyuncu değil, kural koyucu ve çerçeve belirleyici bir aktör olma yolunda ilerlemektedir.
İstanbul Zirvesi de bu potansiyelin ete kemiğe bürünmüş bir hali olarak okunmalıdır.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
