Günümüz dünyası, yalnızca askeri ve ekonomik güçle değil, aynı zamanda diplomatik manevra kabiliyetiyle de şekillenmektedir.
Bu bağlamda lider diplomasisi, küresel krizlerin çözümünde giderek daha belirleyici bir rol oynamaktadır.
Özellikle devlet başkanlarının doğrudan devreye girerek yürüttükleri diyaloglar, geleneksel diplomatik protokollerin ötesine geçen bir etkisizlik döneminin ardından, uluslararası ilişkilerde yeniden etkili bir araç olarak öne çıkmaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu çerçevede sergilediği aktif liderlik tarzı, yalnızca bölgesel güvenliği değil, küresel barışı da önceleyen bir dış politika anlayışının parçası olarak değerlendirilmektedir.
Erdoğan’ın Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcından itibaren taraflarla yürüttüğü diyalog trafiği, Türkiye’yi yalnızca bir müzakere sahasına değil, aynı zamanda barış inşasının merkezlerinden birine dönüştürmüştür.
Savaşın taraflarını zaman zaman İstanbul'da bir araya getiren girişimler, Türkiye'nin bu alandaki tarihsel ve jeopolitik avantajını güncel bir diplomatik kapasiteyle buluşturduğunu göstermektedir.
Nitekim, İstanbul'da yapılan yeni barış zirvesi, Erdoğan’ın bu stratejik pozisyonunu pekiştirme potansiyeline sahiptir.
Türkiye’nin arabuluculuk geleneği ve jeopolitik konumu
Osmanlı İmparatorluğu'nun çok uluslu yapısı içerisinde geliştirilen denge ve denetim politikaları, farklı kimlikleri çatışmadan uzak tutmayı amaçlayan bir barış mimarisine dayanıyordu.
Modern Türkiye Cumhuriyeti, bu tecrübeyi kendi dış politikasına dönüştürürken, barışçı diplomasiye öncelik vermeyi kurucu ilkelerinden biri haline getirmiştir.
Türkiye’nin arabuluculuk kapasitesi yalnızca tarihsel tecrübeyle sınırlı değildir.
Jeopolitik konumu da bu kapasiteyi sürekli olarak güçlendirmektedir.
Avrupa, Asya ve Ortadoğu'nun kavşak noktasında yer alan Türkiye, tarih boyunca ticaret yollarının, göç hareketlerinin ve stratejik hesaplaşmaların merkezinde olmuştur.
Bugün de Karadeniz’den Doğu Akdeniz’e, Kafkasya’dan Balkanlara uzanan geniş bir etki alanında istikrar üretme kapasitesiyle ön plana çıkmaktadır.
Özellikle Rusya-Ukrayna savaşı gibi çok katmanlı krizlerde, hem NATO üyesi olup hem de Rusya ile yakın ilişkileri sürdürebilen ender ülkelerden biri olması, Türkiye’yi benzersiz kılmaktadır.
Bu özgün konum, Türkiye’nin yalnızca jeopolitik değil, aynı zamanda “jeo-diplomatik” bir güç haline gelmesini sağlamıştır.
Ankara, Batı'nın yaptırımlar politikası ile Doğu'nun güvenlik refleksleri arasında dengeli bir pozisyon alarak, her iki tarafla da konuşabilen bir aktör olmuştur.
Erdoğan’ın bu denge politikasını lider diplomasisiyle birleştirmesi, Türkiye’yi bir “diyalog alanı”na dönüştürmüştür.
Savaşan tarafların Türkiye’yi tercih etmesi, yalnızca tarafsızlıktan değil, güvenilirlikten, diplomatik maharetten ve tarihsel belleğe yaslanan bir saygınlıktan kaynaklanmaktadır.
Ayrıca, Türkiye’nin arabuluculuk pratiği, sadece Rusya-Ukrayna krizine indirgenemez.
Son 20 yılda Ankara; Bosna-Hersek’teki Sırp-Hırvat-Bosnak üçgeninde, Somali’deki kabile çatışmalarında, Katar ile Körfez ülkeleri arasında yaşanan diplomatik krizde ve Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinde aktif diplomasi yürütmüştür.
Bu birikim, Erdoğan’ın liderliğinde kurumsal bir nitelik kazanmış ve Türkiye’yi çatışma çözümünde başvurulan öncelikli ülkelerden biri haline getirmiştir.
Dolayısıyla Türkiye'nin barış diplomasisindeki rolü, sadece geçici taktiksel reflekslere dayanmamakta; tarihsel misyon, coğrafi gerçeklik ve çağdaş liderliğin kesiştiği bir stratejik bilinçle şekillenmektedir.
Erdoğan’ın dış politikası, bu uzun çizgiyi güncel krizler bağlamında yeniden yorumlamakta ve Türkiye'yi hem sahada hem masada güçlü kılan çok katmanlı bir dış politika anlayışıyla harmanlamaktadır.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın uluslararası sistemde giderek sivrilen barış diplomasisi, yalnızca kurumsal diplomasiye dayalı bir çaba değil, aynı zamanda kişisel liderliğin yön verdiği aktif ve çok boyutlu bir stratejidir.
Erdoğan, geleneksel diplomasinin çoğu zaman yavaş ilerleyen doğasına karşılık, doğrudan liderler arası temaslarla, kriz anlarında hızla devreye giren ara çözümler üretmeyi tercih etmektedir.
Bu tarz, özellikle günümüz dünyasında liderlerin kişisel etkilerinin arttığı bir konjonktürde, Türkiye’nin diplomasisini görünür, sonuç alıcı ve itibarlı hale getirmiştir.
Erdoğan’ın diplomatik pratiğinin en ayırt edici özelliği, çok yönlü ve esnek manevra kabiliyetidir.
Aynı anda hem NATO ile ittifakı sürdürürken hem de Moskova ile iletişim kanallarını açık tutabilmesi, bu yaklaşımın en çarpıcı örneklerinden biridir.
Rusya-Ukrayna savaşında Erdoğan, Batı dünyasının baskılarına rağmen Rusya’ya yaptırım uygulamamış; bunun yerine her iki tarafla da görüşebilen nadir liderlerden biri olarak arabuluculuk için alan açmıştır.
İstanbul’da gerçekleştirilen barış görüşmeleri ve aynı yıl imzalanan Tahıl Koridoru Anlaşması, Erdoğan'ın bu çok yönlü diplomasisinin somut sonuçlarıdır.
Bu süreçte Türkiye, yalnızca savaşan tarafları değil, Birleşmiş Milletler’i de sürece entegre ederek barış diplomasisinde çok taraflı bir düzlemi harekete geçirmiştir.
Erdoğan’ın diplomasisi, çoğu zaman klasik kuralları yeniden yorumlayan, kişisel güvene dayalı ilişki ağlarıyla şekillenen ve kriz yönetimini merkezine alan bir karakter taşımaktadır.
Vladimir Putin, Volodimir Zelenskiy, Donald Trump, Emmanuel Macron, Muhammed bin Selman, Aliyev ve Paşinyan gibi oldukça farklı siyasi profillere sahip liderlerle kurduğu doğrudan diyaloglar, bu esnekliğin temelini oluşturmaktadır.
Erdoğan, "lider diplomasisi" olarak adlandırılabilecek bu yaklaşımıyla, devletler arası resmi prosedürleri değil, doğrudan kişisel inisiyatifi önceleyen bir çizgi izlemektedir.
Bu da onu, klasik diplomatların çoğu zaman ulaşamadığı bir güven ilişkisi düzeyine taşımaktadır.
Ayrıca Erdoğan’ın diplomasisi, yalnızca kriz anlarında değil, kriz öncesi ve sonrasına dair stratejik okumalar yapmayı da içermektedir.
Karabağ Savaşı’ndan sonra Azerbaycan-Ermenistan normalleşme sürecinde Türkiye'nin etkin rolü, Somali ve Libya’daki siyasi geçiş süreçleri, Balkanlar'da Sırbistan-Kosova diyaloğunun desteklenmesi gibi örnekler, Erdoğan’ın barışın inşasına yönelik uzun soluklu vizyonunu göstermektedir.
Bu perspektif, yalnızca krizleri “çözmekle” kalmayıp, kalıcı istikrar zeminleri inşa etmeyi hedefleyen bir stratejik derinliğe sahiptir.
Erdoğan’ın barış diplomasisindeki liderlik pratiği, Türkiye’nin tarihsel birikimiyle kişisel karizmayı, jeopolitik fırsatlarla stratejik vizyonu birleştiren özel bir yapıya sahiptir.
Bu liderlik tarzı, Türkiye’yi yalnızca arabuluculuk süreçlerinde değil, barışın siyasal ve ahlaki mimarisinde de merkez ülkelerden biri haline getirmektedir.
İstanbul'da düzenlenmesi planlanan yeni zirve, bu liderlik pratiğinin günümüzde ulaştığı etki düzeyinin bir yansıması olarak değerlendirilmelidir.
İstanbul zirvesi: Yeni bir barış fırsatı mı?
Rusya ile Ukrayna arasında 2022 yılında başlayan savaş, yalnızca iki ülkenin egemenlik çatışması değil, aynı zamanda küresel sistemdeki güç dengelerinin yeniden şekillendiği bir dönüm noktasıdır.
Tarafların askeri olarak sahada kazandıkları ve kaybettikleri kadar, masada oluşan diplomatik boşluk da savaşın uzamasında belirleyici bir faktör olmuştur.
İşte bu noktada Türkiye'nin arabulucu olarak yeniden devreye girmesi ve İstanbul’un bir kez daha müzakere zemini olarak gündeme gelmesi, sadece bölgesel değil, küresel ölçekte barış arayışlarının somutlaştığı kritik bir eşik olarak değerlendirilmelidir.
Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşen yeni İstanbul zirvesi, savaşın başladığı günden bu yana oluşan en ciddi diplomatik fırsatlardan biri olarak öne çıkmaktadır.
Türkiye, savaşın ilk yılında olduğu gibi bu kez de iki tarafı aynı masada buluşturma hedefiyle hareket etmektedir.
Bu, mevcut savaş ortamında yalnızca sembolik bir jest değil; aynı zamanda taraflar için çıkış stratejileri üzerine düşünmeye imkân tanıyan stratejik bir alan anlamına gelmektedir.
Bu bağlamda İstanbul Zirvesi, bir barış anlaşmasından öte, tarafların pozisyonlarını yeniden değerlendirmelerine, taleplerini güncellemelerine ve gelecekteki resmi müzakerelere hazırlık yapmalarına imkân tanıyan “ön diplomatik alan” olarak görülebilir.
Erdoğan’ın liderliği, Türkiye’nin taraflarla kurduğu güven ilişkisi ve İstanbul’un daha önce barışa ev sahipliği yapmış olması, bu zirveye uluslararası düzeyde bir ciddiyet kazandırmaktadır.
Ayrıca bu görüşmenin zamanlaması da dikkat çekicidir. Sahadaki savaş yorgunluğu, ekonomik baskılar, Batı’daki siyasal dönüşümler ve seçim atmosferleri; tarafları barışa daha açık hale getirmiştir.
Tam da bu noktada Erdoğan’ın inisiyatifiyle gerçekleşen görüşme, yalnızca mevcut savaşı değil, geleceğin barış mimarisini de şekillendirme potansiyeline sahiptir.
İstanbul’un diplomatik sahneye yeniden dönüşü, Türkiye’nin uluslararası krizlerde sadece arabulucu değil, barışın mimarı olma yolundaki kararlılığının ve kapasitesinin bir yansımasıdır.
Bu zirve, Erdoğan liderliğinde “lider diplomasisi”nin ne denli stratejik ve dönüştürücü bir rol üstlenebileceğini küresel kamuoyuna bir kez daha gösterecektir.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
13 Haziran 2025 - İran'ın başkenti Tahran'ın kuzeyindeki bir apartmanda meydana gelen patlamanın ardından bir itfaiyeci meslektaşlarına sesleniyor. İsrail gece saatlerinde başladığı saldırılarında İran'nın başkentinin yanı sıra Tebriz, Loristan ve Kirmanşah gibi bölgeleri hedef aldı. ABD-İran nükleer müzakerelerinin pazar günü gerçekleşmesi beklenen 6. turu öncesinde yapılan hava saldırılarında İran'ın Natanz nükleer tesisi de vuruldu. İsrail'in "Yükselen Aslan" adını verdiği operasyonda Genelkurmay Başkanı Tümgeneral Muhammed Bakıri ve Devrim Muhafızları Genel Komutanı Tümgeneral Hüseyin Selami gibi isimlerin yanı sıra ülkenin nükleer çalışmalarda önde gelen 6 bilim insanının da öldüğü aktarıldı. İran medyasına göre saldırılarda 86 kişi hayatını kaybetti. (Vahid Salemi/AP) -
2/30
12 Haziran 2025 - Merkezi Endüstriyel Güvenlik Gücü'nün (CISF) X hesabında paylaşılan bu fotoğraf, Ahmedabad havalimanı yakınlarındaki bir yerleşim bölgesine düşen AN Air India uçağının arka kısmını gösteriyor. Havacılık yetkilileri, havayolu şirketinin "trajik kaza" diye nitelendirdiği olayda, Londra'ya giden Air India 171 numaralı yolcu uçağının Hindistan'ın batısındaki Ahmedabad kentinde 242 yolcuyla birlikte düştüğünü açıkladı. Yolcuların 169’u Hindistan, 53’ü Britanya, yedisi Porkekiz, biriyse Kanada vatandaşıydı. Ahmedabad Polis Komiseri G.S. Malik, faciada 204 kişinin öldüğünü, 41 kişinin yaralandığını söyledi (AFP/Merkezi Endüstriyel Güvenlik Gücü) -
3/30
11 Haziran 2025 - Gazze'deki Nuseyrat mülteci kampında Filistinli bir çocuk yemek sırasında. UNICEF'in küresel sözcüsü James Elder, Gazze'de kıtlığın çok kadar yakın olduğunu ve kıtlık başladığında yardımların ulaşması için çok geç olacağını, bunun sonucunda kitlesel ölümlerin yaşanacağı uyarısında bulundu. Filistin topraklarında yaşananları "korkunç" diye niteleyen Elder, bu kadar çok çocuğun öldürülmesinin artık şoke edici olmaktan çıktığını söylerken, "Artık trajedi içinde yaşamaktan öteye geçtik. Biz de bu trajedinin suç ortağıyız" dedi. Birleşmiş Milletler, İsrail'in 11 haftadır sürdürdüğü abluka nedeniyle Gazze'nin 2,3 milyonluk nüfusunun çoğunun kıtlık riski altında olduğunu ve akut yetersiz beslenme sorunu yaşayan küçük çocukların oranının neredeyse üç katına çıktığını açıkladı. (Eyad Baba/AFP) -
4/30
10 Haziran 2025 - Avusturya'nın güneydoğusundaki Graz kentinde, okulda meydana gelen silahlı saldırıda en az 10 kişinin hayatını kaybettiği okulun yakınındaki geçici anma yerine mumlar bırakıldı. Avusturya Başbakanı Christian Stocker, eski bir öğrencinin gerçekleştirdiği silahlı saldırının ardından üç günlük ulusal yas ilan etti. Graz Belediye Başkanı Elke Kahr, saldırganın da öldüğünü açıkladı. Polis, saldırganın 21 yaşında olduğunu, iki silahla saldırıyı gerçekleştirdiğini ve sonrasında okulun tuvaletinde intihar ettiğini bildirdi. (Georg Hochmuth/AFP) -
5/30
9 Haziran 2025 - İsrail güçlerinin Gazze'ye giden yardım gemisi Madleen'i durdurmasının ardından Aşdod Limanı'nda toplanan protestocular Filistin bayrağı ve pankartlarla eylem yaptı. İsveçli aktivist Greta Thunberg'ün de içinde bulunduğu, Gazze Şeridi'ne yönelik deniz ablukasını kırmaya çalışan yardım gemisi Madleen bugün İsrail tarafından alıkondu. Filistin yanlısı Özgürlük Filosu Koalisyonu tarafından işletilen gemi, Gazze'ye yardım götürerek bölgedeki insani kriz hakkında uluslararası farkındalığı artırmayı amaçlıyordu. İsrail Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada İsrail ordusunun gemiyi alıkoyduğu ve aktivistlerin ülkelerine gönderileceği söylendi. Yolcuların iyi durumda olduğu belirtilirken gemi için "ünlülerin özçekim yatı" ifadeleri kullanıldı. (Maya Levin/AFP) -
6/30
7 Haziran 2025 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın drone saldırısı sonucu binalar hasar gördü. Rusya'nın gece ve sabah saatlerinde Ukrayna'ya düzenlediği saldırılarda üç kişinin hayatını kaybettiği, 21 kişinin de yaralandığı bildirildi. Rus yetkililer de Ukrayna'nın Moskova'ya düzenlediği drone saldırısı sonucu iki kişinin yaralandığını açıkladı. İstanbul'da yapılan son barış müzakeresinde taraflar daha fazla esir takası yapma üzerinde anlaşmıştı. Öte yandan Kremlin'den bugün yapılan açıklamada Kiev'in takası süresiz olarak ertelediği öne sürüldü. Ukrayna ise bu iddiayı yalanlayarak Moskova'ya "kirli oyunlar oynamayı" bırakma çağrısı yaptı. (Vitalii Hnidyi/Reuters) -
7/30
6 Haziran 2025 - Gazze'nin Deir el-Balah bölgesindeki Filistinliler, İsrail bombardımanı sonucu yıkılan bir caminin yıkıntıları yanında bayram namazını kılıyor. Dünya çapındaki Müslümanlar bugün Kurban Bayramı'nı kutlarken, Gazze'de yıkılmış camilerin yanında kılanan namazlar kameralara yansıdı. İsrail ordusunun, Kurban Bayramı'nın ilk gününde Gazze Şeridi'ne düzenlediği saldırılarda 19 Filistinli hayatını kaybetti. Han Yunus'un Batn es-Semin, Kizan en-Neccar, Satr el-Garbi, Ketibe bölgelerinin yanı sıra Refah kentinin doğusundaki bölgelere de yoğun topçu saldırıları düzenlendiği bildirildi. (Abdel Kareem Hana/AP) -
8/30
5 Haziran 2025 - Filipinler'in başkenti Manila'daki Pasig Nehri'ndeki kirlilik, Dünya Çevre Günü'nde drone görüntülerine yansıdı. 1973'ten beri 5 Haziran'ı Dünya Çevre Günü olarak kutlayan Birleşmiş Milletler, bu yıl plastik kirliliğine odaklanmaya karar verdi. BM Çevre Programı'na göre dünya çapında her yıl en az 400 milyon ton plastik üretiliyor ve bunların yüzde 10'undan azı geri dönüştürülüyor. Plastikler ve onların parçalanmasıyla oluşan mikroplastikler doğayı, insan ve hayvan sağlığını tehdit ediyor. Bir kişinin yılda en az 50 binden fazla plastik parçacığı tükettiği tahmin ediliyor. (Eloisa Lopez/Reuters) -
9/30
4 Haziran 2025 - Mısır'da Kurban Bayramı öncesinde Giza'nın kuzeydoğu banliyölerindeki Burkaş deve pazarında çocuklar develerin yanında. Ülkenin dört bir yanından gelen Mısırlılar, kurbanlık deve almak için pazara akın ediyor. Yaklaşık 25 dönümlük alana kurulu pazar, 1995’ten bu yana hem Mısır’ın tek deve pazarı hem de Arap dünyası ve Ortadoğu’nun en büyüğü olma özelliğini taşıyor. Develer hacmine göre fiyatlandırılırken, fiyatlar 30 bin ila 180 bin Mısır lirası (yaklaşık 23 bin TL ila 141 bin TL). Develerin ortalama ağırlıklarınınsa 300 kilogram civarında olduğu belirtiliyor. (Khaled Desouki/AFP) -
10/30
4 Haziran 2025 - Brezilya Milli Takımı antrenörü Carlo Ancelotti, Sao Paulo'da takımı 2026 FIFA Dünya Kupası elemelerine hazırlıyor. Brezilya, 5 Haziran'da Ekvador'la maça çıkacak. 65 yaşındaki tecrübeli teknik direktör, Real Madrid'le üçer Şampiyonlar Ligi, UEFA Süper Kupa ve ikişer FIFA Kulüpler Dünya Kupası, LaLiga, İspanya Kral Kupası ile İspanya Süper Kupa sevinci yaşadı. Brezilya Futbol Federasyonu Başkanı Ednaldo Rodrigues, İtalyan çalıştırıcının takımın başına getirildiği duyurulurken, "Ancelotti'yi Brezilya’nın başına getirmek, yalnızca stratejik bir hamle değil. Bu adımla, podyumun en üst basamağını geri almaya kararlı olduğumuzu tüm dünyaya ilan etmek istiyoruz. O, futbol tarihinin en büyük teknik direktörlerinden biri ve artık gezegenin en iyi milli takımına liderlik edecek. Onunla birlikte Brezilya futbolu için yeni ve görkemli bir dönemi başlatacağız" diye konuşmuştu. (Nelson Almeida/AFP) -
11/30
2 Haziran 2025 - Güney Kore'de Demokrat Parti'nin başkan adayı Lee Jae-myung, son mitinginde kurşun geçirmez cam arkasında konuşma yaptı. Eski Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'ün görevden azledilmesinin ardından yeni devlet başkanını belirleyecek 3 Haziran'daki başkanlık seçimi için erken oy verme süreci geçen hafta başlamıştı. 51 milyonu aşkın nüfusa sahip Güney Kore'deki 44 milyondan fazla kayıtlı seçmen, gelecek 5 yıl boyunca devlet başkanlığı görevini sürdürecek kişiyi belirleyecek. 2022'deki seçimde Yoon'a yüzde 0,7 oranla kıl payı kaybeden Lee'nin bu seçimden galip çıkması ihtimalinin yüksek olduğu öngörülüyor. The Economist'in gerçekleştirdiği ankete göre Lee, yüzde 47'yle lider konumunda (Anthony Wallace/AFP) -
12/30
1 Haziran 2025 - McLaren, Formula 1 İspanya Grand Prix'sini ilk iki sırada bitirmeyi böyle kutladı. Sezonun 9. yarışını Avustralyalı pilot Oscar Piastri kazandı. Barselona'daki 4,65 kilometrelik Barselona-Katalonya Pisti'nde yapılan yarış, 66 tur üzerinden düzenlendi. 2025 sezonundaki 5. zaferine imza atan Piastri, yarışı 1 saat 32 dakika 57,375 saniyelik süresiyle ilk sırada tamamladı. Piastri'nin Britanyalı takım arkadaşı Lando Norris, Piastri'nin 2,471 saniye gerisinde ikinci, Ferrari'nin Monakolu pilotu Charles Leclerc ise liderin 10,455 saniye arkasında üçüncü oldu. Red Bull'un son şampiyon pilotu Max Verstappen, Mercedes pilotu George Russell'la çarpışmasının ardından 10 saniyelik zaman cezası alarak 10. sıraya geriledi. (Joan Monfort/AP) -
13/30
31 Mayıs 2025 - Paris Saint Germain futbolcuları, UEFA Şampiyonlar Ligi kupasını kaldırarak kutlama yapıyor. PSG ve Inter, Şampiyonlar Ligi'nin finali için Almanya'nın Münih kentindeki Allianz Arena'da karşı karşıya geldi. Karşılaşmadan 5-0 galip çıkan PSG, ilk kez Avrupa'nın en büyük futbol kupasının sahibi oldu. PSG taraftarları galibiyetin ardından kutlamalar için Paris sokaklarına akın etti. (Marco Bertorello/AFP) -
14/30
30 Mayıs 2025 - Fransa'nın güneydoğusundaki Marsilya'da yer alan bir binanın cephesinde, sokak sanatçısı Banksy'nin yeni eseri görülüyor. Ünlü sokak sanatçısının Instagram hesabında paylaşarak duyurduğu yeni eseri, sokaktaki direğin gölgesini bir deniz fenerine dönüştürüyor ve üstünde "Bende gördüğün şey olmak istiyorum" yazıyor. Kimliği bilinmeyen Banksy, kariyerine Birleşik Krallık'ın Bristol kentinde binalara sprey boyayla resim yaparak başlamıştı. Dünya çapında üne kavuşan sanatçının eserleri müzayedelerde milyonlarca dolara satılıyor. (Viken Kantarcı/AFP) -
15/30
29 Mayıs 2025 - Yerinden edilmiş Filistinliler Gazze Şeridi'nin merkezindeki bir yardım dağıtım merkezinden dönerken, bir çocuk ABD destekli özel bir yardım grubu olan Gazze İnsani Yardım Vakfı'nın (GHF) yardım malzemeleriyle dolu kutuyu taşıyor. GHF, bölgedeki uzun süredir devam eden BM liderliğindeki sistemi atlayarak yardım dağıtımı yapıyor. İki aylık abluka sonrasında yardımların nihayet gelmeye başladığı Gazze'de, İsrail'le Filistinli Hamas hareketi arasında 18 ay süren yıkıcı savaşın ardından insani durum vahim. Gıda güvenliği uzmanları, her 5 kişiden birinin açlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor (Eyad Baba/AFP) -
16/30
28 Mayıs 2025 - Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yi Berlin'deki Bellevue Sarayı'nda karşıladı. Zelenski'nin Almanya ziyareti, ABD Başkanı Donald Trump'ın savaşı sona erdirme baskısı altında Ukraynalı ve Rus yetkililerin bu ay yüz yüze müzakereler için bir araya gelmesinin ardından gerçekleşti. Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Almanya ve Ukrayna'nın uzun menzilli füzelerin endüstriyel üretimini ortaklaşa geliştirmeyi hedeflediğini belirtirken, Ukrayna'yı istilası nedeniyle Rusya'ya yönelik baskıyı arttırma sözü verdi. Merz, hükümetinin Ukrayna ve Almanya'da üretilebilecek füzelere herhangi bir menzil sınırlaması getirmeyeceğini söyledi. (Christian Mang/Reuters) -
17/30
27 Mayıs 2025 - Alexander Zverev, Paris'te düzenlenen Fransa Açık'ta bugün oynadığı maç sırasında raketini havaya fırlatıyor. Alman sporcu, tenis turnuvasının üçüncü gününde ABD'li Learner Tien'e karşı oynadığı tek erkekler maçında rakibini 3-0 yenerek ikinci tura yükseldi. İkilinin şubattaki bir önceki karşılaşmasında 19 yaşındaki Tien, 1997 doğumlu Zverev'i mağlup etmişti. Bugün düzenlenen maçlarda tek kadınlarda ABD'li tenisçi Coco Gauff da Avustralyalı rakibi Olivia Gadecki'yi 2-0 yenerek ikinci tura çıktı. 25 Mayıs'ta başlayan turnuva 8 Haziran'da sona erecek. Julien de Rosa/AFP) -
18/30
26 Mayıs 2025 - İsrailli sağcı aktivistler, Kudüs Günü için düzenlenen ve İsrail ordusunun 1967'deki Arap-İsrail savaşı sırasında şehrin doğu bölgesini ele geçirmesinin anıldığı bayrak yürüyüşü sırasında Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde iki Filistinli okul çocuğuna bağırıyor. Her yıl, çoğu dindar Yahudilerden oluşan binlerce İsrailli milliyetçi, Kudüs'te ve ilhak edilen Eski Şehir'de, Filistinlilerin çoğunlukta olduğu mahalleler de dahil, İsrail bayrakları sallayarak, dans ederek ve bazen de kışkırtıcı sloganlar atarak yürüyor. İsrail polisi, kentte çok sayıda barikat kurdu ve Filistinlilerin bölgeye girişini engelledi. Polis, Eski Şehir'de aşırı sağcı gruplara bazı noktalarda göz yaşartıcı gazla müdahale etti. (John Wessels/AFP) -
19/30
25 Mayıs 2025 - Formula 1 Monako Grand Prix'sini, McLaren'ın Britanyalı pilotu Lando Norris kazandı. Ferrari'nin Monakolu yıldızı Charles Leclerc ise ikincilikle yetindi. Monako'da podyumu tamamlayansa McLaren'ın 24 yaşındaki sürücüsü Oscar Piastri oldu. Pilotlar şampiyonasında Piastri birinci, Norris ikinci, Verstappen ise üçüncü sırada. Formula 1, haftaya İspanya Grand Prix'siyle devam edecek. (Stephanie Lecocq/Reuters) -
20/30
24 Mayıs 2025 -Kiev'deki itfaiyeciler, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik drone saldırısında hasar gören bir apartmanı inceliyor. Ukrayna hava kuvvetleri, Rusya'nın gece boyunca sadece başkent Kiev'e 250 drone ve 14 balistik füze fırlattığını açıkladı. 2022'de başlayan savaş boyunca kente yönelik en büyük hava saldırılarından birinde ikisi çocuk 15 kişinin yaralandığı bildirildi. Saldırının başlamasından birkaç saat önce, İstanbul'da kararlaştırılan esir takası kapsamında Rusya ve Ukrayna karşılıklı olarak 390 kişiyi serbest bırakmıştı. (Thomas Peter/Reuters) -
21/30
23 Mayıs 2025 - Güney Afrika'nın Johannesburg kenti yakınlarındaki bir madenden kurtarılan işçiler otobüsten dışarı bakıyor. Sibanye-Stillwater altın madeninde yaşanan kazanın ardından yaklaşık 260 maden işçisi yeraltına hapsoldu. Şirketin son açıklamalarına göre 79 işçi kurtarıldı ve geri kalanların da kısa süre içinde yeryüzüne çıkarılması bekleniyor. Yetkililer ölü veya yaralı olmadığını da ifade ediyor. (Siphiwe Sibeko/Reuters) -
22/30
22 Mayıs 2025 - Avustralya'nın Yeni Güney Galler Eyaleti Polis Teşkilatı, Taree kentinde selde mahsur kalan yurttaşları kurtardı. Şiddetli yağışların neden olduğu selde üç kişinin yaşamını yitirdiği, bir kişininse hâlâ kayıp olduğu açıklandı. NSW Eyalet Başbakanı Chris Minns, bölgede etkili olan fırtınanın da kuzey kıyılarıyla Hunter bölgesinin bazı noktalarında hasara sebep olduğunu söyledi. Minns, bölgedeki nehir ve göllerdeki su seviyelerinin 1920’li yıllardan bu yana görülmemiş derecede yükseldiğini belirtti. Başbakan, "Pek çok insan, yaşadıkları yerde bu seviyede bir su baskını ya da sele şahit olmamıştı" diye konuştu.(Yeni Güney Galler Polis Teşkilatı/AFP) -
23/30
21 Mayıs 2025 - ABD Başkanı Donald Trump'ın oğlu Eric Trump, Vietnam'ın Hung Yen eyaletinde Trump International, Hung Yen tatil köyü ve golf sahası projesinin temel atma töreninde konuşma yaptı. Eric Trump, Vietnam'da babası ABD Başkanı Donald Trump'ın emlak grubu tarafından inşa edilecek 1,5 milyar dolarlık lüks tatil yeri ve golf sahasının temel atma törenine katıldı. Vietnam hükümetinin, Trump Organization ve bir ortağının Güneydoğu Asya ülkesinde golf sahaları, oteller ve emlak projelerine 1,5 milyar dolar yatırım yapma planını onayladığı cuma günü duyurulmuştu. Toplam 990 hektar arazi üzerinde planlanan projede golf sahaları, tatil yerleri, oteller ve modern konut projesinden oluşan kompleks yer alacak. İnşaatın bu çeyrekte başlaması ve 2029'un ikinci çeyreğine kadar sürmesi bekleniyor. Onay, sanayi merkezi olan Güneydoğu Asya ülkesinin yüzde 46'lık ABD ithalat vergisinden kaçınmaya çalıştığı, Vietnam'la ABD arasındaki ticaret müzakereleri sürerken geldi. (AFP) -
24/30
20 Mayıs 2025 - İsrailli sınır polisi, Batı Şeria'da Nablus'un güneyinde yer alan Askar mülteci kampına düzenlenen baskında Filistinli protestoculara göz yaşartıcı gaz ateşlemeye hazırlanıyor. Gazze'deki Filistin hükümetinin Medya Ofisi, İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği şiddetli saldırılara dair açıklama yaptı. Açıklamada, "İşgalci İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde savunmasız sivillere karşı sürdürdüğü kanlı katliamları en güçlü şekilde kınıyoruz." ifadeleri kullanıldı. İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı son 24 saatte 87 artarak 53 bin 573'e yükseldi. (Jaafar Ashtiyeh/AFP) -
25/30
19 Mayıs 2025 - ABD'li ünlü yönetmen Spike Lee, ABD'li aktör ve şarkıcı Asap Rocky'yle Cannes Film Festivali'nde Highest 2 Lowest filminin tanıtımında. Akira Kurosawa'nın Yüksek ve Alçak (Tengoku to jigoku) filminden uyarlanan yapımda usta aktör Denzel Washington ve ünlü rapçi Ice Spice gibi isimler de yer alıyor. 7. gününü geride bırakan festival, 24 Mayıs'ta sona erecek. (Sameer Al-Doumy/AFP) -
26/30
18 Mayıs 2025 - Yeni Papa XIV. Leo, bugün yapılan yemin töreniyle resmen göreve başladı. Papa seçilmesinden 10 gün sonra yapılan törenin öncesinde üstü açık arabasıyla Aziz Petrus Meydanı'nı dolduran kalabalığı selamlayan XIV. Leo, parmağına "balıkçının yüzüğü"nün takılmasının ardından resmen göreve başladı. Özellikle Amerikan Katoliklerinin büyük ilgi gösterdiği tarihi günde, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 100 bin kişi Leo'nun yemin töreni için Vatikan'a akın etti. Yeni Papa'nın ilk ayini için çok sayıda siyasetçi de Vatikan'a geldi. ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz, tören için Vatikan'a gelen isimler arasında yer aldı. (Filippo Monteforte/AFP) -
27/30
17 Mayıs 2025 - Londra'daki protestocular, Nakba'nın 77. yıldönümünü nedeniyle düzenledikleri gösteride "Özgür Filistin" çağrısıyla Filistin bayrakları sallayarak yürüyor. Arapçada "felaket" anlamına gelen Nakba, 1948'de İsrail devletinin kuruluşu sırasında yaklaşık 750 bin Filistinlinin evlerinden ve köylerinden şiddet kullanılarak sürülmesini ifade ediyor. 15 Mayıs'ta anılan Nakba Günü'nde bu yıl da dünyanın çeşitli yerlerinde yürüyüşler düzenlendi. (Henry Nicholls/ AFP) -
28/30
16 Mayıs 2025 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran'da bugün düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'nde İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'yi diz çökerek karşılıyor. Bu yıl Arnavutluk'un ev sahipliğinde 6.'sı düzenlenen zirvede 47 ülkenin devlet başkanları güvenlik, savunma ve demokratik standartları görüşecek. AB dışından liderlerin de yer aldığı toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. Rusya-Ukrayan savaşının zirvenin ana gündem maddesi olması beklenirken, iki ülke arasındaki barış görüşmeleri İstanbul'da devam ediyor. (Vlasov Sulaj/AP) -
29/30
15 Mayıs 2025 - Filistinliler, İsrail ordusunun önceki gün Tammun'a düzenlediği baskında öldürülen Saher Nabil Bsharat'ın Batı Şeria'da düzenlenen cenaze töreninde yürüyor. İsrail askerleri 15 Mayıs'ta Batı Şeria'da, Tubas'ın güneyinde terör saldırıları planlamak için kullanıldığından şüphelenilen binaları hedef aldığını açıkladığı bir baskında 5 Filistinliyi öldürdü. İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor. (Zain Jaafar/AFP) -
30/30
14 Mayıs 2025 - Hindistan Kongre Partisi'nden eylemciler, Hindistan-Pakistan gerginliğine müdahale ettiğini öne sürdükleri ABD Başkanı Donald Trump'ın resmini yaktı. Hindistan'ın, 22 Nisan'da Pahalgam bölgesinde 26 kişinin öldürüldüğü saldırıya misilleme gerekçesiyle 6 Mayıs'ta Pakistan toprakları ve Pakistan'ın kontrolündeki Azad Keşmir bölgesine füze saldırıları düzenlemesiyle taraflar arasında çatışmalar başlamıştı. Nükleer silahlara sahip iki ülke, 10 Mayıs'ta ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan etmişti. Dibyangshu Sarkar/AFP)
Uluslararası sistemde Türkiye’nin konumu ve güç yansıtımı
Uluslararası ilişkilerde devletlerin etkisi, yalnızca sahip oldukları maddi güçle değil, bu gücü ne ölçüde anlamlı, meşru ve istikrarlı biçimde kullanabildikleriyle ölçülmektedir.
Türkiye’nin son yıllarda giderek artan diplomatik etkinliği, klasik askeri ve ekonomik göstergelerin ötesine geçen bir "etki gücü" (power of influence) üretme başarısını ortaya koymaktadır.
Bu etki gücü, Türkiye’yi sadece bölgesel bir aktör değil, küresel krizlerde sorumluluk üstlenebilen bir “denge devleti” olarak öne çıkarmaktadır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın barış girişimleriyle şekillenen lider diplomasisi, işte bu etki gücünün somutlaştığı, kurumsallaştığı ve dünya kamuoyunda karşılık bulduğu bir diplomatik formdur.
Türkiye’nin çok boyutlu dış politikası, Soğuk Savaş sonrası oluşan tek kutuplu sistemin çözülmesiyle birlikte ortaya çıkan çok merkezli dünya düzeninde, yeni türden bir stratejik konumlanmanın örneğini sunmaktadır.
Ne sadece Batı’ya entegre olmuş bir müttefik, ne de yalnızca Doğu eksenli bir arayışın parçasıdır.
Aksine, Türkiye bugün hem NATO üyesi hem Şanghay İşbirliği Örgütü diyalog partneri olabilen; hem AB adayı hem İslam İşbirliği Teşkilatı'nın öncülerinden biri olabilen; hem Rusya’yla doğalgaz ve savunma alanında iş birliği yaparken hem de Ukrayna’ya insansız hava aracı (SİHA) desteği verebilen çok yönlü bir aktördür.
Bu çeşitlilik, Türkiye’nin dış politika esnekliğini değil, stratejik özerkliğini temsil etmektedir.
Bu bağlamda İstanbul’da gerçekleşmesi planlanan zirve, Türkiye’nin bu stratejik özerkliğini küresel bir barış zemini inşa etmek üzere nasıl kullandığını göstermesi bakımından önemlidir.
Erdoğan’ın yürüttüğü diplomasi, Türkiye'nin yalnızca kendi ulusal çıkarlarını değil, uluslararası barışı önceleyen bir yaklaşımı da benimsediğini ortaya koymaktadır.
Bu yaklaşım, çok taraflılıkla, devlet aklıyla ve lider inisiyatifiyle birleştiğinde, Türkiye’nin “güçlü ama yapıcı aktör” profilini daha da görünür kılmaktadır.
Ayrıca Türkiye’nin bu süreçteki duruşu, askeri caydırıcılıkla ahlaki diplomasi arasındaki dengeyi de kurmaktadır.
Savunma sanayisinde elde edilen başarılar (örneğin Bayraktar SİHA'ları), Türkiye’nin kriz bölgelerinde oyun değiştirici etkiler yaratmasına olanak tanırken, aynı zamanda barış görüşmeleri için bu etkisini bir diplomatik araca dönüştürmesini de mümkün kılmıştır.
Bu durum, klasik "hard power" unsurlarının, "soft power" hedefleriyle stratejik uyum içinde kullanılabileceğinin nadir örneklerinden biri olarak dikkat çekmektedir.
Türkiye’nin bu barış merkezli, çok kutuplu denge diplomasisi aynı zamanda Birleşmiş Milletler gibi küresel kurumların çözüm üretmekte zorlandığı alanlarda “alternatif diplomatik mimari” kurma potansiyelini de ortaya koymaktadır.
Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye, bu mimaride yalnızca bir oyuncu değil, kural koyucu ve çerçeve belirleyici bir aktör olma yolunda ilerlemektedir.
İstanbul Zirvesi de bu potansiyelin ete kemiğe bürünmüş bir hali olarak okunmalıdır.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
