Ekonomide dijitalleşme dönemi: Riskler ve fırsatlar

Prof. Dr. Mete Gündoğan Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Reuters

Türk lirası küpürlerinin tükenen gücüne ilişkin yaklaşık 1 yıl önce (10 Aralık 2023) bir yazı yazmıştım; o zaman dediğimiz şuydu:

Para küpürlerinin alım gücü hızla tükeniyor.


1 Ocak 2009'da piyasaya çıkan 200 lira, o zamanki parayla 134 dolarlık alım gücüne sahipken, bugün aynı 200 lira dolar olarak 5,8 dolarlık alım gücüne kadar düştü.

Euro olarak ise bu değer 5,3'e kadar geriledi.

Yani, Avrupa Birliği'nin parası olan euronun en küçük küpürüyle bizim Türk lirasının en yüksek küpürü neredeyse eşleşti.

Ve bu düşüş devam ediyor.
 


Bu gidişatın değiştirilmesi için, 1 yıl önceki yazımda, daha yüksek para küpürlerinin basılması gerektiğini de ifade etmiştim.

Eğer dijitalleşmeye doğru gidecekseniz, bununla ilgili birçok sıkıntıyı da dile getirmiştim.

Şimdi, dijital altyapımız bankacılık sisteminde yeterli olsa da tüm ülkede yeterli değil.

Bu durum maliyetleri artırıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Onca zamandan sonra, bakıyoruz ki hükümet, bazı çalışmalarla finansman yapısını dijitalleştirmeye doğru sürükleniyor.

Temassız ödemelerden, 7 bin lirayı geçecek; ödemelerin tamamının bankacılık sistemi üzerinden yapılmasına kadar bir dijitalleşmeye doğru gidiyoruz.

Bu konuda 2 önemli uyarıda bulunmak istiyorum. Umarım yetkililer gerekli tedbirleri alırlar:

Birincisi, bankalar her para transferinden komisyon alıyor. Şu anda bu oran yaklaşık yüzde 4 ile yüzde 6 arasında. Her transferde, ister ticari olsun ister kişisel, bir miktar ücret ödüyorsunuz. Türkiye’de yaklaşık 95 milyon hesap olduğu varsayımıyla, her transferde ücret ödendiğini düşünürsek, bankalar adeta finansman yapısına hâkim olacak.

İkincisi, bankacılık sisteminin dijital altyapısı, küresel dijital sisteme entegre olabilir. Ancak çok daha kritik bir konu var: Kuantum bilgisayarlar. Kuantum bilgisayarları, qubitler üzerinden çalışıyor ve bu bilgisayarlar, normal bilgisayarlara göre çok daha hızlı işlem yapabiliyor.

Örneğin, Google, 2019 yılında bir kuantum bilgisayarında belirli bir işlemi 200 saniyede tamamlayabildiğini duyurdu.

Aynı işlemi süper klasik bilgisayarda yapmak, yaklaşık 10 bin yıl sürecekti.

Bu gelişme, dijitalleşmenin ne kadar hızlı ve etkili olabileceğini gösteriyor.

Bu süreçte, küresel elitler bir dijital ağ oluşturuyorlar ve bu sistemle, kararlar alacak, operasyonları yönetecekler.

Eğer dijitalleşmeye entegre olursak, küresel dijital sistemin alt grubu olarak kalacağız.

Bu durumda, kararları onlar verecek, biz ise uygulayıcı olacağız.

Sonuç olarak, bankalar cumhuriyetine doğru sürükleniyoruz.

Eğer küresel finans elitlerinin istediği şekilde dijitalleşirsek, adeta köleleşeceğiz.

Piyasanın çarklarının dönebilmesi için yeni bir sistem tasarımı yapmanın büyük faydası olacaktır.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU