Piyasalarda neredeyse evrensel bir coşku var: Ne yanlış gidebilir ki?

Hamish McRae küresel ekonomik toparlanma konusunda iyimserliğin anlaşılabilir olduğunu ama sorunların daha sonra, endişe teşkil eden üç anabaşlık altında baş göstereceğini yazıyor

Koronavirüs kısıtlamalarının hafifletildiği Birleşik Krallık'ta Oxford Caddesi'nden 12 Nisan 2021 tarihli bir görüntü (Reuters)

İşler zorlaştığında güçlü olan alışverişe gider. 12 Nisan’dan itibaren Birleşik Krallık'taki (BK) bütün mağazalar yeniden açılacak, barlar ve restoranlar açık havada hizmet verecek ve çeşitli diğer aktiviteler tekrar yapılabilir hale gelecek. Pandeminin izleri ne yazık ki geçmeyecek ama ana caddeler yeniden biraz daha normal hissetmeye başlayacak.

Peki, ya sonra? Bir patlama olacak. Restoranların açık havadaki masalarından birini ayırtmayı veya bir kuaförde rezervasyon yaptırmayı deneyin, bastırılmış talebe dair fikir edineceksiniz. Fakat bu sadece Britanya'ya has değil, küresel bir olgu çünkü faaliyetlerine ara vermiş her ekonomi aniden yükselişe geçmeye hazırlanır.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

ABD büyük ölçüde açıldı ve teşvik çekleri banka hesaplarına yatıyor. Artan vaka sayıları (ve korkarım ki ölümler) hem Fransa'yı hem de Almanya'yı kısıtlamalara mecbur ettiği için Avrupa'da bir gecikme söz konusu. Fakat aşı uygulamaları hız kazanıyor ve bu anlamda Avrupa, ABD ve BK'nin sadece 6 ila 8 hafta gerisinde. Ekonomide sıklıkla görüldüğü üzere farklılıklar benzerliklerden daha az önemli.

Finans piyasaları kararını verdi. Hisse senetleri çoğunlukla rekor seviyelerde, büyük piyasalar arasında sadece BK biraz geride kalıyor. Her ne kadar ofis ve alışveriş alanı piyasası bariz nedenlerden ötürü muğlaklığını korusa da meskun emlaklar da neredeyse her yerde rekor seviyede. Hammaddelerin, özellikle de piller için gereken az bulunur minerallerin fiyatı hızla artıyor. Yatırım camiasının canını sıkan sorular, ekonomik patlamanın güvenilirliğini sorgulamaktan ziyade patlamayı neyin ne zaman sona erdirebileceğine odaklanmış durumda.

IMF geçen hafta (6 Nisan) bu yıl için yüzde 6 küresel büyüme tahmininde bulunurken ekonomi tahmincileri de geçen yılın belirsizliğinden son 40 yılın en güçlü toparlanmasını öngörmeye geçti.

Nasıl bir yıl önce dünya ekonomisinin direnci konusunda iyimser olmak son derece demodeyse şimdi de temkinli olmak aynı derecede demode. William Blair Yatırım Yönetimi'nden küresel stratejist Olga Bitel, Bloomberg'e yaptığı yorumda piyasalara hakim olan havadan bahsetti:

Özellikle ABD ve Avrupa önümüzdeki birkaç yıl içinde bütün toparlanmaların en büyüğünü yaşayacak.

Bunlar güçlü beklentiler. Neredeyse evrensel bu coşku göz önünde bulundurulduğunda şunu sorabilirsiniz: Ne yanlış gidebilir ki? Açıkçası bu yaz pek bir şeyin ters gideceğini zannetmiyorum. Piyasalar pekala aceleci davranmış olabilir ve talepteki bu patlamanın kurumsal kazançlarda yaratacağı artış teyit edilene dek gerileyebilir. Her şeye yönelik talep arttıkça ve arz bu talebi karşılamakta güçlük çektikçe enflasyon da fırlayabilir. Saç kesimi veya tatil için kiralık yer rezervasyonu yaptırmadaki zorluklar kolay dinmeyecek. Ama merkez bankaları faiz oranlarını yükseltmemek için ellerinden geleni yapacak ve dünya genelindeki maliye bakanları da yakın zamanda vergileri artırmayacak.
 


Sorunlar daha sonra baş gösterecek. Bu sorunlar ne olabilir? Endişe teşkil eden üç anabaşlık görüyorum.

Birincisi enflasyon. İngiltere Merkez Bankası'nın baş ekonomisti Andy Haldane'in şubatta yaptığı bir konuşmada endişe duyduğu şey kesinlikle buydu. Fiyatlar yaz boyunca yükselecek, buna hiç şüphe yok. Asıl mesele bunun, acil durum geçtiğinde dahi devamlı enflasyona yol açıp açmayacağı.

Sıradaki başlık piyasaların bir şekilde bozulması. Bu bakımdan ekimde Wall Street'in çökeceğini öngörmüyorum ama yine de herkese finansal çöküşlerin yaşandığını ve mevcut hisse değerlerinin tarihsel açıdan yüksek olduğunu yalnızca hatırlatmak isterim. Hayır, bozulma her an, herhangi bir biçimde gerçekleşebilir. Aslında tahvil piyasaları hakkında hisse senedi veya emlak piyasalarına kıyasla daha çok endişeliyim. Sadece bütün yükselişlerin mutlaka sona erdiğini unutmamamız gerek. İşin püf noktası da bu seferkini reel ekonomiye zarar vermeyecek şekilde sona erdirmek olacak.

Üçüncü olasılık ABD ile Çin arasındaki mevcut gergin ilişkiyi Rusya'yla soğuk savaşa benzer bir duruma itecek birtakım dış politik olayların gerçekleşmesidir. Muhtelif olağan şüpheliler olsa da bu olayın ne olabileceğine dair spekülasyon yapmanın faydası yok.

Mesele şu ki dünya ekonomisi büyük güçlerin, özellikle de ABD ve Çin'in birbiriyle geçinebilmesine ihtiyaç duyuyor. Dünyanın bir tane daha "Kükreyen Yirmiler" yaşama ihtimali makul derecede yüksek ama bu ancak küresel devler birbirleriyle yeterince dostane bir şekilde ticaret yapmaya devam ederse gerçekleşir.

Bu arada normale dönüş yolculuğunun sonraki adımlarının tadını çıkaralım, Kovid-19'un bastırılmaya devam edeceğini umalım ve önümüzdeki bu inişli çıkışlı yaz boyunca düşünceli ve ölçülü davranmaya çalışalım.



https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU