Nadir toprak elementleri, son yıllarda yalnızca teknoloji sektörlerinin değil, aynı zamanda büyük güç rekabetinin de merkezine oturdu
Çin'in uzun yıllardır sürdürdüğü neredeyse tekel niteliğindeki hâkimiyeti, Batılı ekonomilerin tedarik zincirlerini kırılgan hâle getirirken; enerji dönüşümü, yarı iletken üretimi, savunma sanayii ve elektrikli araç sektörleri bu kırılganlığın maliyetini hissediyor.
Özellikle ABD ile Çin arasındaki stratejik çekişme, bu kritik minerallerin artık yalnızca endüstriyel girdiler değil, aynı zamanda jeopolitik kozlar hâline geldiğini gösteriyor.
Bilhassa ABD Başkanı Donald Trump'ın da sıklıkla gündeme getirdiği nadir toprak elementleri ve değerli mineraller, günümüz jeopolitik ve teknolojik rekabetlerinde giderek ön planda.
Bu bağlamda, Çin'e ilaveten, başta ABD olmak üzere, çeşitli ülkeler de kendi kapasitelerini artırmak için çabalar sarf ediyorlar.
Jeopolitik ve sanayi politikalarının kesişim noktası
Nadir toprak elementleri hem jeopolitik hem de yüksek teknolojili üretim için kritik öneme sahip.
Aşağıdaki alanlarda vazgeçilmez durumdalar:
- Elektrikli araç motorları
- Rüzgâr türbinleri
- Yarı iletken üretimi
- Savunma sistemleri
- Drone ve uydu teknolojileri
- Akıllı telefonlar ve tıbbi görüntüleme cihazları
Bu nedenle, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in de vurguladığı gibi, nadir topraklarda çeşitlendirmenin bir "Avrupa güvenlik önceliği" hâline gelmesi şaşırtıcı değil.
Tam da böyle bir dönemde Hindistan, uzun yıllardır ihmal edilmiş rezervlerini stratejik bir avantaja dönüştürmek amacıyla iddialı bir hamle başlatmış durumda.
Hindistan, uzun yıllardır Çin'in hâkimiyetinde bulunan ve küresel teknolojik-jeopolitik rekabetin tam merkezine yerleşen nadir toprak elementleri alanında dünya liderlerinden biri olma hedefiyle iddialı adımlar atıyor.
ABD Başkanı Donald Trump'ın önceki dönemlerde Ukrayna ve Grönland bağlamında gündeme getirdiği nadir toprak tartışmalarıyla uluslararası gündemde daha fazla görünür hâle gelen bu alan, birçok ülke için hem ekonomik hem jeopolitik bir fırsatlar sunuyor.
Örneğin, CNBC'nin kapsamlı analizinde aktarıldığı üzere, Hindistan ciddi boyutlardaki rezervlerini üretim zincirine entegre etmek, işleme kapasitesini artırmak ve çıkarımdan manyet üretimine uzanan bütünleşik bir ekosistem kurmak için hızla kapasite inşa ediyor.
İlaveten, Avustralya, da kritik mineraller sektöründe Çin etkisini kırmaya yönelik adımlar atıyor.
Avrupa ve Japon otomotiv devleri, Pekin'in ihracat kısıtlamaları nedeniyle alternatif tedarik arayışındalar ve "Çin'in boğucu hâkimiyeti" olarak nitelendirilen mevcut küresel bu tabloda, nadir toprak elementleri, yalnızca küresel rekabet unsurları değil, bir ölçüde ulusal güvenlik meselesine dönüşmüş durumdalar.
Hindistan'ın attığı adımları dikkat çekici kılan, bu hamlelerin bir ulusal kalkınma planının ötesinde olmasıdır.
Yeni Delhi yönetimi, üç temel hedef doğrultusunda hareket ediyor:
- Çin'in hâkimiyetindeki manyet üretiminde kendine yeterliliği artırmak,
- ABD ve Japonya örneklerindeki gibi ulusal bir kritik mineral stoku kurmak,
- Tedarik zincirinin boğulduğu işleme süreçlerinde Çin'in tekelini aşmak için Rusya dâhil çeşitli ortaklarla işbirliğini çeşitlendirmek.
Hindistan'ın hem özel sektörü sürece daha fazla dâhil ettiğini hem de Ar-Ge altyapısını güçlendirmekte kararlı olduğu bir stratejiyle ilerliyor.
Küresel konjonktür ise Hindistan'ın bu hamlesini daha anlamlı hâle getiriyor.
The Diplomat'ın analizine göre ise, Trump-Şi görüşmesi sonrasında ABD ve Japonya'nın Çin'e bağımlılığı azaltma çabaları Hindistan'a yeni bir fırsat penceresi açtı.
Elbette Hindistan'ın bu iddialı stratejisinin güçlü ve zayıf yönleri var.
Ülke, monazit açısından zengin kıyı kumları, büyük ve yetenekli mühendislik işgücü ve ABD-Japonya-Avustralya ile giderek artan ortaklık potansiyeli gibi önemli avantajlara sahip.
Aynı zamanda özel sektörün gelişmiş malzemeler alanındaki yenilikçiliği de yükselişte.
Ancak bunun yanında, işleme kapasitesinin sınırlı olması, yüksek sermaye gereksinimleri, madencilik izinlerinin yavaş ilerlemesi ve eyalet düzeyindeki düzenleyici sorunlar gibi engeller de mevcut.
Bu nedenle Hindistan'ın Çin ile arasındaki farkı kapatması zaman alacaktır; ancak doğru strateji ve uluslararası ortaklıklarla bu süreci hızlandırma potansiyeli yüksektir.
Benzer zorlukların Türkiye için de geçerli olduğu göz önünde tutulursa, Türkiye de bu stratejileri yakından takip etmeli.
Hindistan'ın başarılı olması, küresel sistem için de önemli sonuçlar doğuracaktır.
Daha çeşitlendirilmiş bir tedarik zinciri, Küresel Kuzey'e yeni seçenekler sunarken, Küresel Güney ülkeleri için de Çin dışı bir üretici ve teknoloji ortağı ortaya çıkacaktır.
Ayrıca, Hindistan'ın Hint-Pasifik sanayi koridorlarındaki rolü güçlenecek, ABD, Japonya, Avrupa ve Avustralya ile stratejik ilişkileri daha derinleşecektir.
Bu durum, ülkeyi yükselen bir güç olarak küresel düzenin yeniden şekillenmesinde daha etkili bir konuma taşıyabilir.
Ve tabii Türkiye'deki uzmanların da bu alandaki atılan adımları izlemeleri önem arz ediyor.
Sonuç olarak, Hindistan kritik bir dönemeçte.
Dünyanın yeşil dönüşümünün hızlandığı, yarı iletken rekabetinin kızıştığı, ticaret savaşlarının yaşandığı, büyük güç rekabetinin arttığı bir dönemde, nadir toprak elementleri yalnızca ekonomik kalkınma değil, aynı zamanda jeopolitik konumlanma aracına dönüşmüş durumda.
Hindistan'ın kritik mineral stoku oluşturması, manyet üretimini artırması ve Çin'in hâkim olduğu alanlarda alternatifler yaratmaya çalışması bu nedenle dikkatle izlenmeli.
Bu strateji, jeopolitik kırılganlıklarını azaltmak isteyen Türkiye gibi ülkeler için de örnek teşkil edebilir.
Hindistan başarılı olursa, yalnızca kendi stratejik geleceğini değil, küresel tedarik zincirlerinin dengesini de değiştirme potansiyeline sahip.
Kaynaklar:
1. CNBC - India moves to tap its rare earth reserves: Can it ease reliance on China?
https://www.cnbc.com/2025/06/13/india-moves-to-tap-its-rare-earth-reserves-can-it-ease-reliance-on-china.html
2. Rediff - India eyes self-reliance in rare earth magnet production
https://m.rediff.com/business/report/india-eyes-self-reliance-in-rare-earth-magnet-production/20251009.htm
3. Economic Times - India to launch national critical mineral stockpile
https://m.economictimes.com/industry/indl-goods/svs/metals-mining/india-to-launch-national-critical-mineral-stockpile-to-secure-rare-earth-elements-amid-global-supply-chain-concerns/articleshow/124511338.cms
4. DW - EU trying to end China rare earth dependence
https://www.dw.com/en/eu-trying-to-end-china-rare-earth-dependence-von-der-leyen/a-74496790
5. European Times - Auto majors find solutions to rare earth supply restrictions
https://europeantimes.org/auto-majors-find-solutions-to-rare-earths-supply-restrictions/
6. Economic Times - India turns to Russia to break China's rare earth monopoly
https://m.economictimes.com/industry/indl-goods/svs/metals-mining/india-turns-to-russia-to-break-chinas-rare-earth-monopoly/articleshow/124640174.cms
7. CEPA - How to loosen China's stranglehold on rare earths
https://cepa.org/article/how-to-loosen-chinas-stranglehold-on-rare-earths/
8. NDTV - India may become the third pillar in US-Japan rare earth network
https://www.ndtv.com/world-news/india-may-become-3rd-pillar-in-us-japan-rare-earth-network-analysis-9592667
9. The Diplomat - India's rare earth opportunity after the Trump-Xi summit
https://thediplomat.com/2025/11/indias-rare-earth-opportunity-after-the-trump-xi-summit/
10. Moneycontrol - India is set to triple rare earth magnets plan
https://www.moneycontrol.com/news/india/india-is-set-to-triple-rare-earth-magnets-plan-to-788-million-13647435.html
11. New York Times - Australia rare earths, China, and Trump-era competition
https://www.nytimes.com/2025/10/20/world/australia/australia-rare-earths-china-trump.html
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
