ABD Başkanı Donald Trump’ın özel ekibi tarafından hazırlanan Ukrayna barış planı Amerikan basınına sızdı.
Planın hazırlanmasında Trump’ın yakın ekibinden Steve Witkoff, JD Vance, Marco Rubio ve Jared Kushner rol aldı. ABD’li diplomatik kaynaklar Türkiye ve Katar’ın planın oluşturulması sırasında ara kanalları açarak teknik müzakerelere katkı sunduğunu belirtiyorlar.
Basına sızan planın detayları ise şöyle
Toprak Düzenlemeleri ve Egemenlik (1–8)
1. Donetsk bölgesinin fiilen Rusya’ya devredilmesi.
2. Luhansk bölgesinin fiilen Rusya’ya devredilmesi.
3. Ukrayna’nın bu iki bölgedeki idari ve askerî iddialarından tamamen vazgeçmesi.
4. Donbas çevresinde geniş bir silahsızlandırılmış tampon bölge oluşturulması.
5. Zaporijya’da mevcut cephe hattının “önümüzdeki yıllar boyunca” dondurulması.
6. Herson’un doğu kesimindeki kontrol çizgisinin dondurulması.
7. Zaporijya’nın bazı kırsal alanlarında olası “geri çekilme ve yeniden değerlendirme” mekanizması oluşturulması.
8. Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunun ABD ve Batı tarafından resmen tanınması.
Ukrayna’nın Askerî ve Güvenlik Yapısı (9–15)
9. Ukrayna ordusunun mevcut personel sayısının yarıya düşürülmesi.
10. Ukrayna’nın uzun menzilli füze ve ağır silah sistemlerine erişiminin durdurulması.
11. Yabancı askerî birliklerin Ukrayna topraklarında konuşlanmasının yasaklanması.
12. Ülkeye uzun menzilli Batı silahlarının transferinin durdurulması.
13. Ukrayna’da kurulan yabancı askerî eğitim üslerinin kapatılması.
14. Batı ülkelerinin Ukrayna içinde istihbarat tesisleri kurmasının sınırlandırılması.
15. NATO üyeliğinin “en az 5–7 yıl” askıya alınması. (WSJ)
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Siyasi ve Kurumsal Düzenlemeler (16–20)
16. Rusçanın Ukrayna’da resmî ikinci dil ilan edilmesi.
17. Ukrayna Ortodoks Kilisesi’ne resmî statü tanınması ve devlet müdahalesinin azaltılması.
18. Rusya ile ticari ve enerji alanında teknik komisyon kurulması.
19. Ukrayna’nın iç hukukunda Rusya’yı “işgalci devlet” olarak tanımlayan maddelerin kaldırılması. 20. Donbas ve Kırım’ı ilgilendiren davaların uluslararası mahkemelerden çekilmesi.
Uluslararası Güvenlik ve Garanti Sistemleri (21–25)
21. ABD’nin Ukrayna’ya “saldırı durumunda hızlı destek” garantisi vermesi.
22. Ancak bu garantinin askerî müdahale zorunluluğu içermemesi.
23. Avrupa ülkelerinin Ukrayna için ortak güvenlik fonu oluşturması.
24. Rusya’nın anlaşmayı ihlal etmesi hâlinde otomatik ekonomik yaptırımların devreye girmesi.
25. Silahsızlandırılmış bölgelerin uydu ve uluslararası gözlemciler tarafından izlenmesi.
Ekonomik ve Yeniden Yapılanma Süreci (26–28)
26. Ukrayna’nın savaş sonrası yeniden yapılanması için Batı tarafından kurulacak fonun yönetimine Katar’ın da katılması.
27. Rusya’nın savaş nedeniyle zarar gören altyapıya sınırlı tazminat ödemesi; ancak bunun “politik maliyeti düşük” seviyede tutulması.
28. Ukrayna’nın borç erteleme programının yeniden yapılandırılması ve 2030’a kadar kademeli bir ödeme takvimi uygulanması.
Zelenski: Ukrayna'nın barışa ihtiyacı var
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, ülkesinin bağımsızlığını ve egemenliğini güvence altına alacak bir barışa ihtiyaç duyduklarını söyledi. Zelenski, gece paylaştığı görüntülü mesajında, Rusya-Ukrayna savaşıyla ilgili son gelişmeleri değerlendirdi.
ABD Kara Kuvvetleri Sekreteri Daniel Driscoll ile Kiev'de bir araya geldiğini anımsatan Zelenski, ABD'den, savaşa son vermek için "diplomasiyi yoğunlaştıracak" taslak planı da ABD'den teslim aldığını hatırlattı.
ABD heyeti ile "önemli" bir toplantı gerçekleştirdiklerini aktaran Zelenski, "Amerikan tarafı önerilerini, savaşı sona erdirme planının maddelerini ve vizyonunu bize sundu" dedi.
Zelenski, savaşın başından beri adil bir barış talep ettiklerini belirterek, "Ukrayna'nın barışa ihtiyacı var. Gerçek bir barış, üçüncü bir işgalle bozulmayacak bir barıştır. Bağımsızlığımıza, egemenliğimize ve Ukrayna halkının onuruna saygılı koşullar sağlayan değerli bir barış." dedi.
ABD heyetine Ukrayna için temel konuları sunduğunu kaydeden Zelenski, "Ekiplerimizin bu öneriler üzerinde çalışarak onları hayata geçirmeleri konusunda anlaştık. Ani açıklamalar yapmayacağız. Ukrayna, Amerika Birleşik Devletleri, Avrupa ile dünyadaki dostlarımız ve müttefiklerimiz arasında açık ve dürüst bir çalışma yürütmeye kararlıyız" değerlendirmesinde bulundu.
Önümüzdeki günlerde ABD Başkanı Donald Trump ile bir görüşme yapmak istediğini aktaran Zelenski, "Amerika'nın gücü ve desteğinin barışı gerçekte daha da yakınlaştırabileceğinin farkındayız ve bunu kaybetmek istemiyoruz" ifadesini kullandı.
Ukrayna, taslak planı ABD'den teslim almıştı
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisinden yapılan yazılı açıklamada, ABD'nin Zelenski'ye Rusya-Ukrayna Savaşı'nı sona erdirmek için diplomasi sürecini güçlendirebilecek plan gönderdiği belirtilmişti.
Açıklamada, "Ukrayna Devlet Başkanı, ABD tarafından gönderilen taslak planı resmen teslim aldı. ABD tarafı, bu planın diplomasiyi yoğunlaştırabileceğini belirtiyor" değerlendirmesine yer verilmiş ve Zelenski'nin de ABD Başkanı Trump ile gelecek günlerde konuyu değerlendirmek için görüşebileceği aktarılmıştı.
Independent Türkçe, AA