Birçok ülkede resmi emeklilik yaşı yükseliyor

Canan Duman Independent Türkçe için yazdı

Görsel: Pixabay

Birçoğu emekliliği uzun süren bir kariyerin ardından hoş bir ödül olarak görüyor. Ancak geçiş her zaman kolay olmuyor.

Keyifli bir emeklilik, genellikle insanların kenara ayırdığı para miktarına göre belirleniyor. Günümüzde ortaya çıkan tablo, emekli maaşı alanların hayatlarını sürdürmeye yetecek kadar kazanamadıkları yönünde…  


Değişen emeklilik 

Küresel sağlık krizinin neden olduğu ekonomik durgunluk, çoğu ülkede emeklilik katkı paylarının düşmesine, yatırım getirilerinin azalmasına ve daha yüksek devlet borcuna yol açtı. Kaçınılmaz olarak bu, emeklilikte gelecekteki emekli maaşlarını azaltacak. Bu, bazı bireylerin daha uzun süre çalışması gerekeceği, bazılarının ise tasarrufları için daha yüksek düzeyde bir yatırım riski üstlenebileceği veya emeklilikte daha düşük bir yaşam standardına razı olmak zorunda kalacağı anlamına gelecek.

Mercer'in kıdemli ortağı Dr. David Knox, böyle diyor.

Knox'un da işaret ettiği gibi bildiğimiz emeklilik kavramı değişiyor. Emeklilik yaşının üzerinde çalışan kişilerin sayısı da istikrarlı bir şekilde artıyor.

Enflasyon baskısı, insanların finansal olarak zorlanması yarı zamanlı, tam zamanlı veya yan bir işe olan ihtiyacı artırıyor.

Enflasyon, insanların tasarruflarının azalmasına, kendilerini rahat hissetmemelerine, bu nedenle işe geri dönüşlere neden oluyor.  

Emeklilikte yeterli paraya sahip olmamak neredeyse evrensel bir sorun haline geliyor. "Emeklilik yoksulluğu" belirdiği için çoğu ülkede geleneksel emeklilik yaşı aşılıyor.

Özellikle emekli olmaya gücü yetmeyen, ancak sağlık sorunları veya bakıma ihtiyacı olan yaşlanan, çalışmaya devam edemeyen yaştakiler için risk büyüyor. 


Emeklilik yaşı yükseliyor; kadın ve erkeğin emeklilik yaşı eşitleniyor  

Emeklilik gerçeği, ülkeye ve nesile göre değişmeye devam ediyor.

Çin, tüm itirazlara rağmen emeklilik yaşını yükseltme planıyla ilerliyor. Birçok ülke benzer sorunlarla karşı karşıya.

Avrupa Birliği (AB) üye devletlerinde en genel emeklilik yaşı 65. İspanya, Almanya ve Fransa emeklilik yaşını 65'ten 67'ye çıkarmak üzereyken, İngiltere ve İrlanda'da hedef 68'e yükseltiliyor.

Esas olarak, emeklilik yaşlarındaki değişikliklerin 2020 ile 2030 arasında gerçekleşmesi planlanıyor.

Bazı ülkelerde, emeklilik yaşları erkekler ve kadınlar için farklı. Bu durumda kadınların emeklilik yaşı daha düşük.

Kural olarak, emeklilik yaşları yükseldikçe kadınların emeklilik yaşlarının erkeklerinkiyle aynı olması bekleniyor.

Emeklilik yaşındaki değişikliklerin yaşlanan nüfusa ve azalan doğum oranlarına da yanıt vermesi bekleniyor.

Bir projeksiyona göre 38 OECD üye devletinin yarısından fazlasında, normal emeklilik yaşının, şimdi işgücüne giren gençlerin gümüş yılından (25. yıl) ayrıldığı zamana kadar artması bekleniyor.

Örneğin Türkiye'de genç erkekler 2020 itibarıyla zorunlu yaş olan 52 yerine 65 yaşında emekli olmayı planlayabilirken, Danimarka'da dedesi 65,5 yaşında emekli olabilen erkekler 74 yaşına kadar beklemek zorunda kalabilir.
 

2015-2020 döneminde ülkeye göre 65 yaşındaki erkekler için kalan yaşam beklentisi ve 2020-2065 için öngörülen yıl.jpg
2015-2020 döneminde ülkeye göre 65 yaşındaki erkekler için kalan yaşam beklentisi ve 2020-2065 için öngörülen yıl

 

2.JPG
Kaynak: https://www.etk.fi/en/work-and-pensions-abroad/international-comparisons/retirement-ages

 

Azalan işgücü

Artan yaşam beklentisi ve azalan doğurganlık oranlarından kaynaklanan demografik değişim de emekli ve çalışan vatandaş sayısı arasında bir uyumsuzluk yaratıyor.

Küresel olarak, çalışma çağındaki nüfus 2060 yılına kadar yüzde 10'luk bir düşüş görecek. En sert düşüş Yunanistan, Japonya, Kore, Letonya, Litvanya ve Polonya'da yüzde 35 veya daha fazla olacak.

Ölçeğin diğer ucunda ise Avustralya, Meksika ve İsrail'de yüzde 20'den fazla artacak. Küresel nüfus yaşlanmaya devam ettikçe bekleyebileceğimiz birçok sosyal ve ekonomik risk var:

Bunlardan biri; artan sayıda yaşlı için yapılan sosyal yardım harcamalarının, azalan sayıda genç insanın katkılarıyla finanse edilmesi.

Daha fazla insan emeklilik maaşı alacakken daha az insan gelir vergisi ödeyecek durumda olacak. Küçülen işgücü daha yüksek vergiler ödemek zorunda kalacak.  


Ne yapmalı? 

Yasal emeklilik yaşının artırılması yaşlı nesli işgücü piyasasına entegre etmeyi gerektiriyor.

"Aktif yaşlanma" kavramını tüm eğitim seviyelerine uygulamaya yönelik bir hazırlığa, ikinci kariyer tasarımına ihtiyaç var.

İkinci kariyer için bir yol haritası oluşturmanın zorluğu, nereden başlanacağını bilememekte. 


Küresel nüfus artışı yavaşlıyor ve dünya hızla yaşlanıyor. Türkiye de bu ülkeler arasında yer alıyor.

Türkiye, nüfusunun hızla azalmayacağı ancak doğum oranının giderek düşeceği yönünde uzmanlar görüş bildiriyor.

Nüfustaki azalma, işgücünü de azaltacağından ülke ekonomileri için ciddi bir sorun haline dönüşüyor.

Şimdi genç yaşına rağmen çalışma hayatının dışına itilenlere nüfusun yaşlanmasıyla bakış açısının değişmesi olası görülüyor. Bu nedenle yaş ayrımcılığı üzerine gitmemiz gereken konulardan biri…

Çünkü yaş ayrımcılığı ve uzun süreli işsizlik, kariyerlerinin ikinci yarısında olanlar için önemli sorunlar… 

Ayrıca, istihdam için göç yasalarını esnetmek, işverenlerin önyargılarını bırakmasını sağlamak, işyerlerini bu dönüşüme uyarlamak gerekiyor.

Belki de emekliliğin olmadığı bir dünyaya geçiyoruz. Büyük ölçüde artan uzun ömürlülüğün ağırlığı altında, en değerli kurumlardan biri olan emekliliğin, çökme tehlikesiyle karşı karşıya olmamasını ümit ediyoruz.

Hayatı boyunca çalışıp emekliliğini planlamış olanlar için bugünlerin çok adaletsiz göründüğünü biliyoruz. 

Anlıyoruz ki nüfusun yaşlanması haber değil.

Asıl haber olması gereken bu kaçınılmaz değişime tüm dünyanın zemin hazırlayamamış olması… Hükümetlere duyulan güvenin gittikçe azalması. 

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU