Hindistan'ın Doğuya Hareket politikası Moğolistan'ı Orta Asya'da önemli bir demokratik ve stratejik ortak olarak tanımlıyor.
Burada Moğolistan'ın iki yakın ve güçlü komşusu Rusya ve Çin'in ötesinde güçlü bağlar kurmayı hedefleyen Üçüncü Komşu politikası ile bir sinerji söz konusu.
İki ülke arasındaki bu politika sinerjisi her iki taraf için de somut stratejik avantajlar doğuruyor.
Delhi için Moğolistan nadir toprak elementleri gibi stratejik kaynaklara potansiyel erişim sunuyor ve bölgesel dengeye katkıda bulunuyorken Moğolistan için Hindistan ise teknolojik olarak gelişmiş demokratik bir alternatif sunarak Moğol ulusal egemenliğini güçlendiriyor ve herhangi bir güce aşırı bağımlılığı azaltmak için kıymetli bir denge unsuru anlamına geliyor.
Moğolistan bölgesel girişimlerine destek veren Hindistan'ın BM Güvenlik Konseyi'nde kalıcı bir üyelik başvurusunu güçlü bir şekilde destekleyenler arasında.
İki ülke bu yıl diplomatik ilişkilerinin 70'inci yılını 10 yıllık stratejik ortaklıklarını genişleterek taçlandırdı.
2015 yılında Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin Moğolistan'a yaptığı ziyaret sırasında ikili ilişkiler stratejik ortaklığa yükseltilmişti.
Bu ziyarette Modi, Moğol ulusal bayram gününde Moğolistan'ın Büyük Hural Devlet Meclisi'ne hitap eden ilk yabancı liderdi.
İlişkileri stratejik ortaklığa yükselten bu ziyaret aynı zamanda özellikle Moğolistan'a altyapı desteği için 1 milyar dolarlık bir kredi limitinin açılmasını ve savunma, ticaret ve kültür alanlarını kapsayan 14 anlaşmanın imzalanmasını sağlamıştı.
10 yıl sonra Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh Ukhnaa'nın 14 Ekim Salı günü Yeni Delhi'ye yaptığı ziyaret ile iki ülke bu ilişkiyi daha da ileriye taşımak, ruhani kardeşler (Budizm ile birbirine bağlı) ve stratejik ortaklar (jeopolitik öngörü ile birleşmiş) olarak ikili kimliklerini güçlendirmek için güçlü bir adım attı.
İki lider Hindistan ve Moğolistan arasındaki ortak uygarlık ve kültürel bağları simgeleyen bir posta pulu çıkardı.
Hindistan hareketliliği ve kültürel alışverişi artırmak amacı ile Moğolistan vatandaşlarına ücretsiz e-vize imkanı sunacağını ve Moğolistan'dan genç kültür elçilerinin yıllık ziyaretlerine sponsor olacağını duyurdu.
Ayrıca, Moğolistan sınır güvenlik güçleri için yeni bir kapasite geliştirme programı ve başkent UlanBator'daki büyükelçiliğine bir savunma ataşesi atandığını duyurdu.
İkili ortaklığın ekonomik boyutu altyapı projeleri ve stratejik ticaret girişimleri aracılığıyla ivme kazanıyor olsa da bu ivme aynı zamanda Delhi'nin önemli bir ekonomik alternatif olarak rolünü sınırlayan önemli yapısal kısıtlamalar ile gölgeleniyor.
İlişkideki en önemli proje Hindistan'ın en büyük yurtdışı kalkınma ortaklığı olan ve 1,7 milyar dolarlık bir Hint kredisi ile desteklenen Moğol Petrol Rafinerisi.
Ev sahibi ülkenin enerji güvenliğini güçlendirmeyi amaçlayan projede 2 bin 500'den fazla Hint profesyonel Moğol meslektaşları ile birlikte çalışıyor.
2028 yılında faaliyete geçmesi beklenen tesis yılda 1,5 milyon ton ham petrol işleyerek Moğolistan'ın enerji güvenliğini önemli ölçüde artırmayı ve iç yakıt ihtiyacının yüzde 60'ını karşılamayı hedefliyor.
Bu arada proje stratejik olarak Rus ithalatına olan bağımlılığı azaltmak için hayati önem taşıyor olsa da uzun zaman çizelgesi bağımlılığın öngörülebilir gelecekte de devam edeceği anlamına geliyor.
Ayrıca, Moğolistan'ın 90 bin ton olarak tahmin edilen uranyum rezervleri, nükleer yakıt kaynaklarını çeşitlendirme arayışında olduğu bir dönemde Delhi'nin dikkatini çekiyor.
Moğolistan'ın yakın zamanda Fransa ile 1,6 milyar dolarlık bir uranyum çıkarma anlaşması imzalaması ile birlikte Hindistan da benzer ortaklıklara büyük ilgi göstermeye başladı.
Ancak iki ülke ilişkisinde yapısal engeller söz konusu:
Moğolistan'ın Rusya ve Çin arasında sıkışmış denize kıyısı olmayan coğrafyası, lojistik bir darboğaz oluşturarak ticaret maliyetlerini ve belirsizliği artırıyor ve tüm transit geçişler ya istikrarlı ama uzun bir rota olan Rusya'dan ya da daha hızlı ama Hindistan-Çin jeopolitik gerilimlerine duyarlı bir rota anlamına gelen Çin'den geçmek zorunda.
Söz konusu yapısal handikap aynı zamanda Hindistan'ın Moğolistan için önemli bir ekonomik denge unsuru olma kabiliyetini de kısıtlıyor.
Ticaret verileri çarpıcı bir gerçeklik: Hindistan ile 110 milyon dolarlık geçen yılki dış ticaret hacmi, Çin ile 19 milyar dolarlık dış ticareti ile karşılaştırıldığında son derece mütevazı.
Tavan Tolgoi kok kömürü ve diğer Moğol rezervlerinin Hindistan'a ihraç edilmesi ile ilgili görüşmeler olumlu bir adım olsa da ölçek ve lojistik gibi temel yapısal sorunları henüz çözmüyor.
Ancak genel anlamda 70. yıl dönümünü simgeleyen 2025 yılı iki ülke iş birliğine yeni bir ivme kazandırdı ve kritik sektörlerde somut ilerlemeler görüldü.
Haziran ayında Hindistan Savunma Sekreteri Rajesh Kumar Singh, UlanBator'da 17. Nomadic Elephant Tatbikatına ortak ev sahipliği yaptı ve Moğolistan Ulusal Savunma Üniversitesi'nde bir siber güvenlik eğitim merkezi açarak ortak terörle mücadele çabalarını ve dijital dayanıklılığı destekledi.
2004 yılında başlatılan yıllık Nomadic Elephant ortak tatbikatında örneklenen askeri iş birliği, engebeli arazilerde birlikte çalışabilirliği ve karşı koyma becerilerini geliştirmeye odaklanıyor.
Delhi'nin ayrıca Moğolistan'ın Khaan Quest Çok Uluslu Barışı Koruma Tatbikatı'na katılımı bu koordinasyonu ikili kapsamın ötesine taşıyor.
Ayrıca, siber güvenlik araçları ve bozkır koşullarına uygun arazi araçları gibi özel ekipmanlar sağlayarak Moğolistan'ın savunma modernizasyonunu aktif olarak destekliyor ancak Delhi'nin hala büyük ölçekli, üst düzey savunma ekipmanlarını sağlama kapasitesi sınırlı.
Moğolistan'ın Tavan Tolgoi kok kömürü ve diğer kritik mineral rezervlerinin uzun vadeli tedarikini güvence altına almak için JSW Steel ve SAIL gibi Hint çelik devleri ile görüşmelerin sürüyor olması önemli bir çaba.
Ki bu çaba, sevkiyatların Rusya veya Çin üzerinden gerçekleştirilmesinin getirdiği önemli lojistik zorluklara karşın devam ediyor.
Hindistan dünyanın ikinci büyük ham çelik üreticisi ve kok kömürü ihtiyacının yüzde 85'ini ithalat yoluyla karşılıyor.
Ve bu da yıllık yaklaşık 70 milyon tonluk kok kömürü ithalatı anlamına geliyor.
Dengesiz hava koşulları nedeni ile özellikle son 2 yıldır bu ithalatın yarısından fazlasını karşılayan Avustralya'dan gelen kok kömürü tedarikinin olumsuz etkilenmesi Hint çelik fabrikalarını kok kömürü temin etmek için diğer ülkelere yönlendirdi.
Hindistan bu arada Çin'den gelen tedariklere olan bağımlılığını azaltmak için de Rusya üzerinden düzenli olarak Moğolistan kok kömürü ithal etmenin yollarını araştırmaya başlamıştı.
Denize kıyısı olmayan ancak kaynak açısından zengin Moğolistan'ın, hızlı ekonomik büyüme ve artan altyapı harcamalarının yönlendirdiği güçlü çelik talebi yaşayan Hindistan'a nispeten daha düşük fiyatlarla üstün kalitede kok kömürü sunabileceği öngörülüyor ve Moğol kömürünün Avustralya'dan gelen kömüre göre ton başına ortalama 50 dolar daha ucuz olduğu dikkate alınıyor.
Ortaklığın daha da üst düzeye taşındığı son seyahat, dijital ekonomi, yenilenebilir enerji (Moğolistan'ın güneş enerjisi potansiyelinin Hindistan'ın teknolojik inovasyonu ile birleştirilmesi) ve kritik mineraller alanlarında önemli anlaşma iradesini de beraberinde getirdi.
Hindistan'ın UlanBator'da yerleşik bir savunma ataşesi görevlendirme ve Moğolistan sınır güvenlik güçleri için yeni kapasite geliştirme programları başlatma kararı artan stratejik uyumu yansıtmakla beraber, Nomadic Elephant ve Khaan Quest gibi ortak tatbikatlar ile pratik askeri iş birliğini ortaya koyan ikili ilişkide Hindistan ayrıca Moğolistan ile önemli bir siber güvenlik girişimi de üstlenmiş oldu.
Bu arada, Moğol Cumhurbaşkanı'nın Delhi ziyareti sırasında duyurulan Moğol vatandaşlarına ücretsiz e-vize, değişim programları ve anma pulları gibi kültürel girişimler de ortaklığın sürdürülebilir yanını güçlü halklar arası bağlantılar ile destekleme anlayışını yansıtıyor.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
15 Ekim 20205 - Kenya muhalefet lideri Raila Odinga'nın Hindistan'a yaptığı sağlık ziyareti sırasında 80 yaşında hayatını kaybetmesinin ardından Nairobi'nin Jacaranda mahallesi sokaklarında yas tutanlar Kenya bayrakları taşıdı. En son 2022'de olmak üzere 5 kez başarısız bir şekilde cumhurbaşkanlığı için yarışan Odinga, Kenya siyasetinin daimi muhalefet figürüydü. Son haftalarda Odinga'nın sağlığının kötüye gittiğiyle ilgili birtakım iddialar dolaşıyordu. Ancak hem ailesi hem de müttefikleri, Odinga'nın ağır hasta olduğu iddialarını reddediyordu. Yıllarca Kenya siyasetinin merkezinde bulunan Odinga, bir dönem başbakanlık koltuğuna oturdu. Özellikle batıdaki Luos ve başkent Nairobi'de tabanının desteğini hiç kaybetmeyen Odinga, zaman zaman eski düşmanlarıyla ittifaklar da kurdu. Rakipleriyle birlikte çalışabilme kabiliyeti nedeniyle Odinga'ya Luo dilinde "Agwambo" (gizemli kişi) lakabı takılmıştı. (Tony Karumba/AFP) -
2/30
14 Ekim 2025 - Madagaskar Cumhurbaşkanı Andry Rajoelina’nın ülkeyi terk etmesinin ardından ordu yönetime el koydu. Parlamentonun alt kanadı dışındaki tüm kurumların feshedildiği açıklandı. Madagaskar ordusunda görevli bir albayın, hükümet karşıtı “Z Kuşağı” protestocularına katılan askerlerle birlikte ayaklanma başlatmasının ardından ülkede yönetim değişti. Albay Michael Randrianirina, salı günü ulusal radyoda yaptığı açıklamada, "İktidarı devraldık" ifadelerini kullandı. Madagaskar'da son haftalarda elektrik ve su kesintilerine karşı başlayan gösteriler, kısa sürede Cumhurbaşkanı Rajoelina'nın istifasının talep edildiği hükümet karşıtı protestolara dönüşmüştü. (Luis Tato/AFP) -
3/30
13 Ekim 2025 - Gazze'de yürürlüğe giren ateşkes anlaşması dolayısıyla Mısır'ın Şarm el-Şeyh kentinde Şarm el-Şeyh Barış Zirvesi gerçekleştirildi. ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye, Katar ve Mısır'la birlikte Gazze'deki ateşkes anlaşmasına ilişkin bir niyet beyanı imzaladıktan sonra "Şimdi yeniden inşa zamanı" dedi. Trump, yeniden inşa sürecinin çatışmaların sonlandırılmasına kıyasla daha kolay bir süreç olacağını söyledi. (Saul Loeb/AFP) -
4/30
12 Ekim 2025 - Kamerun'da seçmenler, 7 yıl görevde kalacak cumhurbaşkanını seçmek için oy kullanmaya başladı. 7,8 milyon kayıtlı seçmenin olduğu ülkede 21 binden fazla sandık kuruldu. Dünyanın en yaşlı devlet başkanı olan 92 yaşındaki mevcut Cumhurbaşkanı Paul Biya'nın yanı sıra 11 adayın daha adı oy pusulasında yazıyor. 8. dönem için aday olduğunu açıklayan Paul Biya, 43 yıldır sürdürdüğü iktidarını devam ettirecek gibi görünüyor. 2008'de dönem sınırını kaldıran Biya, böl ve yönet taktiğini iyi uygulayan bir siyasetçi olarak biliniyor. Petrol ve kakao üretimiyle öne çıkan Kamerun'da işsizlik oranları yüksek ve ekonomik sıkıntılar yaşanıyor. Afrika kıtasının orta batısındaki Kamerun'un yolsuzluk, güvenlik ve ayrılıkçılık gibi ciddi sorunları da var. (Zohra Bensemra/Reuters) -
5/30
11 Ekim 2025 - Çin, Şantung eyaletinde yer alan Haiyang açıklarındaki bir fırlatma gemisinden Gravity-1 roketini fırlattı. Çin'in resmi haber ajansı Xinhua'nın aktardığı üzere, bugün Gravity-1'le birden fazla uydu fırlatıldı. Roket, taşıdığı geniş alanlı bir uydu ve iki deneysel uyduyu, yörüngede hedeflenen yerlere göndermeyi başardı. Dünyanın katı yakıtlı en büyük taşıma roketi olduğu iddia edilen Gravity-1, Ocak 2024'teki ilk uçuşundan sonra ikinci kez fırlatılmış oldu. (AFP) -
6/30
10 Ekim 2025 - Savaş sırasında İsrail'in emriyle Gazze'nin güneyine göç ettirilen Filistinliler, İsrail'le Hamas arasında ateşkesin yürürlüğe girmesinin ardından kuzeye dönmeye çalışıyor. İsrail hükümetinin bugün erken saatlerde ateşkesi onaylamasının ardından İsrail birlikleri bölgeden geri çekilmeye başladı. 7 Ekim 2023'te başlayan savaşın iki yılı geride kaldıktan sonra yapılan anlaşmanın ilk aşamasında, İsrail birlikleri geri çekildikten sonra Hamas'ın hayattaki 20 rehineyi 72 saat içinde serbest bırakması gerekiyor. İsrail ise hapishanelerinde uzun süredir tutuklu bulunan 250 Filistinliyi ve savaş sırasında yakalanan 1700 kişiyi serbest bırakacak. Gazze'ye her gün yüzlerce kamyonun yiyecek ve tıbbi yardım taşıması bekleniyor. (Mahmoud Issa/Reuters) -
7/30
9 Ekim 2025 - Gazze'de yeni bir ateşkes anlaşmasına varılmasının ardından Filistinliler, Gazze Şeridi'nin orta kesimindeki Deyr el-Belah'ta bulunan Şüheda el-Aksa hastanesinin önünde kutlama yaptı. İsrail ve Hamas, onbinlerce insanın ölümüne ve insani bir felakete yol açan savaşı sona erdirme yolunda önemli bir adım atarak, Gazze'de kalan rehinelerin serbest bırakılmasını öngören bir ateşkes anlaşması üzerinde uzlaştı. Anlaşmayı ABD Başkanı Donald Trump, sosyal medyadan yaptığı açıklamadan duyurdu. Ateşkes sürecine katkı yapan taraflara ve ülkelere de teşekkür eden Trump, "Bu tarihi ve benzeri görülmemiş olayın gerçekleşmesi için bizimle birlikte çalışan Katar, Mısır ve Türkiye'den arabuluculara teşekkür ediyoruz" ifadelerini kullandı. (Bashar Taleb/AFP) -
8/30
8 Ekim 2025 - Vietnam'ın Lang Son kentinde Matmo Tayfunu'nun neden olduğu sel nedeniyle That Khe'de bir köy sular altında kaldı. Vietnam'ın kuzeyinde Matmo Tayfunu'nun sel ve heyelanlara yol açması sonucu pazartesi gününden beri 8 kişinin hayatını kaybettiği, 5 kişininse arandığı bildirildi. Ülke basınında çıkan haberlere göre üç kişi heyelan, 4 kişi ani sel baskını, bir kişi de yıldırım düşmesi sonucu hayatını kaybetti. 15 bin 762 evin sular altında kaldığı, 402 evin ise hasar gördüğü aktarıldı. (Anh Tuc/AFP) -
9/30
7 Ekim 2025 - Yılın ilk "süper ayı", Pakistan'ın Karaçi kentindeki Frere Binası'nın arkasından yükseliyor. Süper ay, uydu yörüngesinde dönerken dolunayın Dünya'ya en yakın olduğu noktaya, yani yerberi noktasınya denk gelmesiyle ortaya çıkıyor. Bu da Ay'ın yılın en sönük halinden yüzde 30 daha parlak ve yüzde 14 daha büyük görünmesini sağlayabilir. Aslında çok nadir gerçekleşmeyen bu olay bu yıl kasım ve aralık ayında tekrar yaşanacak. Gökyüzü açık olduğu takdirde dünyadaki herkes özel ekipmana ihtiyaç duymadan süper ayı görebilir. (Akhtar Soomro/Reuters) -
10/30
6 Ekim 2025 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Bureij mülteci kampında, yıkılmış binaların yanında, yerinden edilmiş Filistinli çocuklar, yemek pişirmek için yakıt olarak kullanılabilecek eşyaları bulmak için çöp yığınlarını arıyor. İsrail'in iki yıldır yürüttüğü soykırımda 20 bin çocuğun hayatını kaybettiği düşünülüyor (Eyad Baba/AFP) -
11/30
5 Ekim 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, Oregon eyaletinde yer alan Portland kentindeki Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza Dairesi (ICE) tesislerini korumak için asker göndermeye çalışırken göstericiler eylemlerini sürdürüyor. Washington yönetimi, göçmenlik politikalarına karşı yapılan protestoları kontrol altına almak için yaklaşık 200 Ulusal Muhafız görevlendirme kararı aldı. Ancak sonrasında ABD Bölge Yargıcı Karin Immergut, federal güçlerin Portland'a konuşlandırılmasının Oregon'un egemenliğine zarar verebileceğine karar verdi. Immergut, eyalet ve şehir yönetimleri tarafından açılan dava kapsamında verdiği kararla Trump'ın hamlesini geçici olarak engelledi. (John Rudoff/Reuters) -
12/30
4 Ekim 2025 - Sanae Takaiçi, Japonya'nın başkenti Tokyo'da, iktidardaki Liberal Demokrat Parti'nin bugün düzenlediği liderlik seçimlerinde galip geldi. Japonya Başbakanı İşiba Şigeru'nun geçen ay istifa etmesinin ardından bugün düzenlenen seçimi kazanan eski Ekonomik Güvenlik Bakanı Sanae Takaiçi, ülkenin ilk kadın başbakanı olma yolunda. Ekim ortasında yapılacak olağanüstü parlamento oturumunda Takaiçi'nin koalisyon hükümetinin başbakanı olarak atanması bekleniyor. 64 yaşındaki Takaiçi, partinin sağcı kanadında yer alıyor. Başbakanlık koltuğuna oturduğunda artan fiyatlardan öfkelenen ve göçmen politikalarından dolayı muhalefete yakınlaşan halkın güvenini yeniden kazanması gerekiyor. (Kyodo News/AP) -
13/30
3 Ekim 2025 - Birleşik Krallık'ın (BK) Manchester kentindeki bir sinagoga dün düzenlenen saldırının ardından adli tıp görevlileri ibadethanenin önünde inceleme yapıyor. Yahudilerin en kutsal günü Yom Kippur'da, bir adamın Heaton Park İbrani Cemaati Sinagogu önündeki kalabalığın üzerine araba sürmesi ve ardından insanları bıçaklaması sonucu iki Yahudi erkek öldürüldü. Polis bugün yaptığı açıklamada, bir ölen ve bir yaralanan kişinin, katili hedef alan memurlar tarafından vurulmuş olabileceğini söyledi. Üzerinde patlayıcı bulunan bir yelek giydiği düşünülen şüpheli de olay yerinde polisler tarafından öldürüldü. Yetkililer olayı terör saldırısı olarak nitenlendirdiklerini açıklarken, BK Başbakanı Keir Starmer, ülkenin antisemitik nefreti yenmesi gerektiğini söyleyerek Yahudi halkını korumak için elinden gelen "her şeyi" yapacağına söz verdi. (Phil Noble/Reuters) -
14/30
2 Ekim 2025 - Turuncu can yelekleri giymiş aktivistler, İsrail donanması askerlerinin Gazze kıyılarına yaklaşırken müdahale ettiği Sumud filosu teknesinde oturuyor. İsrail donanması, Gazze'deki ablukayı kırarak bölgeye yardım götürmeye çalışan ve yaklaşık 45 gemiden oluşan uluslararası Küresel Sumud Filosu'nun neredeyse bütün araçlarına müdahale etti. Küresel Sumud Filosu, yaklaşık 443 gönüllünün gözaltına alındığını, bazılarının karaya çıkarılmadan önce büyük bir kargo gemisine transfer edildiğini bildirdi. Gözaltına alınanlar arasında 24 Türkiye vatandaşı ve çevre aktivisti Greta Thunberg de var (Leo Correa/AP) -
15/30
1 Ekim 2025 - ABD'nin başkenti Washington'da Ulusal Arşiv'in önüne "Kapalı" yazısı asıldı. ABD'de federal hükümet, Kongre'nin geçici bütçe tasarısını onaylayamaması nedeniyle kapandı. Ülkede salı gece yarısı itibarıyla 2025 mali yılı sona ererken, federal hükümete finansman sağlayacak bütçe üzerinde anlaşmaya varılamadı. ABD yasalarına göre Kongre, 1 Ekim'de başlayıp 30 Eylül'de sona eren mali yıl için bütçeyi onaylayamazsa, bu aranın geçici bütçelerle kapatılması gerekiyor. Bu geçici bütçenin de kabul edilememesi halinde federal hükümet, harcama yetkisini kaybederek temel hizmetler dışındaki tüm faaliyetlerine ara vermek durumunda kalıyor. (Julia Demaree Nikhinson/AP) -
16/30
30 Eylül 2025 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım ve Bayındırlık Ajansı (UNRWA) tarafından işletilen okulda, çatışmalar nedeniyle yerlerinden edilenler için kurulan derme çatma kampta bir çocuk. Hamas, Donald Trump'ın Gazze planını gözden geçirirken İsrail Başbakanı, ABD Başkanı'na destek vermesinin ardından ordunun bölgenin büyük bölümünde kalacağını söyledi. Plan, ateşkes, Hamas'ın 72 saat içinde rehineleri serbest bırakması, Hamas'ın silahsızlandırılması ve İsrail'in Gazze'den kademeli olarak çekilmesinin ardından savaş sonrası Trump'ın başkanlığında bir geçiş dönemi otoritesinin kurulmasını öngörüyor. (Omar Al-Qattaa/AFP) -
17/30
29 Eylül 2025 - Bualoi tayfununun Nghe An eyaletinde karaya çıkmasının ardından hasar gören Cua Lo plajından bir görünüm. Bualoi Tayfunu Vietnam kıyılarını yerle bir ederek 8 kişinin ölümüne ve 17 kişinin kaybolmasına neden oldu. Şiddetli rüzgar ve yağmur evlere zarar verdi, elektrikleri kesti ve fırtına başkent Laos'a doğru ilerlerken gücünü kaybetmeden önce yolları sular altında bıraktı. Ulusal hava durumu ajansı, Bualoi'nin bugün erken saatlerde karaya çıkmadan önce ülkenin kuzey orta kıyı şeridi boyunca ilerlediğini ve 8 metrelik dalgalara neden olduğunu duyurdu. Hükümetin afet yönetim ajansı, dev dalgaların Quang Tri eyaleti açıklarında iki balıkçı teknesine çarpmasının ardından 17 balıkçının kaybolduğunu, bir başka balıkçı teknesinin ise fırtına sırasında irtibatını kaybettiğini açıkladı. (Thai An/AFP) -
18/30
28 Eylül 2025 - Ducati Lenovo'nun İspanyol sürücüsü Marc Marquez, MotoGP Japonya Grand Prix'sinde şampiyonluğunu ilan etti. Yarışı takım arkadaşı Pecco Bagnaia'nın gerisinde ikinci sırada tamamlayan Marc Marquez'in şampiyonluğu alabilmesi için kardeşi Alex'in sadece 7 puan önünde damalı bayrağı görmesi veya en az ikinci olması gerekiyordu. Alex Marquez, 8. sıradan başladığı yarışta sıralamasını çok yükseltemedi. Damalı bayrağı 6. sıradan gördü. Ve böylece Marc Marquez, 7. kez MotoGP şampiyonu ve 9. kez dünya şampiyonu oldu. İspanyol pilot, en son 2019'da 6. unvanını almıştı. 6 senedir hayalini kurduğu şampiyonluğa 2184 gün sonra 126. podyumuna çıkarak kavuşan Marquez, bir zamanlar rakibi olduğu modern MotoGP döneminin efsanelerinden Valentino Rossi'nin 7 MotoGP şampiyonluğuna yetişti. (Kim Kyung-Hoon/Reuters) -
19/30
27 Eylül 2025 - Birleşik Krallık'ın Liverpool kentinde düzenlenen İşçi Partisi Konferansı öncesinde St George’s Plateau önünde toplanan göstericiler, Gazze'deki insani duruma dikkat çekmek için yürüyüş gerçekleştirdi. Eylemciler, iktidardaki partinin lideri olan Başbakan Keir Starmer'ı "Ellerinde kan var" ifadesiyle eleştirdi ve Londra yönetiminin Filistin için daha fazla adım atması gerektiğini söyledi. “Gazze’ye ambargo son bulsun” ve “Silah satışına hayır” gibi sloganlarla hükümet politikaları protesto edildi. (Oli Scarff/AFP) -
20/30
26 Eylül 2025 - Önde gelen çiftçi sendikalarından FNSEA'nın çağrısına uyan Fransız çiftçiler, cuma sabahı başkent Paris'e yaklaşık 20 kilometre mesafedeki Versay kent merkezinde toplandı. Eylemciler traktörleriyle tarihi Versay Sarayı'nın önüne kadar geldi ve haksız rekabete yol açacağı iddia edilen AB-MERCOSUR anlaşmasından vazgeçilmesini istedi. "Çiftçi isyanı Versay'da yeniden başlıyor" yazılı afiş açan çiftçiler, traktörleriyle kentte konvoy oluşturdu. Eylemciler, Güney Amerika ürünlerinin yerli mahsuller karşısında haksız rekabete yol açacağını savunuyor. (Geoffroy Van der Hasselt/AFP) -
21/30
25 Eylül 2025 - Eski Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy "Libya davası"nda suç örgütü kurmaktan suçlu bulundu. Eski Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, yolsuzluk dahil dört farklı suçtan yargılandığı "Libya davası"nda suç örgütü kurmaktan mahkum edildi. Fransa'da 2007-2012 yıllarında cumhurbaşkanı olan Sarkozy'nin, "2007'de cumhurbaşkanı seçim kampanyasını yürütmek için o zamanki Libya lideri Muammer Kaddafi'den yasadışı maddi destek aldığı" ileri sürülüyor. Sarkozy'nin 2006 sonuyla 2007 başında seçim kampanyasında Libya yönetiminden 50 milyon euro aldığı iddia ediliyor. İddiaların ardından 2013'te olayla ilgili ön soruşturma açılmıştı. Sarkozy, 21 Mart 2018'de Paris'te gözaltına alınmış, ardından hakkında "seçim kampanyasına yasadışı finansman sağlamak, yolsuzluk yapmak ve Libya kamu fonlarını gizlemek" suçlamasıyla soruşturma başlatılmıştı. (Julien De Rosa/AFP) -
22/30
24 Eylül 2025 - Güney Sudan muhalefet lideri ve eski cumhurbaşkanı yardımcısı Riek Machar, Juba'daki Özgürlük Salonu'nda görülen davasının üçüncü duruşmasında sanık sandalyesinde. Machar ve 7 kişi, vatana ihanetin yanı sıra insanlığa karşı suçlar, cinayet, komplo, terörizm, kamu malına ve askeri varlıklara zarar verme suçlamalarıyla da karşı karşıya. Başkent Juba'da özel bir mahkeme tarafından yürütülen duruşma ulusal televizyonda yayımlandı. Açılış konuşmasında, Machar'ın avukatı, yargı yetkisi olmayan "yetkisiz bir mahkeme" olarak nitelendirdiği bir mahkeme tarafından yargılanmasına karşı çıktı. Savunma, Machar'ın cezai olarak yargılanmasının, yaklaşık 400 bin kişinin ölümüne neden olan iç savaşı sona erdirmek için Machar ve Kiir arasında 2018'de imzalanan barış anlaşmasının ruhuna zarar vereceğini savundu. Bu anlaşma, Machar'ın birinci başkan yardımcısı olarak görev yaptığı geçiş hükümetinin temelini oluşturuyor. (Peter Louis Gume/AFP) -
23/30
23 Eylül 2025 - İşçiler, Hong Kong'da meydana gelecek Süper Tayfun Ragasa'ya hazırlık olarak güvence altına alınan Çinli sanatçı Ren Zhe'nin "Bulutların Üzerinde" adlı heykelinin yanındaki alanı temizliyor. Yetkililer Süper Tayfun Ragasa'nın şehrin yakın tarihindeki en yıkıcı şiddette olacağı konusunda uyarıda bulunurken, finans merkezine çarpması beklenen tayfun nedeniyle okulları tatil edildi. Hong Kong Gözlemevi, tayfunun merkezinin şehrin 420 kilometre açığına kadar yaklaştığını, fırtına alarmı seviyesinin bugün itibarıyla 3'ten 8'e yükseltildiğini duyurdu. Tayfun nedeniyle, şehirden uzakta ve çevre adalarda bulunan vatandaşlara derhal dönüş yolculuklarına başlamaları tavsiye edilirken bu akşamdan itibaren 700'den fazla uçuşun iptal edileceği belirtildi.Pasifik Okyanusu'nda oluşan yılın ilk "süper tayfunu" Ragasa'nın ilerlediği güzergahta, Filipinler, Tayvan, Hong Kong, Makau ve Çin ana karasında fırtına ve acil durum uyarıları yapılmıştı. (Dale De La Rey/AFP) -
24/30
22 Eylül 2025 - Birleşik Krallık'taki Filistin Misyonu Büyükelçisi Husam S. Zomlot, Londra'daki Filistin Misyonu'nda düzenlenen törende Filistin bayrağını göndere çekti. Kanada Başbakanı Carney, Avustralya Başbakanı Albanese, İngiltere Başbakanı Starmer ve Portekiz Dışişleri Bakanı Rangel, Filistin Devleti'ni resmen tanıdıklarını duyurdu. Starmer, X'te paylaştığı yaklaşık 6,5 dakikalık videoda, "Ortadoğu'da dehşet büyürken iki devletli çözüm ve barış umudunu canlı tutmak için çalışıyoruz" dedi. Barış ve iki devletli çözümün "güvenli ve barış içinde bir İsrail'le yaşayabilir bir Filistin'e" işaret ettiğini kaydeden Starmer, "Şu an ikisi de yok. İsrailli ve Filistinli sade vatandaşlar şiddet ve acıdan uzak, barış içinde yaşamayı hak ediyor. diye konuştu. (Frank Augstein/AP) -
25/30
21 Eylül 2025 - Formula 1 Azerbaycan Grand Prix'sinde zaferin adı Max Verstappen. Red Bull'un Hollandalı yıldızı pole pozisyonunda başladığı yarışı kazanırken, Mercedes'in Britanyalı pilotu George Russell ikinci, Williams'tan Carlos Sainz ise üçüncü oldu. Pilotlar şampiyonası lideri Oscar Piastri ilk turda yaptığı kaza sonucu yarış dışı kalırken, en yakın rakibi ve McLaren'dan takım arkadaşı Lando Norris ise ancak 8. sırayı alabildi. McLaren'ın takımlar şampiyonu olmasına kesin gözüyle bakılan sezonda bu sonuçlarla şampiyonluk yarışı iyice kızıştı ve yarış severler son 4 yılın şampiyonu Max Verstappen'den bir geri dönüş bekliyor. Sezonun bitmesine 7 yarış kala son durum şöyle: 1. Oscar Piastri (McLaren) – 324 puan 2. Lando Norris (McLaren) – 299 puan 3. Max Verstappen (Red Bull) – 255 puan (Lisi Niesner/Reuters) -
26/30
20 Eylül 2025 - Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenen göçmen karşıtı "Hollanda İçin Ayağa Kalk" protestosunda bir polis arabası ateşe verildi. Ülkedeki genel seçimlere yaklaşık bir ay kala düzenlenen protesto, internette "Els Rechts" diye bilinen sağcı bir aktivistin çağrısıyla düzenlendi. Hükümetten daha sert göç politikaları talep eden aktivist daha sonra sosyal medyada yaptığı açıklamada, gösterinin barışçıl geçeceğini düşünerek bu çağrıyı yaptığını söyledi. Yetkililer, kalabalığı dağıtmak için polisin biber gazı ve tazyikli su kullandığını açıkladı. (Josh Walet/ANP/AFP) -
27/30
19 Eylül 2025 - Barbie Reynolds, Doha'daki havalimanına indikten sonra kızı Sarah Entwistle'a sarılıyor. Britanyalı çift Barbie ve Peter Reynolds, Afganistan'da yaklaşık 8 aydır gözaltında tutulduktan sonra Katar'ın arabuluculuğuyla bugün serbest bırakıldı. 76 yaşındaki Barbie ve 80 yaşındaki eşi, yaklaşık 20 yıldır Afganistan'da yaşıyordu. Taliban, 1 Şubat'ta gözaltına alınan ikilinin Afganistan yasalarını ihlal ettiğini ve adli işlemlerin ardından serbest bırakıldığını söylese de gözaltı nedenlerini hiçbir zaman açıklamadı. (Karim Jaafar/AFP) -
28/30
18 Eylül 2025 - Fransa'nın güneydoğusundaki Marsilya'da, sendikaların Fransa'nın ulusal bütçesi nedeniyle düzenlediği ülke çapındaki grev ve protestolar sırasında bir protestocu meşale yakıyor. Fransa, ülke çapında bir protesto gününe hazırlanıyor. Yetkililere yakın bir kaynak, yaklaşık 800 bin kişinin sokaklara çıkmasının beklendiğini söylüyor. Nadir görülen bir birlik gösterisiyle sendikalar, Fransız halkını, yetkililerin Fransa'nın artan borcunu azaltmak için tasarladığı "korkunç gösteri" niteliğindeki bütçe taslağını protesto etmek için greve çağırdı. (Miguel Medina/AFP) -
29/30
17 Eylül 2025 - ABD Başkanı Donald Trump'ın Britanya'ya yaptığı resmi ziyaret sırasında İngiliz "Lead by Donkeys" (Eşekler Tarafından Yönetilen) grubundan aktivistlerin düzenlediği eylemde, kötü şöhretli cinsel suçlu Jeffrey Epstein'le Trump'ın bulunduğu bir fotoğraf Windsor Kalesi'nin bir kulesine yansıtıldı. İngiliz "Lead by Donkeys" grubundan aktivistler, genellikle esprili kampanyalarla politikacıları hesap vermeye çağırıyor. (Lena Voelk/AFP) -
30/30
16 Eylül 2025 - Bratislava'da Başbakan Fico'ya karşı düzenlenen mitingde, hükümetin önerdiği maliyet azaltma önlemlerine karşı protesto gösterisi yapan katılımcılardan biri, üzerinde "Fico Hapse" yazan bir Guy Fawkes maskesi takıyor. 2023'te iktidara dönüşünden bu yana Fico, hakları kısıtlaması ve Rusya Devlet Başkanı Putin'le yakın ilişkiler kurma çabası nedeniyle bir dizi protestoyla karşı karşıya kalıyor. Binlerce Slovak, Bratislava'daki hükümetin ana binası önünde toplanarak "Yeter artık Fico! Fico hapse!" ve "Yeter artık. Bıktık!" sloganları attı. Organizatörler, muhalefetin çağrısıyla düzenlenen protestoya 18 bin kişinin katıldığını tahmin ediyor (Joe Klamar/AFP)
Sonuç olarak öngörülen süreçte ortaklığın genişleyeceği önemli sektörleri üç kategoride resmetmek mümkün:
Hindistan'ın teknoloji sektörleri için kritik kaynakların (nadir toprak elementleri, bakır vb.) güvence altına alınması, Moğolistan'ın tarım sektörünü canlandırmak için tarım teknolojisi modernizasyonu ve Paylaşılan manevi mirası güçlendiren yüksek değerli "Budist çevresi" eko-turizmi.
Geleneksel şamanizm ile bütünleşmiş Tibet Budizmi'ni uygulayan Moğollar için Gautama Buddha'nın aydınlanmaya ulaştığı Hindistan kutsal bir statüye sahip.
Yükselen Himalayalar tarafından ayrılmış ancak kadim Budist bağlar ile birleşmiş iki ülke arasında ortak Budist mirası, özellikle Tibet Budizmi, yani iki ülke bağlarının manevi boyutu çoğu diplomatik ilişkiden daha derin.
Delhi şu anda 400'den fazla Moğol rahibine 14 Hint manastırında eğitim veriyor.
Hindistan ayrıca gelecek yıl Buddha'nın baş müritleri Sariputra ve Maudgalyayana'nın kutsal emanetlerini Moğolistan'a göndereceğini duyurdu ki bu iki ülke bağlarının manevi boyutunu örnekliyor.
2022'de Kapilavastu emanetlerinin sergilenmesinin ardından gelen bu emanetler manevi kardeşleri birbirine bağlayan uygarlık sürekliliğinin sembolleri olarak dini eserlerden daha fazlasını temsil ediyor.
Hindistan'ın Moğolistan'daki Gandan Manastırı'nda Sanskrit öğretimini geliştirme ve bir milyon antik el yazmasının dijitalleştirilmesini destekleme taahhüdü, kültürel iş birliğinin derinliğini daha da ortaya koyuyor.
Bu kültürel ortaklığa özel bir stratejik ağırlık katan ayrıca Dalai Lama boyutu söz konusu.
Şu sıralar 14. Dalai Lama'nın 90'ıncı yaşına erişmesi ile halefiyet konusu önem kazanıyor.
Bu ihtimal reenkarnasyon süreçleri üzerinde devlet kontrolü öngören 2007 tarihli düzenlemeleri ile bu kutsal gelenek üzerindeki etkisini koruma çabası gösteren Çin'i kaygılandırıyor olsa da Moğolistan bir sonraki Dalai Lama'nın doğum yeri olabilir.
Bu tür kültürel yumuşak güçler genellikle ekonomik anlaşmalardan veya askeri paktlardan daha kalıcı oluyor.
Ancak manevi bağların ötesinde stratejik ortaklığın hakkını verebilmesi için iki ülkenin Moğolistan'ın ilk petrol rafinerisini en hızlı ve somut bir biçimde ete kemiğe büründürmesi ve ayrıca Çin ve Rusya'ya kıyasla marjinal ekonomik ölçek sorunlarını gerçekçi bir şekilde ele alması gerekiyor.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
