Gemlik ve Saroz körfezinde her geçen gün müsilaj yoğunluğu artıyor.
Şimdi de müsilaj, İstanbul Boğazı, Beykoz sahildeki deniz çayırlarını örtmeye başladı.
Dünyanın ve ülkemizin eşsiz güzellikte ve en önemli tabiat alanlarından biri olan Saros Körfezi müsilaj tehdidi altında.
Deşarj edilen azot ve fosfor bakımından çok kirli yayılı ve noktasal kaynaklı atıksularla Marmara Denizi aşırı kirletiliyor.
Bu durum, denizde fitoplanktonların aşırı çoğalmasına neden oluyor.
Aşırı çoğalan fitoplanktonları tüketecek yeterli miktarda zooplanktonlar ve aşırı balık avlanmadan dolayı zooplanktonları tüketecek yavru balıklar olmadığı için, Marmara Denizi'nde oluşan fitoplantonlar strese girerek müsilaj oluşuyor.
Bu durum deniz yüzeyinde, ortasında ve dibinde aşırı müsilaj oluşmasını tetiklemekte ve bazı derinliklerde oksijensiz yani anaerobik şartlar oluşturuyor.
Deniz dibinde anaerobik şartlar oluşması ile Marmara Denizi dipten itibaren ölmeye başlar.
Ve Marmara Denizi, eski Haliç'e dönüşebilir.
Marmara Denizi'nde aşırı müsilaj oluşması turizmi, balıkçılığı ve deniz taşımacılığını olumsuz etkiler.
Bu durum da ekonomiye ciddi zararlar verir.
Belirli bir türün aşırı avlanması, yalnızca o balığın popülasyonuna zarar vermez.
Besin zincirinin ilerisinde ciddi etkileri olabilir.
Müsilajın pH değeri 6,65-7,12 arasında, Marmara Denizi suyunun pH değeri ise 7,88-8,25 arasında değişir.
Müsilajın pH değeri 6,15-6,55'e, deniz suyunun pH değeri ise 7,15-7,25'e kadar düşerek ortamın asitleştiği ve elektrik iletkenliğinin arttığı görüldü.
Müsilajın oluştuğu sucul ortam asidiktir.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Deniz suyundaki bu çözünmüş organik maddeyi parçalamak isteyen aerobik bakteriler (oksijene bağımlı yaşayan bakteriler) parçalama sırasında suda bulunan oksijenin büyük bölümünü tüketerek oksijensiz bir ortam oluşturuyor.
Oksijen bakımından fakir ortamda yaşayan balıklar ve diğer gelişmiş canlıların çoğu ölüyor ve ölü canlı kalıntıları müsilaja katılıyor.
Müsilaj içine karışan bu canlı kalıntıları virüs ve bakteri taşıyabilir ve ortamda tehlikeli bir duruma oluşturabilirler.
Daha sıcak ve durgun sular, müsilaj üretimini artırıyor ve büyük kütleler halinde birikmesine neden oluyor.
Denizlerde oksijen hem atmosferden suya geçiyor hem de denizdeki bitkilerin fotosentezi yoluyla oluşuyor.
Deniz çayırları fotosentez yapar, denizde çözünmüş oksijen üretir ve karbon yutak alanı olarak görev yapar ve suyun berraklığını sağlama ve deniz canlılarına yaşam alanı sunma gibi hayati işlevlere sahip.
Bir metrekare deniz çayırı günde 10 litreden fazla çözünmüş oksijen üretir.
Deniz yüzeyini kaplayan müsilaj deniz içine çözünmüş oksijen transferini engellemekte ve sucul ortamda fotosentezin kısmen veya tamamen durmasını sağlayan bu örtü, sudaki çözünmüş oksijen oranını düşürüyor.
Su ortamında oksijenin düşmesi sucul canlıların toplu ölümüne neden oluyor.
Ölen canlıların kalıntılarının da deniz salyasına katılmasıyla birlikte müsilaj ortamda kötü koku yayan bir maddeye dönüşüyor.
Bu durum zaman zaman Marmara Denizi'nde de görülüyor ve ciddi bir çevre problemi oluşturuyor.
Müsilajın özellikle deniz dibinde biriktiğinde sabit canlıların (deniz çayırlarının, pinaların, mercanları) üzerini örterek onlarına ölümüne neden olduğu ve ağlara yapışarak ağlara zarar verdiği vurgulandı.
Müsilaj ile denizlerin akciğerlerinin ışığı kesilir, oksijen azalır ve fotosentez durma noktasına gelir.
Deniz dibinde ve yüzeyde müsilajın arttığı ortamlarda çözünmüş oksijen (ÇO) konsantrasyonu ciddi oranda düşebilir.
Bu yüzden Marmara denizinde çözünmüş oksijen konsantrasyonun kirliliği ve müsilajın yoğun olduğu bölgelerde sürekli izlemek oldukça önemli.
Su altı görüntülerinde İstanbul boğazındaki deniz çayırlarının üzerinde müsilaj olduğu görülüyor.
Müsilaj kaplı alanlarda çözünmüş oksijen seviyesi mutlaka izlenmeli.
Çünkü oksijensizlik ölüm demektir.
Marmara Denizi'nin ne kadar karbon yutak alanı özelliğini kaybettiği incelenmeli.
Marmara Denizi'ni kirleten en büyük kirletici yayılı kaynaklardır.
Marmara Havzası'nda iyi tarım ve hayvancılık uygulamasına geçilmediği sürece Marmara Denizi ölmeye devam edecektir.
Son söz, Marmara Denizi'nde; Yalova, Heybeliada ve Büyükada örnekleme istasyonlarında eylül ve kasım aylarında yapılan ölçümlerde 20-25 metre derinlikten itibaren çözünmüş oksijen konsantrasyonları 2 mg/L'e kadar düştüğü tespit edildi.
Denizde çözünmüş oksijen (ÇO) konsantrasyonu, 4,5 mg/L altında düştüğünde birçok balık türünün yaşaması için çok riskli olur.
Deniz dibinde yaşayan veya beslenen balıklar, yengeçler ve istiridyeler için çözünmüş oksijen konsantrasyonunun 3 mg/L veya daha fazla olması gerekir.
Yumurtlayan göçmen balıklar ve yumurta ve larvaları bu hassas yaşam evrelerinde çözünmüş oksijen en az 6 mg/L olmalı.
Bursa'nın önemli su ihtiyacı Nilüfer Çayı'ndan karşılanıyor.
Nilüfer Çayı'nın 3 stratejik noktasında yapılan ölçümlerde çözünmüş oksijen konsantrasyonu 0,14-1,12 mg/l olarak ölçüldü.
Kısaca en büyük kirletici kaynaklardan olan Nilüfer Çayı, dördüncü sınıf su kalitesine sahip.
Kaynaklar:
https://www.indyturk.com/node/748399/t%C3%BCrki%CC%87yeden-sesler/marmara-denizi-obez-peki-sebebi-ne-1
https://dergipark.org.tr/tr/pub/csid/issue/75639/1200796
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/4101198
https://haberglobal.com.tr/yazarlar/katran-karasi-akiyor-marmaranin-zehri-niluferden-417704
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
