Siyaset, çoğu zaman partisel çıkarların, ideolojik yönelimlerin ve toplumsal taleplerin kesiştiği bir mücadele alanı olarak görülür.

Ancak tarihin belirli anlarında, bu mücadele zeminini aşan ve siyasetin ötesine geçen bir sorumluluk anlayışı belirleyici olur.

Bu anlar, sadece politik kararlarla değil, aynı zamanda devlet aklını önceleyen duruşlarla hatırlanır.

Türk siyasi hayatı, özellikle kriz dönemlerinde bu tür duruşlara az rastlamış; ama rastlandığında da bu tavır, milletin hafızasında derin izler bırakmıştır.

Devlet Bahçeli'nin liderliği işte bu bağlamda değerlendirilmelidir.

Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) genel başkanı olarak uzun yıllardır Türk siyasetinde etkin bir figür olan Bahçeli, sadece bir siyasi partinin lideri olmanın ötesinde, kriz anlarında aldığı kararlarla "devlet adamı" kimliğini inşa eden nadir örneklerden biri hâline gelmiştir.

2007 yılında yaşanan 367 krizi, 15 Temmuz 2016'daki darbe teşebbüsü ve sonrasında şekillenen cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi gibi dönüm noktalarında sergilediği tutum; onun kararlarının sadece güncel politik kazançlar üzerinden değil, daha derin bir "devlet tahayyülü" üzerinden şekillendiğini göstermektedir.

Kuramsal arka plan: Devlet adamlığı ve kriz anlarında liderlik

Devlet adamlığı, siyasi liderlikten daha geniş ve daha derin bir anlam taşır.

Siyasetçinin temel hedefi seçim kazanmak, parti çıkarlarını gözetmek ya da ideolojik bir çizgiyi temsil etmek olabilirken; devlet adamı, tüm bu kaygıların ötesinde, milletin ve devletin uzun vadeli çıkarlarını önceleyen bir duruş sergiler.

Bu ayrım, özellikle kriz anlarında daha belirgin hâle gelir.

Çünkü kriz, sadece siyasi becerileri değil, aynı zamanda ahlaki ve stratejik muhakemeyi de test eden bir durumdur.

Max Weber'in otorite tipolojisinde devlet adamlığı, karizmatik liderlikle sıklıkla iç içe geçer.

Ancak Weber'in karizma tanımı, sadece kişisel cazibe ya da halk üzerindeki etkiden ibaret değildir; aynı zamanda olağanüstü durumlarda olağanüstü sorumluluk alabilme iradesini de içerir.

Bu bağlamda karizma, bir tür fedakârlık ve tarihsel sorumluluk duygusuyla anlam kazanır.

Carl Schmitt'in "olağanüstü hâl" teorisi ise devletin sürekliliği için ideolojilere ters olsa dahi karar alınması gerektiğini vurgular.

Bu yaklaşım, siyasal meşruiyetin ötesinde bir "devlet refleksi"nin zorunlu olduğunu ima eder.

Türkiye gibi jeopolitik gerilimlerle çevrili, tarihsel yükü ağır devletlerde bu refleksin hayatiyet kazandığı görülmektedir.

Türk siyaset geleneğinde ise devlet adamlığı, sadece bireysel niteliklerle değil, bir tür "devlet terbiyesi" ve milletle kurulan kadim bağ üzerinden değerlendirilmiştir.

Türk-İslam siyaset düşüncesinde "devletin bekası", ferdin veya zümrenin çıkarından her zaman üstün tutulmuştur.

Alparslan Türkeş'in "devlet, millî bir ülküdür" anlayışında da temsil edilen bu düşünsel silsile, devlet adamlığını bir karakter meselesi olarak tarif eder.

Bu kuramsal çerçeve içerisinde Devlet Bahçeli'nin liderliğini ele almak, onu sadece güncel siyaset içinde değil, aynı zamanda tarihsel ve kavramsal bir bağlamda değerlendirmeye olanak tanır.

Bahçeli, siyaset sahnesinde çoğu zaman popüler olanı değil, gerekli olanı tercih etmiş; siyasi sonuçlarını göze alarak kriz anlarında devleti önceleyen bir tutum benimsemiştir.

Bu yaklaşım, günümüz siyasetine hâkim olan popülist ve kişisel kazanç odaklı liderlik anlayışlarından ayrılır.

Devlet Bahçeli'nin liderlik biçimi, ne tamamen karizmatik ne de teknik-rasyonel bir liderlik tipolojisine tam olarak uymaktadır.

Aksine, onun liderliği, karizma yerine "duruş" kavramıyla tanımlanabilir.

Bu duruş, Türk siyasetinde unutulmaya yüz tutmuş bir "devlet adamlığı geleneği"ni yeniden hatırlatmakta; liderlik ile sorumluluk arasında tarihsel bir bağ kurmaktadır.

367 krizi ve kurumsal meşruiyetin savunusu (2007)

2007 yılı, Türk demokrasisinin kurumsal meşruiyet açısından en sert sınavlarından birine sahne olmuştur.

Anayasa Mahkemesi'nin 367 kararı, siyasal sistemde ciddi bir tıkanmaya yol açmış; meclisin içinden cumhurbaşkanı seçilmesi süreci neredeyse imkânsız hâle gelmiştir.

Bu anayasal ve siyasal kriz, hem yürütme organının yeniden yapılandırılmasını hem de yasama organının işlevselliğini tehdit eden bir boyut kazanmıştır.

Türkiye'de vesayetçi kurumların gölgesinde şekillenen bu kriz, siyasetin çözüm üretemediği ve meşruiyetin tartışıldığı bir döneme işaret eder.

Tam da bu kaotik ortamda, Devlet Bahçeli'nin Milliyetçi Hareket Partisi lideri olarak ortaya koyduğu tutum, siyasette alışılmadık bir sorumluluk örneği olarak tarihe geçmiştir.

Bahçeli, partisine mensup milletvekillerinin meclis oturumuna katılmasını sağlayarak cumhurbaşkanı seçimi için gerekli toplantı yeter sayısının sağlanmasına katkı sunmuştur.

Bu tutum, teknik anlamda bir oylama değil, kurumsal işleyişin sürekliliğini esas alan bir "meclise sahip çıkma" kararıdır.

Bahçeli, bu tercihiyle yalnızca bir cumhurbaşkanı seçiminin önünü açmamış; aynı zamanda millet iradesinin meclis çatısı altında tecelli etmesini sağlayarak demokrasinin kurumsal temelini savunmuştur.

Bu karar, dönemin siyasi atmosferi düşünüldüğünde oldukça cesur bir duruşu yansıtır.

Zira meclise katılım kararı, parti içinden ve muhalif seçmen tabanından çeşitli eleştiriler almış, "AK Parti'ye destek" olarak yorumlanmıştır.

Oysa Bahçeli'nin söz konusu hamlesi, kısa vadeli siyasi kazançları değil, uzun vadeli devlet düzenini önceleyen bir devlet aklının tezahürü olarak okunmalıdır.

Meclisin çalışamaz hâle gelmesi, sadece bir siyasi partinin değil, bütün bir siyasal sistemin meşruiyetini zedeleyecekti.

Bahçeli bu ihtimali öngörmüş ve popülist bir karşı duruş sergilemek yerine, "kriz çözen lider" pozisyonunu tercih etmiştir.

Bu bağlamda, 367 krizinde sergilenen liderlik örneği, Türk siyasetinde ender rastlanan bir devlet adamlığı pratiğidir.

Bahçeli'nin kararı, Carl Schmitt'in olağanüstü hâl teorisinde belirttiği gibi, anayasal kuralların çözemediği bir duruma siyasi bir müdahale ile çözüm üretme refleksini temsil eder.

Ancak bu müdahale, keyfî değil; anayasal sistemin devamlılığını önceleyen, demokratik meşruiyeti pekiştiren bir mahiyet taşır.

Bir başka ifadeyle, bu tercih "devletin hukuku"nun korunması anlamına gelir.

Devlet Bahçeli'nin 367 krizindeki tutumu, onu sadece muhalefet lideri değil, devletin devamlılığına dair refleksleri güçlü bir lider olarak konumlandırmıştır.

Bu yaklaşım, Türk siyasetinde çoğu zaman özlenen ama nadiren görülen "önce devlet, sonra ben" anlayışının çağdaş bir örneğidir.

15 Temmuz sonrası: Demokratik meşruiyeti korumak

15 Temmuz 2016, Türk siyasi tarihinin en karanlık gecelerinden biri olarak hafızalara kazınmıştır.

FETÖ mensubu bir grup askerin yönlendirdiği darbe girişimi, yalnızca demokratik rejimi değil, doğrudan devletin bekasını hedef almıştır.

Türkiye'nin seçilmiş organlarına, meclise, cumhurbaşkanlığına ve emniyet teşkilatına yönelik bu saldırı, klasik bir iktidar değişim çabasının ötesinde, topyekûn bir işgal ve devlet çözülmesi girişimi olarak değerlendirilmelidir.

Bu atmosferde liderlerin göstereceği refleks, sadece siyasi değil, tarihî bir anlam taşımaktadır.

Bu noktada Devlet Bahçeli'nin 15 Temmuz gecesi ve hemen sonrasındaki tutumu, onun liderliğinin niteliğini ortaya koyan en belirgin örneklerden biri olmuştur.

Girişimin henüz başarısız olup olmadığı belli değilken yaptığı "milletin ve meşru iktidarın yanındayız" açıklaması, sadece politik bir refleks değil, bir sistem sadakati beyanı niteliğindeydi.

Türk demokrasisinin selameti için partisel sınırları aşan bu tavır, siyasal aidiyetin üzerinde bir "devlet sadakati" gösterisi olarak yorumlanmalıdır.

Bahçeli'nin 15 Temmuz sonrası süreçte oynadığı rol, darbe karşıtlığının ötesine geçmiştir.

Özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan ile birlikte geliştirdiği ve toplumun geniş kesimlerinde karşılık bulan "Yenikapı Ruhu", siyasetin kutuplaştırıcı doğasını aşarak ortak bir millî zeminde buluşma çabası olarak tarihî bir önem taşır.

Siyasi yelpazenin farklı uçlarında yer alan partilerin, darbe girişimine karşı verdiği birlik görüntüsünün öncülerinden biri olan Bahçeli, burada sadece kriz yönetimi değil, toplumsal bütünlüğün yeniden tesisi için de çaba göstermiştir.

Devlet Bahçeli'nin bu süreçteki tutumu aynı zamanda "güçlü devlet, güçlü toplum" anlayışının bir yansımasıdır.

Bahçeli'ye göre, devletin yıkılmasına teşebbüs eden unsurlarla mücadele, yalnızca kolluk kuvvetlerinin işi değil, siyasal kararlılığın ve millet iradesinin ortak bir tezahürü olmalıdır.

Bu nedenle FETÖ'ye karşı yürütülen mücadelede, MHP hem meclisteki duruşuyla hem de tabandaki söylemiyle bu kararlılığın bir parçası olmuştur.

Bu, bir muhalefet partisinin iktidarla tümüyle aynı çizgide olduğu anlamına gelmese de, mesele devletin bekası olduğunda Bahçeli'nin ideolojik kaygılarla değil, tarihsel sorumlulukla hareket ettiğini göstermiştir.

Dahası, bu süreçte Bahçeli'nin söyleminde belirginleşen "millî beka" vurgusu, onu klasik muhalefet kalıplarının dışına taşır.

Meşruiyeti hedef alan tehditlere karşı savunulan bu duruş, onun siyasal reflekslerinde sadece parti çıkarlarının değil, bir "devlet şuurunun" yönlendirici olduğunu açıkça ortaya koymuştur.

Bu anlamda Bahçeli, 15 Temmuz sonrasının sadece bir aktörü değil, aynı zamanda yeni bir siyasi söylemin ve millî mutabakat çizgisinin inşacısı olmuştur.

Devlet Bahçeli'nin bu kritik süreçte sergilediği tutum, bir liderin kriz anlarında nasıl bir "devlet adamına" dönüşebileceğini gösteren güçlü bir örnektir.

Siyasetin gündelik rekabetinden uzak, milleti ve devleti önceleyen bu yaklaşım, onun Türk siyasetindeki yerini pekiştirmiş, kısa vadeli değil tarihî ölçekte değerlendirilebilecek bir sorumluluk örneği olarak hafızalara kazınmıştır.

Cumhurbaşkanlığı sistemi ve yeni siyasi mimari

Devlet Bahçeli'nin siyasi kariyerinde 2017 yılında önerdiği ve desteklediği sistem değişikliği, onu sadece kriz dönemlerinde müdahale eden bir lider değil, aynı zamanda siyasi yapının inşasında sorumluluk alan bir kurucu figür konumuna taşımıştır.

Parlamenter sistemin uzun yıllara dayanan birikimi, Türkiye'yi çeşitli dönemlerde istikrar sorunlarıyla baş başa bırakmış; yürütmenin iki başlılığı, koalisyon krizleri ve bürokratik vesayet, sistemin işleyişinde süreklilik arz eden problemler yaratmıştır.

Bahçeli'nin destekleriyle gündeme gelen cumhurbaşkanlığı hükûmet sistemi ise bu yapısal tıkanıklıklara radikal bir cevap niteliği taşımaktadır.

Sistemin temelleri, 15 Temmuz sonrası oluşan "millî mutabakat zemini"ne yaslanırken, önerinin bizzat Devlet Bahçeli'den gelmiş olması, siyasette alışılmadık bir adım olarak değerlendirilmiştir.

Zira bu tür sistem değişikliklerinin genellikle iktidar partileri eliyle gündeme getirildiği bilinmektedir.

Oysa burada bir muhalefet lideri, sadece destek vermekle kalmamış, değişimin fikrî zeminini oluşturmuş ve siyasi sorumluluğunu üstlenmiştir.

Bu tavır, klasik muhalefet reflekslerinin ötesinde, sistemsel dönüşüm karşısında inisiyatif alan bir devlet aklının göstergesidir.

Bahçeli, bu süreci bir çatışma zeminine dönüştürmeden, anayasal çerçeve içinde halk iradesine sunulacak bir reform önerisi olarak kurgulamayı başarmıştır.

"Millî irade" ve "devletin işleyişinin rasyonelleştirilmesi" temelli bir söylemle yürütülen süreç, MHP'nin bu değişime verdiği ideolojik değil, devlet temelli destekle anlam kazanmıştır.

Yeni sistemle birlikte ortaya çıkan "Cumhur İttifakı" formülü de Bahçeli'nin siyasi mimar kimliğini pekiştirmiştir.

Bu ittifak, sadece bir seçim işbirliği değil, Türkiye'nin iç ve dış tehditlere karşı ortak bir duruş sergilemesini mümkün kılan stratejik bir birliktelik olarak konumlandırılmıştır.

Bahçeli'nin bu süreçteki rolü, bir uzlaştırıcıdan çok, ittifakın temel ilkelerini şekillendiren ve koruyan bir kurumsal garantör olarak öne çıkmıştır.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  21 Mayıs 2025 - ABD Başkanı Donald Trump'ın oğlu Eric Trump, Vietnam'ın Hung Yen eyaletinde Trump International, Hung Yen tatil köyü ve golf sahası projesinin temel atma töreninde konuşma yaptı. Eric Trump, Vietnam'da babası ABD Başkanı Donald Trump'ın emlak grubu tarafından inşa edilecek 1,5 milyar dolarlık lüks tatil yeri ve golf sahasının temel atma törenine katıldı. Vietnam hükümetinin, Trump Organization ve bir ortağının Güneydoğu Asya ülkesinde golf sahaları, oteller ve emlak projelerine 1,5 milyar dolar yatırım yapma planını onayladığı cuma günü duyurulmuştu. Toplam 990 hektar arazi üzerinde planlanan projede golf sahaları, tatil yerleri, oteller ve modern konut projesinden oluşan kompleks yer alacak. İnşaatın bu çeyrekte başlaması ve 2029'un ikinci çeyreğine kadar sürmesi bekleniyor. Onay, sanayi merkezi olan Güneydoğu Asya ülkesinin yüzde 46'lık ABD ithalat vergisinden kaçınmaya çalıştığı, Vietnam'la ABD arasındaki ticaret müzakereleri sürerken geldi. (AFP)

• 2/30

  20 Mayıs 2025 - İsrailli sınır polisi, Batı Şeria'da Nablus'un güneyinde yer alan Askar mülteci kampına düzenlenen baskında Filistinli protestoculara göz yaşartıcı gaz ateşlemeye hazırlanıyor. Gazze'deki Filistin hükümetinin Medya Ofisi, İsrail'in Gazze Şeridi'ne düzenlediği şiddetli saldırılara dair açıklama yaptı. Açıklamada, "İşgalci İsrail ordusunun Gazze Şeridi'nde savunmasız sivillere karşı sürdürdüğü kanlı katliamları en güçlü şekilde kınıyoruz." ifadeleri kullanıldı. İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı son 24 saatte 87 artarak 53 bin 573'e yükseldi. (Jaafar Ashtiyeh/AFP)

• 3/30

  19 Mayıs 2025 - ABD'li ünlü yönetmen Spike Lee, ABD'li aktör ve şarkıcı Asap Rocky'yle Cannes Film Festivali'nde Highest 2 Lowest filminin tanıtımında. Akira Kurosawa'nın Yüksek ve Alçak (Tengoku to jigoku) filminden uyarlanan yapımda usta aktör Denzel Washington ve ünlü rapçi Ice Spice gibi isimler de yer alıyor. 7. gününü geride bırakan festival, 24 Mayıs'ta sona erecek. (Sameer Al-Doumy/AFP)

• 4/30

  18 Mayıs 2025 - Yeni Papa XIV. Leo, bugün yapılan yemin töreniyle resmen göreve başladı. Papa seçilmesinden 10 gün sonra yapılan törenin öncesinde üstü açık arabasıyla Aziz Petrus Meydanı'nı dolduran kalabalığı selamlayan XIV. Leo, parmağına "balıkçının yüzüğü"nün takılmasının ardından resmen göreve başladı. Özellikle Amerikan Katoliklerinin büyük ilgi gösterdiği tarihi günde, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 100 bin kişi Leo'nun yemin töreni için Vatikan'a akın etti. Yeni Papa'nın ilk ayini için çok sayıda siyasetçi de Vatikan'a geldi. ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz, tören için Vatikan'a gelen isimler arasında yer aldı. (Filippo Monteforte/AFP)

• 5/30

  17 Mayıs 2025 - Londra'daki protestocular, Nakba'nın 77. yıldönümünü nedeniyle düzenledikleri gösteride "Özgür Filistin" çağrısıyla Filistin bayrakları sallayarak yürüyor. Arapçada "felaket" anlamına gelen Nakba, 1948'de İsrail devletinin kuruluşu sırasında yaklaşık 750 bin Filistinlinin evlerinden ve köylerinden şiddet kullanılarak sürülmesini ifade ediyor. 15 Mayıs'ta anılan Nakba Günü'nde bu yıl da dünyanın çeşitli yerlerinde yürüyüşler düzenlendi. (Henry Nicholls/ AFP)

• 6/30

  16 Mayıs 2025 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran'da bugün düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'nde İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'yi diz çökerek karşılıyor. Bu yıl Arnavutluk'un ev sahipliğinde 6.'sı düzenlenen zirvede 47 ülkenin devlet başkanları güvenlik, savunma ve demokratik standartları görüşecek. AB dışından liderlerin de yer aldığı toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. Rusya-Ukrayan savaşının zirvenin ana gündem maddesi olması beklenirken, iki ülke arasındaki barış görüşmeleri İstanbul'da devam ediyor. (Vlasov Sulaj/AP)

• 7/30

  15 Mayıs 2025 - Filistinliler, İsrail ordusunun önceki gün Tammun'a düzenlediği baskında öldürülen Saher Nabil Bsharat'ın Batı Şeria'da düzenlenen cenaze töreninde yürüyor. İsrail askerleri 15 Mayıs'ta Batı Şeria'da, Tubas'ın güneyinde terör saldırıları planlamak için kullanıldığından şüphelenilen binaları hedef aldığını açıkladığı bir baskında 5 Filistinliyi öldürdü. İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor. (Zain Jaafar/AFP)

• 8/30

  14 Mayıs 2025 - Hindistan Kongre Partisi'nden eylemciler, Hindistan-Pakistan gerginliğine müdahale ettiğini öne sürdükleri ABD Başkanı Donald Trump'ın resmini yaktı. Hindistan'ın, 22 Nisan'da Pahalgam bölgesinde 26 kişinin öldürüldüğü saldırıya misilleme gerekçesiyle 6 Mayıs'ta Pakistan toprakları ve Pakistan'ın kontrolündeki Azad Keşmir bölgesine füze saldırıları düzenlemesiyle taraflar arasında çatışmalar başlamıştı. Nükleer silahlara sahip iki ülke, 10 Mayıs'ta ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan etmişti. Dibyangshu Sarkar/AFP)

• 9/30

  13 Mayıs 2025 - ABD'li aktör Robert De Niro, Cannes Film Festivali'nde. 2025 Cannes Film Festivali bu yıl yalnızca sinemanın değil, jeopolitik tartışmaların da merkezi olacak. Trump’ın yabancı yapımlara getirmeyi planladığı gümrük tarifeleri Hollywood’u tedirgin ederken, festivalin dikkat çeken filmleri arasında Die, My Love, Fenike Planı (The Phoenician Scheme) ve Eddington var. Fransız aktris Juliette Binoche başkanlığındaki Altın Palmiye jürisinde Halle Berry ve “Succession” dizisinden Jeremy Strong gibi isimler de yer alıyor. 22 film arasından ödüller 24 Mayıs’ta açıklanacak. (Valery Hache/AFP)

• 10/30

  12 Mayıs 2025 - Dünyanın en büyük Budist anıtı ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Borobudur Tapınağı önünde düzenlenen Waisak (veya Vesak) kutlamalarında bir Budist rahip ve Müslümanlar fener yakıyor. Budistler için en kutsal gün olan Vesak, Buda Siddhartha Gautama'nın doğumunun, aydınlanmasının ve ölümünün anıldığı gün. Geleneksel olarak tüm bunların eski Hint ay takvimindeki Vesakha ayının dolunay gününde gerçekleştiğine inanılıyor. (Yasuyoshi Chiba/AFP)

• 11/30

  11 Mayıs 2025 - 2025 Eurovision Şarkı Yarışması maskotu "Lumo" Basel'de düzenlenen açılış töreninde Basel Belediye Binası'nın yanındaki turkuaz halı üzerinde yürüyor. Resmi geçit töreni sırasında bir protestocu, bariyerleri aşarak İsrail bayrağının karşısına geçip Filistin bayrağı açtı. Protestocuya polis tarafından müdahale edilirken, bir başka göstericinin ise, "Soykırım şarkı yarışmasına hoş geldiniz" yazan bir pankart tuttuğu görüldü. (Fabrice Coffrini/AFP)

• 12/30

  10 Mayıs 2025 - Pakistan'ın Multan kentindeki insanlar barış işareti yaparak Pakistan ve Hindistan arasında sağlanan ateşkesi kutluyor. ABD Başkanı Donald Trump, iki ülke arasında günlerdir devam eden saldırıların ardından hemen yürürlüğe girecek tam bir ateşkes üzerinde anlaşma sağlandığını bugün duyurdu. Trump, iki ülkeyi de gösterdikleri sağduyudan dolayı tebrik etti. Daha sonra Pakistan ve Hindistan'dan yetkililer de ateşkesi duyurdu. Hindistan'ın "terörist altyapıyı" hedef aldığını söyleyerek çarşamba günü başlattığı saldırılarda, iki ülke de sınır ötesi saldırılar gerçekleştirmiş, birbirlerinin hava sahasına drone ve füzeler fırlatmıştı. Komşu ülkeler arasında artan gerilim, nükleer savaş endişeleri de yaratmıştı. (Shahid Saeed Mirza/AFP)

• 13/30

  9 Mayıs 2025 - Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen Zafer Günü askeri geçit töreni sırasında Rus askerler Kızıl Meydan'da yürüyor. Rusya, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80. yıldönümünü bugün törenlerle kutladı. Rus hükümet üyeleri, milletvekilleri, dini liderler ve gazilerin de yer aldığı törene, Çin, Belarus ve Azerbaycan gibi ülkelerin askeri birlikleri de katıldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 9 Mayıs 1945 zaferini işaret ederek "Galiplerin mirasçıları olarak, 9 Mayıs bayramını kendi bayramımız olarak ülkemiz için, bütün millet için, her aile için, her birimiz için en önemli bayram olarak kutluyoruz" dedi. Rus liderin Zafer Günü vesilesiyle başkentte verdiği resepsiyona 20'den fazla devlet başkanının katıldığı bildirildi. (Kirill Kudryavtsev/AFP)

• 14/30

  8 Mayıs 2025 - Yeni seçilen Papa XIV. Leo, Vatikan'daki Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonunda. Sistine Şapeli'nin bacasından çıkan beyaz duman, iki gün boyunca içeride bulunan 133 kardinalin dünyadaki 1,4 milyar Roma Katoliğine liderlik edecek yeni bir papa seçtiğinin sinyalini verdi. Yeni papa, 69 yaşındaki ABD'li kardinal Robert Prevost oldu. Yeni papa olarak duyurulan Papa Prevost "Barış sizinle olsun" sözleriyle başladığı konuşmasında uzun yıllar görev yaptığı Peru'ya özel selam gönderdi. ABD Başkanı Donald Trump, yeni Amerikalı Papa Robert Prevost'u "Ne büyük bir heyecan ve Ülkemiz için ne büyük bir onur. Papa 14. Leo ile tanışmayı dört gözle bekliyorum" ifadeleriyle tebrik etti. (Alessandra Tarantino/AP)

• 15/30

  7 Mayıs 2025 - Hindistan'ın Pakistan'a düzenlediği saldırılar Pakistan'ın Haydarabad kentinde protesto edildi. Eylemde, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin fotoğrafını yapıştırıldığı kukla yakıldı. İki ülke arasındaki gerilimin tırmandığına dikkat çekilen eylemde Hindistan’ın gerçekleştirdiği saldırılar kınandı. Hindistan'ın "Sindoor operasyonu" adını verdiği saldırılarda en az 26 kişinin hayatını kaybettiği ve 46 kişinin yaralandığı açıklanmıştı. Pakistan ordusu, Hindistan tarafının saldırısı sırasında 5 savaş uçağı düşürdüğünü açıklarken, Yeni Delhi yönetimi ise bunu teyit etmedi. Modi saldırı için "Gurur günü" derken, Pakistan hükümeti orduya saldırıya yanıt verme yetkisi verdi. (Yasir Rajput/AFP)

• 16/30

  6 Mayıs 2025 - Yemen'in Husilerin elindeki başkenti Sana'ya İsrail'in düzenlediği hava saldırısının ardından ufukta dumanlar yükseliyor. Husi medyası ve İsrail ordusu, İran destekli isyancıların füze saldırısına misilleme olarak İsrail hava saldırılarının Yemen'in ana havalimanını ve Sana bölgesindeki elektrik santrallerini vurduğunu açıkladı. İsrail saldırısı sonrasında can kaybı ve yaralı konusunda henüz bilgi verilmedi. Havalimanın yanı sıra Sana kenti yakınlarındaki bazı elektrik santrallilerinin ve bir çimento fabrikasının hedef alındığı aktarıldı. İsrail basını ise saldırılarda Sana ve çevresinde 10 noktanın hedef alındığını yazdı. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, bir süre önce X hesabından yaptığı açıklamada, havalimanının kırmızı alan içine alındığı bir harita paylaşmıştı. Açıklamasında "Sana Uluslararası Havalimanı bölgesinde bulunan herkes için acil uyarı" diyen Adraee, alan ve çevresinin derhal boşaltılmasını istemişti. (Muhammed Huwais/AFP)

• 17/30

  5 Mayıs 2025 - Britanya kraliyet ailesinden Prens William ve Prenses Catherine, çocukları George, Louis ve Charlotte, Buckingham Sarayı'ndan uçak gösterisini izledi. Birleşik Krallık'ta 4 gün sürecek Avrupa Zafer Günü kutlamaları, kraliyet ailesinin de hazır bulunduğu askeri geçit töreniyle başladı. 8 Mayıs 1945'te müttefik güçlerin elde ettiği zafer ve II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin yıl dönümü nedeniyle düzenlenen kutlamalar çerçevesinde geçit töreni gerçekleştirildi. Avrupa Zafer Günü'nün 80. yıl dönümü vesilesiyle açık mektup yayımlayan Başbakanı Keir Starmer, silahlı kuvvetler mensuplarının fedakarlıklarını övdü ve bunların asla geri ödenemeyecek bir borç olduğunu belirtti. (Henry Nicholls/AFP)

• 18/30

  4 Mayıs 2025 - Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen ve McLaren'in Avustralyalı sürücüsü Oscar Piastri, Miami Uluslararası Yarış Pisti'nde düzenlenen Formula 1 Miami Grand Prix'sinde. Piastri, ABD'de zafere ulaşarak üst üste üçüncü galibiyetini elde etti ve takım arkadaşı Lando Norris'le farkı 16'ya çıkardı. Son 4 yılın şampiyonu Verstappen ise 6 yarışın sonunda 99 puanla üçüncü sırada. Formula 1'de sonraki yarış 18 Mayıs'ta İtalya'da. (Chandan Khanna/AFP)

• 19/30

  3 Mayıs 2025 - Dürzi bir kadın, Golan Tepeleri'ndeki köyünün karşısındaki tampon bölgeye varan, Şam'dan kaçan akrabalarına el sallıyor. İsrail savaş uçakları cuma günü Suriye'nin başkenti Şam'daki başkanlık sarayının yanındaki bir bölgeyi bombaladı. İsrail'den yapılan açıklamada Dürzi gruplarla Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçleri arasındaki çatışmalara işaret edilerek "Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınlarında bir hedefe saldırı düzenledik. Dürzilere yönelik hiçbir tehdide izin vermeyiz" ifadeleri kullanıldı. Ayrıca İsrail'in cuma günü geç saatlerde Suriye'nin Şam, Hama, Lazkiye, Dera ve Kuneytra bölgelerini hedef aldığı bildirildi. (Jalaa Marey/AFP)

• 20/30

  2 Mayıs 2025 - İsrail'de bir itfaiye uçağı, Beyt Şemeş kasabası yakınlarında çıkan yangının ardından yanan ağaçların üzerinden uçuyor. İsrail itfaiyesi, önceki günlerde Tel Aviv'le Kudüs arasındaki ormanlık arazide başlayıp rüzgarın etkisiyle geniş bir alana yayılan yangının kontrol altına alındığını bildirdi. Dün yapılan açıklamaya göre 31 saat süren yangında 20 bin dönümden fazla alan küle döndü. İsrail'in son 10 yıldır gördüğü en büyük yangın olduğu tahmin edilen orman yangınıyla mücadele için İtalya, Hırvatistan, İspanya, Fransa, Ukrayna ve Romanya gibi çeşitli ülkelerden yardım gönderildi. (Ahmad Gharabli/AFP)

• 21/30

  1 Mayıs 2025 - Şili'nin başkenti Santiago'da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde düzenlenen eylemde göstericilerle polis arasında çatışma çıktı. Tokyo'dan Torino'ya, Taipei'den Paris'e onbinlerce kişi, ABD Başkanı Donald Trump'ın agresif gümrük tarifeleri gündemine ve küresel ekonomik çalkantı korkularına karşı artan öfkeyi ön plana çıkaran 1 Mayıs mitinglerinde yürüdü. Fransa'da sendika liderleri dünya siyasetinin "Trumplaşmasını" kınadı. İtalya'da protestocular Torino sokaklarında Amerikan başkanının bir kuklasını gezdirdi. Almanya'daysa sendikacılar, uzatılan iş günlerinin ve göçmen karşıtı söylemlerin zor kazanılan emek haklarını gerilettiği uyarısında bulundu. İsviçre'nin Bern kentinde binlerce kişi faşizmi ve savaşı kınayan pankartların arkasında yürüdü. Bu yürüyüş, aşırı sağcı siyasetin küresel yükselişine karşı daha büyük bir tepkinin parçasıydı. (Rodrigo Arangua/AFP)

• 22/30

  29 Mart 2025 - Ho Chi Minh City'de Saygon'un düşüşünün ve Vietnam Savaşı'nın sona ermesinin 50. yıldönümü münasebetiyle düzenlenen geçit töreninde katılımcılar bayrak sallıyor. Vietnam, 30 Nisan'da Saygon'un düşüşünün 50. yıldönümünde şimdiye kadarki en büyük kutlamasını gerçekleştirdi. Şi Cinping'in Pekin'i Washington'dan daha güvenilir bir ortak olarak göstermek için yaptığı ziyaretin ardından, törene ilk kez Çin askerleri de katıldı. Vietnam Komünist Partisi Genel Sekreteri To Lam. "Tüm Vietnamlılar Vietnam'ın torunlarıdır. Bu ülkede yaşama ve çalışma, mutluluğun ve sevginin peşinden gitme özgürlüğüne sahip olma hakları var" dedi. "Geçmişi kapatma, farklılıklara saygı duyma ve geleceği hedefleme ruhuyla, tüm parti, halk ve ordu Vietnam'ı bir barış, birlik, refah ve kalkınma ülkesi haline getirmeye söz veriyor" diye ekledi. (Nhac Nguyen/ AFP)

• 23/30

  29 Nisan 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Beyt Lahya'da yemek kuyruğunda. Sağlık kaynakları ve görgü tanıklarının aktardığına göre, İsrail ordusu sabah saatlerinden bu yana Gazze'nin farklı bölgelerine saldırılarını sürdürüyor. İsrail ordusu, Gazze kentinde sokaktaki bir grup sivili hedef aldı. Saldırıda 9 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 52 bin 314'e çıktı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ikinci yılında Gazze'deki savaşı sonlandırmak istediği iddia edildi. (Cihad Elşirafi/AP)

• 24/30

  28 Nisan 2025 - İspanya'nın Cordoba kentinde halk, yolda kalan hızlı trenden iniyor. İspanya'nın büyük bir bölümü ve Portekiz'in bazı bölgelerinde elektrik ve telefon hatlarını etkileyen büyük bir elektrik kesintisi yaşandı. Çoğunlukla Madrid, Barselona ve Lizbon’da toplu taşıma, trafik ışıkları ve telefon hatlarında kesinti yaşanırken tren seferleri de büyük ölçüde durduruldu. Madrid'deki Barajas Havalimanı'na elektrik verilemedi ve Valensiya metrosu tüm seferlerini durdurduğunu açıkladı. Madrid Açık Tenis Turnuvası’nda da maçlar durduruldu. Madrid'de trafik kontrollerinin yetersizliği nedeniyle kavşaklarda araçların birbirine girdiği ve sokakların kaotik bir hal aldığı görüldü. İspanya'nın elektrik şebekesinden alınan veriler, saniyeler içinde büyük bir düşüş yaşandığını gösterdi. İspanyol elektrik şebekesi operatörü Red Electrica, kesintinin nedeninin belirlenemediğini açıklarken, elektriği geri getirmek için enerji şirketleriyle birlikte çalışıldığını söyledi. (Javier Soriano/AFP)

• 25/30

  27 Nisan 2025 - MotoGP İspanya Grand Prix'sini Gresini Racing'in İspanyol sürücüsü Alex Marquez kazandı. Marquez'in MotoGP kariyerindeki ilk zaferini elde etmesi aynı zamanda bu organizasyonda iki kardeşin ilk kez galibiyet alması demekti. Alex'in abisi Marc Marquez, MotoGP'de şampiyona lideri. İspanya'da ikinci ve üçüncü sırayı Fabio Quartararo ve Francesco Bagnaia aldı. 6 şampiyonluğu bulunan Marc ise kaza nedeniyle yarış dışı kaldı. (Jose Breton/AP)

• 26/30

  26 Nisan 2025 - Vatikan'da Papa Francis'in cenaze törenine katılan rahipler. 21 Nisan Pazartesi günü 88 yaşında hayatını kaybeden Papa Francis, bugün düzenlenen cenaze töreniyle uğurlandı. 12 yıl boyunca Katolik Kilisesi'nin ruhanı lideri olan Papa Francis'in cenazesine dünya liderleri ve kraliyet mensupları katıldı. Vatikan'ın tahminlerine göre törende yaklaşık 250 bin kişi vardı. Arjantinli Papa Francis, kendi isteği doğrultusunda, Vatikan'daki Aziz Petrus Bazilikası'na değil, Santa Maria Maggiore Bazilikası'na defnedildi. (Dylan Martinez/Reuters)

• 27/30

  25 Nisan 2025 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da toplanan halk, Karanfil Devrimi kutlamalarında halk şarkısı Grandola, Vila Morena'yı söylüyor. Adını, sokaklarda askerlere sunulan çiçeklerden alan Karanfil Devrimi, 25 Nisan 1974'te gerçekleşen, büyük ölçüde kansız bir askeri darbeydi. 51. yılını geride bırakan Karanfil Devrimi, diktatörlük rejimini yıkarak demokrasinin yeniden tesis edilmesine önayak olmasıyla Portekiz tarihinin kritik dönüm noktalarından biri kabul ediliyor. (Armando Franca/AP)

• 28/30

  24 Nisan 2025 - Tiangong uzay istasyonuna üç astronotu taşıyan uzay aracını başarıyla fırlatan Çin, 2030'a kadar Ay'a mürettebatlı görev için bir adım daha attı. Shenzhou-20 uzay aracı perşembe günü yerel saatle 17.17'de Gobi Çölü'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Uzun Yürüyüş-2F roketiyle havalandı. Bu, 30 yıldan uzun süre önce başlayan Shenzhou programının 15. mürettebatlı ve toplamda 20. uzay uçuşu. Tamamen Çin tarafından inşa edilen Tiangong, yani "Gök Sarayı" uzay istasyonu, Çin'i uzayda önemli bir güç haline getirdi. (Pedro Pardo/AFP)

• 29/30

  24 Nisan 2025 - Ukrayna'nın başkenti Kiev'de kurtarma görevlileri, Rusya'nın gerçekleştirdiği balistik müze saldırısında isabet alan apartmanda. Saldırıda en az 9 kişi öldü ve 70'ten fazla kişi yaralandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile görüşmek üzere Güney Afrika'ya gitmişti. Kiev'e yönelik bombardıman sonrası Zelenski, ziyaretini yarıda kesti, Rusya'nın saldırıları derhal ve koşulsuz olarak durdurması gerektiğini söyledi. ABD Başkanı Donald Trump saldırıyla ilgili düşüncelerini Truth Social üzerinden paylaştı. Başkan, "Rusya'nın Kiev'e yönelik saldırılarından memnun değilim. Gerekli değil ve çok kötü bir zamanlama. Vladimir, DUR! Haftada 5 bin asker ölüyor. Barış Anlaşmasını yapalım!" dedi. (Valentyn Ogirenko/AFP)

• 30/30

  22 Nisan 2025 - Geleneksek kıyafetlerini giyen sanatçılar, ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance ve ailesi için düzenlenen kültürel gösteri öncesinde Jaipur'daki Amber Kalesi'nde. Yeni Delhi'de kırmızı halıyla karşılanan Vance, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yle görüştü. Hindistan, cezalandırıcı gümrük vergilerini atlatmak için ABD'yle erkenden ticaret anlaşması yapmak istiyor. Öte yandan Çin, ABD'yle işbirliği yaparak Pekin'in çıkarlarını zedeleyen ülkelere karşı misilleme yapacağını duyurdu. ABD Başkanı Donald Trump, bu ay bazı ülkeler için büyük gümrük vergisi artışlarını 90 gün ertelemiş ancak Çin menşeli ürünlere uygulanan vergileri yüzde 145’e çıkarmıştı. (Kenny Holston/AFP)

Terörsüz Türkiye süreci: Devlet Bahçeli'nin tarihî rolü

2024 yılının son çeyreği, Türkiye'nin terörle mücadelesinde yeni bir dönemin başlangıcına sahne oldu.

Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 22 Ekim 2024 tarihinde partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda yaptığı konuşmada, PKK terör örgütü lideri Abdullah Öcalan'a örgütün lağvedilmesi ve silah bırakılması çağrısında bulundu.

Bahçeli'nin bu çağrısı, Türkiye'nin terörle mücadelesinde yeni bir stratejik açılımın habercisi oldu. 

Bahçeli'nin çağrısı, sadece bir siyasi söylem değil, aynı zamanda devletin terörle mücadelesinde yeni bir paradigmanın ifadesiydi.

Bu çağrı, terör örgütünün silah bırakması ve örgütün feshedilmesi yönünde somut adımlar atılmasının önünü açtı.

Nitekim, 27 Şubat 2025 tarihinde Abdullah Öcalan'ın örgüte yönelik silah bırakma ve fesih çağrısı, Bahçeli'nin girişiminin doğrudan bir sonucu olarak değerlendirildi. 

Bu süreçte Bahçeli'nin liderliği, devletin bekasını önceleyen bir sorumluluk anlayışını yansıttı.

Bahçeli, terörle mücadelede sadece güvenlikçi politikaların yeterli olmadığını, aynı zamanda siyasi ve toplumsal uzlaşıya dayalı bir yaklaşımın gerektiğini vurguladı.

Bu bağlamda, TBMM'de tüm siyasi partilerin katılımıyla 100 üyeli bir "Yeni Yüzyılın Terörsüz Türkiye Stratejisi; Milli Birlik ve Dayanışma Komisyonu" kurulması çağrısında bulundu. 

Bahçeli'nin bu önerisi, terörle mücadelenin sadece güvenlik güçlerinin değil, tüm toplumun ortak sorumluluğu olduğunu ortaya koydu.

Bu yaklaşım, Türkiye'nin terörle mücadelesinde yeni bir dönemin kapılarını araladı ve toplumsal uzlaşının önemini bir kez daha gözler önüne serdi.

Bahçeli'nin liderlik özellikleri: Karizma mı, duruş mu?

Devlet Bahçeli'nin Türk siyasetindeki liderlik profili, klasik karizmatik liderlik şemalarına tam olarak uymayan, fakat kendi içinde güçlü bir anlam taşıyan özgün bir örnek sunar.

Devlet Bahçeli'nin liderliği, "sessiz karizma" ya da daha isabetli bir ifadeyle "duruş karizması" olarak tarif edilebilecek bir özgünlüğe sahiptir.

Bahçeli az konuşur, ama konuştuğu zaman siyasetin istikameti değişir.

Liderliğinin temel dayanağı kitleleri sürüklemek değil, tarihsel derinliği olan bir fikriyatın temsilciliğini üstlenmesidir.

Bu yönüyle Bahçeli, hitabî gücüyle değil, tutarlılığı, sabrı ve ilkeleriyle etkileyen bir lider profili çizer.

Özellikle kriz anlarında sergilediği soğukkanlı, sabırlı ve devlet merkezli tavır, onu karizmatik gösterişli figürlerden ayırır; bu da ona başka bir tür meşruiyet kazandırır: "duruş temelli liderlik."

Bahçeli'nin liderliğinde öne çıkan bir diğer husus, zamanlama becerisidir.

Siyasetin karmaşık ve yoğun gündeminde, doğru anda müdahale eden, ama müdahalesini her zaman sistemin bütünlüğünü gözeterek yapan bir liderdir.

367 krizinde olduğu gibi, 15 Temmuz sonrası Yenikapı ruhunun inşasında, ya da cumhurbaşkanlığı sistemi önerisinde olduğu gibi tarihî yol ayrımlarında aldığı pozisyonlar, bu stratejik zamanlama becerisinin birer göstergesidir.

Bu, liderliği bir gösteri alanı değil, bir görev ve sorumluluk alanı olarak gören yaklaşımın yansımasıdır.

Bu çerçevede Bahçeli, klasik "dava adamı mı, devlet adamı mı?" ikilemini de aşan bir figür olarak konumlanır.

MHP'nin fikrî kodlarına ve milliyetçi muhafazakâr çizgisine bağlılığını sürdürürken, bu ideolojik bağlılığı devletin bekasına aykırı bir siyasi pozisyona dönüştürmez.

Tam tersine, dava ile devlet arasındaki gerilimi bir çatışmaya değil, bir senteze dönüştürür.

Bu da onu sadece bir ideoloji temsilcisi değil, sistemin sürekliliğine katkı sağlayan bir kurucu akıl olarak konumlandırır.

Kitlelerin sevgisini gösterişle değil, sadakatle kazanan; kısa vadeli zaferler yerine uzun vadeli devlet politikalarına yön veren bir figür.

Bu yönüyle Bahçeli, modern Türkiye siyasetinin az konuşan ama çok şey söyleyen nadir liderlerinden biridir.

*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.