Sağcılar modern sanattan neden bu kadar korkuyor?

Bazı muhafazakarların modernizmi reddetmemiz ve geçmişin ideallerine geri dönmemiz gerektiğini söylemelerinde gerçek bir ironi var, genellikle I. Dünya Savaşı'ndan önceki çalışmalardan bahsediyorlar

Marcel Duchamp gibi görsel sanatçıların 1910'larda olduğu gibi hâlâ aynı profildeki insanları rahatsız ettiğini bilmek oldukça tatmin edici (Wikimedia Commons)

Sanat tuhaf bir sektördür. Kişilerin onunla gerçekten ilgilenmedikleri halde bile hakkında her şeyi bilmeyebilecekleri imasına kesinlikle kızdıkları birkaç alandan biridir.

İnsanlar bir ortopedik cerraha gidip kemikler için bu kadar çok farklı isim olmasının aptalca olduğunu söyleyen birinin özgüveniyle, belirli bir sanat eserinin anlamsız, gösterişçi, veya aptalca olduğunu iddia edecek. "El kemikleri, bacak kemikleri, ne fark eder?" diye bağıracak.

Kemikler sadece etimizin etrafa savrulmasını engelleyen çubuklar. Siz çokbilmişler neden her şeyi bu kadar karmaşık hale getirmek zorundasınız?

Hiçbir şey insanları modern sanattan daha fazla sinir etmez ve kimse modern sanattan muhafazakarlardan daha fazla rahatsız olmaz. Birkaç haftada bir sağcı bir sosyal medya fenomeni, soyut bir dışavurumculuk eseri veya hazır-nesne heykeli hakkında bilip bilmeden konuşup bunu dibine kadar anladığını, kodu çözdüğünü beyan edecekmiş gibi geliyor. Onlar için modern sanat aldatmacadır ve bunu fark ettikleri için dahidirler.

Bunun son emsallerinden biri Picasso'nun daha eski, daha gerçekçi çalışmalarının bir örneğini daha sonraki bir kübizm çalışmasının yanında tweetleyerek "Soldaki resmi çizebilen bir adam neden sağdaki resmi çizmeyi seçsin?" diye soran, kendini adadığı Sanat-Twitter ekseninin eşdeğeri kızartma yağı ateşine su koymak olan Daily Wire yorumcusu Michael Knowles'dı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Knowles, birkaç gün önce viral olan benzer bir dizi tweetin rüzgarını arkasına almıştı. Bu tweetlerde bir "klasik sanat eğitmeni", Marcel Duchamp'ın esasen yan çevrilmiş ve takma adla imzalanan bir pisuar olan Fountain (Çeşme, 1917) eserini eleştiriyor, bunun "gerçek sanat" olmadığını ilan ediyor ve "kültürü dejenere olmuşlardan geri alma zamanının geldiğini" söylüyordu.

Özellikle bu yorum insanları üzdü, çünkü "dejenere" kelimesinin kullanımı, Nazi partisinin benzer eserlerle alay etmek için düzenlediği meşhur 1937 Dejenere Sanat sergisini hatırlattı.

Bu olaydan yaklaşık bir hafta önce Prens William, İtalyan rönesansını sevmesine rağmen modern sanatın onu sanat tarihi diplomasından soğuttuğunu, konunun işlendiği derslerde genellikle uyuyakaldığını iddia ettikten sonra kendisini bu meseleyle ilgili bir tartışmanın ortasında buldu. Muhtemelen şu anda Reddit'e girip, sanat sektörünün zengin insanlar için kara para aklama tezgahı olduğunu "anladıkları" için birbirlerini tebrik eden masabaşı uzmanlarıyla dolu 5-6 tane konu başlığı bulabilirsiniz.

Aslında, en azından bir dereceye kadar, sağın bu meseledeki tutumunu anlıyorum. Doktora çalışmam edebiyatla sizin "modern sanat" dediğiniz şeyin örnekleri arasındaki paralellikleri inceliyor ve bu konuda ders verip eğitmek için birkaç yılımı harcadım. Fakat gençken "Bunu 4 yaşındaki çocuğum da yapabilirdi" topluluğunun sıkı bir üyesiydim. Üniversitede kendimi sanatla uğraşmaya zorlamamın tek sebebi benden çok daha zeki bir sanat öğrencisiyle çıkmaya başlamamdı ve bu konuda biraz kompleksim vardı.

Bu süre zarfında, daha önce hiç ilgilenmediğim bir konuda kendimi eğitmek için elimden geleni yaparken, modern sanata yaklaşımımı değiştiren üç şey öğrendim. Birincisi, "modern sanatın" işe yaramaz bir terim olduğu ve insanların bunu yüz yıldan uzun bir süre zarfında ortaya konan eserleri sınıflandırmak için kullandıklarıydı. Bazı muhafazakarların modernizmi reddetmemiz ve geçmişin ideallerine geri dönmemiz gerektiğini söylemelerinde gerçek bir ironi var, genellikle I. Dünya Savaşı'ndan önceki çalışmalardan bahsediyorlar. Marcel Duchamp gibi görsel sanatçıların 1910'larda olduğu gibi hâlâ aynı profildeki insanları rahatsız ettiğini bilmek oldukça tatmin edici.

İkincisi, insanların "modern sanat" olarak adlandırdıkları şey büyük ölçüde kavramsaldır. Çoğu eserin çözümlenmesinin bu kadar zor olmasının sebebi, onların gerçekten sadece bir fikrin kavram yansıması olmasıdır. Çoğu görsel sanatçı görsel olarak hoş veya gerçekçi bir eser yaratmaya çalışmaz, çünkü neden yapsınlar ki? Bu teknikleri yüzlerce yıl önce çözdük, ayrıca artık internetimiz var. Çıplak bir insanın neye benzediğini görmek istiyorsanız Google'da aratabilirsiniz.

Aksine modern sanat olarak adlandırılan bir sanat eserine, mikroskop altındaki bir petri kabını, bir veri dökümünü, veya bir buluşun prototipini düşündüğünüz gibi yaklaşmak daha kolaydır. Önce ayak işlerini yapmadıkça sizin için pek bir şey ifade etmeyecek.

Bu da beni üçüncü ve belki de en önemli noktaya getiriyor: Kimse sizden sanat hakkında bir şeyler öğrenmenizi ya da konuşmanızı beklemiyor. Bir şeyi sahte, dolandırıcılık veya bir şekilde gayrimeşru diye yaftalamadan onu anlamamak kesinlikle normaldir. Bu bilgi çağında yeni bir kavramdır fakat kimse sizden her konuda uzman, hatta fikir sahibi olmanızı beklemiyor.

Bence modern sanatın, muhafazakarların bu kadar kolay müdahale edebildiği bir tartışma konusu olmasının bir nedeni de bu. Modern sanatı anlamak, içgüdülerinize karşı gelmenizi ve kendinize bu sözde "heykelin" sadece bir pisuar gibi görünmesine rağmen, aslında çok daha fazlası olduğunu söylemenizi gerektirir. Ama bunu anlamak için önce dışarı çıkmalı, birkaç kitap okumalı ve tiksinme dolu ilk izlenimlerinizi bir kenara bırakmalısınız. Bunu yapmayı mı tercih edersiniz, yoksa içgüdülerinize dayanarak nefret etmeyi mi?

Muhafazakarlık, karmaşık sorunlara sözümona "sağduyulu" çözümler getirme ihtiyacının batağına saplanmıştır. Bu yüzden Brexit'in ana fikrini aktaran mesaj bir otobüs ilanına sığdırılabildi. Bu yüzden trans düşmanı harekete karşı koymak bu kadar zor. Trump'ın Twitter'da kesinlikle müthiş bir iş çıkarmasının nedeni bu. Modern, kavramsal sanat, modern muhafazakarlığın reddettiği düşüncede nüans ve derinliğe olan ihtiyacın simgesidir. "Uzmanlardan bıktık", hatırladınız mı?

Benzer şekilde muhafazakarlık, modernlik denen şeyin ortaya çıkışı Kuzey İrlanda'nın kuruluşundan önce olsa bile, "modernlik" kavramına karşı derin bir şüphe duyar. Tıpkı geçmişten gelen her şeyi putlaştırdığı gibi, daha geleneksel sanat biçimlerini putlaştırır (geçmişe dair nostaljik anlayışları tarihin gerçek akışıyla uyuşmasa bile). Modernlik bu gelenekler için bir tehdittir; mükemmel korunmuş bir dün yerine gelişen bir geleceğin göstergesidir.

Sanat zordur. İster kabul edin ister etmeyin ama eğer kabul edecekseniz en azından ciddiye almaya çalışın. Uzmanlarla dolu bir sektörün sizi henüz açıklanamayan bir nedenden dolayı kandırmaya çalıştığı fikrine güvenmek yerine, belki de bu dünyada henüz tam olarak anlamadığınız bazı şeyler olduğunu irdeleyip, bu konuda üzülmek yerine onları anlamaya çalışmak eğlenceli olabilir.



https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Deniz Sutaş

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU