Doğum kontrol hapları hangi davranışları etkiliyor?

"Doğum kontrol hakkımız var ama daha iyi doğum kontrol hakkımız da var"

İlk doğum kontrol hapı 1960'da ABD Gıda ve İlaç Dairesi'nden onay aldı (Unsplash)

Doğum kontrol hapları veya tıpta yaygın kullanılan adıyla hormonal kontraseptifler, dünya çapında 100 milyondan fazla kişi tarafından kullanılıyor.

Ancak uzmanlara göre bu hapların insan davranışları üzerinde etkileri olabilir ve bunlar henüz yeterince bilinmiyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Melbourne Üniversitesi ve  New College of Florida'dan bilim insanları, bu nedenle geçmişe dönük araştırmaları yeniden gözden geçirdi ve doğum kontrol haplarının davranışları etkilediğini gösteren bulguları derledi.

Araştırma ekibinden Khandis R. Blake, Kathleen Casto ve Lindsie Arthur bu incelemeden elde ettikleri sonuçları The Conversation'da kaleme aldıkları bir yazıda açıkladı.

Hormonlar ve rekabet

Araştırmacılara göre hormonal kontraseptifler, rekabetçi davranışla bağlantılı üç hormonu doğrudan etkiliyor: Testosteron, progesteron ve estradiol.

Bu hormonların normalde davranışları etkilediği biliniyor ama yapay olarak artırılıp azaltıldıklarında ne olduğu üzerinde pek durulmadı.

Hormonal kontraseptiflerin rekabet üzerindeki rolünü anlamak için toplam 16 bin 290 katılımcının yer aldığı 46 çalışmayı gözden geçiren ekip, şu sonuca vardı:

Hormonal kontraseptiflerin kadınların motivasyonu ve daha yüksek statü elde etme yeteneği üzerinde etkili olabileceği sonucuna vardık.

Buna göre, incelenen çalışmalardan biri, hapların kullanıcıda başarı motivasyonunu düşürebileceğini ima ediyor. Başka bir çalışma da sebat gerektiren görevlerde bu hapları kullananların daha düşük performans gösterdiğini ortaya koyuyor.

Öte yandan araştırmacılar, şimdiye kadar tespit edilen bu tür etkilerin çok küçük olduğunu da belirtiyor.
 


Cinsellik üzerine etkisi

Araştırmalar ayrıca, doğal yollarla adet gören kadınların adet döngüsünün tam ortasında, hap kullananlara kıyasla kendilerini daha çekici hissettiklerini gösteriyor.

Erkeklerin algısında bu kadınlara yönelik bir farklılık tespit edilemese de kadınların düşüncelerindeki bu farklılık cinsel yaşantıyı etkileyebilir.

Araştırmaların metodolojik sınırlamaları

Öte yandan araştırmacılar, inceledikleri bu 46 çalışmanın en kesin sonuçları vermediğini vurguluyor:

İncelediğimiz çalışmalardan sadece biri, randomize kontrollü çalışma stilini uygulamıştı. Halbuki bu, belirli bir ilacın veya tedavinin etkisini belirlemek için altın standarttır.

Randomize kontrollü çalışma, yeni çıkan bir bir ilacı veya başka bir tıbbi uygulamayı test etmek amacıyla benzer özelliklere sahip kişilerin deney ve kontrol grubu olarak ikiye ayrıldığı araştırma biçimi.

Kontrol gruplarına genellikle deneme aşamasındaki ilaç uygulanmıyor ve gruptaki kişilerin aslında hangi grupta olduklarından da haberi olmuyor.

Araştırma ekibi ayrıca, "İncelediğimiz birçok çalışma, hormonal kontraseptif kullananlar ve kullanmayanlar arasındaki yaş gibi farklı faktörleri de hesaba katmamıştı" diyor.

Ancak bu tür faktörler, hormonlardan ve hormon ilaçlarından bağımsız davranış farklılıklarını açıklayabilir.

"Bu sınırlamalar nedeniyle, incelememizdeki bulgular yalnızca ön hazırlık niteliğinde" diyen ekip, hormonal kontraseptiflerin tam etkileri hakkında daha güvenilir ve sağlam kanıtlar gerektiğini ifade ediyor.

Ekibin kaleme aldığı yazı, Amerikalı film yapımcısı Sindha Agha'nın sözleriyle sona eriyor:

Doğum kontrol hakkımız var ama daha iyi doğum kontrol hakkımız da var.

 

Independent Türkçe, The Conversation, Sciencedirect

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU