Yeni ve kapsamlı bir araştırmada, günde yalnızca bir kutu yapay tatlandırıcılı meşrubat içmek, şekerli muadilinden daha yüksek karaciğer hastalığı riskiyle ilişkilendiriliyor.
Dünya çapında insanların yüzde 30'undan fazlasını etkileyen metabolik disfonksiyon ilişkili steatotik karaciğer hastalığı (MASLD), karaciğerde yağ birikmesiyle ortaya çıkan bir rahatsızlık.
Berlin'deki Birleşik Avrupa Gastroenteroloji Haftası'nda sunulan araştırmada, şekerli ve yapay tatlandırıcılı içeceklerin etkisi incelendi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Çin'in Suzhou kentindeki Soochow Üniversitesi'ne bağlı Birinci Hastane'nin gastroenteroloji bölümünde lisansüstü öğrencisi olan, çalışmanın başyazarı Lihe Liu, "Şekerle tatlandırılmış içecekler (ŞTİ'ler) uzun süredir mercek altındayken 'diyet' alternatifleri genellikle daha sağlıklı seçenek gibi görülüyor" diyor.
Ancak Liu çalışmanın bu düşünceyi çürüttüğünü ve yapay tatlandırıcı içeren içeceklerden "günde tek bir kutu bile" tüketmenin karaciğer hastalığı riskinin yükselmesiyle ilişkilendirildiğini belirtiyor.
Çalışmada Birleşik Krallık Biyobankası'ndan, karaciğer hastalığı olmayan 123 bin 788 katılımcı 10 yıl boyunca takip edildi. İçecek tüketimi, 10 yıl boyunca çeşitli zamanlarda tekrarlanan 24 saatlik beslenme anketleri kullanılarak değerlendirildi.
Araştırmacılar, şekerle tatlandırılmış içecekler (ŞTİ'ler) tüketmenin MASLD riskini yüzde 50, az şekerli veya şekersiz tatlandırıcı içeren içeceklerinse (AŞŞTİ'ler) yüzde 60 artırdığını buldu.
Liu şöyle ekliyor:
Bu bulgular, bu içeceklerin zararsız olduğu yönündeki yaygın algıya meydan okuyor ve özellikle MASLD'nin küresel bir sağlık sorunu olarak ortaya çıkmasıyla birlikte, bunların beslenme ve karaciğer sağlığındaki rolünün yeniden değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.
10 yıllık takip süresince 1178 katılımcıda MASLD görüldü ve 108 katılımcı karaciğer kaynaklı nedenlerden hayatını kaybetti.
Yapay yolla tatlandırılmış içecek tüketimi, karaciğer hastalığından ölme riskinin artmasıyla ilişkilendirildi.
Liu şekerli içeceklerdeki yüksek şeker miktarının "kan şekeri ve insülinde hızlı fırlamalara neden olabileceğini, kilo alımını teşvik edebileceğini ve ürik asit seviyelerini artırabileceğini, bunların hepsinin karaciğerde yağ birikimine katkıda bulunduğunu" söylüyor.
Yapay yolla tatlandırılan içeceklerse "bağırsak mikrobiyomunu değiştirerek, tokluk hissini bozarak, tatlı isteğini artırarak ve hatta insülin salgısını uyararak" karaciğer sağlığını etkiliyor.
Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Servisi'ne göre alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı diye de bilinen MASLD'nin 4 aşaması var. Çok yaygın görülen ilk aşamada yağ birikimi olsa da karaciğerde hasar olmaz.
Az sayıda kişi sonraki aşamalara geçerek daha ciddi karaciğer hasarı yaşıyor. Ancak bu, yaşam tarzı değişiklikleriyle önlenebiliyor.
Çalışmanın yazarları, ŞTİ ve ve AŞŞTİ'ler yerine su içmenin karaciğer hastalığı riskini yüzde 10'dan fazla düşürerek önemli ölçüde azalttığını vurguluyor.
Liu, "En güvenli yaklaşım, hem şekerli hem de yapay tatlandırıcı içeren içecek tüketimini sınırlamak" diyor.
Su, metabolik yükü azaltıp karaciğerde yağ birikimini önlediği gibi, vücudun su ihtiyacını da karşıladığı için en iyi tercih olmaya devam ediyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç
© The Independent