Nature Index, Kasım 2014'teki tanıtımından bu yana kurumları, ülkeleri/bölgeleri ve bilimsel çıktılarını izleyen bir veri tabanıdır.
Başlangıçta 64 doğa bilimleri dergisiyle yayımlanan Nature Index, 2018'de 82 doğa bilimleri dergisine genişledi, ardından 2023'te 64 sağlık bilimleri dergisi eklendi.
Nature Index her yıl önde gelen kurumları (şirketler, üniversiteler, devlet kurumları, araştırma enstitüleri veya STK'lar olabilir) ve ülkeleri önde gelen dergilerde yayınlanan bilimsel makale ve bildiri sayısına göre sıralar.
Bu sıralama ayrıca yaşam bilimleri, kimya, fizik veya yer bilimleri gibi bireysel araştırma alanlarına göre de kategorilere ayrılabilir ve her birinde farklı kurumlar önde gelir.
Nature Index, Nature Portfolio tarafından tasarlanmıştır; Nature Index'te toplamda 17 binden fazla kurum listelenmiştir.
Nature Index, kurumlar, bölgeler ve araştırma disiplinlerine göre araştırma mükemmelliğini değerlendirmeye yardımcı olur.
Nature Index, yalnızca araştırma faaliyetlerine yönelik kurumsal katkının mükemmel bir göstergesi olmakla kalmaz, aynı zamanda her ülkenin dünya genelinde ne kadar araştırma katkısına sahip olduğunu da vurgular.
Eğitim bir ülkenin geleceğidir.
Bundan 20 sene sonra ülkeyi şu anda üniversitelerde okumakta olanlar yönetecektir, şu anda ülkeyi 20 sene önceki üniversitelerde okuyanların yönettiği gibi.
Bu yüzden "Bana üniversitelerini göster, ileride ne olacağını söyleyeyim" dense yanlış olmaz.
Bu yüzden tüm üniversiteler "En İyi Bilim Yapılan Üniversite" sıralamasına girme ile planlama yapmalı.
Dünyanın en saygın akademik ve popüler bilim yayını, hiç kuşkusuz "Nature" dergisi.
Hepsi de "Nature" adıyla başlayan çok sayıda akademik bilim dergisi ve bir de popüler dergi çıkaran grup uzunca bir süreden beri her yıl bir de natureindex.com adlı web sitesinde (ve derginin özel sayısında) özel bir üniversite endeksi yayımlıyor.
Bu endekste üniversiteler ve bilim kurumları o yıl bünyelerindeki akademisyenlerin yaptıkları bilimsel yayın sayısına göre sıralanıyor.
Her yıl bu sıralamanın açıklanması, Türk üniversitesi ve Türk bilimi açısından "O kara gün" tam olarak.
Çünkü saç kesiliyor ve öne düşüyor.
Türk üniversitelerinin artık gerçekle yüzleşme vakti geldi.
Saçın rengiyle ilgili tartışmalar sona eriyor.
Bu endeks, sonuç olarak üniversitelerin ve bilim kurumlarının bilimsel üretimine bakıyor ve onları bu üretimleri açısından bir sıralamaya tabi tutuyor.
Yani bir "en iyi üniversite" sıralaması değil.
İlla bir isim verilecekse, "En iyi bilim yapılan üniversite" sıralaması.
Nature Index küresel sıralamaları ilk olarak 2014'te yayımlandığında, yalnızca 8 Çin üniversitesi ilk 100'e girebilmişti.
Bugün, bu sayı 5 katından fazla arttı ve 42 Çin kurumu artık dünyanın en iyileri arasında yer alıyor ve listedeki 36 Amerikan ve 4 İngiliz üniversitesini geride bırakıyor.
Bu kurumlar arasında, Çin Bilim ve Teknoloji Üniversitesi (USTC) güçlü bir araştırma merkezi olarak ortaya çıktı.
Şu anda dünya çapında ikinci sırada yer alıyor ve toplamda 2 bin 585 yüksek etkili araştırma makalesi ve 835,02'lik bir katkı payına sahip.
Benzer şekilde, Zhejiang Üniversitesi, Pekin Üniversitesi ve Tsinghua Üniversitesi, kuantum hesaplamadan yenilenebilir enerjiye kadar uzanan alanlarda çığır açan araştırmalar üreterek küresel akademik arenada lider konumlarını sağlamlaştırdılar.
Nature Index verilerine daha yakından bakıldığında Çin'in hakimiyetinin özellikle kimya, fizik bilimleri ve yer ve çevre bilimlerinde belirgin olduğu ortaya çıkıyor.
Sadece kimyada, Çin üniversiteleri ilk 10 sıranın hepsini işgal ediyor ve bu, ülkenin temel araştırmalara olan bağlılığını yansıtan şaşırtıcı bir başarı.
Benzer şekilde, fizik bilimlerinde, ilk 10 kurumdan sekizi Çinli ve bu da küresel araştırma önceliklerinde bir değişime işaret ediyor.
1 Şubat 2024 - 31 Ocak 2025 zaman diliminde dünya birincisi Harvard Üniversitesi'dir.
Bu sıralamanın birincisi uzun yıllardır değişmiyor.
Amerika'nın Boston şehrindeki ünlü Harvard Üniversitesi rakiplerinden uzak ara önde, en çok bilimsel araştırma yapılan ve akademisyenlerinin de en çok makale yazdığı üniversite.
Harvard üniversitesi endekste birinci sıraya yerleştiren skor, 1147.13'dır.
Sıralamada Harvard Üniversitesini izleyen 10 üniversite ise Çin Üniversiteleridir.
Çin üniversitelerinin skorları 888,68 ila 581,39 arasında sıralanıyor.
Tablo 1 incelendiği zaman dünyada ilk 20 üniversite sıralamasında üniversitelerin 16'sının Çin üniversiteleri olduğu görülüyor.
Çin'in kaliteye olan bağlılığı yatırımın ötesine uzanıyor.
Çin'in Bin Yetenek Planı, yurtdışında eğitim görmüş veya çalışmış Çinli araştırmacıları Çin'e geri çekmek için bir girişimdir.
Çin'in Batı standartlarıyla uyum sağlama amacını yansıtan uluslararası kültürlere sahip enstitüler kurmakla görevlendirildiler.
Uluslararası eğitim almış ve Çin'e geri dönen öğrenci sayısı artıyor ve bu da Çin'de benimsenen standartların dünya çapındaki önde gelen araştırma kurumlarıyla uyumlu hale getirilmesine yardımcı oluyor.
Simon Baker, "Çoğu Avrupa veya Kuzey Amerika'daki önde gelen üniversitelerde eğitim görmüş veya çalışmış araştırmacıları Çin'e geri çekmek için yoğun bir çaba var. Bu, doğal olarak ülkenin yüksek kaliteli çıktısını artıracaktır" diyor.
Küresel çapta en çok atıf alan ilk yüzde 10 makalenin alt disiplinler bazında analizi, Çin'in atıf etkisi açısından, özellikle Mühendislik ve Teknoloji ile Fizik Bilimleri alanlarında küresel konumunu gösteriyor.
İlk 500 sıralamasında Türkiye'den hiçbir üniversite maalesef yok.
Sıralama uzun, 500 üniversite var.
Ve maalesef ilk 500 üniversite içinde Türkiye'den tek bir üniversite bile bulunmaması ciddi olarak sorgulanmalı.
2024 yılı verilerine göre Türkiye'nin, akademisyenleri saygın yabancı bilim dergilerinde en çok yayın yapan üniversitesi sıralamasında İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) 737 sırada yer aldı. Türkiye'de ise İLK sırada.
İTÜ'nün skoru 13,59'dur. Yani Harvard'ın üretiminin 84'de 1'i kadar uluslararası bilimsel çalışma yapılmış. Bu sorgulanması gereken bir fark.
Dünya'da sıralamasında 836 sırada yer alan ve Türkiye'de İKİNCİ sırada olan Bilkent Üniversitesi var.
Bu bilim kurumunun skoru sadece 8,44'dür. Yani Harvard Üniversitesi'nin 136'de 1'i kadar uluslararası bilimsel çalışma yapılmış.
Onu 961 sıralama ve 8,02 skorla ÜÇÜNCÜ sırada yer alan genç bir vakıf üniversitesi Koç Üniversitesi izliyor. Yani Harvard Üniversitesi'nin 143'de 1'i kadar uluslararası çalışma yapılmış.
Ülkemizin en önemli devlet üniversitelerinden olan ve dünya sıralamasında 1039 sıralama ve 6,81 skorla Ortadoğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) DÖRDÜNCÜ sırada yer alıyor.
Yani Harvard Üniversitesi'nin 168'de 1'i kadar çalışma yapılmış.
Boğaziçi Üniversitesi'nin skoru sadece 6,03 seviyesinde olup uluslararası sıralamada 1089 sırada.Türkiye'de BEŞİNCİ sıradadır. Yani Harvard Üniversitesi'nin 190'de 1'i kadar çalışma yapılmış.
İTÜ, Bilkent, Koç Üniversitesi.
Türkiye'de hiçbir Üniversitenin dünyada ilk 500'e giremediğini hatırlatıp yeniden Türkiye listesine bakalım.
Dünya'da Üniversiteleri arasında üniversitelerin Türkiye kategorisinde sıralaması Tablo 2'de verildi (sıralamada ilk yirmiye giren üniversiteler verildi).
Ve Nature Index'te, 1 Şubat 2024 - 31 Ocak 2025 tarihleri arasında yayımlanan çalışmalara göre ilan edilen Türkiye sıralamasına Nature Index'in adresinde detaylı olarak verilmiştir.
Sadece Tablo 1'de ve Nature Index'in adresindeki verilen sıralamaya bakmak, dünyanın gittiği yönü ve esas liderlik mücadelesinin hangi alanda kimler arasında yapıldığını görmek için yeterli.
Tabii Türkiye'nin maalesef bu yarışta çok ama çok gerilerde yer aldığını, ülkemizin bilimsel çıktısının kendi çapımızda küçümsediğimiz İtalya, İspanya, İran, Yunanistan gibi ülkelerden bile daha az olduğunu görmemiz ve yüzleşmemiz lazım.
"208 üniversitemiz olması" önemli ama kaliteli eğitim için yeterli değil.
Üniversite sayısına değil kalitesine, üniversitede okuyan öğrenci sayısına değil onlara verilen eğitimin niteliğine odaklanmadığımız sürece dünya sıralamasında zemin kaybetmeye devam etmemiz kaçınılmaz görünüyor.
Türkiye'de tüm üniversitelerin uluslararası gerçeklerle yüzleşmesi şart.
Sorgulayan, araştıran ve analitik düşünen nesillerle güvenli ve kaliteli gelecek inşa edilir.
Üniversitelerimiz ile yurt dışı üniversiteleri arasında eğitim konusunda ciddi farklar var.
Türkiye'deki üniversitelerde hocalar anlatır, öğrenciler dinler, ezberler ve sorular ezberlediğinden sorulur.
Gelişmiş ülkelerde ise öğrencilerin araştırma yapması, sorgulaması ve sunum yapması gerekiyor.
Üniversitelerimiz ile yurt dışı üniversiteleri arasında eğitim konusunda ciddi farklar var.
Türkiye'deki üniversitelerde hocalar anlatır, öğrenciler dinler, ezberler ve sorular hocaların anlattıklarından sorulur.
Gelişmiş ülkelerde ise öğrencilerin araştırma yapması, sorgulaması, kütüphanelerde ve internette araştırma yapması ve sunum yapması gerekiyor.
İnovasyonun geleceği, insanlığın ve tüm ülkelerin yararı için ona yatırım yapanlara aittir. Şu anda Çin tüm doğru hamleleri yapıyor.
Dünyayı bilim yönetiyor. Bilim şehirleri arasındaki rekabet kızışıyor, ancak en iyi performansı gösterenler genellikle hem yurt içinde hem de yurt dışında iş birliği yapanlar oluyor.
Tablo 2'nin Türkiye'deki üniversitelerin dünya sıralamasındaki yerleri ve skorları göstermesi bakımından ibret vericidir.
Türkiye'de liseden itibaren sorgulayan, analitik düşünen, araştıran ve bilime dayalı eğitim uygulanmadığı, ezbere dayalı eğitime son verilmediği, üniversitelere uluslararası normlarda bağımsız araştırma ve sorgulama altyapısı oluşturulmadığı, araştırma ve geliştirmede yatırım imkanları güçlendirilmediği, sanayiye yakın araştırma kurumları kümeleri oluşturmadığı ve yetki ve sorumluluk doğrudan araştırma kurumlarına devredilmediği sürece kaliteyi ve dolayısıyla sıralamadaki üniversitelerin seviyesini yükseltme şansı olmayacaktır.
Diğer yandan ABD'de Trump yönetimi, federal kurumlara, Harvard Üniversitesi ile değeri yaklaşık 100 milyon dolar olan tüm kamu sözleşmelerini iptal etme emri vermeye hazırlanıyor.
Bu karar, başkanın Amerika'nın en prestijli üniversitesine yönelik saldırılarını önemli ölçüde artıracaktır.
Nisan ayından bu yana, Trump yönetimi 3,2 milyar dolarlık araştırma hibesini dondurdu ve üniversitenin yabancı öğrencileri kaydetmesini yasaklamaya çalıştı.
Harvard, yönetimin geçen aydan bu yana dondurduğu yaklaşık 3,2 milyar dolarlık federal hibe fonunun geri verilmesi için federal mahkemede dava açtı.
Ve Trump yönetimi federal kurumlardan Harvard'ın kalan sözleşmelerini iptal etmelerini istiyor.
Ve Japonya hükümeti, üniversiteleri Harvard yasağından etkilenen öğrencileri kabul etmeye çağırıyor.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
