Dawkins'in Down sendromlu bebeklere karşı argümanı, öjeniden başka bir şey değil

Dawkins'in çarpık görüşleri engelli insanları birey olarak tanımıyor, bunun yerine onların külfetli ve yaşamaya değmez olduğuna hükmediyor

Richard Dowkins, Down sendromlu bebek doğuran kadınların ahlaka aykırı davrandığını söylemişti (AP)

Oxford Üniversitesi'nde emeritus profesör olan ünlü biyolog Richard Dawkins, Down sendromlu bir çocuğu dünyaya getirmenin "ahlaka aykırı" olduğunu söyledi.

Aslında ahlaka aykırı olan, Down sendromlular dahil engelliler için inşa edilmemiş bir dünyaya bakıp sorunun toplumumuzun her yanında görülen köklü erişilmezlik ve engelli ayrımcılığı değil de engelliler olduğunu kabul etmektir.

Kısa süre önce Dawkins, RTE sunucusu Brendan O'Connor'a konuşurken kendisine, 2014'te Down sendromlu bir bebek sahibi olmaya dair "etik ikileminden" bahseden bir Twitter kullanıcısına verdiği şu cevap soruldu:

Aldırıp yeniden deneyin. Eğer seçme şansınız varsa onu dünyaya getirmek ahlaka aykırı olur.

Dawkins görüşünü "biraz fazla sert" ifade ettiğini kabul etse de şu sözlerle düşüncelerini tekrarladı:

Muhtemelen bunun yerine (engelli bir çocuk yerine) başka bir çocuk yaparak dünyadaki mutluluğu daha çok artırmanız bana daha mantıklı geliyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Dawkins'in savunduğu şey (Down sendromlu biriyle hiç tanışmadığını söylemesinin yanı sıra) trizomi 21 (Down sendromunun başka bir adı) olan insanların dünyaya bir yük olduğu, hiçbir şey sunmadığı ve toplumun işleyen üyeleri olmadığıdır. Bu noktada kardeşime dönüyorum.

Şu an 23 yaşında olan Luke, ağabey olarak rolünü çok ciddiye alıyor. Hasta olursam endişeleniyor ve Pfizer aşısı dozumu aldıktan sonra çok su içtiğimden emin olmak istiyordu. Ayrıca ne zaman bir makale yazsam gurur duyuyor ve hepsini çok ciddi bir şekilde okuyor. Menajerim olmayı teklif etti, dolayısıyla o iş de tamam. Luke'un ayrıca Down sendromu var.

Bu onun güçlü ya da harika olmadığı anlamına gelmez. Aslında, aşısını yaptırdıktan sonra nasıl olduğunu kontrol etmek için aradığımda, bana sadece "güçlü ve cesur" olduğunu, bu yüzden iyi olduğunu ve endişelenecek bir şey olmadığını söylemişti.

Ayrıca (pandemiden önce) Londra'daki büyük bir okulda yemek servisi asistanı olarak meslek sahibiydi ve en sevdiği iş "sarımsaklı ekmek göreviydi". Luke, fazladan kromozomuyla birlikte, bir insan hakkında doğru olan her şeye sahip. Yine de çok kibar olamam çünkü hala onun küçük kız kardeşiyim ve kardeş rekabeti her zaman, sağlık koşullarının ötesinde varlığını koruyacaktır. Kısacası, Luke ve tanıdığım Down sendromu olan herkes Dawkins'in argümanının neden son derece yanlış olduğunun bir temsili.

Mücadele etmemiz gereken kişiler engelli olanların "eksik" olduğunu; bir yük, bir külfet veya bir hata olduğunu savunanlardır. Richard Dawkins argümanının birden fazla tarafa saldırı içerdiğinden emin olmak için dünyaya Down sendromlu çocuklar getiren kadınların da ahlaksız olduğunu söylüyor.
 

image_from_ios.jpeg
Bethany ve kardeşi Luke (Bethany Dawson)


Kadınlar hamilelikleriyle ne yapacaklarını seçebilir. Ebeveynlerim erkek kardeşimde Down sendromu olduğunu o doğmadan önce bilmiyordu fakat (rahim içindeyken yapılan doğum öncesi testlerle, aynı zamanda güzel bir uyku çektiğim son günler olarak bilinir) benim Down sendromu olma şansımın yüzde 25 olduğundan haberdarlardı. Annem hamileliklerinde ne istiyorsa onu yaptı, kararını kendisine sunulan kaynaklara ve kişisel görüşlerine göre aldı. Bir ebeveynin seçimi kendisine aittir. Başkasının kararı değildir.

Down sendromluların varlığına karşı sözümona argüman (sözümona diyorum, çünkü gerçekte sadece öjeniden ibaret) herhangi bir hassasiyetten yoksundur. Engellileri birey olarak tanımaz. Engelli bir kişinin eksik olduğu yönündeki korkunç ve özü itibariyle engelli karşıtı görüşü barındırır ve bu sebeple yaşamaya layık olmadıklarına karar verir.
 


Dawkins'in kullandığı söylem fiziksel farklılıkların engelli bir kişinin varoluşundaki tek engelleyici faktör olarak kabul edildiği, tıbbi engellilik modeline dayanır. Ne var ki gerçekte, güçsüzlük ve yapısal bir erişilebilirlik eksikliğinin varoluş karşısındaki birincil engelleyici unsur olarak görüldüğü sosyal engellilik modeli daha isabetlidir.

Engellilik bu kadar ayıp bir söz olarak görülmeseydi hayat daha kolay olurdu. Engelli bir kişinin kardeşi olmanın yanı sıra ben de günlük varlığımı etkileyen bir takım tıbbi durumlarla engelli durumundayım. Fakat sağlıklı göründüğüm ve insanların kabul edilebilir gördüğü şekillerde yaşadığım için (bağımsızım, bir işim, bir diplomam, aktif bir sosyal yaşamım var vb.) asla kardeşimle aynı kefeye konmayacağım.

Kabaca, dünyaya gelen her bin bebekten birinde Down sendromu var, yani kızıl saçlı olmaktan daha yaygın bir şey. Bu en yaygın kromozomal bozukluk ve bu, dünyayı Down sendromlular için daha iyi bir yer haline getirmek ve Dawkins gibi insanlara neden bu kadar yanıldıklarını göstermek için mücadele etmemiz gerektiğinin nedenlerinden yalnızca biri.

Engellilik (Down sendromu) yaygındır, normaldir ve bu şekilde davranılması gerekir.

Bu makale Luke'un açık rızasıyla kaleme alındı



Bethany Dawson'ın makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Richard Dawkins'in kadınların Down sendromlu bebek doğurmasına karşı argümanı öjeniden başka bir şey değil

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU