Hindistan 21 Ekim Salı günü Afganistan Kabil'deki büyükelçiliğini tam teşekküllü olarak yeniden açtı.
Afganistan'da Taliban'ın Ağustos 2021'de iktidarı ikinci kez ele geçirdiğinde Hindistan'ın Kabil büyükelçiliği hemen kapatılmıştı ve Haziran 2022'den bu yana yalnızca kısmi olarak faaliyet gösterir vaziyette teknik misyon görevi görüyordu.
Bir anlamda zımni angajmana işaret eden bu kısmi açılma dahi Delhi'nin Taliban'a yönelik tutumundaki değişimin ilk ve önemli bir emaresiydi.
Ki çünkü Afganistan'ın 20 yıl önceki 1996-2001 yılları arasındaki ilk Taliban yönetimi ile karşılaştırıldığında o zamanlar açıkça Taliban karşıtı bir politika izleyen ve tüm kapıları kapalı tutan Delhi bugün Taliban gerçeği ile yüzleşmenin kaçınılmazlığını artık kabullenmiş gözüküyor.
Ki Taliban'ın Afganistan'da iktidara geldiği 2021'den bu yana Hindistan ilk kez Afganistan Dışişleri Bakanı Amir Han Muttaqi'yi 10 Ekim'de Yeni Delhi'de ağırladı.
O zamandan bu yana Delhi'nin politikası, Taliban'ı Afganistan'ın resmi hükümeti olarak tanımadan Taliban ile yavaş ancak istikrarlı bir angajman üzerine inşa edilmeye başlandı.
Taliban'ın 4 yıl önce Kabil'de iktidara gelmeden öncesinde ve sonrasında Taliban ile ilişki kurmaya başlayan Delhi'nin, Muttaqi'nin Hindistan ziyaretinde onu resmiyette Afganistan Dışişleri Bakanı olarak tanımlaması ancak Taliban'ı Afganistan'ın resmi hükümeti olarak tanımamaya endeksli angajman vizyonu ironi gibi geliyor.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Bununla birlikte Hindistan'da Taliban'ın artık Afganistan'ın resmi hükümeti olarak tanınmasının zamanı geldiğini düşünen hatırı sayılır bir çevre de söz konusu.
Ancak Afganistan'da Taliban'ın diplomatik tanınması Delhi için her şeyden önce ahlaki bir argüman.
Hindistan'ın vatandaşlarının yarısına veya daha fazlasına karşı ayrımcılık uygulayan ve son derece istenmeyen değerleri benimseyen bir rejimi tanımaması gerektiği savunuluyor.
Bariz bir örnek, Muttaqi'nin Yeni Delhi ziyareti sırasında Afganistan büyükelçiliğindeki ilk basın toplantısında hiçbir kadın gazetecinin bulunmayışı Hindistan'da büyük bir tartışma ve tepki konusu olmuştu.
Ki tartışma derindi de... Hindistan gibi demokratik ve kadına, kadın haklarına değer veren ve kadını, kadın haklarını daha da yüceltmeye kendini adadığı bu zamanlarda nasıl olur da böyle bir muameleye göz yumabilir, diye sesler yükseliyordu Hindistan çevrelerinde.
Ki bu yükselen sesler de etki etmiş olacaktı ki ertesi günkü toplantıda da Taliban geri adım atmış gözüküyordu ve toplulukta kadın gazeteciler de görülebilmişti, hatta ön sıralarda.
Bununla bağlantılı olarak Hindistan ayrıca Taliban'ı Afganistan'ın meşru yöneticisi olarak tanıyarak istemeden de olsa püritanizmin yükselişine olanak sağlanabileceği ve bölgede menfur değerlerin güçlendirilebileceği kaygısını gözetiyor.
Ayrıca, Taliban ile yakınlaşmanın Hindistan ve Pakistan arasındaki ilişkileri kötüleştirebileceği ve Hindistan'ı Afganistan'daki devam eden çatışmaların içine çekebileceği kaygısı da gözetiliyor ancak bu arada Hindistan-Pakistan ilişkileri şu sıralar zaten en düşük düzeyi yaşıyor, Pakistan-Afganistan ilişkileri de dipte..
Yine de bir yandan bu gibi kaygılar devam ederken bir yandan da Delhi artık prensip yerine pragmatizm diyor.
Hindistan 21 Ekim'de Kabil'deki büyükelçiliğini yeniden açarak izolasyon yerine angajmanı seçti.
Bu hamle Pakistan'ın hava saldırılarının İslamabad'ın Kabil ile ilişkilerini ciddi şekilde kötüleştirdiği bir dönemde Taliban yöneticileri ile doğrudan iletişimi yeniden tesis ediyor.
Delhi'nin kararı gerçekliğin çıkarcı bir şekilde kabul edildiğinin altını çiziyor: Taliban iktidarda ve Hindistan bölgesel çıkarları açısından bu kadar merkezi bir ülkeden uzak kalmayı göze alamaz.
Büyükelçiliğin yeniden açılışı Taliban'ın hem Hint diplomatların güvenliği hem de Afgan topraklarının Hindistan karşıtı terörist gruplar tarafından kullanılmasını engelleme konusunda güvenilir güvenceler verdiğini gösteriyor.
Hindistan uzun zamandır Afganistan'ın önde gelen kalkınma ortaklarından biri.
Diplomatlarının Afganistan'a dönüşü milyarlarca dolarlık yatırımların korunmasına ve duraklamış altyapı ve insani yardım projelerinin yeniden canlandırılmasına yardımcı olacaktır.
Ayrıca, özellikle İran'ın Chabahar limanı aracılığı ile ticaret bağlarının genişletilmesi çabalarını da mümkün kılacaktır.
Taliban ise Hint firmaları Afganistan'ın zengin mineral ve madencilik potansiyelini keşfetmeye davet etti.
Hindistan için bu adım onaylamaktan çok angajman anlamına geliyor; güvenlik, strateji ve coğrafya tarafından yönlendirilen pragmatik bir yeniden ayarlama.
Delhi'nin Afganistan/Taliban politikasında yenilenen kalibrasyonun özü, izolasyondan temkinli ve pragmatik bir angajmana geçiş anlamına geliyor.
Hindistan'ın pragmatik dürtü ile angajman fikrinin birkaç motivasyonu var:
Öncelikli olarak Taliban'ın -IC-814 uçağının kaçırılması olayını istisna olarak kabul edersek- genel olarak Hindistan'a yönelik pozitif duruşunu koruması.
Özellikle 2021'de Kabil'de iktidarı ele geçirdiğinden bu yana Taliban Delhi ile ilişkileri geliştirmek için çaba gösterdi, Keşmir'in Hindistan ve Pakistan arasında ikili bir mesele olduğunu vurgulayarak bu konuda Delhi'nin duruşu ile uyum sağladı.
Diğer motive noktası gerek Taliban'ı resmi olarak tanıyan Rusya gerekse büyük olasılıkla onu takip edeceğini düşündüğü Çin ve Pakistan Taliban ile ilişkileri geliştirme yolları açarken Delhi'de geç kalma kaygısı baş gösteriyor.
Ki hem Afganistan'ın geleceğini şekillendirmede kendi pozisyonunu kilit oyuncu olarak konumlandırmak istiyor hem de bölgenin tamamen Hindistan'dan uzaklaşarak Çin-Pakistan nüfuzuna girmesini önlemek ve Pekin'in Kabil'e yakınlığını dengelemek istiyor.
Kabil'i kim yönetirse yönetsin Afganistan Delhi için önemli bir ortaktı, Afganistan Delhi için önemli...
Önemli yatırımları var, stratejik jeopolitik kaygıları var, güvenlik çıkarları var, bölgesel çıkarları var...
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish