Konu, Amerika Birleşik Devletleri ve Birleşmiş Milletler.
Ön sorularım var ve şöyle:
Uluslararası sistem iflasta mı?
BM'nin bu yılki zirvesi bu iflasın en büyük kanıtı mı?
ABD Başkanı Donald Trump gerçekten felaket biri mi?
Adres, Amerika Birleşik Devletleri, New York, Birleşmiş Milletler.
Sanırım bütçesinin büyük kısmını ABD'nin üstlendiğini de biliyoruz.
Hem Trump, "parasını ödediğimiz halde bakamıyorsunuz, yapamıyorsunuz…" demeye getirdiği BM hangi sorunlara gebe?
Burası uluslararası sistemin en üst noktasındaki kuruluş.
Yıl 2025 ve BM'nin 80. Yıl Genel Kurulu toplandı.
Mars'ta koloni kurmaktan bahsediyoruz, değil mi?
Ama çözemediğimiz savaş konuları, iklim ve göç sorunlarımız da var.
Büyük çelişki!
Trump şöyle söyledi:
BM, çözmesi gereken sorunları çözmekle kalmıyor, aynı zamanda çoğu zaman yeni sorunlar yaratıyor... Birleşmiş Milletler, Batı ülkelerine ve sınırlarına yönelik bir saldırıyı finanse ediyor... BM'nin işgalleri durdurması gerekiyor; onları yaratması veya finanse etmesi değil.
Trump, Genel Kurulu'ndaki konuşmasında Birleşmiş Milletler'i, küresel çatışmaları çözmede eylemsiz kalmakla suçladı.
ABD Başkanı, BM'nin çok büyük bir potansiyele sahip olduğunu ancak örgütün şu anda aktif olmadığını ve sadece çok büyük miktarda para harcadığını söyledi.
Trump, "BM'den aldığım tek şey bozuk bir teleprompter ve yürüyen merdiven oldu" dedi.
Genel Kurul'da ülke liderlerinin bazıları mevcut, bazıları ise bu zirveye (örneğin Çin ile Rusya) dışişleri bakanı düzeyinde katılıyorlar.
ABD Başkanı Donald Trump Washington'dan New York'ta dünyaya hitap etti.
Aslında biraz da dünyayı azarladı!
İşte bu noktada Vladimir Putin ve Şi Cinping böyle bir zirveye karılır mıydı?
Avrupa ülkeleri Genel Kurul'a katılır, çünkü çok konuda ABD ile ortaklar.
Bu yıl ülke liderleri Filistin, Suriye ve Ukrayna konularına yoğunlaştılar.
Politik ve popüler yanları fazla görülen bir Genel Kurul oluyor.
Bu BM zirvesi vesileyle diplomasi gayet hızlı.
Liderler birebirleriyle görüşüyorlar ve önemli medya organlarına demeç veriyorlar.
BM zirvesi bittiğinde ise her katılımcı ülkesine dönecek.
ABD, New York ve dolayısıyla Trump, ev sahipliğini yapmış olacak.
Uluslararası etkileşim ortamı üzerine çok yazılıp çizilenler olacak.
Trump nasıl kritik ediyor?
Birleşmiş Milletler'in amacı nedir? Çok büyük, çok büyük bir potansiyeli var ama bu potansiyele ulaşmaktan çok uzak. Yaptıkları tek şey gerçekten sert ifadelerle yazılmış bir mektup yazmak ve sonra da bu mektubun devamını getirmemek. Boş sözler savaşı çözmez. Savaşı ve savaşları çözen tek şey eylemdir.
Karar var mı?
Kararlar Güvenlik Konseyi'nde alınıyor.
Burada BM'nin daimî üyeleri var.
Daimî üye (ve aynı zamanda nükleer güce sahip) olan ABD, Rusya, Çin, Fransa ile Birleşik Krallık, alınacak kararlar için veto yetkisine sahipler.
Bundan başka her yıl 10 geçici üye seçiliyor.
Toplam 15 üyelik konsey.
Bu zirve o konsey toplantısı değil.
Bir şey beklemeyin.
Bu dönemde konuşmak için öne çıkan konular var.
Filistin, Suriye ile Ukrayna acil çözüm bekliyorlar.
Diğer konular ise ana hatlarıyla iklim ve göç.
Birleşmiş Milletler'de Trump hangi konulara değindi?
Hıristiyanlar için koruma çağrısında bulunuldu.
BM'yi ABD ve Batı ülkelerine kitlesel göçü finanse ettiği için yerden yere vurdu.
Avrupa'nın Şeriat Hukukunu benimsemeyi bırakması gerektiğini söyledi. Küreselleşmeyi sert bir şekilde eleştirdi.
BM'yi iklim felaketi konusunda yaptığı alarmlar nedeniyle eleştirdi.
Rusya'nın savaşını finanse ettikleri için bazı ülkeleri yerden yere vurdu.
Fosil yakıtların teşvik edilmesi hususunu eleştirdi.
Ülkelerin "Yeşil Dolandırıcılık" tuzağına düşmeyi bırakmaları çağrısında bulundu.
BM'nin önemli konularda sözlerini anlamlı bir eylemle desteklemediğini söyledi.
Amerikan İstisnacılığı'nı vaaz etti ve ülkelerinin hiçbirinin buna yaklaşamayacağını söyledi.
Biyolojik silahlara son verilmesini talep etti.
BM üyelerine, kitlesel göçü kontrol altına alarak ve halklarına hizmet ederek ulusal kimliklerini korumaları çağrısında bulunuldu.
Ve tabii ki, lobideki yürüyen merdivenin bozulması ve teleprompter'ın çalışmaması nedeniyle BM'yi azarladı.
Trump Avrupa'yı eleştiriyor:
Kontrolsüz göç, ülkelerinizi mahvediyor. BM, Batılı ülkelere bir saldırıyı fonluyor. Londra'nın korkunç bir Belediye Başkanı var (Sadık Han'dan söz ediyor). Londra çok değişti, başka bir ülkedeler, ama şeriata geçmek istiyorlar. Amerika, Amerikalılarındır. Tüm ülkeler, kendi vatandaşlarını savunmak için bir duruş sergilemeli. Bunu yapmak zorundasınız, ülkelerinizi mahvediyorsunuz. Avrupa'nın başı ciddi belada, yasadışı göçmenler tarafından işgal ediliyorlar. Göç ve intihara varan enerji fikirleri, bir şey yapılmadığı takdirde Batı Avrupa'nın sonu olacak.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
23 Eylül 2025 - İşçiler, Hong Kong'da meydana gelecek Süper Tayfun Ragasa'ya hazırlık olarak güvence altına alınan Çinli sanatçı Ren Zhe'nin "Bulutların Üzerinde" adlı heykelinin yanındaki alanı temizliyor. Yetkililer Süper Tayfun Ragasa'nın şehrin yakın tarihindeki en yıkıcı şiddette olacağı konusunda uyarıda bulunurken, finans merkezine çarpması beklenen tayfun nedeniyle okulları tatil edildi. Hong Kong Gözlemevi, tayfunun merkezinin şehrin 420 kilometre açığına kadar yaklaştığını, fırtına alarmı seviyesinin bugün itibarıyla 3'ten 8'e yükseltildiğini duyurdu. Tayfun nedeniyle, şehirden uzakta ve çevre adalarda bulunan vatandaşlara derhal dönüş yolculuklarına başlamaları tavsiye edilirken bu akşamdan itibaren 700'den fazla uçuşun iptal edileceği belirtildi.Pasifik Okyanusu'nda oluşan yılın ilk "süper tayfunu" Ragasa'nın ilerlediği güzergahta, Filipinler, Tayvan, Hong Kong, Makau ve Çin ana karasında fırtına ve acil durum uyarıları yapılmıştı. (Dale De La Rey/AFP) -
2/30
22 Eylül 2025 - Birleşik Krallık'taki Filistin Misyonu Büyükelçisi Husam S. Zomlot, Londra'daki Filistin Misyonu'nda düzenlenen törende Filistin bayrağını göndere çekti. Kanada Başbakanı Carney, Avustralya Başbakanı Albanese, İngiltere Başbakanı Starmer ve Portekiz Dışişleri Bakanı Rangel, Filistin Devleti'ni resmen tanıdıklarını duyurdu. Starmer, X'te paylaştığı yaklaşık 6,5 dakikalık videoda, "Ortadoğu'da dehşet büyürken iki devletli çözüm ve barış umudunu canlı tutmak için çalışıyoruz" dedi. Barış ve iki devletli çözümün "güvenli ve barış içinde bir İsrail'le yaşayabilir bir Filistin'e" işaret ettiğini kaydeden Starmer, "Şu an ikisi de yok. İsrailli ve Filistinli sade vatandaşlar şiddet ve acıdan uzak, barış içinde yaşamayı hak ediyor. diye konuştu. (Frank Augstein/AP) -
3/30
21 Eylül 2025 - Formula 1 Azerbaycan Grand Prix'sinde zaferin adı Max Verstappen. Red Bull'un Hollandalı yıldızı pole pozisyonunda başladığı yarışı kazanırken, Mercedes'in Britanyalı pilotu George Russell ikinci, Williams'tan Carlos Sainz ise üçüncü oldu. Pilotlar şampiyonası lideri Oscar Piastri ilk turda yaptığı kaza sonucu yarış dışı kalırken, en yakın rakibi ve McLaren'dan takım arkadaşı Lando Norris ise ancak 8. sırayı alabildi. McLaren'ın takımlar şampiyonu olmasına kesin gözüyle bakılan sezonda bu sonuçlarla şampiyonluk yarışı iyice kızıştı ve yarış severler son 4 yılın şampiyonu Max Verstappen'den bir geri dönüş bekliyor. Sezonun bitmesine 7 yarış kala son durum şöyle: 1. Oscar Piastri (McLaren) – 324 puan 2. Lando Norris (McLaren) – 299 puan 3. Max Verstappen (Red Bull) – 255 puan (Lisi Niesner/Reuters) -
4/30
20 Eylül 2025 - Hollanda'nın Lahey kentinde düzenlenen göçmen karşıtı "Hollanda İçin Ayağa Kalk" protestosunda bir polis arabası ateşe verildi. Ülkedeki genel seçimlere yaklaşık bir ay kala düzenlenen protesto, internette "Els Rechts" diye bilinen sağcı bir aktivistin çağrısıyla düzenlendi. Hükümetten daha sert göç politikaları talep eden aktivist daha sonra sosyal medyada yaptığı açıklamada, gösterinin barışçıl geçeceğini düşünerek bu çağrıyı yaptığını söyledi. Yetkililer, kalabalığı dağıtmak için polisin biber gazı ve tazyikli su kullandığını açıkladı. (Josh Walet/ANP/AFP) -
5/30
19 Eylül 2025 - Barbie Reynolds, Doha'daki havalimanına indikten sonra kızı Sarah Entwistle'a sarılıyor. Britanyalı çift Barbie ve Peter Reynolds, Afganistan'da yaklaşık 8 aydır gözaltında tutulduktan sonra Katar'ın arabuluculuğuyla bugün serbest bırakıldı. 76 yaşındaki Barbie ve 80 yaşındaki eşi, yaklaşık 20 yıldır Afganistan'da yaşıyordu. Taliban, 1 Şubat'ta gözaltına alınan ikilinin Afganistan yasalarını ihlal ettiğini ve adli işlemlerin ardından serbest bırakıldığını söylese de gözaltı nedenlerini hiçbir zaman açıklamadı. (Karim Jaafar/AFP) -
6/30
18 Eylül 2025 - Fransa'nın güneydoğusundaki Marsilya'da, sendikaların Fransa'nın ulusal bütçesi nedeniyle düzenlediği ülke çapındaki grev ve protestolar sırasında bir protestocu meşale yakıyor. Fransa, ülke çapında bir protesto gününe hazırlanıyor. Yetkililere yakın bir kaynak, yaklaşık 800 bin kişinin sokaklara çıkmasının beklendiğini söylüyor. Nadir görülen bir birlik gösterisiyle sendikalar, Fransız halkını, yetkililerin Fransa'nın artan borcunu azaltmak için tasarladığı "korkunç gösteri" niteliğindeki bütçe taslağını protesto etmek için greve çağırdı. (Miguel Medina/AFP) -
7/30
17 Eylül 2025 - ABD Başkanı Donald Trump'ın Britanya'ya yaptığı resmi ziyaret sırasında İngiliz "Lead by Donkeys" (Eşekler Tarafından Yönetilen) grubundan aktivistlerin düzenlediği eylemde, kötü şöhretli cinsel suçlu Jeffrey Epstein'le Trump'ın bulunduğu bir fotoğraf Windsor Kalesi'nin bir kulesine yansıtıldı. İngiliz "Lead by Donkeys" grubundan aktivistler, genellikle esprili kampanyalarla politikacıları hesap vermeye çağırıyor. (Lena Voelk/AFP) -
8/30
16 Eylül 2025 - Bratislava'da Başbakan Fico'ya karşı düzenlenen mitingde, hükümetin önerdiği maliyet azaltma önlemlerine karşı protesto gösterisi yapan katılımcılardan biri, üzerinde "Fico Hapse" yazan bir Guy Fawkes maskesi takıyor. 2023'te iktidara dönüşünden bu yana Fico, hakları kısıtlaması ve Rusya Devlet Başkanı Putin'le yakın ilişkiler kurma çabası nedeniyle bir dizi protestoyla karşı karşıya kalıyor. Binlerce Slovak, Bratislava'daki hükümetin ana binası önünde toplanarak "Yeter artık Fico! Fico hapse!" ve "Yeter artık. Bıktık!" sloganları attı. Organizatörler, muhalefetin çağrısıyla düzenlenen protestoya 18 bin kişinin katıldığını tahmin ediyor (Joe Klamar/AFP) -
9/30
15 Eylül 2025 - Gazze Şeridi'ndeki Rimal mahallesinde Filistinliler, İsrail bombardımanında yıkılan Meçhul Asker Kulesi'nin enkazını karıştırıyor. İsrail güçleri Gazze Şeridi’ndeki yüksek katlı konutlara ve sığınaklara yönelik saldırılarını yoğunlaştırarak, yerinden edilme krizini daha da şiddetlendirirken şehir sakinlerini Gazze Şeridi’nin güneyine kaçmaya zorluyor. Bu, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun İsrail'e gelişiyle eş zamanlı gerçekleşti. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Rubio’nun ziyaretini ‘İsrail-ABD ittifakının gücünün teyidi" diye niteledi (Omar Al-Qattaa AFP) -
10/30
14 Eylül 2025 - Nepal'in geçici hükümetinin yeni seçilen başbakanı Sushila Karki (ortada) yetkililerle birlikte, Katmandu'da düzenlenen son protestolarda hayatını kaybedenleri anmak için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuyor. Nepal'in yeni lideri, "Z Kuşağı" gençlik gösterilerinin selefini devirmesinin ardından geçici başbakan olarak göreve başlarken, protestocuların "yolsuzluğa son verme" taleplerini yerine getireceğine söz verdi. Nepal'de gençlik hareketi Discord üzerinden kurdukları dijital kongre aracılığıyla geçici başbakan seçimini organize etmişti. (Prabin Ranabhat / AFP) -
11/30
13 Eylül 2025 - Tokyo'da düzenlenen Dünya Atletizm Şampiyonası'nda ABD'li Alexis Holmes, 4x400m Karışık Bayrak yarışının finalinde bitiş çizgisini geçerek şampiyon oldu. Japonya'nın başkentinde düzenlenen 20. Dünya Atletizm Şampiyonası bugün başladı. Dünyanın en iyi atletlerinin bir araya geldiği şampiyonada yaklaşık 200 ülkeden en az 2 bin sporcu yarışıyor. Japonya Ulusal Stadı'nda gerçekleşen organizasyona Türkiye de 20 sporcuyla katılıyor. Şampiyona 21 Eylül'de sona erecek. (Jewel Samad/AFP) -
12/30
12 Eylül 2025 - ABD'nin Illinois eyaletindeki Broadview'de bir ABD Göçmenlik ve Gümrük Muhafaza (ICE) tesisinin önünde düzenlenen protestoda göstericiler, görevlilerle karşı karşıya geldi. ABD Başkanı Donald Trump, Illinois'un Şikago kentinde federal kolluk kuvvetlerinin varlığının artırılacağını birkaç hafta önce söylemişti. Yönetim pazartesi günü Illinois'da, yasal statüsü olmayan göçmenler arasındaki suçluları hedef alan bir sınır dışı etme operasyonu başlattığını duyurmuştu. Operason nedeniyle kentteki aktivisitler günlerdir gösteriler düzenlerken, protestoların gelecek günlerde de devam etmesi bekleniyor. (Octavio Jones/Reuters) -
13/30
11 Eylül 2025 - Etiyopyalı Ortodoks bir rahip, Addis Ababa'daki Entoto St. Raguel Kilisesi'nde düzenlenen yeni yıl kutlamaları sırasında, dini şarkılar ve dualar söyleyen fedailer eşliğinde buhurdanlık sallıyor. Etiyopya, Amharca'da Enkutatash diye bilinen Yeni Yıl'ı 11 Eylül'de, yağmur mevsiminin sona ermesini ve Gregoryen takviminden yaklaşık 7 ila 8 yıl geriden gelen 2018 Etiyopya takvim yılının başlamasını kutluyor. Güneş esaslı olan Etiyopya takvimi, dini bir takvim olmasının yanı sıra Etiyopya Devleti tarafından tüm resmi işlerde kullanılıyor. Farklı bir saat sistemi de kullanan Etiyopya’da gün saat 00.00’da değil, 06.00’da başlıyor. Bir gün 12 saatlik iki farklı bölümden oluşurken ilk saat dilimi saat 06.00’da, ikinci dilim ise saat 18.00’de başlıyor.(Luis Tato/AFP) -
14/30
10 Eylül 2025 - François Bayrou hükümetinin düşmesinin ardından Fransa'yı felce uğratmaya çalışan 'Her Şeyi Durdur' protestoları sırasında Fransız polisi yaklaşık 200 kişiyi gözaltına aldı. Binlerce göstericinin ateş yakması, barikatlar kurması ve Avrupa'nın en işlek şehir içi otoyolu olan Paris çevre yolunu kapatmaya çalışması üzerine yetkililer 80 bin polis ve jandarmayı görevlendirdi. Öğle saatlerinden itibaren birçok kentte kitlesel yürüyüşler yapılmaya başlandı. Marsilya'daki yürüyüşte "Macron istifa" sloganları dikkat çekti. (Philippe Magoni/AP) -
15/30
9 Eylül 2025 - Nepal'de sosyal medyaya erişim yasağına karşı gösteriler, 19 kişinin yaşamını yitirmesi ve 400'ün üstünde kişinin yaralanmasının ardından sürüyor. Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamada, şiddetli protestolar ve hükümete gelen tepkilerin ardından Başbakan Oli'nin istifa ettiği duyuruldu. Öte yandan göstericiler, iktidardaki Nepal Kongre Partisinin Sanepa bölgesindeki merkez ofisini ateşe verdi. Sabahın erken saatlerinde Başbakan Oli'nin konutuna girmeye çalışan göstericiler, polis müdahalesiyle karşılaştı. Öfkeli kalabalık, ardından Oli'nin iki konutunu da ateşe verdi. Federal parlamento binası ve yüksek mahkeme binası da ateşe verildi. (Prabin Ranabhat/AFP) -
16/30
8 Eylül 2025 - Nepal'in başkenti Katmandu'da protestocular, parlamento binasının önünde slogan atıyor. Yetkililer ve yerel medyaya göre, Nepal'de hükümetin sosyal medya yasağı ve yolsuzluk iddialarına karşı düzenlenen şiddetli protestolar sırasında en az 19 kişi öldü, onlarca kişi yaralandı. Polis, genç protestoculara gerçek mermiler ateşledi ve göz yaşartıcı gaz ve plastik mermi kullandı. Yerel bir yetkili, bazı protestocuların Katmandu'daki parlamento kompleksine bir barikatı aşarak zorla girdiğini söyledi. Aralarında okul ve üniversite üniformalı öğrencilerin de bulunduğu binlerce genç, "Sosyal medyayı değil, yolsuzluğu kapatın", "Sosyal medyanın yasağını kaldırın" ve "Gençler yolsuzluğa karşı" yazılı dövizlerle protestoya katılarak yürüdü. (Niranjan Shrestha/AP) -
17/30
7 Eylül 2025 - İspanyol tenisçi Carlos Alcaraz, ABD Açık'ta finalde İtalyan Jannik Sinner'ı mağlup ederek kariyerindeki 6. Grand Slam kupasını kazandı. Bu yıl Avustrayla Açık'ı kazanan, Roland Garros'da final kaybeden, Wimbledon'da ilk şampiyonluğunu yaşayan dünya 1 numarası 24 yaşındaki İtalyan raket Sinner, ABD Açık'ta geçen yılın şampiyonuydu. Bu yıl finalde Sinner'i 2-0 geriden gelip yenerek Roland Garros zaferi yaşayan 22 yaşındaki dünya 2 numarası Alcaraz, Wimbledon finalinde ise ezeli rakibine 3-1 yenilmişti. İki tenisçi bu yıl Fransa Açık ve Wimbledon'ın ardından üçüncü kez finalde kozlarını paylaştı. Alcaraz, 2015'ten bu yana turnuvada set vermeden finale çıkan ilk sporcu oldu. İspanyol raket, 22 yaş 111 günle Rafael Nadal ve Bjorn Borg'ün ardından 7 grand slam finaline ulaşan en genç sporcu unvanını elde etti. Alcaraz bu zaferle dünya 1 numarası oldu (Kena Betancur/AFP) -
18/30
6 Eylül 2025 - Ünlü moda tasarımcısı Giorgio Armani'nin tabutu, İtalya'nın Milano kentindeki Armani Tiyatrosu'nda üzerinde çiçeklerle duruyor. 4 Eylül Perşembe günü 91 yaşında hayatını kaybeden Armani'ye saygılarını sunmak isteyen yüzlerce kişi, Armani Tiyatrosu'nda bugün sessiz bir kuyruk oluşturdu. Bugünün en ünlü tasarımcılarından Armani, 1975'te Milano'da moda evini açarak kısa sürede sektörün zirvesine yükseldi ve Hollywood ünlülerinin kıyafetlerini tasarladı. Tabutu yarın da halkın ziyaretine açık olacak tasarımcı, pazartesi günü özel bir cenaze töreninin ardından defnedilecek. (Gonzalo Fuentes/Reuters) -
19/30
5 Eylül 2025 - Afganistan'daki şiddetli depremin ardından Kunar vilayetine bağlı Nurgal ilçesinde halk, derme çatma çadırlara sığınıyor. Dün Afganistan'ın güneydoğusunu vuran 6,2 büyüklüğündeki depremle birlikte aynı bölge, pazar gününden bu yana üçüncü depreme sahne oldu. Şiddetli sarsıntılar nedeniyle en az 2 bin 200 kişinin hayatını kaybettiği ve 3 bin 640 kişinin de yaralandığı bildiriliyor. Depremin vurduğu Kunar vilayetinde yaşayanlar "her şeyin yerle bir olduğunu" söylüyor. Yetkililer, en az 6 bin 700 evin yıkıldığını aktarırken, Birleşmiş Milletler, enkaz altında kalan insanlarla birlikte ölü sayısının artabileceği uyarısında bulunuyor. (Sayed Hassib/Reuters) -
20/30
4 Eylül 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Nuseyrat Mülteci Kampı'nda yemek bekliyor. Gazze'deki Sağlık Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, açlıktan hayatını kaybedenlere ilişkin son bilgiler paylaşıldı. Gazze Şeridi'nde 7 Ekim 2023'ten bu yana açlıktan hayatını kaybedenlerin sayısı 131'i çocuk olmak üzere 370'e yükselirken, İsrail ordusunun, sabah saatlerinden bu yana düzenlediği saldırılarda 20 Filistinli yaşamını yitirdi. Birleşmiş Milletlerin desteklediği Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması'nın 22 Ağustos'taki açıklamasıyla Gazze'de kıtlık ilan etmesinden bu yana ise 16'sı çocuk 92 kişinin açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle yaşamını yitirdiği ifade edildi. (Eyad Baba/AFP) -
21/30
3 Eylül 2025 - Rus devlet ajansı Sputnik'in yayımladığı bu fotoğrafta, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Pekin'in Tiananmen Meydanı'nda Japonya'ya karşı zaferin ve II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin 80. yıldönümünü anan askeri geçit töreni öncesinde toplu fotoğraf çekiminin ardından Çin Devlet Başkanı Xi Jinping'le konuşuyor. Çin, ülke tarihindeki en büyük askeri geçit törenini düzenledi. Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un da katıldığı törende "Dünyanın barış ya da savaş arasında bir seçimle karşı karşıya olduğu" uyarısında bulunuldu. Büyük pankartlar taşıyan helikopterler ve savaş uçakları, 70 dakikalık bir gösteri sundu ve gösterinin sonunda 80 bin "barış" kuşu serbest bırakıldı. (Alexander Kazakov/AFP) -
22/30
2 Eylül 2025 - 82'inci Uluslararası Venedik Film Festivali'nde A House Of Dynamite'ın kırmızı halı törenine Britanyalı aktör Idris Elba da katıldı. 27 Ağustos'ta başlayan ve dünyanın en prestijli sinema etkinliklerinden olan festival, 6 Eylül'de son bulacak. George Clooney, Julia Roberts, Cate Blanchett, Emma Stone, Idris Elba, Ayo Edbiri ve Jacob Elordi gibi yıldız isimlerin rol aldığı yapımların yarışacağı festivalde, Kathryn Bigelow, Guillermo del Toro, Jim Jarmusch, Noah Baumbach, Park Chan-wook ve Yorgos Lanthimos gibi usta yönetmenler de uzun bir aradan sonra yeni filmleriyle sinema dünyasına dönüş yapıyor. (Stefano Rellandini/AFP) -
23/30
1 Eylül 2025 - Endonezya'nın başkenti Jakarta'da Askerler, Ulusal Anıt kompleksinde isyan karşıtı eğitime katılırken, parlamenterlere ekstra ücret ve konut ödenekleri gibi konularla ilgili yaygın hükümet karşıtı protestolar nedeniyle güvenlik sıkılaştırıldı. Cuma günü Jakarta'da başlayan gösteriler diğer şehirlere de yayıldı. Gösterilerin ilk nedeni perşembe günü parlamento yakınlarında bir polis aracının çarptığı motosikletin sürücüsünün ölmesiydi. Parlamenterlerin maaşlarına zam yapılmasına karşı çıkan ve eğitim harcamalarının arttırılmasını talep eden göstericilerle polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. (Willy Kurniawan/Reuters) -
24/30
31 Ağustos 2025 - Almanya'nın Bavyera Eyaleti'nin Mittenwald kentinde düzenlenen 70. Bavyera "Parmak Güreşi" (Fingerhakeln) şampiyonası ilginç anlara sahne oldu. (Michaela Stache / AFP) -
25/30
30 Ağustos 2025 - Pakistan'ın Lahor kentindeki Ravi Nehri'nin taşması sonucu binalar kısmen sular altında kaldı. Asya ülkesi muson mevsiminin getirdiği yıkımla mücadele ederken Pencap eyaletindeki üç büyük nehir ülke tarihinde ilk kez aynı anda taştı. Pencap Afet Yönetim İdaresi'nin bugün yaptığı açıklamaya göre 26 Haziran'dan bu yana 195'i sadece Pencap eyaletinde olmak üzere 835 kişi hayatını kaybetti. Eyalette sel nedeniyle mahsur kalan 481 bin kişinin tahliye edildiği de bildirildi. (Aamir Qureshi/ AFP) -
26/30
29 Ağustos 2025 - McLaren'in Avustralyalı sürücüsü Oscar Piastri, Hollanda'nın batısındaki Zandvoort Pisti'nde Formula 1 Hollanda Grand Prix'si öncesinde düzenlenen ilk antrenman seansında yarışıyor. F1'in yaz molasının bitmesinin ardından pilotlar bugün antrenman yarışı için pistteki yerlerini aldı. Lando Norris ilk seansı birinci bitiren isim olurken onu Piastri takip etti. Son yılların gözde ismi Max Verstappen ise 6. sırada yer aldı. Sonraki günlerde devam edecek antrenman ve sıralama turlarının ardından Hollanda Grand Prix'si yarışı 31 Ağustos'ta düzenlenecek. (John Thys/ AFP) -
27/30
28 Ağustos 2025 - Endonezya'nın başkenti Cakarta'daki parlamento binası yakınlarında, çalışma koşullarının iyileştirilmesi için düzenlenen sendika protestosu sırasında bir gösterici biber gazının içinden koşuyor. Endonezya Sendikalar Konfederasyonu ve İşçi Partisi'nin düzenlediği eylemde bugün binlerce işçi düşük ücretler, dış kaynak kullanımı ve milletvekillerinin artan yan haklarını protesto etmek için başkentteki Temsilciler Meclisi'nin önünde toplandı. Önceki günlerde başlayan protestolarda, milletvekillerinin maaşlarına ek olarak aldığı ve asgari ücretin 10 katını bulan ödeneklere de tepki gösterildi. İşçiler aynı zamanda yolsuzluğa karşı daha sıkı yasal düzenlemeler getirilmesini de talep etti (Yasuyoshi Chiba/AFP) -
28/30
27 Ağustos 2025 - ABD Ulusal Muhafızlar'ın silahlı üyeleri, başkent Washington DC'deki Lincoln Anıtı yakınlarındaki National Mall'da devriye geziyor. ABD Başkanı Donald Trump 25 Ağustos'ta Washington'daki güvenlik kontrolünü sıkılaştıran yeni tedbirler açıklarken, Savunma Bakanı Pete Hegseth'e Washington Ulusal Muhafızları bünyesinde kamu düzeni için özel bir birim kurması ve nakitsiz kefalete son vermesi emrini verdi. Demokratlar Trump'ı, en son ABD başkentine asker konuşlandırarak, başkanlık yetkilerini anayasal sınırların çok ötesine taşımakla suçluyor. Maryland Valisi Wes Moore, Ulusal Muhafızlar'ın başkente konuşlandırılmasına tepki göstererek bunun sürdürülebilir ve ölçeklenebilir olmadığını savundu. ABD Başkanı ise daha önce "Gerekirse orduyu da buraya getireceğim" demişti (Saul Loeb/AFP) -
29/30
26 Ağustos 2025 - İspanya'nın kuzeybatısındaki Garano'da yaşanan orman yangını. Dış yardımların azaldığı ve hava sıcaklıklarının soğumasının beklendiği İspanya'da yetkililer, bir düzineden fazla ciddi orman yangınının devam ettiğini söyledi. Hükümet, sel ve orman yangınlarından etkilenen yerleri afet bölgesi ilan etme kararı aldı. İçişleri Bakanı Fernando Grande Marlaska orman yangınlarının ülke tarihindeki en büyük yangınlar olduğunun altını çizerek, acil durumun halen sona ermediğini belirtti. İspanya'da afet bölgeleriyle ilgili yürürlükte olan kanun gereğince kişilere birincil konutlarında ve temel ihtiyaç maddelerinde meydana gelen hasar için mali yardım sağlanıyor, yerel yönetimlere eylemlerinden kaynaklanan giderler için tazminat veriliyor, ayrıca kişisel yardım veya mal sağlayan kişi ve kuruluşlara da destek sunuluyor. İspanya'da sadece ağustosta 370 bin hektardan fazla ormanlık ve kırsal alan kül oldu. (Cesar Manso/AFP) -
30/30
25 Ağustos 2025 - Hindistan'da bir balıkçı, Chennai'deki Kasimedu balıkçı limanında sabahın erken saatlerinde taze avının ardından balıklarını kurumaya bırakıyor. ABD Başkanı Donald Trump, Rusya'dan petrol satın alan Yeni Delhi'yi cezalandırmak için Hindistan'a uygulanan ithalat vergilerini yüzde 25'ten yüzde 50'ye çıkarmakla tehdit etti ve bu alımların Moskova'nın Ukrayna istilasını finanse etmesine yardımcı olduğunu söyledi. Vergilerin artması mücevherden tekstile ve deniz ürünlerine kadar düşük marjlı, emek yoğun endüstrileri altüst etme tehdidinde bulunurken Hintli ihracatçılar, olumsuz etkilerini hafifletmek için seçenekler arıyor. (R. Satish Babu/AFP)
Genel Sekreter Antonio Guterres zirve öncesi düzenlediği basın toplantısında, "Genel Kurul, diyalog ve arabuluculuk için her türlü imkânı sunarak, BM genel merkezine yaklaşık 150 devlet ve hükümet başkanı getirecek… Bazıları buna Dünya Diplomasi Kupası diyor, ancak bu puan almakla ilgili olamaz, sorunları çözmekle ilgili olmalı" dedi.
Guterres'in şimdiki mesajı ise şöyleydi:
BM Genel Kurulu'ndaki dünya liderlerine mesajım: Karşımıza çıkan zorluk veya saat ne olursa olsun, üstesinden gelmeliyiz ve geleceğiz. Asla vazgeçmemeliyiz. Barış için. Haysiyet için. Adalet için. İnsanlık için. Çünkü bildiğimiz dünya, hep birlikte çalıştığımızda mümkün olur. Asla, asla vazgeçmeyeceğim.
Ben bu sözleri çelişkili buluyorum doğrusu.
Örnek vereyim:
İsrail Gazze'ye 8 Ekim 2023'te ağır hava harekatıyla yıkıma başladığında demiştim ki, "BM Genel Sekreteri vakit geçirmeksizin Gazze merkeze gitmeli ve BM bayrağını orada dalgalandırmalı."
Bunu yapamadı, ama bugün "vazgeçmeyeceğiz" derken sanki biraz da Trump'ı haklı çıkartıyor, yani boş sözler sarf ediyor. Bunun yerine barış için elini taşın altına koymak zorunda değil mi?
Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve heyeti ABD vizesi alamadı ve Genel Kurul'a video konferans yöntemiyle hitap eti.
Filistin Devleti'nin tanınması yönünde bazı ülke liderleri kendi kararlarını açıkladı.
Böylelikle, ABD ve İsrail gibi birkaç farklı ülke dışında, dünya bu devleti tanıdı.
Peki Filistin-İsrail konusunun kalıcı çözümü için neye ihtiyaç var?
İsrail ve ABD'nin iradelerine.
Mahmud Abbas BM'de video bağlantısıyla şöyle dedi:
Hamas'ın (Gazze) yönetiminde hiçbir rolü olmayacak. Hamas ve diğer gruplar silahlarını Filistin Yönetimi'ne teslim etmeli.
Guterres'in Filistin için düşüncesi şöyle:
Filistinliler için devlet kurmak bir ödül değil, bir haktır. Devlet olmayı reddetmek her yerdeki aşırılıkçılar için bir armağan olacaktır. İki devletli çözüm, İsrailliler ile Filistinliler arasında adil ve kalıcı bir barışa ve Ortadoğu'da daha geniş bir barış ve güvenliğe giden tek güvenilir yoldur.
Genel Kurul'da Trump, "Gazze'de ateşkes çağrısında bulundum, ancak Hamas barış tekliflerini reddediyor. Şimdi Filistin devletini tanımak 7 Ekim gibi vahşetleri ödüllendiriyor. Barış isteyenler birleşmeli: Rehineleri hemen serbest bırakın" dedi.
Trump, Filistin'i tanıyan ülkeleri bu şekilde eleştirdi.
Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun sözleri ABD görüşünü işaret ediyor:
Filistin devleti diye bir şey yok ve böyle bir devletin kurulabileceği tek zaman İsrail ile müzakereler olacak. Şu anda bu imkânsız çünkü Hamas ile bir savaşları var... Dünyada bunu gerçekten sağlayabilecek veya bir araya getirebilecek tek lider Başkan Trump.
Bir başka konuşmasında Rubio, Erdoğan'ın, Gazze ve Ukrayna konusunda istediğini söyleyebileceğini, ancak bir şey yapılmasını istediğinde Beyaz Saray'a geleceğini ve Trump'tan yardım isteyeceğini söyledi.
Bunlar ağır sözlerdi.
Başkan Trump ayrıca, Gazze'deki durumla ilgili Suudi Arabistan, BAE, Katar, Mısır, Ürdün, Türkiye, Endonezya ve Pakistan ile bir görüşme gerçekleştirdi.
Sanırım burada Trump, katılımcıların sözlerini dinledi ve sonra, "Hamas'ın fonksiyonlarını yok edin, rehineler serbest kalsın ve Gazze halkına yardımlar başlasın…" türünden mesajlarını verdi.
Gazze toplantısı sonrasında Cumhurbaşkanı Erdoğan şu duyuruyu yaptı:
Gazze zirvesinin sonuç bildirgesi yakında açıklanacak. Toplantı verimli geçti ve oldukça memnunuz. Umarım hayırlı olur.
Eski HTŞ lideri ve yeni Suriye Devlet Başkanı Ahmed eş-Şara ABD vizesi aldı ki heyetiyle Genel Kurul'da ve New York sokaklarında bulunabildi.
Hatta eski CIA Başkanı ve emekli ABD Generali David Petraeus ile ilgi çeken bir program yaptılar.
Şu an Suriye için en öne çıkan konular, bir ABD projesi olan SDG'nin merkezi yönetime entegrasyonu ve İsrail'in Suriye'deki yayılmacı girişimleri.
Bu durumda Suriye'de çözüm için neye ihtiyaç var?
İsrail ve ABD'nin iradelerine.
Ukrayna ile Rusya savaşı sürüyor.
Barış için Trump bir hamle yaptı, ancak sonuç alınamadı.
Bugünlerde Trump, Putin tarafından aldatıldığını düşünüyor.
Avrupa gittikçe geriliyor.
Yani bu cephede işler pek de parlak değil.
Üstelik geçen ay Şangay İşbirliği Teşkilatı zirvesinde Rusya ve Çin ele ele, kol kola idi.
Vladimir Putin ve Şi Cinping uluslararası sistemin değişmesini istiyor.
ABD dolarının artık bu şekilde kullanılmamasını, bunun yerine ülkelerin kendi para birimleriyle ticaret yapmalarını öneriyor.
"Tek kutuplu dünya" yerine, "çok kutuplu dünya" düzenine geçilmesi için çaba sarf ediyorlar.
Bu bakış çerçevesinde dünyada önemli bir kriz var ve Doğu ile Batı tekrar gerilmiş halde.
Doğu, yani Rusya ve Çin, uluslararası sistemi değiştirmek amaçlı girişimlerini sürdürüyor.
Batı dünyası ise mevcudu sürdürmek istiyor.
BM Genel Sekreteri Guterres ise "çözüm" arıyor.
Burada büyük fikir ayrılıklarının olduğuna işaret ettim.
Sadece Filistin konusuna bile bakılsa, BM'ye ev sahipliği yapan ABD'nin bütün diğer ülkelerden farklı bir bakış açısı var ki o da İsrail'in tezlerine yakın.
Trump dünyaya ve olaylara üstten bakan bir lider olarak dikkatleri üzerine çekiyor.
BM'nin kurumsal yapısı ise tartışılmaya devam ediyor.
ABD'nin mevcut organizasyonu değiştirmekle ilgili bir talebi yok, "sorunları giderin" derken, aynı zamanda dünyaya "ABD'ye tabisiniz" mesajını veriyor.
Trump "patron" rolünde…
Bu da bir gerilim ve BM'nin eleştirisi konusu.
Demek ki mevcut uluslararası sistem içten içe büyüyen sorunlarla dolup taşıyor.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
