Danimarka ve ABD arasında 2023'te imzalanan 10 yıllık savunma anlaşması, Donald Trump'ın yönetime gelmesiyle endişe yaratmaya başladı.
Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Aralık 2023'te imzaladığı belge için "Bu anlaşma, Amerikan askerlerinin ve askeri teçhizatının kalıcı olarak Danimarka topraklarında konuşlanmasını sağlayacak" demişti.
Ancak Danimarka'nın üslerine "sınırsız" erişim hakkının ABD'ye verilmesi artık ülkede tartışma konusu oldu.
Danimarka, 11 Haziran'da anlaşmayı parlamentoda oylayacak. Yürürlüğe konması beklenen tasarının geçmesiyle birlikte Danimarka'da suç işleyen ABD askerleri, Amerikan hukuk sistemi içinde yargılanacak.
Karup, Skrydstrup ve Aalborg'daki hava üsleri ABD askerlerine açılacak. Bu üslere konuşlanan askerler, civardaki Danimarkalı siviller üzerinde güç kullanabilecek.
ABD asker konuşlandırma, askeri ekipman depolama ve tatbikat gibi eylemleri Danimarka'da yapabilecek.
Ülkenin parlamentosundaki savunma komitesine danışmanlık sağlayan Danimarka İnsan Hakları Enstitüsü'nden Peter Vedel Kessing, "Eğer tasarı geçerse Amerikan askerleri, üslerin güvenlik ve kontrolünü sürdürme gerekçesiyle dışarıdaki gösterilere müdahale etme hakkına sahip olacak. Silahlı Amerikan askerleri göstericilere karşı aşırı güç kullanırsa Danimarka onları kovuşturamayacak" dedi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Anlaşma 10 yıl boyunca sürdürülmesi şartıyla birlikte gelse de Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Løkke Rasmussen, ABD'nin Grönland'ı almaya çalışması halinde çekileceklerini geçen hafta açıkladı.
Danimarka Savunma Bakanlığı sözcüsü de Guardian'a yaptığı açıklamada ABD'nin kendi topraklarındaki yetkilerinin sınırsız olmayacağını ve kendi egemenliklerini ihlal edemeyeceğini savundu.
Danimarka'nın Irak ve Afganistan'daki savaşlarına destek verdiği ABD'nin Norveç, Finlandiya ve İsveç'le de benzer anlaşmalar imzalaması, Kopenhag yönetimini rahatlatıyordu.
ABD'deki Joe Biden yönetiminin değişmesiyle birlikte Donald Trump'ın Danimarka'ya bağlı Grönland'ı ele geçirmeye yönelik açıklamalarını artırması, korkuya neden oldu.
Yeni ABD Başkanı, Grönland'ı satın alamamaları durumunda "askeri seçeneklere" başvurabileceklerini bildiriyor.
ABD'nin Grönland'daki istihbarat faaliyetlerini artırdığı haberleri üzerine Danimarka Başbakanı Frederiksen, Washington'ın "müttefik bir ülkeye karşı casusluk yapamayacağını" önceki haftalarda belirtmişti.
Danimarka Dışişleri Bakanı Rasmussen de ABD'nin Kopenhag Büyükelçiliği Maslahatgüzarı’na uyarı verileceğini duyurmuştu.
Independent Türkçe, Guardian, AA
