Trump’ın yeni Grönland planları ortaya çıktı

ABD, adayı kendi etki alanına çekmek istiyor

Pituffik Uzay Üssü, ABD ordusunun en kuzeydeki askeri üssü konumunda (AFP)

ABD, Grönland'ı kendi etki alanına çekmek için Pasifik’teki ada ülkeleriyle ilişkilerinde kullandığı bir özel statüyü uygulamayı planlıyor.

Adlarının paylaşılmaması şartıyla Reuters’a konuşan ABD’li yetkililer, Donald Trump yönetiminin Grönland’la Serbest Birlik Anlaşması (Compact of Free Association -COFA) yapmayı planladığını söylüyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Mikronezya, Marshall Adaları ve Palau gibi küçük ada ülkelerini kapsayan COFA anlaşmalarının detayları müzakerelere göre değişebiliyor. Washington anlaşma kapsamında genellikle posta dağıtımından acil durum yönetimine ve askeri korumaya kadar pek çok temel hizmeti sağlama taahhüdünde bulunuyor. Bunun karşılığında ABD ordusunun COFA ülkelerinde serbestçe faaliyet göstermesi ve karşılıklı ticarette gümrük kolaylıklarının sağlanması isteniyor.

Reuters, Grönland’la yapılabilecek bir COFA anlaşmasının detaylarının henüz netleştirilmediğini aktarıyor.

Diğer yandan COFA şimdiye dek sadece bağımsız ülkelerle imzalandı. Bunun Grönland’la da yapılabilmesi için bölgenin Danimarka’dan bağımsızlığını ilan etmesi gerekiyor.

Haberde, Beyaz Saray’ın yanı sıra Danimarka Büyükelçiliği ya da Grönland'ın Washington'daki temsilciliğinin yorumlara yanıt vermediği aktarılıyor.

Washington'ın Palau, Marshall Adaları ve Mikronezya’yla mevcut COFA anlaşmaları, Çin'in Asya Pasifik'te artan etkisine karşı koymak için ABD açısından önem taşıyor.

Kimliğinin paylaşılmamasını isteyen Avrupalı bir kaynak, Danimarkalı yetkililere COFA’yla ilgili herhangi bir teklif yapılmadığını söylüyor. Grönlandlı yetkililerin de bölgenin gelecekteki statüsüne dair Washington’la görüşmediğini belirtiyor.
 


Diğer yandan Trump yönetimi, Grönland’la ilgili başka bir adım daha atmayı planlıyor. CNN’in aktardığına göre ülkenin Grönland’daki güvenlik çıkarlarının sorumluluğu, ABD Avrupa Komutanlığı'ndan (EUCOM) alınıp ABD Kuzey Komutanlığı’na (NORTHCOM) devredilecek. 

EUCOM ve NORTHCOM, ABD Savunma Bakanlığı’na bağlı faaliyet gösteren 11 Müşterek Muharip Komutanlığı (UCC) arasında yer alıyor.

Grönland’ın bağlı olduğu Danimarka, EUCOM’un alanında. CNN’in analizinde, Grönland’ın NORTHCOM’un alanına taşınmasıyla “sembolik bir ayrılma” yapılabileceğine dikkat çekiliyor. Kimliğinin gizli tutulmasını isteyen bir kaynak, Danimarkalı yetkililerin “Grönland'ın Danimarka'nın bir parçası olmadığı yönünde mesaj verebileceği” nedeniyle böyle bir hamleden endişelendiğini söylüyor.

Analizde, ABD’nin Grönland’ın NORTHCOM’un alanına dahil ederek, Çin ve Rusya’nın bu rota üzerinden yapabileceği saldırılara karşı hazırlılığını artırmayı hedeflediği belirtiliyor. Grönland'da ABD Uzay Kuvvetleri'ne ait Pituffik Uzay Üssü bulunuyor. 

Trump, göreve geldiği ilk günlerden itibaren Grönland’ı ABD toprağına katmak istediğini söyleyerek tartışma yarattı. ABD Başkanı, Grönland’ı satın alamamaları durumunda “askeri seçeneklere” başvurabileceklerini de bildirmişti.

Wall Street Journal’ın bu hafta yayımladığı haberde, ABD’nin Grönland’daki istihbarat faaliyetlerini artırdığı savunulmuştu. Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, ABD’nin “müttefik bir ülkeye karşı casusluk yapamayacağını” belirtmişti. Danimarka Dışişleri Bakanı Lars Lokke Rasmussen de ABD'nin Kopenhag Büyükelçiliği Maslahatgüzarı’na uyarı verileceğini duyurmuştu.


Independent Türkçe, CNN, Guardian, AA

DAHA FAZLA HABER OKU