Bilim insanları, düşünce gücüyle kontrol edilen tekerlekli sandalye tasarladı

"Günün sonunda herkes bunu öğrenebilir"

Vücutta boyundan aşağısında meydana gelen fonksiyon kaybına tetrapleji veya kuadripleji adı veriliyor (Teksas Üniversitesi, Austin)

ABD'li bilim insanları, boyundan aşağısı felçli hastaların düşünce gücüyle kullanabileceği tekerlekli sandalye tasarladı.

Teksas Üniversitesi, Austin'den bir araştırma ekibinin yürüttüğü deneyde, üç hasta elektrikle çalışan tekerlekli sandalyeleri dağınık bir odada yalnızca düşünerek sürmeyi başardı.

Kullanıcıların beyin aktivitelerini okuyan tekerlekli sandalye tasarımları daha önce de gündeme gelmişti. Ancak bunlar genellikle beyin ameliyatlarıyla hastaların beynine çip yerleştirilmesini gerektiriyordu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Yeni tasarımda ise hastaların başına 31 elektrottan oluşan boneler takıldı. Bu boneler katılımcıların beyin sinyallerini algılayarak bir beyin-bilgisayar arayüzüne iletti.

Elektrotlar, beynin "sensorimotor korteks" adı verilen, vücudun hareketlerini düzenlemekten sorumlu bölgesindeki sinyalleri algılayacak şekilde tasarlandı.

Katılımcılar bu sayede yalnızca uzuvlarını hareket ettirdiklerini hayal ederek elektrikli sandalyeleri kullanmayı başardı.

Katılımcılar, sağa doğru gitmek her iki kolunu da hareket ettirdiklerini düşündü. Sola hareket etmek içinse bacaklarını hareket ettirdiklerini hayal etti. Bunların dışında sandalye daima ileri doğru gidecek şekilde tasarlandı.

 


Araştırma ekibi, katılımcılara haftada üç seanstan oluşan eğitimler verdi. İki ila beş aylık bir süre boyunca devam eden bu eğitimler, hastaların daha net beyin sinyalleri üretmeyi öğrenmelerini amaçlıyordu.

Her seansta katılımcılardan tekerlekli sandalyeye ortalama 60 kez sola veya sağa hareket etmesi için komut vermeleri istendi.

Birinci hasta, ilk 10 seansta alıştırmaların yüzde 37'sinde doğru komutlar verdi. Son seanslarda doğruluk oranı yüzde 87'ye yükseldi.

İkinci hasta seanslar boyunca sandalyesini ortalama yüzde 68'lik doğruluk payıyla kullanırken, üçüncü hastanın direksiyon hassasiyeti de yüzde 67'den yüzde 91'e çıktı.

Deney başladığında ise katılımcılardan, yataklar ve tıbbi cihazlarla dolu geniş bir odada sandalyelerini 4 ana hedefe varacak şekilde sürmeleri talep edildi.

İlk katılımcı 29 denemede yüzde 80 başarı seviyesiyle rotayı yaklaşık 4 dakikada tamamladı. 

İkinci hasta, denemelerin yüzde 75'inde üçüncü hedefe yaklaşık 5 dakikada ulaştı. Ancak tüm rotayı tamamlamayı başaramadı. 

Üçüncü hasta ise 11 denemede ortalama yüzde 20 başarı oranıyla yaklaşık 7 dakikada rotayı tamamladı.

Araştırma ekibinden José Millán, "Bunu çok daha hızlı ve çok daha iyi öğrenecek kişiler de olacak" diye konuştu:

Aynı zamanda sandalyeyi kontrol edebilmek için daha fazla zamana ihtiyacı olan kişiler de göreceğiz. Tıpkı iki numaralı hasta gibi. Ancak günün sonunda herkes bunu öğrenebilir.

 

Independent Türkçe, New Scientist, IFL Science

Derleyen: Çağla Üren

DAHA FAZLA HABER OKU