Kolombiya tarihinde ilk defa solcu bir hükümet kuruldu ancak işin zor kısmı asıl şimdi başlıyor

Gustavo Petro’nun seçim zaferi şimdiden ülkenin oligarkları ve yerleşik elitleri arasında korkuya neden oldu

Seçim, Latin Amerika çapındaki “pembe dalga”nın bir parçasıydı (Reuters)

Eşi benzeri görülmemiş bir andı, ancak ilerideki zorluklar ve engeller daha da büyük olacak.Latin Amerika'nın kültürel, askeri ve siyasi açıdan en önemli ülkelerinden biri olan Kolombiya, tarihinde ilk kez sadece sol görüşlü bir cumhurbaşkanı değil, aynı zamanda ülkenin uzun süredir marjinalleştirilen Afrika- Kolombiyalı kesiminden bir cumhurbaşkanı yardımcısı seçti.

Eski bir solcu gerilla savaşçısı ve politikacı olan yeni cumhurbaşkanı Gustavo Petro ve bir zamanlar hizmetçi olarak çalışan tanınmış bir çevre aktivisti ve avukat olan yardımcısı Francia Marquez, oylamadan zaferle ayrıldı.

62 yaşındaki Petro, 19 Haziran zaferinden sonra yaptığı konuşmada, "Kolombiya'da bir demokrasi inşa etmeliyiz ve bunu bilinçlerin, ideolojilerin ve renklerin çoğulculuğunu sağlayarak inşa edeceğiz" dedi.

Bu seçim sol ya da merkez-sol hükümetlerin Meksika, Bolivya, Arjantin, Şili, Honduras ve Peru’da yönetimi ele aldığı Brezilya’da da iktidara hazırlandığı “pembe dalga”nın bir parçasıydı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ancak son zamanlarda Buenos Aires’teki hükümet karşıtı protestolar, Bolivya’daki ülke çapındaki grevler ve diğer yerlerdeki huzursuzluk, seçimlerde sol kanat liderleri seçmenin Latin Amerika’nın ekonomik dertlerini çözmeye hiçbir şekilde yeterli gelmediğini gösterdi. Aslında seçim kampanyasında insanların beklentilerini harlayıp ardından önemli politika değişiklikleri sunmamak, bölgede daha da istikrarsızlaştırıcı bir hararet yaratabilir.

Kolombiya'daki seçimler, yaklaşık 30 yıldır yapılan en yüksek katılımlı seçim oldu. Solcuların zaferi, ülkenin kıyı şeridi ve sınır bölgelerindeki yoksullaşan çevrelerinden ve Petro'nun belediye başkanı olarak görev yaptığı Bogota kentinden gelen oyların gücüyle gerçekleşti. Solculara en güçlü oy desteği, nüfusunun yüzde 80'inden fazlasını yoksul ve uzun süredir ihmal edilmiş bir Afrika-Kolombiya nüfusunun oluşturduğu, çoğu balta girmemiş orman arazisi olan Choco eyaleti gibi yerlerden geldi.

Zafer konuşmasında Petro, maddi varlığın, ekonomik çoğulculuğun ve sosyal adaletin yeniden dağıtılacağına söz verdi. “Kolombiya'da kapitalizmi geliştireceğiz; bunu sevdiğimiz için değil, modernite öncesi Kolombiya'nın, feodal Kolombiya'nın ve yeni kölelik biçimlerinin oluştuğu Kolombiya'nın ötesine geçmek zorunda olduğumuz için yapacağız” dedi.

Petro'nun önerileri arasında işletmelerden ve endüstrilerden vergi toplamak, doğal çevreyi kurtarmak ve ücretsiz yüksek öğrenim yer alıyor. Petro aynı zamanda insan hakları ihlalleriyle suçlanan güvenlik personelinin askeri mahkemeler tarafından yargılanması yerine, normal mahkemelerde yargılanması gerektiğini savunarak silahlı kuvvetlerin gücüyle yüzleşmeye de söz verdi.
 

 

Petro sadece küçük bir çoğunlukla kazanmış olsa da, başkanlık seçimlerinin ikinci turunda Trump'çı sağ popülist ve kalkınmacı Rodolfo Hernandez'in etrafında toplanan güçlü sağcı ordu üyeleri ve güvenlik güçleri de dahil olmak üzere, ülkenin oligarkları ve yerleşik elitleri arasında şimdiden endişe çanları çaldırıyor.

Petro'nun yandaşları meclisteki çoğunluğu kontrol etmemelerine rağmen, 22 Haziran'da Liberal Parti'yle yasaları geçirmesine yardım edecek bir meclis ittifakı kurmayı başardı. Sola doğru bir kaymadan daha fazlasını ifade eden seçim, on yıllardır ülkede baskın olan parti sisteminin çöküşüne işaret ediyor olabilir.

Chatham House'dan Latin Amerika uzmanı Christopher Sabatini, Petro hakkında "Geçmişi ve niyetleri hakkında gerçek endişeler var" diyor.

Panik ortamı bir yana, daha mütevazı önerileri bile abartılı tepkileri ve muhalefeti tetikleyecektir.

Şu anda Latin Amerika hükümetlerini kontrol eden tüm sol liderler arasında en zayıfı Petro olabilir ve en zorlu mücadelelerle karşı karşıya kalabilir. Kolombiya temelde muhafazakar bir ülkedir ve radikal değişime hoşgörüyle yaklaşmayacaktır. Vergi toplama, kaynakların yönetimi ve ücretsiz eğitim gibi kamusal talepler, politik beceriden ziyade teknokrat bilgi birikimini gerektirir. Petro'nun fikirleri yatırımcıları çoktan ürküttü.

Sabatini, “Bunlar sokakta kazanılan savaşlar değil” diyor.

Ve gerçek şu ki, Petro, Bogota belediye başkanıyken çok da şahane bir yönetici değildi.

Kolombiya da Latin Amerika'ya özgü zorluklarla karşı karşıya. Güney Amerika'nın en sorunlu ülkesi olan Venezuela'yla 2217 kilometrelik bir sınırı paylaşıyor ve bu ülkeden gelen 2 milyona kadar mülteciye ev sahipliği yapıyor. Sınırlardaki isyancı gruplar ülkenin güvenliğini tehdit ediyor. Petro, Avrupa'daki merkez sol partilerin sahip olduklarına benzer bir çizgiyi benimseyerek, Nicolas Maduro'nun Karakas hükümetiyle eleştirel bir katılım politikasını savunuyor.

Artık dünya kokain endüstrisinin merkezinde olmasa da, Kolombiya'nın uyuşturucu savaşları devam ediyor, ülkeye uyuşturucu parası akıyor ve yolsuzluğu besliyor. Petro'nun en tartışmalı önerilerinden biri de keneviri yasallaştırmak.

Ancak Washington’ı yönetmek Petro'nun karşılaşacağı en büyük zorluk olabilir. ABD Başkanı Joe Biden yönetimi Petro'yu zaferinden dolayı tebrik etse de, ABD'li sağ kanat siyasetçileri durumdan endişeli. Florida valisi Ron DeSantis onu "eski bir narko-terörist Marksist" olarak tanımladı. Florida senatörü Rick Scott ise Petro'yu "aşırı solcu sosyalist" olarak nitelendirdi.

Kolombiya, büyük bir ABD askeri ortağı olmasının yanı sıra İsrail'e en yakın Latin Amerika ülkesi ve Petro'nun yükselişi Washington siyasetine düğümlenme riski taşıyor. Sağcı Kolombiyalılar, kendilerini Amerikan dış politikasını kirleten nüfuz ve lobi mekanizmalarına sokmaya başladı bile. Sabatini, bahsedilen lobiciler hakkında “ABD'de bir sorun haline gelecek” diyor.

Bu son derece kutuplaştırıcı bir mesele haline gelebilir.

Tüm bunları yönetmek, mükemmel yönetim becerilerinin yanı sıra yetenekli bir siyasi dokunuş gerektirecektir. Ekonomi eğitimi gören ve konuşma yeterliliği ile pek de öne çıkmayan Petro'nun da beklentileri yükseltmesi gerekecek.

Petro ve Marquez'in iktidarı elinde tutma hırslarını azaltma tehlikesi var, bu da onları sömürü ve yoksunluğun sert düzeninde sadece renkli bir vitrin haline getirebilir ve nihayetinde daha büyük bir öfke ve hayal kırıklığı yaratabilir.



https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices

Independent Türkçe için çeviren: Deniz Sutaş

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU