Ağır depresyondan mustarip bir kadını, kişiselleştirilmiş beyin implantıyla tedavi etmeyi başaran bilim insanları bir ilke imza attı.

"Sarah" ismini kullanan 36 yaşındaki hastaya uygulanan deneysel cihaz, depresyonla ilişkili beyin aktivitelerini tespit ederek, beynin derinliklerine küçük elektriksel uyarı darbeleri iletiyor ve bu aktiviteleri sona erdiriyor.

Beş yıldır inatçı bir depresyonla boğuşan Sarah, bu deneysel tedavi sayesinde "yaşamaya değer bir hayata" döndüğünü ve yıllar sonra ilk kez güldüğünü söyledi.

Tedavi şimdilik yalnızca bir hastada denenmiş olsa da bu başarının son derece önemli olduğu düşünülüyor. Zira bu başarı, depresyon semptomlarının altında yatan beyin aktivitelerinin güvenle tespit edilebildiği ve tekrar normale döndürebildiğini kanıtlıyor.

Kişiselleştirilmiş implant

Kafatasına küçük bir cihaz yerleştirme fikri bazılarına ürkütücü gelse de beynin uyarılması, Parkinson hastalığı ve epilepsi gibi diğer bozukluklarda başarılı oluyor.

Ancak depresyonla ilgili benzer araştırmalar şimdiye dek büyük ölçüde yetersiz kaldı. Şimdiyse Kaliforniya Üniversitesi, San Francisco'daki araştırma ekibi bu tedavi yönteminde önemli bir değişiklik yaptı.

Araştırmacılar herkese aynı beyni uyarma tedavisini uygulamak yerine, Sarah'nın depresyonunun beyinde hangi noktaya karşılık geldiğini manuel olarak gözlemledi.

Bunun sonucunda majör depresyonla bağlantılı, yeni beyin dalgaları tanımlandı. Biyobelirteç diye nitelenen bu sinyaller, cihazın kişiselleştirilmesinde kullanıldı.

Semptomların giderilmesi için en iyi yerin anlaşılması biraz zaman aldı ama elektrok uygun bölgeye yerleştirildiğinde 6 saniye boyunca küçük bir miktar elektrik üretmeyi başardı.

Araştırmanın başyazarı Katherine Scangos, "Bu başarı söz konusu akıl hastalığının altında yatan beyin aktivitesiyle ilgili bilgi dağarcığımızda inanılmaz bir ilerleme" diye konuştu.

Tedavinin kitlesel olarak uygulanabilir hale gelmesi için daha birçok deneme gerekiyor. Ancak Sarah, tedaviden sonra hayatında çok büyük değişikler olduğunu ifade etti.

"Depresyonun azalması çok ani oldu ve böyledevam edip etmeyeceğinden emin değildim" diyen Sarah, sözlerini şöyle sürdürdü:

Ama devam etti. Cihazın öğrendiğim terapiyi gerçekten güçlendirdiğini ve kişisel bakımımı iyileştirdiğini fark ettim.

Independent Türkçe, Science Alert, The Guardian

Derleyen: Çağla Üren