Guantanamo'dan yeni döndüm ve hâlâ ne kadar tuhaf olduğunu sindirmeye çalışıyorum

Ortadoğu muhabirliği yaptığım dönemde çok sayıda askeri üs ziyaret ettim ama hiçbiri bunun yanına yaklaşamaz

Küba'daki Guantanamo Körfezi Deniz Üssü'nde bir bowling salonu (Richard Hall / The Independent )

Dünyanın en kötü şöhretli hapishane kamplarından biri olan Işın Kampı'nın (Guantanamo kamplarından X-Ray Camp [birebir çevirisiyle; Röntgen Işını Kampı] bir Hollywood filmine konu olmuş, söz konusu film Türkiye'de Işın Kampı adıyla gösterilmişti -ed.n.) terk edilmiş kabuğundan Guantanamo Körfezi'nin McDonald's'ına (yani Amerika'nın bir sembolünden diğerine) gitmek sadece birkaç dakika sürüyor. Oraya ulaşmak için arkasında temiz bahçeleri ve barbeküleri olan ahşap kaplamalı evlerin yanından geçiyorsunuz. Bir okulu ve bir spor sahasını geride bırakıyorsunuz. İnsanlar sahile giderken yol boyunca koşuyor. Bu değişim kulağa sarsıcı geliyorsa, gerçekten öyle olduğundan. Ama bu, tüm seyahatimin atmosferini belirledi.

Ortadoğu muhabirliği yaptığım dönemde, çok sayıda askeri üssü ziyaret ettim. Irak'ın Musul kentinin hemen dışında, Amerikan askerlerinin şehirdeki IŞİD hedeflerine binlerce roket fırlattığı Q-West üssü vardı. Deyrizor'daki, Bağuz'da IŞİD'e karşı son savaş için bir hazırlık noktası olan Kürtlerin Suriye Demokratik Güçleri üssüne gittim. Irak'ın Bağdat kentinde, kentin Yeşil Bölgesi'ndeki bir kale içinde yer alan ABD liderliğindeki koalisyon üssüne girdim. İstisnasız hepsi çok garip yerlerdi.

Hiçbiri Guantanamo Körfezi'nin tuhaflığının yanına bile yaklaşamadı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Geçenlerde adadaki gözaltı merkezinde tutulan bir mahkumun ön duruşmasına katılmak üzere üsse erişim izni verilen küçük bir gazeteci grubu arasındaydım. Bu önemli bir haberdi ama üssün kendisini görmeye ve bu son derece gizli yer hakkında biraz fikir edinmeye karşı da epeyce merak içindeydim. Teröre Karşı Savaş sona ererken, böyle bir yer ne anlama geliyor? Amacı ne?

Üs, 100 yıldan uzun süredir orada. ABD, 1898'de İspanyol-Amerikan savaşı sırasında körfezin kontrolünü ele geçirdi ve 1903'te, o zamanki başkanla bugün hala geçerli olduğunu iddia ettiği kalıcı bir kira kontratı imzaladı. Mevcut Küba hükümeti, elbette, üssü yasadışı bir işgal olarak görüyor.

Üssün resmi amacı “Amerika'nın Karayipler'deki stratejik etkisini korumak”. Tesis, derin su körfezi boyunca yaklaşık 115 kilometre kare uzanırken, 6 bin asker ve sözleşmeli ev işçilerinin yanı sıra onların ailelerine de ev sahipliği yapıyor.

Kısmen, her şeyden çok ortalama bir Amerikan kasabası gibi geliyor ve öyle görünüyor  . Bir süpermarketin dışındaki ilan panosunda, üsle ilgili olup bitenler ve etkinlikler listeleniyor - uzun yürüyüşçüler ve yüz boyama, bingo ve bowling, çömlek dersleri ve bilgi yarışması geceleri olan bir "Blues Barbekü". Hatta Ground Zero paintball sahasında atış pratiği yapabilirsiniz.

Normalleşmeye yönelik bu tür hamleler özellikle sarsıcı bir etki yaratıyor çünkü ben, dünyanın dört bir yanındaki pek çok kişi gibi, üssü 2002'de Amerika'nın uzun süren Teröre Karşı Savaşı'nda “kötünün de kötüsüne” ev sahipliği yapmak için kurulan gözaltı tesisiyle ilişkilendirdim; turuncu tulumlar, işkence ve kötü muameleyle.
 

 

Bu geziye katılan muhabirlerin neredeyse tamamının, bize bir röportaj izni verildiğinde üssün yeni komutanı Yüzbaşı Samuel White'a sormaya hevesli olduğu soruydu. Orada yaşayan insanlardan Guantanamo Körfezi'nin gerçekte ne olduğu konusunda dev bir yanlış kavrayış olduğunu duymaya devam ettik. Peki o, bu konuda ne düşünüyordu?

Kendi rolünü bir ev sahibi olarak ve mahpusları da binasında sadece bir kiracı olarak tarifledi. “İyi, kötü, her neyse, bir şeyleri arkamızda bırakıp bırakmamamız gerektiğine dair bir yargıda bulunmuyorum. Bir kiracı belirli bir görevi yerine getirmek için burada ve bu üsteki tüm personelin güvenliği ve emniyeti için bir yükümlülüğümüz var” dedi. Bu röportaj sözümona yanlış kavrayışları ele almak için bir fırsat olabilirdi. Ancak Guantanamo'nun geçmişinin bu tarafıyla ilgili konuşmak konusunda bir isteksizlik vardı.

Komutan, mahkumlar bir yerden bir yere götürülürken insanların günlerini normal bir şekilde geçirmelerini sağlayan temeldeki bilişsel uyumsuzluğun tipik bir örneğiydi. Hesap vermeden devam etme arzusu. Belki de ABD Donanması'nın siyasi olmayan üyeleri olarak bu onların işi değil ama ilk kez ziyaret eden bir yabancı için epeyce saçma

Bu arada, Biden yönetimi, gözaltı merkezini sessizce ve gizlice kapatmak için çalışıyor. Biden yönetiminde nakledilecek ilk tutuklu, Abdüllatif Nasır, biz üsten ayrıldıktan birkaç hafta sonra memleketi Fas'a nakledildi. Biden'ın hedefi, kalan 39 mahkum başka ülkelere nakledildikten sonra üssü kapatmak.

Ve son mahkum gittiğinde, Guantanamo Körfezi o zaman ne olacak? Sadece herhangi bir deniz üssü haline mi geri dönecek? Yoksa başka bir zamanın kalıntısı olarak mı görülecek? Yavaş yavaş hafızalardan silinip, yabancı bir ülkede yer alan ve o ülkenin hükümetinin varlığını yasadışı olarak gördüğü üslerden biri haline mi gelecek? Yoksa modern Amerikan tarihinin en karanlık dönemlerinden birinin, Barack Obama'nın sözleriyle ülkenin “en kıymetli değerlerinden ödün verdiği” bir yerin fiziksel hatırlatıcısı olarak mı kalacak?

 

https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Tilbe Akan

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU