CHP Kayseri Milletvekili Aşkın Genç, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Irak vatandaşlarına tanınan vize serbesti kararını “düzensiz göçmen durumuna düşme olasılıklarının düşük olması” gerekçesiyle savunduğunu belirterek, “Türkiye gibi terörle mücadelede büyük bedeller ödemiş bir ülkenin sınır politikaları tahminlerle değil, somut risk analizleriyle şekillenmelidir. Türkiye’nin sınır güvenliğini ‘muhtemelen bir şey olmaz’ mantığıyla değil, açık verilerle ve kamuoyunu tatmin edecek bir şeffaflıkla yönetmesi gerekiyor” dedi.
Türkiye ve Irak Savunma Bakanları tarafından 15 Ağustos 2024’te askeri mutabakat zaptı imzalanmasının ardından kamuoyuna açıklanan “Irak vatandaşlarına vize serbestisi” kararı, 29 Ağustos 2024’te Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Böylece, 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Irak vatandaşları, 180 gün içinde azami 90 gün ikamet süreli turistik seyahatlerinde ve transit geçişlerinde vizeden muaf olma hakkı tanınmıştı. Irak vatandaşlarına vize serbestisi kararı, kamuoyunda tepki çekmişti. Bu karar, Türkiye’ye isteyenlerin vizesiz girebildiği ama Türk vatandaşlarının istedikleri her yere vizesiz gidemediği ya da vize almalarının zorlaştığı eleştirilerine neden olmuştu.
CHP Kayseri Milletvekili ve Milli Savunma Komisyonu Üyesi Aşkın Genç, Irak vatandaşlarına vize serbestisi kararının gerekçelerini ve kararın alınmasında hangi saiklerin göz önünde bulundurulduğuna ilişkin Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na soru önergesi vermişti.
Dışişlerinde "olasılık" dönemi
Genç, Bakan Fidan’ın soru önergesine verdiği yanıtla ilgili açıklama yaptı. Bakanlığın 15 yaş altı ve 50 yaş üstündeki Irak vatandaşlarına vize serbestisi kararını, düzensiz göçmen durumuna düşme olasılıklarının düşük olmasını gerekçe göstererek savunduğunu belirtti. Fidan, yanıtında “Komşumuz Irak’la ilişkilerimizi her alanda ilerletme yönünde güçlü bir ortak irade mevcuttur. 15 yaş altı ve 50 yaş üstü vatandaşlar için karşılıklı olarak alınan vize muafiyeti kararı, bu ortak irade ışığında, ilişkilerimizin beşeri yönünün ve iki kardeş halk arasındaki etkileşimin tahkim edilmesine matuftur” ifadelerine yer verdi.
Genç'ten Dışişleri'ne tepki
CHP’li Aşkın Genç, Bakanlığın yanıtının kamuoyunda oluşan güvenlik kaygılarını gidermekten uzak olduğunu vurgulayarak, “15 yaş altı ve 50 yaş üstü kişiler için düzensiz göç riski ‘düşük’ denilerek yapılan açıklama, veri temelli bir güvenlik politikasından çok, öngörüye dayalı bir yaklaşımı işaret ediyor. Oysa Türkiye gibi terörle mücadelede büyük bedeller ödemiş bir ülkenin sınır politikaları tahminlerle değil, somut risk analizleriyle şekillenmelidir” dedi.
“Açık veriler ve şeffaflık gerekiyor”
Sınır güvenliğinin bir iyi niyet meselesi değil, kamu güvenliğini önceleyen bilimsel ve şeffaf bir süreç olduğunu kaydeden Genç, “Bu karara gerekçe olarak gösterilen beşeri etkileşim, diplomatik ilişkiler ve yaş grubu kıstasları elbette önemlidir ancak asıl mesele, bu kişilerin girişinde hangi kontrollerin yapıldığı, hangi güvenlik önlemlerinin alındığıdır. Türkiye’nin artık sınır güvenliğini ‘muhtemelen bir şey olmaz’ mantığıyla değil, açık verilerle ve kamuoyunu tatmin edecek bir şeffaflıkla yönetmesi gerekiyor” dedi.
Independent Türkçe, ANKA
