Son yıllarda popülerliği daha çok artan detoks diyetlerinin vücudu toksinlerden arındırdığı, daha zinde hissettirdiği ve kilo vermeye yardımcı olduğu iddia ediliyor. 

Detoks diyeti programları genel olarak çaylar, bitkisel karışımlar ve meyve sularından oluşuyor. 

Fakat bilimsel çalışmalar, ünlülerin ve sosyal medya fenomenlerinin internette yere göğe koyamadığı bu içeceklerin o kadar da faydalı olmadığını söylüyor.

Öte yandan uzmanlar, bilinçsizce tüketilen bu suların tehlikeli yanlarına da dikkat çekiyor. 

Birleşik Krallık'taki Newcastle Üniversitesi'nden beslenme uzmanı Prof. Clare Collins, 22 Kasım'da Conversation'da yayımladığı, "Detoks yapmayı mı düşünüyorsunuz? İlk olarak bilmeniz gerekenler" başlıklı yazısında detoksu ele aldı. 

Detoks fikri yeni çıkmadı

Hipokrat'a göre insan vücudu kan, balgam, sarı safra ve kara safradan oluşan 4 sıvıya sahip.

Sağlığı korumak için bu 4 vücut sıvısının dengeyi sağlaması gerekiyor. Detoks kavramı o dönemden beri uygulanıyor.

Hasta olmak, organların ve sıvılarının bir şekilde dengeyi tutturamadığı ve düzeltilmesi gerektiği anlamına geliyordu.

Yüzyıllardır bu dengesizlikler kusturmadan lavmana, vücutta sülük gezdirmeden kan almaya kadar birçok farklı yöntemlerle tedavi edildi. 

Detokslar işe yarıyor mu?

Collins'e göre kısa bir cevabı var: Hayır. 

2022'de yapılan bir araştırmaya göre detoks diyetlerinin toksinleri ortadan kaldırmadığı ortaya kondu.

Çalışmada aynı zamanda, detoksların insan fizyolojisinin genel ilkelerine meydan okuduğuna dikkat çekildi. 

2015'te yapılan bir başka çalışmada da detoks diyetlerinin uygulanmasını destekleyecek ikna edici kanıtlar bulunmadığı belirtildi.

Detoks pazarı hızla büyüyor

Küresel ekonomi tahminlerine göre 2022'de 5 milyar dolar değerinde olduğu belirtilen detoks içecekleri pazarının 2030'dan önce yüzde 50 daha fazla değer kazanacağı belirtiliyor. 

İnternette ya da marketlerde satılan bu ürünlerin etiketinde de vücuttaki toksinleri temizlediği, kilo verdirdiği bağışıklığı güçlendirdiği iddia ediliyor. 

Satın almadan önce detoks ürünlerinin pazarlama iddialarını dikkatli bir şekilde kontrol etmek çok önemli.

Eğer tanıtımında toksinlerin ortadan kaldırılması, hızlı kilo kaybı, zinde bir vücut, güçlü bağışıklık sistemi, mutlu hissetme, daha güçlü saç ve tırnak yer alıyorsa bir durup düşünmek gerekiyor.

Detoks yapmanın potansiyel tehlikeleri

Düzenli beslenmek yerine detoks ürünlerini tüketmek kısa vadede kilo kaybına neden olabilir ancak bu sonuçlar kalıcı değildir. 

Kalori alımını ciddi şekilde kısıtlayan detoks diyetleri, daha az besin alınmasına neden olur. Bununla birlikte sinir, yorgunluk ve ağız kokusu bünyede kendini gösterir. 

Aynı zamanda içerik etiketlerinin doğru olmaması gibi riskler, kişinin organlarına zarar verebilir. 

Öte yandan kronik rahatsızlığı ve yeme bozukluğu olan kişiler, yaşlılar, çocuklar, hamile ve emziren kadınların detoks yapmaması gerekiyor. 


Independent Türkçe, Conversation, Cleveland Clinic