Musk'ın Çin ziyareti Batı'daki yönetimlerin tüylerini diken diken etmeli

Musk dünyanın en ünlü iş insanı ve aynı zamanda Amerikalı. Bu, mevcut ABD-Çin ilişkileri bağlamında çok önemli

Musk'ın Çin'de, beslenip korunmaya ihtiyaç duyan değerli çıkarları var (AP)

Özel jetinin sürekli takip edilmesi Elon Musk'ın statüsüne dair çok şey söylüyor. Jet, Musk'la beraber Çin'e gitmek üzere Alaska'dan çıktığında, ünlü iş insanının niyeti hakkında gerçek bir spekülasyon çılgınlığı yaşandı.

Tesla'nın ve Twitter'ın sahibi gerçekten de süper güce son üç yılda yapacağı ilk ziyaret için Pekin'e uçuyordu. Yine söz konusu gezi, üst düzey diplomatik misyonlara atfedilen şartlarda haberleştiriliyor.

Buna karşın Musk'ın Çin'de boy göstermesinin diplomatik açıdan önem taşıdığını söylemek abartı olmaz. Musk artık dünyanın en zengin kişisi olmayabilir. Bu unvan halihazırda lüks ürünler patronu Fransız Bernard Arnault'ya ait (31 Mayıs itibarıyla Musk, Arnault'yu geride bırakarak yeniden zirveye çıktı -ed.n). Ancak Musk halen o seviyede duruyor ve kuşkusuz şu anda dünyanın en ünlü iş insanı olduğunu öne sürebilir. Musk aynı zamanda Amerikalı. ABD-Çin ilişkilerinin günümüzde çok düşük bir seviyeye inmesi değerlendirildiğinde, bu özelliği çok önemli.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Musk tam da Çin'in Tayvan'a dair arzusu nedeniyle gerginliğin yükseldiği bir zamanda, Başbakan Li Çiang gibi üst düzey Çinli yetkililerle görüşüyor. Ziyaret aynı zamanda ABD'nin önderliğini yaptığı G7 ekonomi grubu Japonya zirvesini tamamlarken gerçekleşti. Pekin'in sadece küçük yakın komşusuyla sınırlı kalmayan siyasi, ekonomik ve ticari alandaki bir dizi saldırganlığı da zirvede kilit önem taşıyan bir tartışma konusu olmuştu.

Onlar giderek daha düşmanca bir tutum sergilerken Musk böyle yapmıyor. Daha da önemlisi sıcak karşılanıyor. Sembolik bakımdan Musk'ın ziyareti, ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin'le Singapur'da bir görüşme gerçekleştirilmesi teklifini Çin'in reddetmesinden saatler sonra gerçekleşti.

Çin birine evet, diğerineyse hayır diyerek bir mesaj veriyor: Diplomatik ilişkiler zayıf olabilir ama ülkenin iş dünyasıyla bir sorunu yok. Bu aynı zamanda Çinlilerin, siyasi husumet tırmandıkça Batı'yla ticarette yaşanacak azalmanın etkisinden endişe duyduğunun işareti de olabilir.

Musk çok keyif aldığı bir pozisyonda: Batı'daki başkentlerin mevcut ruh haliyle çelişen aykırı bir değer bu. Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklama, Musk'a ve diğer iş liderlerine uzanan ancak bu kimselerin hükümetlerinden esirgenen dostluk eline vurgu yapıyor:

Çin, Sayın Musk ve iş dünyasının diğer liderlerinin Çin'e dair daha iyi bir anlayışa sahip olmasını ve ortak fayda sağlayan iş birliğini teşvik etmesini memnuniyetle karşılıyor. Yabancı yatırımcıların Çin'de faaliyet göstermesini, Çin pazarını keşfetmesini ve Çin'in gelişiminin temettülerini paylaşmasını görmek istiyoruz.

51 yaşındaki Musk'ın Çin'de, beslenip korunmaya ihtiyaç duyan değerli çıkarları var. Tesla, Şanghay'da, geçen yıl dünya genelindeki 1 milyon 400 bin Tesla otomobilin yarıdan fazlasını üreten devasa bir tesise sahip. Musk kısıtlamaktan çok uzak, aksine Çin'de daha fazlasını yapmak istiyor. Gigafabrika'daki üretimi artırmayı planlıyor. Tesis halihazırda yılda 1 milyon 100 bin otomobil üretme kapasitesine sahip ve Musk bu sayının büyümesini arzuluyor.

Musk, Şanghay'daki mevcut fabrikanın genişletilmesinin yanı sıra, Tesla'nın enerji şebekesi depolama sistemleri Megapack'leri üretecek yeni bir tesisi daha buranın yakınlarında inşa etmeyi amaçlıyor.

Tesla, Şanghay'ın refahı için hayati önem taşıyor. Bölgede üretilen otomobillerin 4'te birini ABD'li otomobil üreticisi sağlıyor. Ancak Musk bunu kendi yöntemiyle yapmıyor. Şanghay'dan gerçekleşen Tesla sevkiyatları nisanda beklenmedik bir düşüş yaşamıştı. Bu durum, müşterilerin daha ucuz elektrikli araçlar aradığının kanıtı olarak yorumlanmıştı.

Öte yandan Tesla, Çin'deki diğer üreticilerin de artan rekabetiyle karşı karşıya. Çinli rakipleriyle daha etkin bir rekabet için Tesla, Model 3 sedanının boyunu uzatarak aracı güncelliyor. Yeni görünüme sahip Model 3'ün Şanghay'daki deneme üretiminin yakında başlaması bekleniyor.

Bu da Musk'ın uçuşunun zamanlamasını açıklayabilir. Musk'ın Şanghay'a seyahat edip yatırımın artması ve daha yakın işbirliği hakkında olumlu mesajlar vermesi bekleniyor. Ünlü iş insanı ayrıca Çin'i yeni otonom-sürücüsüz teknolojisi için bir test pazarı olarak da görüyor.

Musk ilk toplantılarından birini Çin Dışişleri Bakanı Çin Gang'la gerçekleştirdi. Gang, Musk'a, Çin'in yabancı işletmeler için "daha iyi pazar odaklı, hukukun üstünlüğüne dayalı ve uluslararası hale getirilmiş bir iş ortamı yaratmaya kararlı olduğunu" anlattı.

Bununla birlikte Musk'ın diğer işleri hakkında konuşmak daha az kabul gören yanıtlara yol açabilir. Batılı diğer büyük sosyal ağlar gibi Twitter da Çin'de yasaklı. Musk'ın, Kovid-19'un Vuhan'daki araştırma laboratuvarından kaynaklandığını öne sürdüğü tweet'ler paylaşması Pekin'in hoşuna gitmemişti. Bu Çin'de hâlâ son derece hassas bir konu.

Çinliler Musk'ın, kendi uzay teknolojisi şirketi SpaceX'in yürüttüğü uydu internet servisi Starlink tutkusundan memnun değil. Çin ordusuna yakın kaynaklar, Çin'in Starlink sinyallerini kolaylıkla engelleyebileceğini söylüyor.

Musk, Pekin yolundayken şu tweet'i atmıştı:

Çin uzay programı çoğu kişinin fark ettiğinden çok daha gelişmiş.

Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre, Bakan Çin toplantıda Musk'a şunları söyledi:

Direksiyonu doğru olan rotada, karşılıklı saygının, bir arada barışçıl yaşam ve kazan-kazan işbirliğinde tutmalıyız.

Çin iki tarafın "'tehlikeli sürüşten' kaçınması" gerektiğini söyledi.

Bunu okuyan ve Çin'de gülümseyen Musk'ı görüp uzak durmuş olmasını isteyecek çok sayıda Batılı diplomat olacak.


https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Kerim Çelik

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU