Geçen günlerde Gaziantep'te babasının site görevlisi olarak çalıştığı binanın sakinlerine ait iki pitbull cinsi köpeğin saldırısına uğrayan 4 yaşındaki Asiye Ateş'in ağır yaralanması kamuoyunda "yasaklı türler" veya "tehlike arz eden ırklar" olarak bilinen köpekleri gündeme getirdi.
"Tehlike arz eden köpek ırkları" ifadesi Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından imzalanan 7 Aralık 2021'de yürürlüğe giren genelgede geçiyor.
14 Temmuz 2021 Pazartesi günü yürürlüğe 7332 sayılı "Hayvanları Koruma Kanunu"nda pitbull, Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentino, Fila Brasileiro türlerini veya bunların melezlerini üreten, sergileyen, takas eden, ülkeye girişini, satışını, reklamını yani bu hayvanların ticaretini yapanlara hayvan başına 2021 yılında 11 bin lira idari para cezası getirildi.
Yasa uyarınca 2022 yılında ise bu ceza 14 bin 982 liraya yükselecek ve yasaya aykırı hareket edenlerin hayvanlarına el konularak belediyelere ait bakımevlerine götürülecek.
7 Aralık'ta yayınlanan genelgeyle tehlike arz eden köpek ırklarına American Staffordshire Terrier ve American Bully de eklendi.
Bu hayvanlar, ağızlıksız ve tasmasız dolaştırılamayacak ve çocuk parklarına sokulamayacaklar.
Genelgeye göre bu 6 köpek ırkı, 14 Ocak'a kadar sahiplerince belediyelerin hayvan bakımevlerinde veya özel veteriner kliniklerinde kısırlaştırılarak, il ve ilçe tarım müdürlüklerinde kayıt altına alınacak.
Bu hayvanlar kayıt belgesiz, ağızlıksız ve tasmasız dolaştırılamayacak, halkın yoğun bulunduğu yerlere ve çocuk parklarına sokulamayacak.
Sahipleri, bakamamaları halinde bu ırktan hayvanları belediyeye ait en yakın bakımevine bırakabilecek.
Hayvan bakımevleri, yeni kanundaki değişiklik kapsamında, teslim edilen hayvanları kabul etmek zorunda olacak.
Söz konusu bu hayvanlara ait hiçbir işlem yapmadan sokağa terk eden sahipleri hakkında 30 bin lira idari para cezası uygulanacak.
Sahipli kedi ve köpekler de kimliklendirilecek
Yine Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) arasında 2018 yılında 'Kedi, Köpek ve Gelinciklerin Kimliklendirilmesi ve Kayıt Altına Alınmasına Dair Yönetmeliği' kapsamında, bu yıl sonuna kadar sahipli köpeklere, 2022 sonuna kadar da sahipli kedilere mikroçip enjekte edilmesi zorunlu hale getirilmişti.
Böylece hayvanların sokağa atılmalarının engellenip, çalındıklarında bulunmaları sağlanmak istiyor.
Sokağa terk edilen pitbullar oldu
Peki bütün bu çalışmalar nasıl gidiyor? Özellikle de yasaklı türlerin kayıt altına alınmasına az bir süre kala son durum nedir?
Sürenin yaklaşmasıyla ceza alacağından endişe eden bazı kişilerin pitbull cinsi köpeklerini terk ederek sokağa saldıkları iddia ediliyor.
Bunun iki örneği 25 Aralık'ta Gaziantep'te diğeri ise 28 Aralık'ta Van'da yaşandı. Her iki köpek de yetkililerce korumaya alındı.
Yine Sabah gazetesinde 5 Ocak 2022 tarihinde Ali Altuntaş imzasıyla yayımlanan bir haberde Kayseri'de son günlerde sahiplerince sokağa salınan 10 kadar pitbull bulundu.
Kimisi ceza alacağından korkarak, kimisi kısırlaştırma masrafını ödememek için köpeğini sokağa bırakıyor
Konuyla ilgili görüşünü aldığımız Hayvanların Yaşam Hakları Konfederasyonu (HayKonfed) Başkan Yardımcısı Nihal Erkoç, 14 Ocak öncesinde farklı illerden de pitbull cinsi köpeklerin sahiplerince sokağa bırakıldığı yönündeki haberleri doğruladı.
Erkoç'a göre bu konuda ciddi bir artış var. Sebebi de bazıları ceza alacağı endişesiyle bazıları da 14 Ocak öncesinde hayvanları kısırlaştırmak istememesinden dolayı sokağa bırakıyor.
Hayvanını kısırlaştırmak için veterinere götürmek zorunda kalan vatandaşların bu masrafı ödemek istememesinden dolayı bu yola başvurduğunu ifade eden Erkoç, "Bu da tabii ki kişilere bütçe olarak dokunabiliyor. Bu masraftan kaçmak için dahi hayvanlarını sokağa atanlar var. Vicdansızlık. Belediyelerle görüşüyoruz belediyelerle. En azından bu hayvanları ücretsiz kısırlaştırın da sokağa salınmasın. Sahipleri sokağa atmasın diye" dedi.
Pitbullar, komşular arası husumetin kurbanı oluyor
Pitbulların insanlar arası husumetin de kurbanı olduğunu öne süren Erkoç, "İnsanların elinde olan ve yavruyken alınıp bebek gibi büyütülmüş pitbullar bile komşular arasındaki husumetten dolayı şikayet ediliyor. Ya da hayvancağızı tuvaletini yaptırmak için şikayet ediyorlar. O ara emniyet görüyor, 'Bu yasak var' diyor. Oysa dövüşçülerin ve mafyanın elinde olan dövüştürülen hayvanların bulunup el konulması lazım. Onun yerine evlerde adeta kedi gibi yetiştirilmiş hayvanlara el koyup barınaklara götürüyorlar. Ev ortamına alışmış bu hayvanlar barınak koşullarına dayanamıyor. Bir metrekarelik ortamlarda çok yaşamadan ölüyor" diye konuştu.
"Çözüm el koyma değil, kısırlaştırma"
Hayvanlara el koymanın doğru çözüm olmadığını aktaran Erkoç, çözümün hayvan satışının yasaklanarak, kısırlaştırma olduğunu belirterek, "Kısırlaştırma olmadığı sürece popülasyon kontrol altına alınamaz. Kısırlaştırma yapmak belediyelere zorunlu hale getirilsin" ifadelerini kullandı.
"Her hayvan besleyen hayvansever değildir"
Kimi insanların bir heves uğruna kedi, köpek alıp sonrasında hevesleri geçince veya maddi olarak zorlanınca sokaklara saldıkları, ev ortamına alışan bu hayvanların sokaklarda kısa sürede can verdiğini söyleyen Erkoç, şunları kaydetti:
"Her hayvan besleyen insan, hayvansever değildir. İnsanlar kendi egolarını tatmin etmek için hayvan alırlar. Kendileri doyum sağladıktan sonra hayvanları atarlar. Bu şekilde insanlar da çok. Bunun önüne geçmek için işte bu çipleme ve idari işlem uygulanması yapılacak."
"Belediyeler kanun gereği topladıkları sokak köpeklerini barınaklarda tutamazlar"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sokak köpeklerinin barınaklara alınması çağrısının ardından bazı belediyelerin küpeli küpesiz demeden tüm hayvanları toplamaya başladığını öne süren Erkoç, sözlerini şöyle tamamladı:
1389 belediyenin 1200’ünde barınağı yok. Olmayanlar hayvanları dağlara taşlara atıyorlar. Oysa mevcut kanuna göre sokak hayvanları alınır kısırlaştırılır aynı yere bırakılır. Son gelişmeler üzerine ulaştığımız Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum imzasıyla bir genelge yayınlanarak belediyelere hayvanları barınaklara tıkamayacaklarına dair bir açıklama getirildi. Gönüllülerimiz aracılığıyla tespit ettiğimiz durumları hemen oradaki kaymakamlara bildiriyoruz.
"Dört milyonu sahipsiz, 7 milyon civarı köpek var"
Türk Veteriner Hekimleri Birliği Ali Eroğlu, öncelikle 14 Ocak'a kadar kayıt altına alınmaları için süre verilen türlerle ilgili konuşarak, köpeğinin aşısını yaptırmış, kısırlaştırılmış kişiler açısından bir sıkıntının olmadığını söyledi.
Türkiye genelinde 4 milyonu sahipsiz 7 milyon civarında köpek olduğunun tahmin edildiğini söyleyen Eroğlu, sahipli hayvanlarında kimliklendirilmesi ve mikroçip takılması için 2021'in sonuna kadar verilen sürenin köpeklerde 2022, kedilerde 2023 sonuna kadar uzatıldığını, bunun maliyetinin 125 lira civarında bütçeleri zorlamayan bir rakam olduğunu söyledi.
2022 sonuna kadar sahipli hayvanlar kayıt altına alınacak
Eroğlu, buna karşın insanların duyarsızlığının da etkisiyle sahipli köpeklerin hepsinin 2022 sonuna kadar kayıt altına alınmasının zor olabileceğini de sözlerine ekledi.
Eroğlu, kısırlaştırmanın maliyetinin bölgelere göre değişebildiği ama şu an için ortalama 1000 ile 1500 lira arasında olduğunu söyleyerek bu maliyeti bahane edilerek hayvanların sokağa terk edilmesinin önüne geçmek için de kısırlaştırma ücretlerinin belli bir düzeye çekilerek teşvik edilebileceğini kaydetti.
Mikroçip takılmış hayvanını terk eden 10 bin lira ödeyecek
Sahipli köpeklere mikroçip takılmasının ardından sokağa atılmaları halinde sahiplerinin bulunmasının zor olmayacağını kaydeden Eroğlu, bu kişilere 10 bin lira ceza kesileceğini söyledi.
Eroğlu, 'özellikle hayvanlardan da Kovid-19 bulaşabilir' şeklindeki yanlış bilgi yüzünden pandeminin ilk süreçlerinde çok sayıda sahipli hayvanın sokaklara terk edildiğini, yoğun bilgilendirmelerin ardından 2021'de bu konuda azalma görüldüğünü kaydederek, kimliklendirme ve mikroçip uygulamaları ilse hayvanların sokağa terk edilmesinin önüne geçilmeye çalışılacağına dikkati çekti.
Mevzuatta barınak 25 binin üstündeki belediyelere zorunlu ama birçok ilçenin nüfusu o kadar değil
Sokak hayvanlarının barınaklarda kalıcı olarak toplanmasının öncelikle mevcut kanundan dolayı mümkün olmadığını vurgulayan Eroğlu, ayrıca barınak yetersizliğini de ifade etti.
Belediyelerin büyük bir kısmında barınak olmadığını kaydeden Eroğlu, "Mevzuat nüfusu 25 binin üstünde olan belediyelere barınak zorunluluğu getiriyor. Ancak Anadolu'da birçok ilçenin nüfusu 25 binin altında. Bu durumunda barınağı olmayan ilçelerdeki köpekler barınak olan komşu belediyelere götürür dense de kim alır başka yerden gelen köpekleri. Çünkü onun da bir maliyeti var. Ayrıca hayvanların uygun olmayan barınaklarda toplanması ayrı bir riski oluşturuyor" yorumunda bulundu.
"Hayvan Refahı Genel Müdürlüğü kurulup, bir fon oluşturulmalı"
Peki ne yapılması gerekiyor? Eroğlu, bu konudaki önerilerini şöyle sıraladı:
Öncelikle mevzuatınız güçlü olacak, bütüncül bir yapı kurulacak bütçesi tek olacak.
Hayvan Refahı Genel Müdürlüğü kurularak buna bağlı bir fon oluşturulacak
Bu fon için gerekirse şans oyunları, at yarışları vb. etkinlilerden kesinti yapılacak
Hayvan hakları müfettişleri görevlendirilecek
Oluşturulacak fon ile hayvanların ihtiyaçları, daha sağlıklı barınakların inşası sağlanacak
© The Independentturkish
