Trump, komedyenlerden nefret ediyor: Şakalar, siyasetten daha sert vuruyor

Tarih, despotların mizahı tam da kontrol edilemez olduğu için cezalandırdığını uzun zamandır gösteriyor. Ancak programı iptal edilen ABD talk show sunucusunun dönüşü, halkın her seferinde komedyenin tarafında olacağının göstergesi

Trump, Oscar töreni sırasında Kimmel'a saldırdığında Kimmel sadece Trump'ın atıp tuttuğu mesajları sesli okuyarak kelimelerin, esip gürlemesinin ardındaki küçüklüğü açığa çıkarmasına izin verdi (AP)

Jimmy Kimmel'ın 23 Eylül akşamı gece yarısı ekranlarına geri dönmesiyle, Donald Trump en inatçı ve en etkili eleştirmenlerinden birini geri kazandı.

Peki neden komedyenler, Donald Trump'ı eleştirmede siyasetçilerden çok daha iyi? Cevap basit. Bu hep böyleydi. Komedi, siyasetin saçmalıkları arasından sıyrılıp senatör ve valilerin yapamayacağı şekilde içgüdülere sesleniyor. Donald Trump bunu anlıyor ve bu yüzden ona göre bu tahammül edilemez bir şey.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Trump, ABD Senatosu'ndaki konuşmalardan çok komedi monologlarına daha öfkeli bir tepki veriyor. Saturday Night Live'dan şikayet etmeye New York Times'daki başyazılardan daha fazla zaman harcıyor. Kimmel ve diğerleri onun sinirine dokunuyor. Senatörler Trump'ın politikalarına karşı çıkabilir ama bir komedyen onun otoritesinin yaldızlarını dökebilir ve bu daha büyük bir tehdit. Tercih edilen silah zeka olduğunda, Trump ve benzerleri silahsız kalıyor.

Tahakküme bel bağlayan liderler için hep aynı şey geçerli. Ortaçağ Avrupası'nda genellikle sadece saray soytarılarının kralla alay etmesine izin verilirdi ve bunun nedeni tam da mizahın, fiyakayı delip geçmesi ve hükümdarlara insan olduklarını hatırlatması. Ama iktidar sallantıya girdiğinde soytarılara artık müsamaha gösterilmez. Modern dünyada otoriter liderlerle alay etmede aşırıya kaçan komedyenler genellikle bunu pahalıya öder. Onların, rakip politikacılardan daha çok korku yaratması, bize iktidar hakkında önemli bir şey söylüyor: Alay konusu olmaya gelemez.

Siyasetçiler özgünlük peşinde koşmaz; müzakere etmek, seçmenleri kendi taraflarında tutmak için ölçülü politika diline hapsolurlar. Komedyenler, onların başının belasıdır. Kargaşadan beslenirler. Komedyenler, maskedeki çatlakları bulur ve oradan harekete geçerler.
 


Kimmel bu dinamiğin uzun zamandır farkında. Trump'ın başkanlığı döneminde, gece yarısı televizyonunu Amerikan siyasetinin sürreal doğasına dair sürekli bir yorum alanına dönüştürdü. Trump'ın kalabalık takıntısıyla dalga geçti, bitmek bilmeyen dertlerini kaşıdı ve Emmy kaybetmekten, seçim kaybetmekten daha fazla şikayet eden bir adamın küçüklüğüyle eğlendi. Trump geçen seneki Oscar töreni sırasında Kimmel'a saldırıp ona "Akademi Ödülleri tarihinin en kötü sunucusu" dediğinde, Kimmel bir siyasetçi gibi kendini savunmadı. Sadece Trump'ın gecenin bir vakti atıp tuttuğu mesajları sesli okuyarak kelimelerin, esip gürlemesinin ardındaki küçüklüğü açığa çıkarmasına izin verdi.

İşte tam da bu yüzden Trump komedyenlere katlanamıyor. Siyasetçilerle atışmak, üstünlük kurabileceği ve zorbalık edebileceği bir alan olduğu için onu önemli hissettirirken, ince bir espri onu gülünç duruma düşürüyor. Ve tamamen kabadayılıktan güç alan bir adam için alaydan daha tehlikeli hiçbir şey yoktur.

Tarih boyunca yaşamış otoriter liderler bunu biliyordu. Stalin, Sovyet bürokrasisiyle alay eden mizahçıları hapse attı. Hitler, kendisini tiye alan Berlin kabarelerini kapattı. Alman komedyen Werner Finck, Nazilerle alay ettiği bir gösterinin ardından Joseph Goebbels'in emriyle toplama kampına gönderildi. Mısır'da hiciv ustası Besim Yusuf, başkanları eleştirdi ve yayından kaldırıldı. Rusya'da Vladimir Putin'le alay eden komedyenlerin yayın yapması yasaklandı. Despotlar, Trump'ın bildiği şeyi biliyor: Siyasi muhalefeti bastırmak, kahkahayı bastırmaktan daha kolaydır; isabetli bir şaka, bir konuşmadan daha ağır vurur ve daha uzun süre etki eder.

Komedyenlerin ve hiciv ustalarının gücü herkese hitap edebilme becerilerinde saklı. Kimmel, kürsüde konuşma yapan bir senatör gibi değil, sıradan insanların anlayacağı bir dil konuşuyor. Mizahı anlaşılır ve tekrarlanabilir. Trump'ın öfkesi bir espriye indirgendiğinde, sadece eleştirildiğini değil, küçüldüğünü de hissediyor. Trump, kabadayılıkla elde ettiği gücünden, yani elindeki tek araçtan mahrum bırakılıyor.

Tarih boyunca komedyenler, güvensiz yöneticiler tarafından ilk susturulanlar oldu çünkü Kimmel örneğinde de gördüğümüz gibi, halk komedyenden yana olur. Jimmy Kimmel'ın dönüşü sadece eğlenceyle ilgili değil; ne kadar uğraşırsa uğraşsınlar despotların halkı oyuna getiremeyeceğini bir kez daha kanıtlıyor.

Shaparak Khorsandi, "Scatterbrain" adlı gösterisiyle Mart 2026’ya kadar turnede



independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU