El Salvador'un "Bitcoin Şehri" yalnızca bir başka kripto fantezisi

Bu tür görkemli projeler genelde tutamayacağı sözler verir ve en çok bölge sakinlerini etkiler

"Bu tür vaatlerle yüzüstü bırakılabilen, yoksul ve savunmasız toplulukların bulunduğu küresel güney oluyor" (Pexels)

Kripto para çevrelerinde "Bitcoin Kalesi" diye bilinen popüler ve tuhaf bir fantezi var. Fantezi, Luka Magnotta adlı Reddit kullanıcısının gelecekten gelen bir zaman yolcusu olarak gönderi paylaştığı 2013'e kadar uzanıyor. Kullanıcı kendi dünyasını Bitcoin radikalleriyle onların kripto para düşmanı ezeli köleleri arasında bölünmüş, eşitliğin hiç olmadığı bir distopya olarak anlatmıştı. Önsezisinde, Bitcoin'i erkenden benimseyenler şehirden uzak kalelerde krallar olarak yaşarken geri kalan herkes dışarıdaki sosyal çöküşten mustaripti.

Bitcoin'in hüküm sürdüğü geleceğin kabus gibi bir öngörüsü olsa da Magnotta'nın paylaşımı tahmin edilebileceği üzere kripto para meraklılarınca göklere çıkarıldı. Bitcoin Kalesi, başarıyı tesadüfen yakalayan kripto para spekülatörlerinin şatafatlı sığınaklarda ve özel korunaklı alanlarda hiç çalışmadan ya da vergi ödemeden büyük servet biriktirmekte serbest olduğu özgürlükçü hayalleriyle bağlantı kurdu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Şimdi El Salvador'un kripto para meraklısı Devlet Başkanı Nayib Bukele, ülkede izole bir "Bitcoin Şehri" inşa etmeyi planlıyor ve şehrin fonu 1 milyar dolarlık (yaklaşık 13,5 milyar TL) Bitcoin destekli "volkan tahvili" tedavülünden gelecek. Toplanan fonun yarısıyla daha fazla Bitcoin satın alınacak. Diğer yarısıysa altyapı ve Conchagua Yanardağı'ndan gelen jeotermal enerjiyle yapılan Bitcoin madenciliği için kullanılacak.

Fakat El Salvador, mevcut gereksinimlerini karşılayacak kadar enerji üretemiyor. Ülke, elektriğinin yüzde 25'ini bölgenin başka yerlerindeki fosil yakıtla çalışan enerji santrallerinden ithal ediyor. Bukele, Bitcoin Şehri'nin karbon nötr olacağını iddia etse de Bitcoin ağının bu şekilde yarattığı karbon ayak izi afallatıcı olabilir. Bitcoin'in karbon salımlarının fiyatıyla birlikte azalıp çoğalabileceğini hatırlamakta fayda var.

Planların içindeki Samson Mow'a göre şehrin önerilen finansman mekanizmasının işe yaraması için Bitcoin'in piyasa fiyatının 5 yıl sonra 1 milyon dolara (yaklaşık 13,5 milyon TL) yükselmesi gerekecek. Fakat Alex de Vries, yarım milyon dolarda (yaklaşık 7,5 milyon TL) bile Bitcoin'in küresel karbon salımlarının yılda 617 milyon tona çıkabileceğini öngörüyor. Çin, Hindistan ve Avrupa'daki ulusal hükümetler, Bitcoin'in Paris İklim Anlaşması'na yönelik ciddi saldırısına şimdiden müdahale etmeye başladı.

Bukele, finans teknolojisiyle ilgili fanteziler hakkında tutamayacağı sözler veriyor gibi görünen ilk kişi değil. Kripto para milyonerlerinin Nevada çölünde inşa ettiği öne sürülen Blockchain (Blok Zinciri) Şehri'ni hatırlayın. Bir de Utah çölünde Bitcointopia'nın kripto para krallığı var, ki görünüşe göre orada çöl bile yok. Arazi sorunlarından kaçınmak isteyen MS Satoshi ise güya dünyanın ilk yüzen kalesi olacaktı. Bu plan da yattı.

Fakat bu tür vaatlerle yüzüstü bırakılabilen, yoksul ve savunmasız toplulukların bulunduğu küresel güney oluyor. Muazzam kamu borcu kriziyle karşı karşıya kalan Karayipler'deki ada Porto Riko, vergi teşvikleri ve yumuşak düzenlemeleri sayesinde kripto para geliştiricilerin merkezi haline geldi. 2017'deki Irma ve Maria Kasırgaları'nın ardından Bitcoinciler şehre yakın, ucuz sahil mülklerini havada kapmaya, ayrıcalıklı ve özgürlükçü korunaklı alanlar inşa etmeye, yerel halkın verebileceği fiyatları geçip karşılığında da neredeyse hiçbir şey vermemeye başladı.

Tabii, kendi özel kripto para birimi Akoin'e sahip, Senegal'in 6 milyar dolar (yaklaşık 80 milyar TL) değerindeki akıllı Akon Şehri'nden daha görkemlisi yok. Şehir, Marvel'ın Black Panther çizgi romanlarından Wakanda model alınarak tasarlandı ama havai fişeklere ve tüm tantanaya rağmen alan hâlâ otlak halinde ve bölge sakinleri de akıbetlerini merakla bekliyor.

Yeni araştırmam, Bitcoincilerin daha fakir ve savunmasız topluluklara meyilli olduğunu gösteriyor. Bazı kripto para meraklılarının ekonomik istikrarsızlıklardan, zayıf düzenlemelerden, ucuz enerji ve diğer kaynaklara erişimden yararlandığını düşünüyorum.

Bununla birlikte, Samson Mow'a göre Bitcoin tahvili yatırımcıları, El Salvador halkına faydalarının yanı sıra risklerini de anlatmalı. Kripto para yorumcusu David Gerard'a göre, "Bukele de Bitcoinciler de birbirini enayi yerine koyuyor".

Fakat Kripto Altın Şehri'ni inşa etmeye yönelik diğer tüm başarısız girişimlerde olduğu gibi burada da en büyük zararı yine muhtemelen bölge halkı görecek.

Pete Howson, Northumbria Üniversitesi'nde Uluslararası Gelişim alanında kıdemli okutmandır



https://www.independent.co.uk/voices

Independent Türkçe için çeviren: Ata Türkoğlu

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU