Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, 2019 yılına ilişkin dış politika değerlendirme toplantısı düzenledi.

Ankara'da gazetecilerle bir araya gelen Çavuşoğlu, ABD-İran gerilimine ilişkin önemli mesajlar verdi.

Çavuşoğlu, İranlı komutan Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin radikallerin elini güçlendireceğini söyledi.

Kasım Süleymani'nin öldürülmesinin sadece Irak'ta değil, İran'da da dengeleri değiştirdiğine dikkati çekerek, "Amerikalılara özellikle bunu söyledik. İran'da da radikal gruplar güç kazanacak. Ilımlı siyasilere zarar verdiğini söyledik. Bir endişemiz de İran'ın bu anlayıştan dolayı nükleer anlaşmadan çekilme riskiydi. Maalesef buna yönelik de dün açıklamalar geldi" diyen Çavuşoğlu, taraflara itidal çağrısında bulunduklarını, gerilimin diplomasi yoluyla çözülmesi için çaba sarf ettiklerini belirtti.

Çavuşoğlu, Türkiye'nin İran ile ABD arasında bir arabuluculuk rolüne soyunup soyunmayacağı ile ilgili olarak ise "Türkiye olarak bu konudaki çabalarımızı Cumhurbaşkanımızın liderliğinde yoğunlaştıracağız" ifadesini kullandı.

Bakan Çavuşoğlu, Irak Meclisi'nin yabancı askerlerin ülkeyi terk etmesi yönündeki kararının ise bağlayıcı olmadığını belirtti.

Dışişleri Bakanı söz konusu karar ile ilgili "Irak meclisinin kararı bağlayıcı değil ama en azından Süleymani'nin öldürülmesinden sonra Şii grubun bir tutumunun göstergesidir" yorumu yaptı.

 

Libya'daki gelişmeler

Çavuşoğlu Libya'daki gelişmeleri de değerlendirdi.

İç savaşın kazananı olmayacağını belirten Çavuşoğlu, "Savaş Trablus sokaklarına gelirse çok kan dökülür" dedi.

CHP'nin ''Libya'ya Birleşmiş Milletler Barış Gücü gitmeli'' önerisini de değerlendiren Çavuşoğlu, "Konseyin yapısı nedeniyle gerçekçi değil" ifadesini kullandı.

Çavuşoğlu, Libya ile imzalanan deniz yetki alanlarının sınırlandırılması anlaşmasına değinerek, bir ülke ile böyle bir anlaşma imzalayabilmek için o ülkelerin karadan karaya birbirini görmesi gerektiğini söyledi.

Tunus, İsrail ve Lübnan ile Türkiye'nin böyle bir durumu olmadığını kaydeden Çavuşoğlu, Türkiye'nin uluslararası hukuka uymaya özen gösterdiğini dile getirdi. 

Çavuşoğlu geçtiğimiz günlerde İsrail, Güney Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan'ın geçtiğimiz günlerde imzaladığı Eastmed boru hattının Akdeniz'den Avrupa'ya geçebilmesi için Libya veya Türkiye'nin izninin gerektiğini vurguladı.

Bakan, tezkere ile ilgili olarak ise "Türkiye'nin kabul ettiği bu karar Libya'da ateşkesin tesisini ve siyasi sürece geri dönülmesine yardımcı olmayı hedefliyor" diye konuştu.

Çavuşoğlu, Libya'da sahada durumun askeri bakımdan nasıl göründüğüne yönelik bir soru üzerine, hava gücü açısından Halife Hafter kuvvetlerinin lehine bir durum olduğunu söyledi.

İdlip mesajları: Göç dalgası sürerse üstesinden gelemeyiz

Bakan Çavuşoğlu dış politika değerlendirme toplantısında Suriye ve İdlib'e de önemli yer ayırdı.

Rejimin İdlib'e yönelik saldırılarının ardından Türkiye sınırına 100 bin kişilik bir göç dalgası olduğunu da hatırlatan Dışişleri Bakanı, gerekli önlemlerin alındığını belirtip sorunun üstesinden Türkiye'nin tek başına gelemeyebileceğini belirtti:

Ama bu göç dalgası devam ederse bu Türkiye'nin tek başına üstesinden geleceği bir sorun olmaz. Özellikle Suriye içinde İdlib bölgesindeki altyapı çalışmalarını yaptık ki onlar da ülkesinde kalabilsinler. Suriye'de muhalefetteki yöneticiler de bunu arz ediyor.

Suriye'de Beşar Esad rejiminin İdlib'deki sivil yerleşimlere yoğun hava ve kara saldırıları sürüyor.  

Saldırılar sürerken, sivillerin ise Türkiye sınır hattına yakın bölgelere kaçışları devam ediyor.

İç göçle nüfusu 4 milyona ulaşan İdlib'in merkezi, 2015'te muhaliflerin kontrolüne geçmişti. 

İdlib, rejimin en yoğun hedef aldığı bölgelerin başında geliyor.

İdlib gerginliği azaltma bölgesini hedef alan Rusya, rejim ve İran destekli militan gruplar, 2019 başından bu yana Türkiye sınırı yakınlarına yaklaşık bir milyon 300 bin sivilin göç etmesine sebep olmuştu.

Ankara-Washington ilişkileri

Çavuşoğlu, 2019 yılını Türk-Amerikan ilişkileri açısından zorlu bir yıl olarak nitelendirdi.

 ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Türkiye ile ilişkilerde sağduyulu olduğunu ve ilişkileri önemsediğini gördüklerini ancak özellikle ABD Kongresinde Türkiye'ye yönelik negatif havanın devam ettiğini söyleyen Çavuşoğlu, iki ülke arasında krize neden olan S-400 hava savunma sistemleri ile ilgili belirsizliğin ise sürdüğünü ifade etti.

Geçen yıl 350 bin kilometreye yakın yol yaptığı söyleyen Çavuşoğlu, "Yani dünyanın etrafında 11 tur demektir. Ayrıca 70 bin kilometreye yakın da içeride seyahat etmişiz. 45 ülkeye 81 ziyaret gerçekleştirdik." diye konuştu.

 

Independent Türkçe, Ajanslar