Haritadan silinircesine yok edilmeye çalışılan asrın felaketine maruz bırakılan Gazze hakkında Anadolu Ajansı'nın 3 Ağustos 2025 tarihli haberleri ile başlayalım sıralamaya:
Gazze kentinin doğusundaki en büyük ve en eski mahallelerden biri olan Şucaiyye, İsrail'in aylardır sürdürdüğü saldırılar sonucunda neredeyse tamamen yok oldu.
Sivil ve resmi kuruluşların çağrısıyla Batı Şeria'nın Ramallah, Nablus ve El Halil kentlerinde '3 Ağustos Uluslararası Gazze ve Esirlere Destek Günü' kapsamında eş zamanlı gösteri ve yürüyüşler gerçekleştirildi.
İsrail hapishanelerindeki Filistinlilerin serbest bırakılmasını isteyen eylemciler, 'İsrail ablukasının sürdüğü Gazze'ye insani yardımların engelsiz girişinin sağlanması için harekete geçilmesi' çağrısında bulundu.
Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) Yürütme Konseyi üyesi Vasıl Ebu Yusuf, yaptığı açıklamada, 'Ulusal ve Uluslararası Gün etkinlikleri, Gazze'deki soykırımı ve Batı Şeria'daki ihlalleri durdurmak, aynı zamanda esirlere destek olmak amacıyla düzenleniyor' dedi.
Ebu Yusuf ayrıca 'Filistin halkı işgale karşı birlik içinde; geri dönüş hakkımıza, kendi kaderimizi tayin hakkımıza ve başkenti Kudüs olan bağımsız bir devletin kurulmasına bağlıyız!' ifadelerini kullandı.
2024 yılındaki tepkilerden örnekler
Batılı ülkelerde geçen yıl hızla yaygınlaşıp yükselen protesto dalgaları gelişigüzel ve kendiliğinden değil organize şekilde gerçekleşmişti.
Katılanların çoğu aydın ve öğrenci kesimindendi.
Bu arada ünlü Amerikalı TikTok yıldızı Guy Christensen, İsrail lehine yapacağı her gösteri parçası başına 5 bin dolar vermeyi teklif eden Siyonist bir örgütü deşifre etmişti. 1
Fransız Prof. Pierre Conesa Filistin'deki zulmü "Cezayir'de Fransız sömürgecilerin yaptığı vahşete" benzetmiş; Fransız filozof Edgar Morin "Gazzelliler acı çektikçe uygarlığımız krizde demektir" ifadesini kullanmıştı.
Uluslararası ilişkiler uzmanı Fransız Prof. Bertrand Badie ise, "Filistinlilere destek ve dayanışmanın önlenmesi için Fransa ve Avrupa çapında Filistin meselesinin stratejik önemi gizlenmeye ve marjinal hale getirilmeye çalışılıyor" demişti.
Hollandalı kadın akademisyen Prof. Dr. Thea Hilhorst, Gazze'de açlık çekenlerle dayanışma babından açlık grevi başlatmıştı.
Benzer örneklerini 2 Haziran 2024'te bu gazetede yayımlanan "Batılı ülkelerde Filistin'e destek eylemlerinin anlamı ve Woke hareketiyle ilgisi" başlıklı makalemde görmeniz mümkün.
Söz konusu yazımda ABD ve Batı Avrupa'daki gösteriler hakkında şöyle bir değerlendirme yapmıştım:
Malumunuz; bir süreden beri başta ABD olmak üzere farklı Avrupa ülkelerindeki öğrenciler, muhalif gençler, düşünürler, aydınlar, akademisyenler, entelektüeller ve çevreye duyarlı kesimlerin ağırlıkta olduğu yığınsal protestolara tanık oluyoruz.
Gaye şudur: İsrail'in Gazze ve Batı Şeria'da baskı gören, öldürülen, sürgün edilen, mal ve mülklerine el konulan ve sonu katliamla, soykırımla biten imha operasyonlarını protesto etmek! Bağlantılı olarak da bu tür ölümcül operasyonlara maruz kalan Filistin halkıyla dayanışmak!
…İşin özünde hatırlamak ve anlatmak, anmak ve yaşatmak, kimliksizliğe ve köksüzlüğe mahkûm edilenleri geçmişin derinliklerinden çıkarıp günümüze taşımak, yüzleşme zemini yaratmak bulunmaktadır.
Bunun sağlanması için de sözlü tarih; antropoloji, sosyoloji ve psikoloji gibi disiplinlerle bağ kurar. Böylece tarih için yeni engeller yaratmak yerine engelleri zayıflatır. İnsanı sürece katmak suretiyle tarihin odağını değiştirir ve alanını genişletir.
Sadece liderler arasından değil bilinmeyen insanlar topluluğundan kahramanlar oluşturur ki, bu da demokratik ve katılımcı bir tarihe, devlet dışı ve sivil bir tarihin kıyılarına ulaşmayı kolaylaştırır. Sessizlerin sesini duyurur.
Sözlü tarih sayesinde Kürtlerin, Filistinlilerin, Ermenilerin, Rumların, Êzdîlerin, Alevilerin, Zerdüştilerin, Aborjinlerin, Kızılderililerin, Güney Amerika'daki yerli toplulukların, Avrupa ülkelerindeki göçmenlerle mültecilerin, her cins ve soydan kadınların, ötekileştirilen emekçilerin ve her ülkede dışlanıp ezilenlerin sesi dünya kamuoyuna duyurulabilir. 2
Soykırım uzmanları: Gazze'de yapılagelenler jenosittir!
İsrail doğumlu Amerikan vatandaşı ve soykırım uzmanı tarihçi Prof. Omer Bartov, "Netanyahu'nun Hamas'ı bitirmek için Gazze'de yürüttüğü savaş genosit kapsamındadır" dedi. 3
Küresel ölçekte soykırım ve toplu imha araştırmaları konusundaki uzmanlığıyla bilinen en büyük kuruluşlardan birine mensup bilim insanları, Gazze özelindeki operasyonun neticelerini inceleyerek İsrail'in uluslararası kurallarca belirlenmiş "toplumsal imha" suçunu işlediği kanaatine vardı. 500 katılımcı bilim insanının yüzde 86'sı oylamada "toplu imha suçu işlenmiştir" dedi.
İsrail Dışişleri Bakanlığı bahsi geçen onay hakkında "berbat ve yalan dolan şeylere dayalı" diyerek alınan karara karşı çıktı. (Eylül 2025)
17 Ekim 2022'den beri BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Avusturyalı Avukat Volker Türk, "İsrail'in Gazze'de defalarca savaş suçu işlediğini ve uluslararası camianın yaklaşık iki yıldır sürmekte olan bu savaşı durdurmakta başarısız olduğunu" söyleyerek, bu ülkeye silah satışı ve ihracatının derhal durdurulmasını ve nerede kullanıldıklarına dair hesap sorulmasını istedi. 4
Esasen BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği bünyesinde çalışan yüzlerce görevli de Ekim 2023'ten itibaren Gazze'de yaşanan imha harekâtının "soykırım" olarak nitelenmesi gerektiğine ilişkin bir mektubu geçtiğimiz Ağustos ayında kurum yöneticisi Volker Türk'e iletmişlerdi. 5
Doğu Kudüs ve İsrail de dâhil olmak üzere İşgal Altındaki Filistin Toprakları ile ilgili Bağımsız Uluslararası Soruşturma Komisyonu (Independent International Commission of Inquiry on the Occupied Palestinian Territory), İsrail'in Gazze'de soykırım suçu işlediğini ve Başbakan Binyamin Netanyahu ile Cumhurbaşkanı İzak Herzog'un bu tür soykırım yapılması için kışkırtıcı bir rol oynadıklarını söyledi.
İspanya başbakanı Pedro Sanchez, 8 Eylül 2025 tarihli açıklamasında "Gazze'deki toplu imhaya son verilmesini ve askeri olmayan yöntemlerle İsrail saldırısının önüne geçilmesini" istedi.
İspanya hükümeti İsrail'e silah satışının yasaklanmasını onayladığını duyurdu.
Ardından İsrail ile daha önce imzalanmış 700 milyon dolarlık silah satış sözleşmesini iptal etti.
Bununla da yetinmedi; Tel Aviv'e yönelik ekonomik yaptırım uyguladı ve AB üyesi ülkelerin de bu yolu izlemesi gerektiğini söyledi.
İsrail ile İspanya başbakanları arasında bu nedenle söz düellosu yaşandı.
İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu, "Gazze operasyonunu eleştirip kınamak, Hamas terör örgütünü ödüllendirmektir" derken, Dışişleri Bakanlığı İspanyol Başbakanın eleştirisini "berbat ve tümüyle yalana dayalı laflar" olarak tanımladı.
Bunun üzerine devreye giren İspanya Dışişleri Bakanı José Manuel Albares Bueno, İsrail'in Madrid'deki en büyük diplomatını çağırıp Netanyahu'nun sözleri hususunda muhtıra verdi, uyarıda bulundu.
Başbakan Pedro Sanchez, Fransa ve Suudi Arabistan öncülüğünde düzenlenen Birleşmiş Milletler bünyesinde Filistin Meselesine Çözüm Bulunması ve İki Devletli Çözümün Hayata Geçirilmesi Konulu Yüksek Düzeyli Uluslararası Konferans'ta şunları söyledi:
Gazze'deki tek umut, dünyanın onları unutmadığını bilmektir. İsrail'in Gazze'deki soykırımının hiçbir hafifletici sebebi yoktur ve hiç kimse soykırımı bilmediğini, görmediğini veya farkında olmadığını söyleyemez.
Bugün bu Konferans'ta iki devletli çözümü talep ederek kritik bir adım attığımız doğrudur. Ancak açık olalım, iki devletten biri soykırım mağduru iken iki devletli bir çözüm mümkün değildir.
Bu konferans, kayıtsızlık ve ihmale karşı ahlaki bir isyan eylemidir. Aynı zamanda, barbarlığı durdurmak ve barışın yolunu açmak için kolektif bir taahhüttür.
Tarih bizi yargılayacak ve barbarlığa sessiz kalan veya görmezden gelenlere karşı hükmü amansız olacak. İspanya sessiz kalmaya değil, harekete geçmeye karar veriyor. İspanya, kendini bu canavarlığa ortak eden sessizliğe hayır diyor! 6
Ayrıca İspanya, İsrail'in katılacağı bütün etkinliklere (spor, eğlence, müzik yarışması, FİFA maçları vb) gitmeyeceğini; Avrupa ülkelerinin de İsrail'in bu ve benzeri organizasyonlara gelmesini önlemesi gerektiğini de ilan etti.
Batı Avrupa İsrail'e karşı tavır alıyor
İtalya'da sendikalar, siyasi partiler ve ruhban kesiminden kimi insanlar Gazze'deki açlığa dikkat çekmek için genel grev ilan ettiler.
Genel grev 75 şehirdeki okullar, üniversiteler, kamu kurumları, demiryolları, liman benzeri alanlarda gerçekleştirildi.
Avrupa Parlamentosu da İsrail ile ticaret ilişkilerini düşürme ve iki bakanına yaptırım uygulama niyetini açıkladı.
Avrupa Birliği'nin Gazze'deki savaş konusunda bugüne kadar aldığı en güçlü kararı imzalayan Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen'in bu tavrı, Ortadoğu'ya yönelik yaklaşımlardaki en belirgin "dönüş" sayılıyor.
17 Eylül 2025'te duyurulan önlemler, Leyen'in böyle bir adımın gündemde olduğunu söylemesinden bir hafta sonra geldi.
Leyen, Avrupa'nın "İsrail'e verdiği ikili desteği askıya alması" çağrısında bulunarak, güçlü İsrail yanlısı duruşundan bir sapmaya işaret etti. 7
Bu arada İsrail ile imzalanan sözleşmelerin gereğini yerine getirmeyip işi ağırdan almaya bakan Fransa ile İngiltere bile Filistin Devletinin varlığını resmen tanımaya karar verdiler.
Birleşik Krallık'ta Filistin halkıyla dayanışmak oldukça popüler!
Örnekleyelim:
Mesela Kuzey İrlanda-Belfastlı bir hip hop üçlüsü olan Kneecap Müzik grubunun Glastonbury'deki West Holts sahnesinde gerçekleştirdiği etkinlikte çok sayıda Filistin bayrağı dalgalandı.
Bundan etkilenen grup üyeleri de "Özgür Filistin!" sloganına katıldılar.
Aynı grup, Gazze'deki muhalif tutumu yüzünden BBC'den istifa etmişti. 8
Birleşik Krallık Başbakanı Sir Keir Starmer, Filistin devletini resmen tanıdığı konuşmasında "Ortadoğu'da giderek artan dehşet karşısında, barış ve iki devletli çözüm olasılığını canlı tutmak için harekete geçiyoruz" dedi.
Bu hamleyle Birleşik Krallık (BK), BM'ye tanıma veren 156 ülke arasına girdi. BM üye ülkelerinin yaklaşık yüzde 75'i bu adımı attı.
BK'ya Avustralya, Kanada ve Portekiz katılırken, Fransa, Malta ve beş ülkenin daha 22 onları takip etmesi bekleniyor. 9
İsrail'in yakın dostu ve geleneksel hamisi rolündeki Almanya şimdilik ayak sürümekle birlikte halkının bu husustaki baskılarını ve özellikle de diğer ülkelerin Filistin devletine desteklerini ve Gazze'deki vahşete karşı çıkışlarını bir şekilde dikkate alacak gibi görünüyor.
İngiliz Yahudiler Filistin devletinin kurulmasını istiyor
Anketlerin başlatılmasından bu yana ilk kez, İngiliz Yahudilerinin yarısından azı İsrail-Filistin çatışmasında iki devletli çözümü destekliyor.
Yahudi Politikaları Araştırma Enstitüsü'nün (JPR) bu yaz gerçekleştirdiği ankete göre, iki devletli çözüme inananların oranı bir yıl önce yüzde 54'tü.
JPR'nin ilk kez soruyu sorduğu 15 yıl önce ise oran yüzde 77'ydi. Günümüzde ise üçte biri İsrail-Filistin ikili devleti fikrini destekliyor.
JPR, İngiltere'nin bu hafta sonu Filistin devletine resmen destek vereceği beklentisiyle açıklanan yeni bulguların, "İngiliz Yahudilerinin, Batı'nın İsrail-Filistin konusundaki on yıllardır temel politikası olan bir teklife olan inançlarında dramatik bir değişimi" temsil ettiğini söylüyor.
Buna rağmen, İngiltere'deki Yahudilerin daha büyük bir kısmı (yüzde 49) iki devletli sistemi destekliyor, karşı çıkanların ise (yüzde 41) daha fazla olduğu görülüyor; 1 yıl önce Yahudilerin üçte biri buna karşı çıkarken, 2010 yılında bu fikri reddedenlerin oranı sadece yüzde 15'ti.
Birleşik Krallık'taki İleri Yahudilik liderlerinden çözüme destek
Birleşik Krallık Hükümeti'nin Filistin devletini tanımasını memnuniyetle karşılayan İleri Yahudilik hareketi eş önderleri Haham Charley Baginsky ile Haham Josh Levy fikirlerini şöyle özetliyorlar:
İngiltere Hükümeti'nin Filistin Devletini tanıması bizler açısından acı bir andır. Umarız bu sadece bir jestten ibaret kalmayacaktır. Buna karşılık (Hamas'ın elindeki) rehinelerin serbest bırakılması ve örgütün dağıtılması pazarlık edilemeyecek bir şarttır.
Birçok insan açısından böyle bir uzlaşma Hamas'a ödülmüş gibi görülse ve bizleri incitse bile, biz bu kuralı ve siyaseti memnuniyetle karşılarız. Çünkü iki devletli çözüm, gelecekleri birbirine bağlı iki halk için barışa, güvenliğe ve onura giden tek sürdürülebilir yoldur. 10
Bu arada ABD Kongresi'nin 15 üyesi daha önce eşi benzeri görülmemiş bir hareketle, İsrail'in devam eden askeri saldırganlığını gerekçe göstererek, ABD'nin İsrail'e silah transferini durdurması çağrısında bulundu.
Özellikle Amerikalı gençler arasında yapılan son anketler, İsrail politikasına verilen desteğin azaldığını; Filistinlilerin adalet ve kendi kaderini tayin etme mücadelesine duyulan sempatinin belirgin bir şekilde arttığını gösteriyor.
Tepkiler tabana yayıldıkça İsrail ve onun baş sorumlularına yönelik eleştirilerin dili hem sertleşiyor hem de ağır küfür ve hakaretler içeriyor.
Mesela İsrail karşıtı fanatik bir kadın aktivist ABD İç İstihbarat Teşkilatının (FBI) güzergâhı üzerinde mevzilenerek Başbakan Binyamin Netanyahu ile şürekasına hakaret ediyor.
FBI elemanlarının kendisini takip etmesine sinirlenerek, "Ne o, siz de İsrail'in or…uları mı oluverdiniz?" diyebiliyor.
Olay başkent Washington'da şok etkisi yaratıyor. Ürdünlü bir aktivist Amerikalı kızın video kaydını dolaşıma soktuğunda, bir anlık konuşma trend haline gelip çok geçmeden bir milyon takipçi tarafından beğeniliyor.
Bir başka video oyununda ise ABD Başkanı Trump, Netanyahu'nun tacizlerinden bizar olup yakasını kurtarmak istiyormuş gibi bir pozisyonda gösteriliyor ve kendisine "Netanyahu benimle yatıyor, zorla benimle birlikte oluyor!" türünden sözler söyletiliyor. 11
Arap kökenli aktivist Ammaran da benzer şekilde sokak dilinde geçerli olan olumsuz kelimeler ile küfürleri ardı ardına yazıp söyleyerek İsrail aleyhindeki sözleriyle ön plana çıkıyor.
Genç bir kadın, İsrail propagandası yapan siyahi bir Amerikalı siyasetçiyi yüksek sesle eleştirip protesto etmekle kalmayıp, videodaki konuşmasında aynı politikacının eline İsrail bayrağı tutuşturup altına da büyük harflerle Traitor (Hain) yazabiliyor. 12
Bir tepki de Fas'ta yaşayan Yahudi din adamı Hahambaşı David Pinto'dan basına yansıyor.
Hahambaşı, İsrailli askerlerin Gazze'den geri çekilmesi ve İsrailli rehinelerin serbest bırakılması yolunda çağrıda bulunuyor.
İsrail: "Misilleme olarak Batı Şeria'yı işgal edelim!"
Bazı İsrailli bakanlar, İngiltere ve diğerlerinin Filistin devletini tanımalarına misilleme olarak İsrail'in Batı Şeria'nın bazı bölgelerini ilhak etmesi çağrısında bulundular.
Başbakan Sir Keir Starmer hükümetinin tarihi bir adım atacağını duyurdu ve bu adım daha sonra Avustralya, Kanada ve Portekiz liderleri arasında da yankı buldu.
Fransa, Malta ve diğer bazı ülkelerin de aynı yolu izlemesi bekleniyor. Almanya ve İtalya ise böyle bir adım atmayacaklarını açıkladılar.
Buna karşılık İsrail'in aşırı sağcı Milli Güvenlik Bakanı Itamar Ben-Gvir'in acil cevabı şöyle oldu:
Karşı önlem olarak Batı Şeria'nın topraklarının tamamının ilhak edilmesini önereceğim. Çünkü İngiltere, Kanada ve Avustralya'nın, katil [Hamas] teröristler için bir ödül olarak 'Filistin' devletini tanıması, acil karşı önlemler gerektiriyor! 13-14
İsrail Parlamentosu (Knesset), 23 Temmuz 2025 tarihinde Batı Şeria ve Gor Çukuru (verimli arazileriyle bilinen Eriha vilayeti ve çevresi) hakkında ilhak kararı aldı. Demek ki iş kalmış icraata!
Batılı devletlerin aleyhte tutumlarına öfkelenen Netanyahu, "Büyük İsrail" planını hayata geçirmek üzere kendince bir bahaneye sarılarak, eğer engellenmezse, harekete geçecektir. 15
Kaynaklar:
1. https://www.instagram.com/reel/DBVBQatByRa/
2. https://www.indyturk.com/node/727166/.
3. https://www.independentarabia.com/node/629817/, 14 Ağustos 2025.
4. https://www.skynewsarabia.com/live-story/1659732/61143, 9 Eylül 2025.
5. https://www.aljazeera.net/news/2025/8/28/.
6. yenisafak.com/dunya/ispanya-basbakani-sanchezden-bmde-sert-cikis-gazze-soykirim-magduru-iken-iki-devletli-bir-cozum-mumkun-degil-4751389, 23 Eylül 2029.
7. https://www.thejc.com/news/world/meps-criticise-ursula-von-der-leyen-for-rewarding-terror-with-israel-sanction-plans-euhn0nix, 19 Eylül 2025.
8. https://www.indyturk.com/node/761158/yazarlar/gazze-yüzünden-bbcden-istifa-ettim-glastonbury-bunun-doğru-bir-karar-olduğunu, 4 Temmuz 2025.
9. https://www.thejc.com/news/world/which-countries-recognised-palestinian-state-fuvrj21q,
11. https://www.thejc.com/news/progressive-judaism-two-state-solution-is-only-sustainable-path-to-peace-jqiu38bw,
12. https://www.raialyoum.com/, 19 Eylül 2025.
13-14. https://www.thejc.com/news/israel/israeli-ministers-west-bank-annexation-uk-palestine-recognition-ocet2tdc.
15. Bu husustaki yazım için bkz. https://www.indyturk.com/node/762785/, 3 Ağustos 2025.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
