Erdoğan 12 yıl aradan sonra 22 Nisan Pazartesi günü Bağdat ve Erbil'e önemli bir ziyaret yapacak.

Bu ziyaret, aslında geçen yıl planlanmıştı ancak taraflar arasındaki pürüzlerin giderilememesi nedeniyle ertelenmişti.

Kendine bir çıkış arayan ve yeniden inşa sürecini yaşayan Irak için Erdoğan'ın ziyareti özel bir anlam taşıyor.

Zira Sudani, ABD'den döner dönmez ayağının tozuyla Erdoğan'ı karşılayacak. 

Savaş, çatışma, terör, mezhep kavgaları, istikrarsızlık ve kaos ile anılmak istemeyen Irak, kendisine yeni bir yol arıyor.

Selefi Mustafa el-Kazımi'nin başlattığı değişim dalgasını beklentilerin çok üstünde olumlu bir noktaya taşıyan Muhammed Şiya es-Sudani, Maliki'den sonra Irak'ın en etkili başbakanı olma yolunda emin adımlarla ilerliyor.

Ülkede 2 dönem başbakanlık yapan ve ülkeye kısmi bir istikrar getiren Maliki, hala Irak'ın en etkili ve icraatçı başbakanı olarak görülüyor. Maliki, ikinci döneminin sonlarını saymazsak Kürtlerle de en iyi ilişkileri kuran liderdi. 

Erdoğan'ın ziyareti, gelişim ve kalkınma yolunda büyük atılımlar yapmak isteyen Irak'ın tam dönüm noktasında gerçekleşiyor.

Yukarıda işaret ettiğimiz istikrar, güvenlik ve huzura on yıllardır aç olan Irak, bir kurtuluş yolu arıyor.

ABD ile İran arasındaki rekabette iyice sıkışan ve 6-7 yıldır ibrenin iyice Tahran'a döndüğü bir süreçte Bağdat'ın batı dünyası ve onun giriş kapısı olan Türkiye ile geliştirdiği ilişkiler son derece hayati öneme haiz.

Kalkınma Yolu olarak adlandırılan mega proje gerçekleşirse Irak kalkınma yolunda büyük bir adım atmış olur.

Irak, yeni bir çıkış arıyor ve Türkiye de ekonomik açıdan sıkıntılı bir dönemden geçiyor.

Irak, petrolünü uluslararası pazara daha rahat ulaştırmak, dünya ile entegrasyonunu güçlendirmek ve üzerindeki olumsuz algıları yıkmak istiyor.

Türkiye de ekonomisini rahatlatmak için enerji kaynaklarına ve ticaret güzergahlarına ihtiyaç duyuyor.

Bu açıdan bakılınca talep ve arz dengesinin sağlandığını görebiliyoruz. Ancak çok önemli bir sorun var; Türkiye'nin Irak'taki önceliği ile Irak'ın Türkiye'den beklentisi çok farklı.

Irak'ın beklentisi ile Türkiye'nin Irak'taki önceliği arasındaki makas çok büyük. 

Türkiye, her şeyden önce Irak'ı "terörle mücadele sahası" olarak görüyor ve olaya güvenlik eksenli yaklaşıyor.

Irak ise bambaşka bir yerde. Irak, konuyu askeri, terör, güvenlik ve çatışmaların tamamen dışında görüyor.

Bağdat, Türkiye'nin hassasiyetlerini yok saymıyor fakat öncelikleri Ankara'nın gündeminden çok çok farklı.  

Irak ile Türkiye arasındaki farkı şöyle açalım:

Bağdat, "Kalkınma Yolu" projesiyle dünyaya açılmak ve yeni yüzüyle görülmek istiyor.

Irak'ın artık güvenli, istikrarlı ve terörden arındırılmış bir ülke olduğu imajını yaymak istiyor.

O yüzden Sudani, açıklamalarında IŞİD tehlikesinin kalmadığını sürekli vurgulama gereği duyuyor.

Türkiye ise yaz aylarında yeni bir sınır ötesi operasyon gerçekleştirerek Irak'ın "terör", "çatışma", "savaş", "kaos" ve "güvensizlikle" anılmasını doğuracak bir adım atmak istiyor.

Türkiye'nin operasyonları genişlettiği, ilerlettiği bir süreçte "Kalkınma Yolu" projesinin ilerlemesi nasıl mümkün olabilir?

Bu gelişme Irak'ın hala çatışmalar ülkesi olduğu algısını besler ve başka ülkelerin yaklaşımlarını da çok etkiler. 
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  5 Kasım 2024 - ABD'nin New York kentinde seçmenler oy kullanıyor. ABD'de seçim gününe gelindi ve Demokrat Parti'nin adayı Kamal Harris'le Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump arasındaki yarış haftalardır başa baş ilerliyor. Seçimin sonucunu 7 salıncak eyaletteki oyların belirleyeceği düşünülüyor (Leonardo Munoz/AFP)

• 2/30

  4 Kasım 2024 - İspanya'nın Valensiya bölgesindeki Alfafar'ın caddelerinde polis memurları sokaklardaki çamurun temizlenmesine yardım ediyor. İspanya'da uzun zamandır görülen en kötü sel felaketinde hayatını kaybedenlerin sayısı 217'ye ulaşırken arama kurtarma çalışmaları hâlâ sürüyor. Yetkililer sokakların temizlenmesinin en az bir hafta süreceğini belirtirken bölgede 17 bin polis, jandarma, asker ve sivil koruma görevlisi çalışıyor (Jose Jordan/AFP)

• 3/30

  3 Kasım 2024 - Brezilya'daki Formula 1 Sao Paulo Grand Prix'sini Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. "Uçan Hollandalı", son derece kaotik geçen yarışa 17. sıradan başlamıştı. İkinci ve üçüncü sırayı Alpine pilotları Esteban Ocon ve Pierre Gasly alırken, pilotlar şampiyonasında Verstappen'le Norris arasındaki fark 62'ye çıktı (Nelson Almeda/AFP)

• 4/30

  2 Kasım 2024 - Hindistan'ın Mumbai şehrinde, Ölüler Günü'nde mezara çiçek koyan bir kadının drone görüntüsü. Cadılar Bayramı'yla başlayan üç günlük dönemde, Hıristiyanlar ölülerle yaşayanlar arasındaki perdenin kalktığına inanıyor. Hıristiyanlar, Hindistan nüfusunun yalnızca yüzde ikisini oluşturuyor. Geçen ay çeşitli Hıristiyan mezheplerinin liderleri, kendilerine yönelik şiddetteki artışı protesto etmek üzere Yeni Delhi'de eylem düzenlemişti (Francis Mascarenhas/Reuters)

• 5/30

  1 Kasım 2024 - Afrika penguenleri, Cape Town yakınlarında turistlerin uğrak noktalarından olan penguen kolonisinde, sahilde dinleniyor. Boulders penguen kolonisi 1983'te kurulmuş ve kolonideki kuş sayısı çevredeki ada kolonileri sayesinde artırılmıştı. Dünya Doğayı ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) yakın zamanda Afrika penguenini, nesli tehlike altında olan türlerden nesli kritik tehlikedeki tür kategorisine taşıdı. Halihazırda popülasyonunun yüzde 97'sini kaybetmiş olan kuşun nesli, bir değişiklik olmadığı takdirde 4 bin günden kısa bir süre içinde tükenebilir (Rodger Bosch/AFP)

• 6/30

  31 Ekim 2024 - ABD'nin Missouri eyaletindeki St. Charles kentinde bir yurttaş, Cadılar Bayramı'na özel kıyafetiyle oy kullandı. Seçime sayılı günler kala Kamala Harris ve Donald Trump arasındaki yarış başabaş devam ediyor. ABD Başkanı Joe Biden'ın, destekçilerini "çöp" diye nitelemesi üzerine Cumhuriyetçi Parti'nin başkan adayı Trump, çöp kamyonuna bindi. Öte yandan Arnold Schwarzenegger, Kamala Harris'i desteklediğini açıkladı (Robert Cohen/AP)

• 7/30

  30 Ekim 2024 - İspanya'nın güneyindeki Valensiya'da gerçekleşen sel, arabaları bu hale getirdi. Kurtarma ekipleri, şiddetli yağmurların yol açtığı seller sonucunda 95 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Kayıpları arama çalışmalarıysa sürüyor. Valensiya'da 1996'dan bu yana metrekareye en fazla yağışın düştüğü bildirildi. Meydana gelen felaketten dolayı 3 günlük ulusal yas ilan edildiği açıklandı (Jose Jordan/AFP)

• 8/30

  29 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezinde Filistinli mültecilerin kaldığı Nuseyrat kampındaki Birleşmiş Milletler Yardım ve Bayındırlık Ajansı'na (UNRWA) ait yardım dağıtım merkezinin kapısındaki açıklıktan bir adam dışarı bakıyor. İsrail, parlamentosunun yıkıma uğramış Gazze Şeridi'ndeki ana BM yardım kuruluşunu yasaklayan bir tasarıyı onaylamasının ardından artan bir uluslararası tepkiyle karşı karşıya kalıyor. 90 gün içinde yürürlüğe girmesi beklenen mevzuatın, UNRWA'nın Doğu Kudüs genel merkezinin kapatılmasına ve Refah üzerinden Gazze'ye insani yardım ulaştırılmasının engellenmesine yol açması öngörülüyor (Eyad Baba/AFP)

• 9/30

  28 Eylül 2024 - Eski ABD Başkanı Barack Obama, ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti'nin başkan adayı Kamala Harris'in Pensilvanya eyaletinin Philadelphia kentinde düzenlenen mitinginde konuştu. Ayrıca Bruce Springsteen ve John Legend gibi sanatçılar da sahneye çıkıp seyircileri Harris'e oy vermeye ve arkadaşlarıyla ailelerini sandık başına gitmeye teşvik etmeye çağırdı (Matthew Hatcher/AFP)

• 10/30

  27 Ekim 2024 - Ferrari pilotu Carlos Sainz Jr. Formula 1 Meksika Grand Prix'sinde pitte. İspanyol pilot kariyerindeki 4. F1 zaferini elde ederken, takım arkadaşı Charles Leclerc, son turlarda yaptığı hatayla ikinciliği McLaren'in şampiyonluk mücadelesi veren pilotu Lando Norris'e kaptırıp üçüncülüğe razı oldu. Pilotlar şampiyonasında zirvedeki isim Max Verstappen ise yarış içinde toplamda 20 saniye ceza aldı ve 6. sırada bitirdi (Carlos Perez Gallardo/Reuters)

• 11/30

  26 Ekim 2024 - Birleşik Krallık'ta göçmen karşıtı protestolardaki bir eylemci, Cumhuriyetçi başkan adayı ve eski ABD Başkanı Donald Trump'ın maskesini takıyor. Eylem İngiltere'nin başkenti Londra'da, ülkedeki aşırı sağcı grupların başında gelen İngiliz Savunma Ligi'nin eski lideri Tommy Robinson'ın çağrısıyla organize edilmişti. Robinson, planladığı yürüyüş öncesi Terörle Mücadele Yasası çerçevesinde suçlanarak dün gözaltına alınmıştı. Irkçılık karşıtları da aşırı sağcılara tepki amacıyla eylem düzenledi. İki grubun karşı karşıya gelmesini engellemek üzere güvenlik önlemleri alındı (Hollie Adams/Reuters)

• 12/30

  25 Ekim 2024 - Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sırasında Kursk bölgesinde Rus askerleriyle girdiği çatışmada hayatını kaybeden Ukraynalı asker Volodimir Baranov için Çernihiv'de düzenlenen cenaze töreninde halk milli marş söylüyor (Maksym Kishka/Reuters)

• 13/30

  24 Ekim 2024 - Mozambik'in başkenti Maputo'daki Maxaquene mahallesinde protestocular, güvenlik güçleriyle çatıştı. Çevik kuvvet polisi, iki muhalifin vurularak öldürülmesinden günler sonra seçimlere hile karıştırıldığı iddiasıyla eylem düzenleyen kalabalığı dağıtmak için göz yaşartıcı gaz kullandı. Avrupa Birliği gözlemcileri de Mozambik seçimlerinde düzensizlikler ve bazı sandık sonuçlarında oynama olduğunu tespit etmişti (Alfredo Zuniga/AFP)

• 14/30

  23 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta un kıtlığı yaşanıyor. İsrail, Gazze Şeridi'ne gıda, su, yakıt ve elektrik girişini engellemeye devam ediyor. Savaştan önce bile Gazze nüfusunun sadece yüzde 4'ü güvenli ve temiz suya erişim sağlayabiliyordu. Öte yandan Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, "Gazze'nin kuzeyindeki çocuk felci aşılama kampanyasının son aşamasının artan şiddet ve erişim eksikliği nedeniyle ertelenmesinden büyük endişe duyduğunu" söyledi (Bashar Taleb/AFP)

• 15/30

  22 Ekim 2024 - İsrail savaş uçağı Beyrut'un güneyindeki bir mahalledeki binayı vurdu. Ayrıca İsrail'in Beyrut'ta Refik Hariri Devlet Hastanesi'nin çevresini hedef aldığı saldırıda ölenlerin sayısı 13'e yükseldi (AFP)

• 16/30

  21 Ekim 2024 - ABD'nin Kuzey Karolina eyaletinde gerçekleştirilen kampanya mitinginde eski ABD Başkanı Donald Trump'ın destekçilerinden biri, break dans yapıyor. Birleşik Devletler'de 2024 Başkanlık Seçimi, 5 Kasım'da gerçekleşecek. Donald Trump, pazar günü Pensilvanya eyaletindeki bir McDonald's'ta çalışırken, Kamala Harris, Stevie Wonder'la şarkı söyledi (Julia Demaree Nikhinson/AP)

• 17/30

  20 Ekim 2024 - İspanya Başbakanı Pedro Sanchez ve eşi Begona Gomez'i tasvir eden bir pankart, başkent Madrid'de hükümeti protesto etmek ve genel seçim çağrısında bulunmak için düzenlenen eylem sırasında İspanyol bayrakları arasında. Bugün Madrid'de bir meydanı dolduran binlerce kişi, sağcı partilerin de destek verdiği bir miting düzenledi. İspanyol bayrakları sallayarak Madrid'in finans bölgesinin kalbindeki Plaza de Castilla meydanında toplanan protestocular "hain" diye bağırarak Sanchez'i istifaya çağırdı. Sağ ve radikal sağla bağlantılı 100'den fazla az bilinen küçük grup, mitinge "Birlik, haysiyet, hukuk ve özgürlük için. Hemen genel seçim!" sloganıyla katıldı (Oscar Del Pozo/AFP)

• 18/30

  19 Ekim 2024 - Cadılar Bayramı öncesinde zombi kılığına giren bir sanatçı, Güney Kore yapımı korku filmi Zombi Ekspresi'nden (Train to Busan) ilham alan "Zombi Şinkansen" hızlı treninde performans sergiliyor. Japonya'nın Tokyo'yla Osaka arasında giden treninin kiralanan vagonunda, "yaşayan ölülerle" karşılaşmaya hazır 40'a yakın heyecan meraklısı vardı. Organizatörlerin koltuklara yerleştirdiği oyuncular, performans kapsamında korkunç bir dönüşüm geçirerek diğer yolculara "saldırmaya" başladı. Etkinlik organizatörü Kenta Iwana, "normalde güvenli ve huzurlu olan yolculuğun bir anda kaosa sürüklenişini canlandırmak istediklerini" söyledi (Kim Kyung-Hoon/Reuters)

• 19/30

  18 Ekim 2024 - Filistinliler cuma namazı kılarken bir kişi, İsrail'in saldırıları sırasında yıkılan Büyük Ömer Camisi'nin kalıntıları arasında yürüyor. Memlük ve Osmanlı döneminin mimari özelliklerini taşıyan caminin yaklaşık 1400 yıllık bir geçmişi var. Bir diğer adıyla Gazze Ulu Cami, Gazze'nin en eski, Filistin'in de üçüncü en büyük camisiydi. Bu cami, bir yılı aşkın süredir devam eden çatışmalarda enkaza dönen tarihi alanların en çarpıcı örneklerinden biri (Dawoud Abu Alkas/Reuters)

• 20/30

  17 Ekim 2024 - İngiliz pop müzik grubu One Direction'ın eski üyesi Liam Payne, Arjantin'de kaldığı otelin üçüncü katından düştükten sonra hayatını kaybetti. Arjantin Polisi, Payne'in başkent Buenos Aires'te Casa Sur adlı otelde kaldığını, "uyuşturucu ve alkol tesiri altında olma ihtimali bulunan agresif bir adam" hakkında gelen şikayet üzerine otele gittiklerini açıkladı. Arjantinli sağlık yetkilileri, otopsi yapılacağını belirtti (Agustin Marcarian/Reuters)

• 21/30

  16 Ekim 2024 - İtalyan lüks marka grubu Prada ve Houston merkezli girişim Axiom Space, NASA'nın Artemis 3 Ay misyonunda kullanılacak bir uzay giysisinin tasarımını İtalya'nın Milano kentinde tanıttı. NASA'nın Ay'ın güney kutbuna gerçekleştireceği ilk insanlı görevde Ay'da yürüyen astronotlar bu kıyafeti giyecek. Artemis 3 görevinin Eylül 2026'da gerçekleştirilmesi bekleniyor (Marco Bertorello/AFP)

• 22/30

  15 Ekim 2024 - Güney Kore'nin sınır kenti Paju'dan Kuzey Kore'nin Kaesong şehrine giden yolda, Tongil Köprüsü'ndeki askeri kontrol noktasının son hali. Güney Kore ordusu, Pyongyang'ın ordusu iki ülkeyi birbirine bağlayan yollarda patlamalar gerçekleştirince ağır tahkimatlı sınır yakınlarında "karşı ateş" harekatları yürüttüğünü açıkladı. Kuzey Kore, Güney Kore'nin Pyongyang'a drone uçurduğu iddiasının ardından ordusunun "ateş gücünü" harekete geçirmek için hazır olduğunu söylemişti. Kuzey Kore Savunma Bakanlığı, Kore yarımadasında "her an savaş çıkabileceği" uyarısında bulunmuştu (Jung Yeon-Je/AFP)

• 23/30

  14 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin merkezindeki Deyr El Balah'ta çocuklara çocuk felci aşısı yapıldı. UNICEF, Gazze Şeridi'ndeki 640 binden fazla çocuğu tamamen aşılamayı hedefliyor. UNICEF'in icra direktörü Catherine Russell, çocuklara bağışıklık sistemlerini güçlendirmek için A vitamini takviyesi sağlanacağını kaydetmiş, Gazze'de çocukların hijyen standartlarının çok kötü olduğunu belirtmişti (Eyad Baba/AFP)

• 24/30

  13 Ekim 2024 - Japonya'nın başkenti Tokyo'nun Kagurazaka mahallesinde düzenlenen Cadılar Bayramı öncesi etkinliğine katılanlar kedi temalı kostümlerini giyip "Bake Neko" (Doğaüstü Kedi) festivaline katıldı. Bake Neko, 2010'dan bu yana her yıl ekim ortasında düzenleniyor. Kagurazaka'da kedi temalı bir geçit töreni düzenlenmesinin nedeni, ünlü Japon romanı "Ben Bir Kediyim"in yazarı Natsume Soseki'nin bu bölgede yaşamış olması (Philip Fong/AFP)

• 25/30

  12 Ekim 2024 - Hindistan'ın Haryana eyaletinde, Hindu tanrısı Hanuman gibi giyinen kişiler, Dussehra festivali için düzenlenen geçit töreninde dans ediyor. Her yıl kutlanan festival, iyiliğin kötülüğe karşı zaferini simgeliyor. Ancak bu yıl Bangladeş'teki Dussehra kutlamaları Hindulara karşı artan saldırıların gölgesinde kaldı. Ülkede 1 Ekim'den bu yana kutlamalarla bağlantılı 35 şiddet olayı yaşandığı bildirilmişti. Hindistan, Bangladeş'teki Hindu tapınaklarına yönelik saldırıları kınayarak komşu ülkeye tüm azınlıkların güvenliğini sağlama çağrısı yaptı (Anushree Fadnavis/Reuters)

• 26/30

  11 Ekim 2024 - Milano'daki iklim değişikliği ve Filistin'e destek eylemine katılan İsveçli aktivist Greta Thunberg slogan atıyor. Thunberg'in kurulmasına destek verdiği iklim değişikliği hareketi Fridays For Future'ın düzenlediği yürüyüşe, binin üzerinde kişi katıldı. Protestoda, Filistinlilerin simgesi haline gelmiş kefiye adlı geleneksel atkıyı takan Thunberg, "Filistinlilerin onlarca yıldır apartheid rejiminin boğucu baskısı altında yaşadığını" söyledi. Küresel ısınmayla silah endüstrisi arasındaki ilişkiye vurgu yapan aktivist "İklim adaleti mücadelesi, fosil yakıt endüstrisine karşı olduğu kadar, silah endüstrilerine, askerileşmeye ve doğal kaynakların aşırı çıkarılmasına karşı da bir mücadeledir" dedi (Piero Cruciatti/AFP)

• 27/30

  10 Ekim 2024 - Milton Kasırgası ABD'nin Florida eyaletinde yıkıma yol açtı. Şiddetli yağmurlar ve rüzgarlar sonucu evler yıkıldı ve milyonlarca kişi elektriksiz kaldı. İç Güvenlik Bakanlığı en az 10 kişinin öldüğünü açıkladı. Yetkililer rüzgarların hızının saatte 150 kilometreye ulaştığını söyledi. ABD Başkanı Joe Biden, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımda "Yardım yolda ancak gelene kadar, yerel yetkilileriniz dışarı çıkmanın güvenli olduğunu söyleyene kadar yerinizde kalın" dedi (Bryan R. Smith/AFP)

• 28/30

  9 Ekim 2024 - Milton Kasırgası'nın Havana'dan geçişi şiddetli yağmurlara neden oldu. Helene Kasırgası'nın üzerinden iki hafta geçmemişken yeni bir kasırga ABD'nin Florida eyaletine doğru yaklaşıyor. Bugün eyalete ulaşması beklenen kasırga öncesinde eyalette yıllardır görülmediği kadar büyük bir tahliye çalışması yürütülüyor. ABD Başkanı Joe Biden, Milton Kasırgası’nın "Son 100 yılda ABD’deki en kötü fırtınalardan biri" olabileceği uyarısında bulundu. Milton Kasırgası'nda rüzgarların saatte 270 km hıza ulaşabileceği söyleniyor (Yamil Lage/AFP)

• 29/30

  8 Ekim 2024 - Yokoluş İsyanı Cape Town, Güney Afrika'nın başkentinde gerçekleşen Afrika Petrol Haftası Konferansı'nın düzenlendiği salonun önünde, fosil yakıtların süregelen kullanımını böyle protesto etti (Rodger Bosch/AFP)

• 30/30

  7 Ekim 2024 - Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentinde Filistinli bir çocuk, İsrail saldırıları sonucunda yıkılmış binanın üzerinde. 1 yıl önce bugün Hamas, İsrail'e gerçekleştirdiği saldırıda 1139 kişiyi öldürmüş ve yaklaşık 250 kişiyi rehin almıştı. Aradan geçen bir senede İsrail, Gazze'de en az 41 bin 870 kişiyi öldürdü ve bu sayının aslında çok daha fazla olduğu tahmin ediliyor. Binlerce kişi yıkılan binaların enkazı altında kaldı ya da kendilerinden haber alınamıyor. Binlercesinin daha devam eden bombardıman ve İsrail'in savaşının yarattığı koşullar nedeniyle ölmesi muhtemel. Son 12 aydaki gelişmelerle Ortadoğu bir kez daha topyekün savaşın eşiğine geldi (Mohammed Salem/Reuters)

Yukarıda saydığımız nedenler Erdoğan'ın da ziyaretini geciktiren temel anlaşmazlık konularını da oluşturuyor.

Elbette sadece bu değil fakat hala aşılamamış, ara formüllerle üstü örtülmüş ve krize her an dönüşme potansiyeli taşıyan bir sorundur. 

Konunun daha iyi anlaşılması için Sudani'nin ABD ziyaretinde görüştüğü kişilere ve verdiği mesajlara bir göz atalım ve analizimize devam edelim:

ABD Başkanı Biden, Dışişleri Bakanı Blinken, Savunma Bakanı Austin, İç Güvenlik Bakanı Alejandro Mayorkas, Lockheed Martin (F16 uçaklarını üreten firma) yöneticileri,  JPMorgan Bank Başkan Yardımcısı Sayın Daniel Zelikow ve beraberindeki heyet, Demokrat Parti Senatörü ve Dış İlişkiler-Silahlı Hizmetler Komitesi Üyesi Tim Kaine ve beraberindeki heyet,  ABD Temsilciler Meclisi Demokratik Grubu Başkanı Bay Seth Molten,  Amerikan Buğday Konseyi Başkanı Sayın Vince Peterson, Cumhuriyetçi ve Demokrat Kongre Üyeleri, ABD Hazine Müsteşar Yardımcısı Deputy Secretary Wally Adeyemo, Stellar Energy CEO'su Peter Gibson, Çekya Başbakanı Petr Fiala 

Şimdi verdiği mesajlara bakalım:

"Gerilim düşürülmeli ve misillemeler durmalı."

"Bölge bu olayları kaldıramaz."

"Acil ve pratik önlemler lazım."

"Irak çatışma alanına çevrilemez."

"IŞİD artık tehdit değildir."

ABD yönetiminin üç ismi dışında yaptığı görüşmelerin tamamında ekonomik kalkınma, enerji alanındaki yatırımlar, altyapı hizmetlerinin güçlendirilmesi, mali engellerin kaldırılması ve istikrarın korunması gibi konular öne çıkıyor.

Sudani, enerji, teknoloji, endüstri, inşaat ve tarım alanında faaliyet yürüten ABD'li şirketlerle yaptığı görüşmelerin tamamında aynı mesajı veriyor:

"Gelin yatırım yapın, Irak'ın gelişmesine destek verin."

Sudani, bunun için İsrail'e desteği ve İran'a karşı şahin tutumuyla bilinen Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ile de görüşüyor, Honeywell ve  Baker Hughes yöneticileri ile de görüşüyor. 

ABD'de 15 Nisan'dan bu yana yoğun temaslarını sürdüren Sudani'nin temel önceliği kalkınma ve tek gündemi ülkenin yeni bir rotaya girmesi.

Bu doğrultuda yaptığı ve sonuç da alacağı aşikâr olan görüşmelerin ardından Bağdat'a döndüğünde Erdoğan'ın "terör gündemine" ve "savaş-çatışma" önceliğine sıcak yaklaşması mümkün olabilir mi?

Erdoğan'ın Eylül 2023'te gerçekleşmesi planan ziyaretinin bu haftaya kadar ertelenmesinin nedeni de yukarıda işaret ettiğimiz gibi iki devletin gündeminin ve önceliğinin çok farklı olmasıdır.

Yani ortaklaştıkları, uzlaşı sağlayabildikleri ve üzerinde ilerleyebilecekleri çok fazla başlık yoktu. Olan başlıklar da hep sorunlu ve derin anlaşmazlıkların olduğu konuları içeriyordu. 

Gelinen aşamada Türkiye'nin Irak gündemine yaklaşmak için adım attığını düşünüyorum.

Fidan, Güler ve Kalın'ın geçen ay Bağdat'a yaptıkları görüşmede Iraklı yetkililerle yaptıkları "terör zirvesinden" umdukları gibi bir sonuç çıkmadı.

Türkiye, kendi "terör" gündemini Irak'ın da öncelikli konuları arasında eklemek için çok uğraştı ancak Irak'ın şu an için asla kabul edemeyeceği konuların başında sıcak çatışma, savaş ve istikrara zarar verecek operasyonlar geliyor. 

Bu çerçeveden bakınca Erdoğan'ın Iraklı yetkililerle yapacağı konularda da ekonomik, yatırım, turizm, kalkınma ve ticaret hacminin genişletilmesi gibi konuların öne çıkmasına şahit olmamız yüksek bir olasılıktır. 

Erdoğan, Bağdat'ın ardından Erbil'e de geçeceğini ve IKB ile Irak hükümeti arasındaki anlaşmazlık konularının da ele alınacağını söyledi.

Bu bence çok önemli bir husus. Erdoğan, uzun aradan sonra Irak'ta Kürtlerin yaşadığı sorunları da gündemine alıyor ve bunun için diplomasi yürütüyor. 

Bu da bize Türkiye'nin "güvenlik eksenli politikalara" son yıllardaki kadar ağırlık vermeyebileceğini, Erbil ile ilişkilerde de olumlu bir ivme yakalanabileceği ihtimalinin güçlü olduğunu gösteriyor. 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.