TEMA Vakfı ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) yetkililerinin ortak çalışmasıyla, iklim değişikliğine karşı öğrencilerde farkındalık yaratmak için okullarda kullanılmak üzere çevrim içi eğitim portalı geliştirildi. Sadece öğretmenlere açık olan portal, ‘sürdürülebilir bir yaşam’ hedefliyor.

Proje, TEMA Vakfı Genel Müdürlüğünde, TEMA Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, Millî Eğitim Bakanlığı Araştırma-Geliştirme ve Projeler Daire Başkanı Dr. Ayşe Kula ve TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Özgür Bolat’ın katılımıyla düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna duyuruldu.

İlk etapta 200 öğretmen görevlendirilecek

Projenin sahada yürütücülüğünü her branştan öğretmenler yapacak. İlk etapta Bakanlık tarafından belirlenen 200 öğretmene hem portal hakkında hem de iklim değişikliği ile ilgili verilecek eğitimlerin ardından bölgelerine dönen öğretmenlerin görev yaptıkları illerdeki meslektaşlarına verecekleri eğitimlerle portalın kullanımının yaygınlaştırılması hedefleniyor.
 

Projenin hedeflenenlerinden biri ise müfredat içerisindeki konulara uygun olarak iklim değişikliğini her dersin konusu haline getirmek. Portal içerisinde yer alan içerikler de buna uygun olarak hazırlanmış durumda. Amaç öğrencilere portalda iklim değişikliği konusunda farkındalık kazanmaları ve derslerini destekleyici materyaller edinmeleri.

Dr. Ayşe Kula da iklim değişikliğinin artık dünyanın gözleminde olduğunu anlatarak, "Sürdürülebilir yaşamı düşünmeliyiz. Çünkü yaşamın sürdürülebilirliği tehlikeye giriyor, bu iklim değişikliğinden kaynaklanacak sıkıntılar nedeniyle. Millî Eğitim Bakanlığı olarak, öncelikle bir iklim değişikliği komisyonu oluşturuldu ve İklim Değişikliği Eylem Planı hazırlandı. Biz bütün toplumu bilgilendirme, bilinçlendirme, farkındalık oluşturma durumundayız." dedi.

Eğitimin bütün kademelerinde iklim değişikliği eğitimi

Şu an için okul öncesi, ilkokul ve ortaokul düzeyinde faaliyet gösterecek olan platformun yakın zamanda liseleri de kapsayacak şekilde genişletileceği vurgulandı. Portalda yer alan içeriklerin hepsi öğrencilerin kendi yaş kategorilerine göre özel olarak tasarlanmış durumda.

TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, özellikle düşük yaşlarda iklim değişikliğinin ve olası gelecek senaryolarının çocuklarda ekofobi ve eko-anksiyeteye sebep olabildiğini vurguladı. Bu sebeple hazırlanan içeriklerin bu gerçek göz önünde bulundurularak hazırlandığının altını çizdi.

Projede doğa temelli, güncel ve bilimsel bir anlatımla, çocukların gelişimsel özelliklerini destekleyici grafik ve görsel çalışmalara yer veriliyor. Bununla birlikte ana odak çocuklar olsa bile çocuklarla birlikte öğretmen ve velilerin de süreç içerisinde çocuklarla birlikte bilinçlenmesi beklenen ve hedeflenen bir kazanım.

Dr. Özgür Bolat ise pedagoji ve eğitim prensiplerinden bahsederek, çocukların iklim değişikliğini algılamalarına yardımcı olacak yöntemlere işaret etti. Temel prensiplerden birinin, olayı çocuk zihninde somutlaştırma olduğunu aktaran Bolat, diğer önemli bir prensibin ise çocukta merak uyandırma olduğunu söyledi.

750 bin öğretmen ve 12 milyon öğrenciyi hedefine koyan projenin en önemli kazanım hedefiyse ekolojik okur-yazarlığı olan ve dünyanın çalışma sistemini bilerek hayatlarını buna göre düzenleyen bir nesil yaratmak.

2 yıl içerisinde uygulanmaya başlayacak

TEMA ve MEB’in 2019 yılından bu yana süren ortak çalışmalarında toplam 65 ilde 22 bin 700 çocuğa iklim eğitimi verilirken mevcut projenin de temelleri geçtiğimiz dört yılda atılıyordu. Bu doğrultuda pilot çalışmaların hızlıca başlayacağı ve en geç iki yıl içerisinde bütün milli eğitim kademelerinde platformun aktif olarak kullanılmaya başlanacağı belirtiliyor.

Şu an için platformda öğrencilerin kullanımı için yer alan 60 etkinlik, sunumlar, eğitici filmler ve e-kitaplar yer alıyor. Uygulamaların hepsi çocukların kişisel hayatlarından bağlantı kurabilecekleri örneklerle tümevarım yöntemi kullanılarak tasarlanmış. Deniz Ataç, bir metot olarak bunun bilerek tercih edildiği ve bu sayede uygulamaların daha akılda kalıcı olduğunu vurguluyor.

Portal dünyadaki ilk örneklerinden

TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Ataç, çocukların, sadece iklim değişikliği değil; kuraklık, biyolojik çeşitlilik kaybı, atıkların yarattığı kirlilik gibi tüm ekolojik krizlere karşı, bugün ve gelecekte mücadele edebilmeyi öğrenmeleri gerektiğini söyledi:

Çocukların bu yeni durumlara uyum sağlamalarını ve iklim değişikliğinin yaratacağı yeni krizlere çözümler bulmalarını istiyoruz. Bunun için öncelikle çok erken yaşlardan başlayarak çocukların doğanın nasıl işlediğini, örneğin; su döngüsünü, bir bitkinin nasıl yetiştiğini, arıların doğa için önemini anlamasını ve insanın bu işleyişe olumsuz etkilerini fark etmesini amaçlıyoruz."

İklim değişikliği bugün dünyanın en büyük sorunlarından bir tanesi ve bu bağlamda her ülke kendi eylem planı doğrultusunda çeşitli adımlar atıyor. Geçtiğimiz yıllarda İtalya bir ilke imza atarak ‘iklim değişikliği ve sürdürülebilir kalkınma’ dersini zorunlu hale getirmişti.
 

Bununla birlikte bugün hala Almanya, ABD, İngiltere, Kanada ve İsveç gibi ülkeler eğitim müfredatlarında iklim krizine yer vermekte. Bunların ortak noktası ise hepsinin orta öğretim düzeyinde müfredatta yer alması. TEMA ve MEB’in geliştirdiği iklimtema projesi ise okul öncesi eğitimden başlayarak lisans düzeyine kadar bütün eğitim-öğretim aşamasını kapsamasıyla dünyadaki tek örneği teşkil ediyor.

Proje uzun vadede yatay eksende her branşa özel olarak müfredata iklim değişikliğinin eklemlenmesini hedefliyor. Bu sayede iklim değişikliğinin disiplinlerarası ve kapsayıcı bir şekilde ele alınması planlanıyor.