İnsanlar gibi uyuyan zebra balığı şekerleme yapmaya yaklaşık 450 milyon yıl önce başladığımızı gösteriyor

İnsan gibi zebra balığı da uyurken kas tonusunu kaybediyor, kalp atışları yavaşlıyor ve uyaranlara tepki vermiyor

“Derin uyku” balık benzeri ortak atada okyanuslardan ayrılmadan önce gelişti (Pinterest) 

Zebra balıklarının tıpkı insan gibi uyduğunu ve bu durumun uyuklamamızın 450 milyon yıldan daha önce evrimleştiğini gösterdiğini ortaya koyan yeni bir araştırma yayımlandı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bilim insanları balık benzeri atalarımızın “derin uyku” ismini verdikleri uyku durumunun okyanuslardan ayrılmadan önce geliştiğini söylüyor.

Her ne kadar günümüz balıkları göz kapakları olmadığı için gözlerini kapatamasalar da beyinlerinde ve kaslarında insanda gerçekleşenle benzer değişiklikler gerçekleşiyor.    

Bilim insanları bunun diğer memelilerde, kuşlarda ve sürüngenlerde gerçekleştiğini zaten biliyordu ancak zebra balığında kayıt altına alınan bu vaka derin uykunun çok daha eski bir adaptasyon olduğunu ortaya koyuyor.

Makalenin yazarlarından ve Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Philippe Mourrain The Independent’a yaptığı açıklamada şöyle konuştu:

Günümüz memelileri 70 milyon yıl önce yaşamış ortak ataya sahipken, günümüz balıkları 450-500 milyon yıl önce yaşamış bir atadan türediler. Keşfettiğimiz uyku durumunda insan ve zebra balığındaki beyin ve vücut dinamiklerinin benzer olduğu gerçeği, bu nöral ve kassal işaretlerin 450 milyon yıldan fazla süre önce yaşamış ortak atamızda bulunduğunu güçlü şekilde ortaya koyuyor.

İnsan gibi balıklar da uyurken kas tonusunu kaybediyor, kalp atışları yavaşlıyor ve uyaranlara cevap vermiyor. Araştırmacıların keşfettiği tek gerçek farklılık REM uykusu sırasında hızlı göz hareketinin yokluğu.

Bilim insanları balığı araştırmak için tüm vücudunu çok yüksek çözünürlükte fotoğraflamalarına imkan tanıyan özel bir ışık kesiti floresan mikroskop yaptı ve kullandı.

Nature adlı bilimsel yayında yer alan makaleye göre araştırmacılar balıklar uyurken beyin etkinliğini kaydetti ve kalp atışı, göz hareketleriyle kas tonusunu gözlemledi.

Bilim insanlarının tüm hayvanların uyuduğunu kesin olarak bilmeleri mümkün olmasa da, bu hayvanlar için evrensel bir ihtiyaç gibi gözüküyor.

 

 

Faydaları kesin olarak bilinmese ve gizemini korumaya devam etse de, yeterli uyku uyumayan insanların hafıza kayıpları ve karar verme güçlükleri yaşamalarının yanı sıra obezite ve yüksek tansiyon riskleri daha fazla oluyor.

Uyku bozuklukları aynı zamanda Alzheimer ve Parkinson hastalıklarıyla da bağlantılı.

Mourrain konuyu şöyle yorumluyor:

Bu araştırma uykunun sinirsel bağlantıları tamir etmek ve yeniden şekillendirmek gibi temel işlevlerinin bulunduğu ve tüm hayvanlarda korunduğu düşüncesini güçlendirmesi açısından çok önemli.

Bilim insanları uykunun hayvanlardaki işlevinin anlaşılmasının uykudaki aksamaların yarattığı sonuçları daha iyi anlamamıza yardımcı olabileceğini düşünüyor.

Stanford Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Louis Leung’se şöyle diyor:

Balıkların sinirsel işaretleri özünde bizimkilerle aynı olduğu için onlar hakkındaki bilgiyi yeni ve öncü ilaç deneyleri geliştirmek amacıyla kullanabiliriz.

Dr. Leung’a göre insan araştırmalarında sıklıkla kullanılan fareler gececil bir hayvan olarak bizim uykumuz için daha az geçerli bir model organizma.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/science

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU