Bir zamanların güçlü, Batılı, liberal ittifakı dağılma tehlikesiyle karşı karşıya

Salma Shah: Britanya'nın uzun vadeli dış politikasında bariz bir istikametsizlik var, neyi temsil ettiğimiz konusunda net olmalıyız yoksa dünya yoluna bizsiz devam edecek

Britanya'nın ABD'yle ilişkileri giderek daha sürtüşmeli hale geliyor (AFP)

Afganistan'daki durum hassasiyetini korurken ve karmaşık tahliye çabaları devam ederken bunun Britanya ve uzun vadede dış politikası için ne anlama geldiği, üzerine düşünmeye değer bir konu. Afganistan'da olmalı mıydık? Ülkeden ayrılmakta haklı mıydık? Bu sorular hararetle tartışılacak ve bir süre daha kutuplara ayrılmış bir münakaşayı körükleyecek. Fakat bu sorular Birleşik Krallık (BK) tarafında dış politika alanında uzun vadeli hedeflerin bulunmadığını tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor.

Hazırlıksız yakalanmamız ve Amerikan başkanının heveslerine bağımlı olmamız, Britanya'nın bu dünyada neyi başarmak istediğine dair bir ifade eksikliği olduğunun altını çiziyor. Brexit'in BK'ye bir tür egemenlik kazandırmayı amaçladığını biliyoruz ve kampanyacılar Avrupa'dan kopuşun yalnızlık politikası değil, kim olduğumuza dair güvenimizin tazelendiği ve yurtdışında "Britanya markası" için daha gelişmiş bir konum oluşturan yeni bir enternasyonalizm biçimi olduğunu öne sürmüştü. Fakat şimdiye kadar bu, hiçbir yönde anlamlı bir politika belirtisi olmadığından retoriğin ötesine geçemedi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

BK, küresel ekonomide ilk 10'da yer alıyor ve aynı derecede önemli bir askeri güç. Kaynaklarımız ve tarihimiz, şu an için ön masada oturma hakkını koruduğumuz anlamına geliyor. Fakat bütün o gücü ve tecrübeyi tatbik etmek için bir amacımız olması gerektiğini anlayamıyoruz. Ayrıca kiminle iş yapmak istediğimize dair belirsizlik olması da bize sorun yaratıyor. Çin'le ilişkimiz garip, ABD'yle ilişkimiz giderek daha sürtüşmeli hale geliyor ve AB'yle ilişkilerimiz de birçok açıdan resmen düşmanca.

Küresel bir politika sıfırlaması için şartlar olgunlaştı, tektonik plakalar yer değiştiriyor ve şayet önümüzdeki birkaç on yılı şekillendireceksek, liberal demokratik değerlerce tanımlanan kendinden emin bir pozisyon almamız gerekiyor.

Değişim bir süredir alttan alta kaynıyor: Küresel güç dinamikleri o kadar çok biçim değiştiriyor ki mevcut önyargılarımız artık onlara hizmet etmiyor. Afganistan'dan ayrılma, bir zamanlar Batı'yı tahta çıkaran olayların ve Batı'nın başarısına dönüşen fikirlerin rolümüzü sürdürmek için artık yeterli olmadığını kabul ettiğimiz bir dönüm noktası olmalı. Yerini komünizm sonrası dünyaya bırakan savaş sonrası dünyanın artık kendisini terör sonrası dünyada tanımlaması gerek.

ABD için derin, varoluşsal bir sorun teşkil eden Çin'in yükselişi, dünya görüşümüzü üzerine inşa ettiğimiz temeli tehdit ediyor. Artık özgür kapitalist demokrasilerin büyümeye giden tek yol olduğu kesin değil. 1980'lerde kapitalizm komünizmi kesin bir yenilgiye uğrattığında, bunun kalıcı bir zafer olmasını beklemiştik. Öyle olmadığı artık kesin. Ekonomik fikirler için savaş, uluslararası ilişkilerde başka bir sınırdır.

Uzun süreli müttefiklerimizle ilişkimiz de derin bir analiz gerektiriyor. Afganistan'da olanların sonuçlarının ABD'yle bizim aramızda derin bir bölünmeye işaret ettiğini öne sürmek belki fazla çarpıcı fakat Atlantik'in ötesinde, BK'nin dünyanın geri kalanıyla nasıl ilişki kuracağını etkileyen uluslararası bir geri çekilme örüntüsü görüyoruz, ki ABD müdahalesinin kesinliği veya genel olarak benzer gayeler güttüğümüze dair bir anlayış da artık söz konusu değil. Bir zamanların güçlü, Batılı liberal ittifak çetesi dağılma tehlikesiyle karşı karşıya.

BK'nin dünyada oynayacağı önemli bir rol var. İklim değişikliği, ekonomik adalet ve önemli bir demokratik model sergilenmesi önemli katkı sağlayabileceğimiz konular fakat bu, güçlü bir konuma sahip olmamıza ve dış ilişkilere en büyük sorunlarımızdan bazılarını çözebilecek temel alanlardan biri olarak öncelik vermeye başlamamıza bağlı. Dünyada neyi temsil ettiğimiz konusunda net olmalıyız, yoksa dünya yoluna bizsiz devam edecek.



Salma Shah'ın makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Afganistan bir dönüm noktasına işaret ediyor: Bir zamanların güçlü, Batılı, liberal ittifakı dağılma tehlikesiyle karşı karşıya

https://www.independent.co.uk/independentpremium/voices

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU