Kovid-19'a karşı antiviral ilaç üretme çabalarının önündeki sorunlar

Bilim insanları Kovid enfeksiyonunun erken aşamalarını tedavi etmek için toplumun evde kendi kullanabileceği ilaçların geliştirme sürecinde yaşanan zorluklar konusunda uyardı

(AFP)

Dünyanın en büyük klinik deneyinin başındaki isim, Kovid-19'la mücadele etmek için kullanılabilecek antiviral ilaçları geliştirme çalışmalarının "gerçekten zayıf" olduğu ve bunun "evde" uygulanabilecek tedavi bulma çabalarına ket vurabileceği konusunda uyardı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Birleşik Krallık'ın (BK) RECOVERY Deneyi'ni düzenleyen ve hükümetin Acil Durumlar için Bilimsel Danışma Grubu (Sage) üyesi olan Profesör Peter Horby, enfekte olanları tedavi edebilecek ilaçları üretmek için daha fazla yatırıma ihtiyaç duyulduğunu ifade etti.

Klinik hekimler, hastaneye yatışa yol açabilen Kovid enfeksiyonunun tetiklediği aşırı etkin immün cevapları tedavi etmek için hâlâ büyük oranda önceden bilinen deksametazon ve tocilizumab gibi ilaçları kullanmak zorunda.

Ancak hükümetler ve sağlık yetkilileri Sars-CoV-2'nin kendisini veya insan hücresi içinde çoğalmasını sağlayan viral süreçleri hedefleyen "doğrudan etkili" ilaçlara muhtaç.

Erken alındığında ölümcül Kovid-19 ilerlemesinin önüne geçebilen bu tür ilaçlar, hastaları hastane dışında tutarak sağlık hizmetlerindeki baskının hafifletilmesine de yardımcı olabilir.

Bilim insanları yakın geçmişte bu alandaki yatırımların yetersizliğini açıklayarak bu tür amaca özel ilaçların geliştirilmesinin muhtemelen yıllar alacağını söyledi. Bu aynı zamanda Downing Sokağı'nın sonbaharda iki etkili antiviral tedavisini topluma ulaştırmayı hedefleyen yakın tarihli planlarında da soru işaretleri oluşturuyor.

Pandemi boyunca Profesör Horby ve ekibi, mevcut ilaçların ölümcül düzeyde hasta olanlarda Kovid-19'u tedavi etmedeki etkililiğini test etmek için binlerce hastaneye yatırılmış hastayı çalışmalarına dahil etti.

Kayda değer biçimde, RECOVERY deneyi ucuz bir streoid olan deksametazonun ve bir antienflamatuvar ilaç olan tocilizumabın ölüm riskini azaltabildiği sonucuna ulaştı. Çalışma hidroksiklorokin gibi diğer ilaçları denkleme dahil etmedi.

Ne var ki The Independent'a konuşan Profesör Horby bu projenin "denenebilecek ilaçları neredeyse tamamen tükettiği" konusunda uyardı.

Profesör Horby şunları söyledi:

Bunu ilaç geliştirme hattının gerçekten ne kadar zayıf olduğunun bir yansıması olarak görüyorum. Monoklonal antikor tedavisinden başka RECOVERY Deneyi'ne dahil edecek herhangi iyi bir antiviral ilaca sahip değiliz.

Pahalı ve çoğu kişi için erişilmez olan bu tedavi, Kovid enfeksiyonunu etkisiz hale getirme kabiliyetine sahip, laboratuvarda tasarlanmış antikorların hastalara uygulanmasını içeriyor.

Profesör Horby şunları ekledi:

Yıllardır (geliştirme) hattından yeni bir şey çıkmıyor. Bunun gerçekten yatırıma ihtiyacı var. İlacı değerlendirebilecek bir deney altyapısına sahibiz ancak eğer test edecek bir şey yoksa o zaman biraz tıkanıyoruz.

BK'nin yeni antiviral görev gücünün hem Sars-CoV-2'yi hem de tetiklediği ölümcül semptomları hedefleyen yeni nesil ilaçların ortaya çıkmasına ön ayak olması umuduyla bu alandaki araştırma ve geliştirmeye para sağlaması bekleniyor.

Fakat Warwick Üniversitesi'nden virolog Profesör Lawrence Young, antiviral ilaçları geliştirmenin "çok zorlu" olduğunu anlatıyor.

Virolog, The Independent'a şunları söyledi:

Virüsler hücrelerimizi istila eder ve bu hücrelerin içindeki mekanizmayı çoğalmak için kullanır. Bu nedenle antiviral ilaçların hücrelerimizin içine girmesi ve bu hücrelerin normal işlevleri için vazgeçilmez olan süreçleri hedeflemesi gerekiyor.

Bu tehlikeli yan etkilere yol açabilir. Bu yüzden bu ilaçların geliştirilmesi ve test edilmesi yıllar alıyor. Dahası virüslerin hızla değişerek dirençli hale gelme sorunu var.

 


Son yıllarda HIV'le birlikte görüldüğü üzere uzun vadeli tedavi gerektiren daha inatçı enfeksiyonlara karşı antivirallerin geliştirilmesinde büyük atılımlar oldu. Fakat ilaç endüstrisi maliyet kaygıları nedeniyle daha kısa, akut enfeksiyonlar için ilaç üretmekte çekingen davranıyor.

Glasgow Üniversitesi, Virüs Araştırmaları Merkezi'nden Dr. Sam Wilson, The Independent'a şunları aktardı:

Bir sorun şu ki, kâr güdüsü tedavi süreçleri çok uzun olabilen kronik viral enfeksiyonlarda çok daha kolay şekilde geçerli olabiliyor.

Eğer tedavi süreci (çoğu akut viral enfeksiyonda olduğu gibi) sadece günler sürüyor ve virüsler ilaca dirençli hale gelebiliyorsa bu antiviral ilaçları yapmak çok fazla paraya mal oluyor. Bu kârlılığı etkileyebilir.

Sonuç olarak bilim insanları Kovid'in erken aşamalarını ve diğer enfeksiyonları tedavi edebilecek birkaç uygulanabilir adayın bulunduğuna inanıyor. Profesör Young "şu anda sadece 10 civarı antiviral ilaç" bulunduğunu "ancak insanlarda 220'den fazla virüs enfeksiyonu olduğunu" söylüyor.

Leeds Üniversitesi'nden virolog Profesör Stephen Griffin'e göre, toplumun evinde alabileceği "Kovid haplarına" yönelik arayışta, BK yönetimi muhtemelen halihazırda onay almış antiviral ilaçların test edilmesi ve yeni amaçla kullanıma uyarlanmasına mecbur kalacak.

Araştırmacı, The Independent'a şunları söyledi:

Eğer sonbahar için çalışıyorlarsa bu çok sıkışık bir zaman dilimi. Ekimden önce bir insanlı deneme gerçekleştirmek bile çok hızlı olur. Aynı zamanda bulaş sayılarının azalması sorunumuz var. Herhangi bir denemeyi bu ülkede yapmak zorlu bir görev olacak.

Virolog şunları ekledi:

Eğer yeni ortaya çıkan bir virüsün etkin tedavisinde kullanabileceğimiz bir şeyi geliştirmek konusunda ciddi adımlar atmak istiyorsak pandemik enfeksiyonlar şeklinde ortaya çıkabilecek bu tür virüsleri hedefleyen geniş ölçekli antiviral programları gerçekten önemsememiz gerekiyor.

Bunu gerçekten yapmak için,  hükümetin aşı programına yaptığı gibi buraya da daha fazla yatırım yapmasına ihtiyacımız var.



Samuel Lovett'in makalesinin tasarımdan kaynaklanan nedenlerle kısalttığımız başlığının tamamı şöyledir: Antiviral ilaçların "zayıf" gelişimi Kovid-19'un önüne geçmek için evde kullanılabilecek haplar üretme çabalarını aksatabilir

https://www.independent.co.uk/independentpremium

Independent Türkçe için çeviren: Umut Can Yıldız

Bu makale kaynağından aslına sadık kalınarak çevrilmiştir. İfade edilen görüşler Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU