ABD Başkanı Joe Biden, 24 Nisan'da 1915 olaylarının yıldönümüyle ilgili yazılı açıklamasında yaşananları soykırım olarak tanımladı.

Biden, 1981'de "Ermeni soykırımı" ifadesini kullanan 40. ABD Başkanı Ronald Reagan'dan bu yana bu nitelendirmeyi yapan ilk ABD Başkanı oldu.

Peki Biden'ın 1915 olaylarını resmi anlamda soykırım olarak tanımlamasına dünya basınından nasıl tepkiler geldi?  

Guardian: Her halükarda olacaktı

Britanya'nın ileri gelen gazetelerinden Guardian, Biden'ın açıklamasının "Türkiye tarafından anında reddedildiğini" belirterek, ABD hükümetinden kıdemli bir görevlinin "Türkiye'yle ikili ilişkilerinin durumu ne olursa olsun Biden'ın bu açıklamayı her halükarda yapmayı planlamış olduğunu" belirttiğini aktardı.
 

BBC'nin haberindeyse ABD Başkanı'nın açıklamasının "sembolik ve yaptırım getirmeyen" bir nitelikte olduğu fakat bunun "en önemli sonuçlarından birinin Türkiye-ABD ilişkilerinin kötüleşmesi olabileceği" belirtildi.

Alman kamu yayıncısı Deutsche Welle'de (DW) yer alan haberde ABD Başkanı'nın açıklamasının Ermeni Soykırımı'nı Anma Günü'nde yapıldığı vurgulandı ve "hamlenin NATO müttefiki Türkiye'yle ABD arasındaki ilişkiler açısında sorun yaratabileceği" ifade edildi.

Fransız devlet kanalı France 24'te çıkan haberde de Biden'ın 1915 olaylarını soykırım olarak tanımlaması "Beyaz Saray'ın dikkatlice kullandığı ölçülü dilden bir uzaklaşma" şeklinde nitelendirildi.
 

Fransa'daki Ermeni diasporası, 1915 olaylarının 106. yıldönümü kutlamalarında sokaklara çıktı (Charlotte Wilkins / France 24)

Haberde açıklamanın "Ankara'yla Washington arasında birçok konuda politik anlaşmazlıkların yaşandığı bir dönemde geldiği" ifade edildi.

Yunan medyasından Greek Reporter'ın haberinde Biden'ın "kendinden önceki ABD Başkanları'nın bıraktığı bir boşluğu doldurduğu" belirtildi.

Buna ek olarak açıklamayla birlikte Biden'ın hem insan haklarına olan bağlığını gösterdiği hem de Ermeni kökenli ABD vatandaşlarına verdiği seçim vaadini yerine getirdiği ifade edildi.

WSJ: Erdoğan, siyasi kazanç elde etmeye çalışabilir 

ABD basınındaysa New York Times'ın yayımladığı haberde "Türk hükümeti, insan hakları aktivistleri ve etnik Ermeniler, gelişmelere sessiz kaldı, bu hareketi genellikle sembolik bir adım olarak değerlendirdi" ifadeleri yer aldı.

Biden'ın göreve geldiğinden beri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı mesafeli durduğu belirtilen haberde, ABD Başkanı'nın açıklamasının "Biden hükümetinin, dış ilişkilerde yürüttüğü politikanın temellerinden biri olan insan haklarına bağlılığını gösterdiği" ifade edildi.

Ayrıca açıklamanın Biden'ın "ABD için stratejik öneme sahip müttefik ülkeleri kızdırmaktan kaçınan kendinden önceki başkanlardan daha farklı bir yol izlediğini" gösterdiği belirtildi.

CNN'in haberindeyse Biden'ın açıklamalarının "Türkiye'yle ilişkilerde bir kopmaya neden olabileceğini" belirtilirken, buna rağmen Başkan'ın ifadelerinin "küresel insan haklarına karşı bağlılık işareti olduğu" ifade edildi.

1915 olaylarının soykırım olarak nitelendirilmesinin Türkiye için yeni yasal sonuçları olmayacağı yalnızca diplomatik sorunlar getireceği kaydedildi.
 

Ermenistan'ın başkenti Erivan'da meşalelerle anma töreni düzenlendi (AP)

Washington Post'ta yer alan haberde açıklamaların iki ülke arasında S-400 ve F-35 tartışmalarının yarattığı gergin ortamda yapıldığı belirtildi.

Biden'ın soykırımı tanıma kararının ABD'deki uzun lobi çalışmaları sonucunda geldiğinin ifade edildiği haberde, Biden'ın bu hamleyle "ABD-Türkiye ilişkilerini bozmaktan kaçınan" önceki liderlerden ayrı bir noktada konumlandığının altı çizildi.

Wall Street Journal'ın haberindeyse ABD hükümetinden kıdemli bir görevlinin değerlendirmelerine yer verildi. Hükümet görevlisinin, açıklamanın Türkiye'yi suçlamak yerine 1915 olaylarında hayatını kaybedenlere yönelik yapıldığını belirttiği aktarıldı.

Haberde ayrıca Erdoğan'ın soykırım açıklamalarını "siyasi kazanç elde etmek için kullanabileceği" ve "ABD'nin kararını Batı'nın Türkiye'yi aşağılaması şeklinde etiketleyerek tutucu tabanına hitap etmeye çalışabileceği" belirtildi.

Jerusalem Post: Biden, Türkiye'nin blöfünü gördü

İsrail medyasından Jerusalem Post'ta kaleme alınan inceleme yazısında, Ankara'nın 1915 olayları üzerinden Washington'ı İran ve Rusya'yla daha yakın çalışmakla tehdit etmesinin ardından geldiği belirtildi.
 

Türkiye'nin sonraki adımlarını "jeopolitik" açıdan düşünüp tartarak atması gerektiğinin belirtildiği yazıda, "Biden hükümeti Türkiye'nin blöfünü gördü" ifadesi kullanıldı.

Haaretz'de yayımlanan görüş yazısındaysa açıklamanın, Türkiye'nin Rusya, Avrupa Birliği ve Birleşik Milletler'le diplomatik ilişkilerinin gerginleştiği bir dönemde geldiği belirtildi.
 

Dün Ermenistan başbakanı olarak resmi anma ve çelenk bırakma törenlerine katılan Nikol Paşinyan, bugün istifasını duyurdu (AP)

Türkiye'nin uzun süredir 1915 olaylarının soykırım olarak tanınmaması için çaba gösterdiğinin ifade edildiği yazıda, artık İsrail hükümetinin de soykırımı resmi olarak tanımasının vakti geldiği belirtildi.

South China Morning Post: Türkiye doğrudan karşı adım atmadı

Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) yayın organlarından Global Times'ta yer alan haberde Biden'ın sözlerinin "Türkiye ve ABD arasındaki ilişkileri daha da kötüleştirebileceği" ifade edildi.

Muhalif Çinli milyarder Jack Ma'ya ait olan Hong Kong merkezli South China Morning Post'ta çıkan haberdeyse "Eskiden Batı dünyasından gelen, olayların soykırım olarak tanımlanmasına ilişkin hamlelere karşı alınan öfkeli önlemlere kıyasla Türkiye'nin bu sefer doğrudan herhangi bir karşı adım atmadığı" belirtildi.

ABD'nin başkenti Washington'daki Türkiye Büyükelçiliği binası önünde eylem yapıldı (Retuers)

RT: Ermeni diasporası uzun süredir baskı yapıyordu 

Russia Today (RT) televizyonunun haberinde "Erdoğan'ın cumartesi günü Biden'ın açıklamalarına doğrudan cevap vermediği" vurgulandı.
 

Ayrıca ABD'deki Ermeni diasporasının uzun süredir hükümete 1915 olaylarını soykırım olarak tanıması için baskı yaptığı da belirtildi.
 

ABD'nin Kaliforniya eyaletindeki Montebello bölgesinde yer alan anıtta 1915 olaylarında hayatını kaybedenler hatırlandı (AP)

Sputnik International'ın haberinde de "23 ülkenin ve birkaç uluslararası kuruluşun olayları soykırım olarak tanıdığı" ifade edilirken, Biden'ın açıklamasının özellikle 1915 olaylarının 106'ıncı yıldönümüne denk getirildiği vurgulandı.

Independent Türkçe, Guardian, BBC, New York Times, CNN, France 24, DW, RT, Sputnik International, Global Times, South China Morning Post, Greek Reporter, Haaretz, Jerusalem Post, Washington Post, Wall Street Journal