Pandeminin ortasında büyük ölçekli bir ışık gösterisi planlanlayabilmek küçük bir mucizedir

ABD'li küratör Susan Davidson pandemi sırasında Riyad'da 1960'ların uluslararası ışık sanatından parçalar sergileyen ve bugün Suudi Arabistan'da çalışan en heyecan verici sanatçıların eserlerini de barındıran tarihi bir ışık sanatı sergisi gerçekleştirdi

Keith Sonnier’in 1970 tarihli ‘Neon Wrapping Incandescent V’ adlı eseri (Sanatçının özel izniyle, Pace Galeri ve Superblue)

Işık sanatının erken dönem öncülerinden Dan Flavin ve James Turrell'in en önemli eserlerini de barındıran yeni “Işık Üzerine Işık: 1960'lardan bu yana Işık Sanatı” (Light Upon Light: Light Art since the 1960s) gösterisi hem Suudi Arabistan'da kültür açısından çığır açan bir etkinlik hem de ülkenin tarihindeki ilk ışık sanatı sergisi. Pandeminin ortasında böylesine büyük ölçekli bir projeyi planlamak ve yürütmek başlı başına küçük bir mucize teşkil etse de bu sergiyle Suudi Arabistan'da başka tarihi sergilerin de öne çıkması için zemin hazırladığımıza inanıyorum.

New York'taki Guggenheim Müzesi'nin eski Kıdemli Küratörü olarak birçok zorlukla karşılaştım; fakat bu, Kovid salgını sırasında büyük bir serginin küratörlüğünü yapma konusundaki ilk tecrübemdi. Gösteri, 1960'lardan günümüze dek yapılmış 30 sanat eseriyle sanatta başlıca estetik ilke olarak aydınlatma temasını inceliyor. Öne çıkan eserler arasında Flanvin'in bir araya gelerek bir kare oluşturan 4 kırmızı armatürden oluşan 1966-71 tarihli "Untitled (to Sabine and Holger)" ve Turrell'in karanlık bir odaya pembe tonlu ana geometrik formlardan birini yansıttığı 1967 tarihli projeksiyon parçası "Afrum (Pale Pink)" var. 
 

Kusama Mirror Room.jpeg
Yayoi Kusama'nın 2014 tarihli "Infinity Mirror Room - Brilliance of Souls" adlı eseri (AlUla Kraliyet Komisyonu'nun izniyle Fotoğraf © Riyad Sanat 2021)​​​​​​


Japon görsel sanatçı Yoyoi Kusama'nın 2014 tarihli, eğlenceli “Infinity Mirror Room - Brilliance of Souls”  adlı eseri 4 ayna ve aydınlatılmış toplardan oluşan bir oda; Japon sanat kolektifi teamLab'in 2020 tarihli "Flowers and People - A Whole Year per Hour" eseri odayı çiçek şekilleri ve desenleriyle aydınlatan interaktif bir dijital çalışma. Minimal üç boyutlu sanatın İtalyan öncüsü Lucio Fontana'nın 1967 tarihli “Ambiente Spaziale a Luce Rosso” adlı eseri kırmızı ışıkla aydınlatılan birden fazla duvardan meydana gelen ve içinden yürünebilen (walk-in) bir enstalasyonken Keith Sonnier'in 1970 tarihli büyük duvar heykeli "Neon Wrapping Incandescent V" neon ışıkların etrafına sarılı cam ve plastiklerden oluşuyor. 

Riyad şehri genelinde Suudi ve uluslararası sanatçılar tarafından yapılmış 30'dan fazla halka açık sanat enstelasyonunun yer aldığı gösteri, her yıl şehir genelinde yapılacak yeni bir ışık festivali olan Riyad Nur Festivali'nin ilk bölümü kapsamında gerçekleşiyor. Riyad Nur Festivali, şehri duvarsız bir sanat galerisine dönüştürmeyi amaçlayan  daha geniş kapsamlı Riyad Sanat programının ayrılmaz bir parçasını oluşturuyor. 
 

Ahmed Mater, Antenna (Green), 2010. From the series Antenna. 150 x 150 x 50 cm. Courtesy of a private collection. Photo  Riyadh Art 2021.jpg
Suudi sanatçı Ahmed Mater'in 2010 tarihli "Antenna, (Green)" adlı eseri (Riyad Sanat, 2021)


Gerçekte ışık görmek için elzemdir; kavramsal olarak ışık gelip geçici veya görünmezdir; bilimsel olaraksa ışık hem parçacık hem de dalga halinde bulunur. Kişi ışığı görebilirse de ona dokunamaz. Işığın görünür ama elle tutulamaz olması kısmen onun büyüsünü de açıklar. Ve elbette ki ışık sağlığımız için de elzemdir. Serginin temel önermesi ışığın kendisinin temsili değil, daha ziyade ışığın bir mecra olarak artikülasyonudur. Bir başka deyişle ışık, sergide yer alan sanatçıların sergilenen eserlerini oluştururken kullandıkları palet olarak karşımıza çıkar. 
 

teamLab, Flowers and People  A Whole Year per Hour, 2020. Interactive Digital Work, 12 channels (6 channels x 2 rows), endless. Sound - Hideaki Takahashi. Courtesy teamLab, Pace Gallery and Superblue. Photo  Riyadh Art 2021.jpg
TeamLab'in 2020 tarihli interaktif dijital çalışması "Flowers and People – A Whole Year per Hour" (2020) (© teamLab, Pace Galeri ve Superblue. Fotoğraf © Riyad Sanat 2021)


Gösteri, ışığı sanatsal bir mecra olarak ele alan 4 bölüm etrafında tasarlandı: "Işığı Algılamak", "Işığı Deneyimlemek", "Işığı Yansıtmak" ve "Çevresel Işık". Bu başlıklar her bölümün sergilediği aydınlatma türü için bir referans noktası işlevi görüyor. Sergi bir bütün olarak ele alındığında, çağdaş ışık sanatını anlamada çeşitli estetik deneyimler sunuyor.

Gösteri dünyanın her yerinden hem tanınmış hem de kariyerlerinin ortasındaki sanatçıları bir araya getiriyor ve farklı mecralara yol gösteriyor. Sergi ışık sanatının belirleyici anlarından 1960'ların en önemli icracılarından örneklerle başlıyor. Işık sanatı Amerika Birleşik Devletleri'nin iki kıyısında, New York ve Kaliforniya'da başladı; ama Fransa ve İtalya'da da bu mecrada çalışan erken icracılar vardı. Daha birçoklarının yanı sıra Fontana, Turrell ve Flavin'in önemli eserleri de sergide yer alıyor. Bu sergide Nancy Holt, Mary Corse ve Kusama gibi ışık sanatının kadın öncülerinin eserlerinin de yer almasından gurur duyuyoruz.
 

Nancy Holt.jpeg
Nancy Holt'un 1973 tarihli "Holes of Light" adlı eseri, daireler ve elektrik ışığıyla delinmiş bir bölme duvarından oluşuyor (Holt-Smithson Vakfı'nın desteğiyle, Dia Sanat Vakfı'nın izniyle Fotoğraf © Riyad Sanat 2021)


Çalışmaları daha çok çevre veya arazi sanatına dayandığı için Holt benim özellikle ilgimi çeken bir isim. Nefes kesici eseri "Hole of Light" (1973), ışık ve gölge oyunuyla Ay'a benzer 8 tane daire oluşturan bir duvar tarafından ayrılmış bir odadan meydana geliyor. 

Daha çağdaş kadın sanatçı Anila Quayyum Agha'nın “Hidden Diamond-Saffron” (2019) adlı eseri de epey dikkat çekici. Eserin sarı tonu burada, Suudi Arabistan'ın çöl manzarasının rengine atıfta bulunuyor. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bu sergide Suudi çağdaş sanat uzmanı Raneem Farsi'yle çalışmak, Manal Al Dowayan ve Rashed Al Shashai gibi bugün Suudi Arabistan'da çalışan en heyecan verici sanatçıların eserlerini sergilememize olanak tanıdı. Gösterinin öne çıkan eserlerinden biri Ahmed Mater'in anten şekline sokulmuş neon bir borudan oluşan "Antenna (Green)" adlı eseri. Eser havada süzülüyor gibi görünüyor ve Mater'in iletişim kurma arzusundan ve bilgi arayışından bahsediyor. 

Gösterinin gerçekleştiği Kral Abdullah Finans Bölgesi Konferans Merkezi, dikkatle seçilmiş eserlerden oluşan ışık sanatı koleksiyonumuzu sergilemek için bize boş bir tuval sağladı. İnsanın içinde hareket edebileceği ve hatta içinden geçebileceği, etrafını saran ortamlardan video ve heykele, ziyaretçiler zengince aydınlatılmış sergiyi bütün uzamsal, duyusal ve algısal fenomenleriyle deneyimleyecek ve tadını çıkaracak. 

Riyad'daki Kral Abdullah Finans Bölgesi Konferans Merkezi'nde (KAFD) "Işık Üzerine Işık: 1960'lardan beri Işık Sanatı" sergisi 12 Haziran'a kadar Riyad Sanat tarafından ağırlanacak (noorriyadh.sa). 

 


* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

www.independent.co.uk/arts-entertainment

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU