Yaban hayatında sıradışı bir olay gerçekleşti. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki bonoboları inceleyen bilim insanları, birbirinden bağımsız iki dişi maymunun, kendi gruplarının dışında doğan birer yavruyu evlat edindiğini gördü.

Nisan 2019-Mart 2020'de tespit edilen ilginç davranışları gerçekleştiren dişilerden biri, üç yaşındaki Ruby'yi evlat edinen Chio. Diğeriyse halihazırda iki yavrusu olan ve iki buçuk yaşındaki Flora'yı da aileye katıp üç bebeğe birden bakmaya başlayan Marie.

Ne 52-57 yaşları arasında olduğu düşünülen Chio'nun ne de 18 yaşındaki Marie'nin evlat edindikleri hayvanlarla herhangi bir bağı yoktu. Ancak her ikisi de yavruları seve seve bakmaya başladı. Chio'nun 12, Marie'nin 18 aydan uzun süre evlatlık çocuklarının bakımını yaptığı, ilgilendiği ve onlarla yemeklerini paylaştığı görüldü.

Bilim insanları, ikilinin söz konusu yavruları emzirdiğini de keşfetti. Öte yandan Chio'da süt bulunma ihtimali düşük. Bu yüzden Ruby'nin rahatlamak için üvey annesini emdiği düşünülüyor.

 

 

Bahsi geçen ülkedeki bonoboları 10 yıldan fazla süredir inceleyen, araştırmanın başyazarı Nahoko Tokuyama, insan olmayan primatlarda evlat edinmenin daha önce görüldüğünü söyledi ve ekledi:

Ancak bu vakalarda yetişkin ve yavru aynı sosyal gruba aitti. Bunun nedeni, evlat edinmenin çok maliyetli bir davranış olması, insanlar haricindeki primatların stabil gruplar meydana getirmesi ve bulunduğu grubun diğer üyelerini tanıma konusundaki becerisi olabilir.

Japonya'daki Kyoto Üniversitesi'nde akademisyen olan Tokuyama "Bonobolar şaşırtmaktan hiç vazgeçmedi. Bonobo gruplarının bazen birbiriyle karşılaştığı, ilişki kurduğu ve farklı gruplardan bireylerin hoşgörülü bir şekilde etkileşime geçtiği biliniyor. Fakat bonoboların kendi gruplarının dışından bebekleri evlat edinebileceğini hiç düşünmemiştim. Dolayısıyla bu vakalar epey şaşırtıcıydı" ifadelerini kullandı.

Bilim insanları bulguların, insanların en yakın akrabalarından bonoboların annelik içgüdüsüne dair yeni bir bakış kazandırdığını söyledi. İnsanların, daha önce hiçbir bağlantıları olmamasına rağmen, başkalarının çocuklarını evlat edinmesinin arkasındaki nedenleri açıklayabileceğine de işaret etti.

 

 

Araştırma ekibinden Marie-Laure Poiret, "Hem Chio ve Ruby hem de Marie ve Flora vakasında gördüğümüz gruplar arası evlat edinme, harika olduğu kadar şaşırtıcı. Ve belki de insanların evlat edinme davranışının arkasındaki sebepleri açıklamamızı sağlayacak" dedi.

Bilim insanları, söz konusu davranışın bonoboların bebeklere duyduğu ilginin ve normal gruplarının dışındaki bireylere gösterdiği hoşgörünün kanıtı olduğunu düşünüyor.  

Araştırmada yer almayan, İskoçya'daki St. Andres Üniversitesi'nde etolog (hayvan davranışı bilimci) Cat Hobaiter, bonoboların başka bir gruptan bebeği evlat edinmesinin "kendisini çok şaşırttığını" söyledi. Bu canlıların diğer gruplarla etkileşim kurma fırsatı aradığını belirten Hobaiter, "(Grubun dışından) evlat edinme birçok yönden mantıklı" dedi.

Araştırma bulguları, saygın bilim dergisi Nature, Scientific Reports'ta 18 Mart'ta yayımlandı.

 

Independent Türkçe, Phys.org, Science News, EurekAlert

Derleyen: Uğurcan Yıldız