Oxford'dan İtalyan laboratuvarlarına, Avrupa'nın bel bağladığı aşı başarılı olabilecek mi?

Uzmanlar aşının uzun süreli koruma sağlamasına yönelik şu aşamada kesin yargılar verilemeyeceğini belirtiyor

Uzmanlar başka aşılara da ihtiyaç duyulabileceği konusunda uyarıyor (AFP)

Mart ortasında, koronavirüs dünyayı etkisi altına alırken Oxford Üniversitesi’nin gönderdiği kutu Roma’nın güneyinde bulunan laboratuvara ulaşmıştı. 

Kutunun içinde yeni koronavirüse karşı aşı geliştirilebilmesi için bir sürü başlangıç kiti bulunuyordu.

Laboratuvarın görevi birkaç damlalık örneği 13 bin kişiye yetecek hale getirmekti. Bu sayede geniş ölçekli deneyler gerçekleştirilebilecekti. 

The Washington Post'un haberine göre, AZD1222 diye bilinen deney aşısının geliştirilmesi için yaklaşık iki ay gerektiğini söyleyen Advent şirketinin üretim müdürü Francesco Calvaruso, “Baskıyı gerçekten hissedebiliyoruz” dedi. 

Pandemiyle mücadele etmek amacıyla geliştirilen diğer aşılar gibi bu aşının da işe yarayıp yaramadığı henüz kanıtlanmadı. Ancak bu aşı deney aşamasında diğerlerinin önünde yer alıyor ve muhtemelen yıl sonunda başarısı test edilecek tek aşı olacak. 

Oxford, birinci faz olarak bilinen erken, küçük deney aşaması için kendi aşısını üretti. Fakat daha geniş deneylerin uygulanabilmesi için adenovirüsleri kullanarak aşı konusunda on yıldır çalışma yürüten IRBM diye bilinen, Advent’e yüzünü çevirdi. 

Deney ve onay aşamalarının yaklaşık on yıl sürdüğü düşünülürse pandeminin başında aşının hızlı biçimde bulunması fikri hayal olarak görülüyordu. 

Ancak pandeminin ölçeği ve bilim insanlarının önemli bir yol katetmesiyle, Avrupa ülkeleri Oxford Üniversitesi’nin projesinin arkasında birleşti. Oxford Üniversitesi’nin üzerinde çalıştığı aşının olumlu sinyaller verdiği belirtilmişti. 

İtalya, Almanya, Fransa ve Hollanda geçen hafta deney aşamasındaki Oxford aşısı için 400 milyon dozluk anlaşmaya vardı. Eğer aşı gerekli onayı alırsa, Britanya ve İsveç ortaklığındaki şirket AstraZeneca tarafınfan üretilecek. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Şirket, Birleşik Krallık ve ABD ile de benzer anlaşmalar imzaladı. ABD ile yapılan anlaşmayla Trump yönetimi 1,2 milyar dolar mali destek sağlayacak. 

İtalya Sağlık Bakanı Roberto Speranza verdiği röportajda, “Sadece bu aşıya bahis oynamayı hayal edemeyiz. Ancak bu bilim insanlarımızın diğerlerinden önce başarılı olacağını düşündüğü aşı. Şu aşamada yıl sonuna kadar aşı yapabileceğini söyleyen başka bir şirket bulunmuyor” ifadelerini kullandı. 

Küresel ölçekte yüzden fazla ilaç şirketi ve üniversite aşının geliştirilmesi için çalışmalar yürütüyor. Ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) bunlardan yalnızca 11 tanesinin klinik deney aşamasına geçtiğini belirtiyor. 

DSÖ ayrıca sadece Oxford Üniversitesi’nin aşı için gerekli son ve en geniş çaplı deneylerin gerçekleştirildiği üçüncü faza geçtiğini söylüyor. 

Roma’da üretilen numuneler Britanya’daki deneylerde kullanılıyor. AstraZeneca da ayrıca pandeminin yoğunlaştığı Brezilya’da deney gerçekleştirme onayı aldı. Advent de Afrika ülkelerinde gerçekleştirilecek deneylerde kullanılacak birçok doz üretiyor. 

Oxford Üniversitesi’nin aşı geliştirme konusunda önde yer almasının nedeni daha önce başka koronavirüsler üzerine yürüttüğü çalışmalar. Araştırma ekibi maymunlar üzerinde denenen aday aşının etkili ve güvenli olduğunu belirtmişti. 

Ancak uzmanlar aşı konusunda şu aşamada kesin hükümler verilemeyeceğini belirtiyor. Aşının uzun süreli koruma sağlayıp sağlayamayacağıysa belirsizliğini koruyan başlıklardan bir diğeri. 

Aşıyı geliştiren ülkenin ilk dozların dağıtımından önemli gelirler elde edeceği ifade ediliyor. 

AstraZeneca, Nisan’da Oxford Üniversitesi’yle anlaşmaya vardığını duyurmuştu. Öte yandan Haziran’da Hindistan’da bir enstitüyle düşük ve orta gelirli ülkelere doz sağlanması için anlaşmaya varıldı. Advent henüz bu tip anlaşmalar imzalamasa da onay alındığı takdirde aşı üretmeyi umduklarını söyledi. 

IRBM’in CEO’su Piero Di Lorenzo, “Kesinlikle oyunun parçası olmaya devam edeceğiz. AstraZeneca’ya ve İtalyan hükümetine desteğimizi önerdik ve deneyler bittiğinde nasıl ilerleyeceğimizi söylemelerini bekliyoruz” dedi. 

 

The Washington Post

DAHA FAZLA HABER OKU