İran, Afganlara yönelik sınır dışı işlemlerini hızlandırdı: "Bizi çöp gibi attılar"

Kadınlar ülkelerine yalnız döndükleri için sıkıntı yaşıyor

İki ülke arasındaki İslam Kale sınır kapısında yoğunluk görülüyor (AFP)

Ağustos 2021'de ABD'nin çekilmesiyle birlikte Taliban'ın kontrol altına aldığı Afganistan'dan İran'a kaçanlar bir kere daha zor duruma düştü. 

Milyonlarca Afgan'a ev sahipliği yapan İran, sınır dışı işlemlerini hızlandırdı. 

Birleşmiş Milletler Uluslararası Göç Örgütü'nün rakamlarına göre, yalnızca geçen ay 250 bini aşkın Afgan ülkesine gönderildi. 

BM'nin 30 Haziran'da yayımladığı raporda, 1 Ocak'tan bu yana İran'dan ülkelerine dönen Afgan sayısının 700 bini aştığı duyuruldu. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Guardian, zorla gönderilen Afganların hikayelerini onların adlarını değiştirerek aktardı.

Bir sınır kapısında Birleşik Krallık gazetesinin muhabirine konuşan 40 yaşındaki Sahar, 5 çocuğuyla birlikte ülkesine dönmek zorunda kaldığını ancak bundan sonra nerede yaşayacakları konusunda hiçbir fikri olmadığını söyledi.

Sahar, 10 yılı aşkın süredir İran'da yaşadığını ve terzilik yaptığını anlattı.

Geçen hafta gözaltına alındığını ve Şiraz yakınlarındaki bir mülteci kampına gönderildikten sonra sınır dışı edildiklerini belirterek şu ifadeleri kullandı:

Kıyafetlerimizi bile toplayamadık. Gecenin bir yarısı geldiler. Eşyalarımızı toplamak için bize iki gün süre tanımaları için onlara yalvardım ama dinlemediler. Bizi çöp gibi attılar.

Sahar, Afganistan tarafındaki sınır kapısına ulaşana kadar da büyük çile çektiklerini söyledi:

Şiraz'dan Zahidan'a gidene kadar elimizde ne var ne yoksa aldılar. Banka kartımda 15 milyon tümen (yaklaşık 6 bin TL) vardı. Bir şişe suya ve basit bir sandviçe bile fahiş fiyatlar istediler. Parası olmayan aç susuz kaldı.

Hava sıcaklığının 52 dereceyi bulabildiği sınır bölgelerinde sıcaktan ölen çok sayıda kişi olduğu da bildirildi. 

Guardian, başında erkek olmadan Afganistan'a giden kadınların Taliban kanunlarını doğrudan çiğnediğini zira kadınların tek başına seyahat etmesinin yasak olduğunu vurguladı. 

Taliban'ın kalacak yer ve ulaşım konusunda yardım sunduğunu belirttiği ancak görgü tanıklarının bunu yalanladığı ifade edildi. 

Yeni doğan bebeğiyle dönen bir kadın, kendisine gıda ve barınacak yer sunulmadığını anlattı:

'Yanında bir erkek yok' deyip şartları karşılamadığımı söylediler. Bebeğim 4 gün önce doğdu, ben nereye gideyim? 

Diğer yandan İranlı yetkililer, son dönemde hız kazanan sınır dışı işlemlerinin ardında yatan temel nedenin güvenlik kaygıları olduğunu belirtiyor

İsrail'in saldırılarının ardından bazı Afganların sabotaj ve casuslukla suçlanması ülkedeki göçmenlere yönelik kamuoyu baskısını da artırdı. 

Sovyetler Birliği'nin 1979'da Afganistan'ı işgalinin ardından başlayıp İran'a yönelen mülteci akını; ABD işgali, iç savaşlar ve istikrarsızlık nedeniyle yaklaşık 46 yıldır devam ediyor. 

Özellikle Taliban'ın iktidarı ele geçirmesinin ardından Afganistan'dan İran'a yoğun düzensiz göçmen girişi oldu. İranlı yetkililer, ülkede yaklaşık 6 milyon Afgan bulunduğunu ve bunlardan 2 milyonu aşkınının ülkede izinsiz ikamet ettiğini belirtiyor.

Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, geçen yıl seçim kampanyası sürecinde düzensiz göçmenlerin ülkede uyuşturucu ve istihdam gibi ciddi sosyal zararlara yol açtığını savunarak bu sorunu çözeceklerini söylemişti.

İran, düzensiz göç akınını engellemek için 2023'te ülkenin doğu sınırlarına yaklaşık 900 kilometre uzunluğunda duvar örmeye başladı.

İran medyasında bu politikalara karşı itirazlar da dile getiriliyor. Göçmenlere yönelik ayrımcılığa karşı çıkan 1300'den fazla İran ve Afganistan vatandaşı aktivist tarafından kaleme alınan bir mektupta, sınır dışı işlemlerinin sona erdirilmesi çağrısı yapılmıştı.


Independent Türkçe, Guardian, AA

DAHA FAZLA HABER OKU