AK Parti, bazı kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede değişiklik öngören yeni torba kanun teklifini Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığı'na sundu. Toplam 22 maddeden oluşan teklif, Perşembe günü Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülecek.
Kanun teklifine göre, yaşlılık, malullük ve ölüm aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine yapılan asgari aylık ödemelerin usul ve esaslarının belirlenmesinde Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) yetkili olacak. Bu kapsamda SGK tarafından yönetmelik çıkarılması öngörülüyor.
Teklifle birlikte, Yüksek Askerî Şûra kararıyla görev süresi uzatılabilecek general ve amiral sayısında da artışa gidilecek. Böylece Türk Silahlı Kuvvetleri’nin deneyimli personelinden daha uzun süre faydalanılması hedefleniyor.
Ayrıca, turizm sektöründe çalışan işçiler için haftalık izinlerin 10 günlük bir zaman dilimi içinde kullanılabilmesine imkân tanıyacak esnek bir uygulama getiriliyor. Bu düzenlemeyle sektörün sezonluk yoğunluğu dikkate alınarak işçilere daha esnek tatil hakkı sunulması amaçlanıyor.
TSK'da yaş haddinin uzatılması için Cumhurbaşkanı'na yetki
Teklife göre, “teknolojik gelişmeler doğrultusunda Türk Silahlı Kuvvetlerinin organizasyonel ihtiyaçlarının karşılanması, bünyesindeki deneyimli general ve amirallerin tecrübe, bilgi ve birikimlerinden azami seviyede istifade edilmesi ve farklı kuvvet komutanlıkları arasında uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, Deniz ve Hava Kuvvetlerinde tüm muharip sınıf general ve amirallerin korgeneral-koramiral rütbelerine terfi edebilmelerine imkan sağlanacak ve Yüksek Askerî Şûra kararıyla hizmet süresi uzatılabilecek general ve amirallerin sayısı, yaş hadleri ve terfilerdeki eğitim şartları ile ilgili düzenlemeler yapılacak.
Yüksek Askerî Şûra Kararıyla hizmet süresi uzatılabilecek general ve amirallerin sayısının arttırılması, kuvvet komutanlıklarına atanan orgeneral ve oramirallerin yaş haddinin 67 olması ve kuvvet komutanları ile diğer orgeneral ve oramirallerin yaş haddinin birer yıllık sürelerle 72 yaşına kadar uzatılabilmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki veriliyor. Bu suretle deneyimli general ve amirallerin tecrübe, bilgi ve birikimlerinden azami seviyede istifade edilmesine ve orgeneral-oramiral rütbesindeki komuta kademesinin yaş haddinin Genelkurmay Başkanının yaş haddiyle uyumlu hale getirilmesiyle komuta kademesinin daha uzun süre birlikte çalışabilmesine imkân sağlanacak.
Düzenlemeyle ilgili madde gerekçesinde, 15 Temmuz darbe girişimi sonrasında Türk Silahlı Kuvvetlerinden önemli sayıda subayın ihraç edildiği vurgulanarak, şu ifadelere yer verildi:
“Harp akademileri eğitimi alan kurmay subaylarda ihraç sayıları çok daha yüksek olduğundan kurmaylık eğitimi alan general sayımız azdır. Yapılan ihraç işlemleri ve darbe girişiminden sonra geçen süre dikkate alındığında halen general rütbesinde bulunan personel sayısında azalma mevcuttur. Bununla birlikte son dönemde sınır ötesinde kahramanca mücadele eden mevcut generallerimizin çoğunun kurmaylık eğitimi bulunmadığından bu üstün hizmetlerine rağmen korgeneralliğe yükselememektedirler. Ayrıca 15 Temmuz öncesi FETÖ mensupları tarafından terör örgütüne irtibatı veya iltisakı olmayan subayların harp akademilerine alınmalarının engellenmesine çalışıldığı da bilinmektedir. Bu nedenlerle tuğgeneral, tuğamiral, tümgeneral ve tümamiral rütbelerinde bulunan halihazırdaki muharip sınıfı personelin korgeneral-koramiral ve sonrasında orgeneral-oramiralliğe yükselebilmeleri için kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlamış bulunmak şartının aranmaması hüküm altına alınmaktadır. Diğer taraftan harp akademileri eğitimini başarıyla tamamlayan personelin, kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlamış sayılması yönünde düzenleme yapılmaktadır.”
Yurt dışında yaşayan vatandaşların bürokratik işlemleri
Yurt dışında ikamet eden vatandaşların Sosyal Güvenlik Kurumuna yapacakları başvurulardan Bakanlıkça uygun görülenlerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Müşavirlikleri/Ataşelikleri aracılığıyla alınabilmesi imkânı getirilecek. Böylece bu kişilelerin bulundukları yerden hizmete ulaşabilmeleri ve böylece posta ile yapılan başvurularda oluşabilecek aksaklıkların önüne geçilmesi ile e-Devlet uygulamasını aktif olarak kullanamayan vatandaşların yalnızca bürokratik işlemler için Türkiye’ye gelme gerekliliğinin ortadan kaldırılması öngörülüyor.
AB ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan fonlarla ilgili düzenleme
Teklife göre, 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (IV) sayılı cetvelde yer alan kurumların, Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşlardan sağlanan fonlardan (I) ve (II) sayılı cetvellerde yer alan kurum ve kuruluşların tabi olduğu usuller ile yararlanması düzenlenerek kurumlar arasındaki farklılığın giderilmesi ve böylece (IV) sayılı cetvelde yer alan kurumların bu fonları daha etkin ve verimli kullanabilmesi sağlanacak. Avrupa Birliği ve uluslararası kuruluşların kaynaklarından proje karşılığı aktarılan hibe niteliğindeki tutarların (IV) sayılı cetvelde yer alan kuruluşlar yönünden de özel hesaplarda izlenmesi öngörülüyor.
Ayrıca, teklifte, Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının usul ve esaslarını yönetmelik ile belirleyerek taşradaki iş ve işlemlerini bağlı ve ilgili kuruluşları aracılığıyla yürütebilmesi, hâlihazırda mevcut döner sermaye işletmelerinin çalışmaya devam etmesi ve mülga Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından yeni kurulan Bakanlıklara geçiş yapan personelin mali haklarının korunmasına ilişkin düzenleme yapılıyor.
Yine Anayasa Mahkemesinin iptal kararı doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığının görev ve sorumluluklarının yerine getirilmesinde kaynak olarak kullanıldığı ve turizm yatırımlarının sağlıklı ve düzenli işlemesinin sağlanmasındaki önemi gözetilerek Bakanlık tarafından yapılan ücretsiz girişli günübirlik tesislerin Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü veya en az yüzde 45 sermaye ortağı olduğu şirketler tarafından işletilebilmesine yönelik hüküm yer alıyor.
Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesindeki kuruluşlarda görev yapanların çalışma süresi ve saatlerinin belirlenmesi
Teklifle Gençlik ve Spor Bakanlığı bünyesindeki gençlik merkezi, genç ofis, yurt, kamp, spor tesisi, sporcu eğitim merkezi, Türkiye olimpik hazırlık merkezleri ve diğer birimlerde görev yapmakta olanların çalışma süresi ve saatlerinin belirlenmesine ilişkin Gençlik ve Spor Bakanlığına düzenleme yapma yetkisi veriliyor.
Bu düzenlemeyle ilgili madde gerekçesinde, "Covid-19 pandemisi ile 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan ve birçok ili etkileyen deprem felaketi başta olmak üzere yaşanan toplumsal gereksinimlerde, Gençlik ve Spor Bakanlığına bağlı yükseköğrenim öğrenci yurtları, spor salonları, gençlik merkezleri gibi yapıları 24 saat esasına göre vatandaşların hizmetine sunulmuştur. Madde ile Gençlik ve Spor Bakanlığının taşra teşkilatı birimi olan gençlik ve spor il müdürlüklerine bağlı olarak kurulan gençlik merkezi, yurt, kamp ve sporcu eğitim merkezi gibi müdürlüklerde gençlik, spor ve yurt hizmetleri 24 saat esasına göre yürütüldüğünden bu hizmetleri fiilen yerine getiren personelden haftalık çalışma süresi ile fazla çalışma süresi dışında nöbet tutan ve bu nöbet karşılığında izin kullanmasına müsaade edilmeyenlere görevlerini daha etkin, verimli bir şekilde yerine getirebilmelerini sağlamak adına aylık 90 saati geçmemek üzere her bir saat için belirtilen gösterge oranının aylık katsayıyla çarpımı sonucu hesaplanacak tutarda nöbet ücreti ödenmesi ile nöbet hizmetlerinin yürütülmesine ve nöbet ücreti ödenmesine ilişkin usul ve esasların Gençlik ve Spor Bakanlığınca belirlenmesi öngörülmektedir” ifadelerine yer verildi.
Turizm sektöründe çalışan işçilerin haftalık tatiline esneklik
Turizm sektöründe çalışan işçilere yönelik olarak haftalık izinlerin 10 günlük süre içerisinde kullanabilmesine imkân sağlayacak esneklikte bir düzenleme öngörülüyor. 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında giren iş yerlerinde çalışan işçilerin haftalık tatiline ilişkin düzenleme yapılacak.
Turizm sektöründe ortaya çıkan ihtiyaçlar göz önüne alınarak Kültür ve Turizm Bakanlığından turizm işletme belgeli konaklama tesislerinde çalışan personelin yazılı talebi ve onayı olmak kaydıyla haftalık izinlerini gerekli görülen durumlarda 10 günlük süre içerisinde kullanabilmesine imkan sağlayacak esneklikte bir düzenleme yapılarak haftalık izinlerin haftada 1 gün (6+1) kullanılacağına ilişkin genel kurala söz konusu personel yönünden istisna getiriliyor. Bu durumda, 45 saatlik çalışma süresinin tamamlandığı gün hafta tatiline hak kazanan işçinin hak kazandığı hafta tatilini yazılı talebi veya onayı ile tatile hak kazandığı günü takip eden dört gün içerisinde (10+1) kullanması mümkün hale gelecek.
Özel istihdam bürolarına veri paylaşım yükümlülüğü
Teklifle, Türkiye İş Kurumunca (İŞKUR) yetkilendirilen özel istihdam bürolarının İŞKUR ile veri paylaşım yükümlülükleri yeniden düzenleniyor. Özel istihdam bürolarının yayımladıkları açık iş ilanlarını ve açık işlere yönlendirdikleri kişilere ilişkin verileri süresi, formatı ve esasları Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) tarafından belirlenmek üzere elektronik ortamda İŞKUR’a bildirme yükümlülüğü getiriliyor. Böylece iş gücü piyasasına ilişkin tüm açık iş bilgilerinin tek bir ulusal sistemde toplanması ve izlenmesi amaçlanıyor. Ayrıca, iş gücü piyasasında kayıt dışı uygulamaların önlenmesi ve istihdam hizmetlerinin etkinleştirilmesi hedefleniyor.
Açık iş ilanları ile açık işlere yönlendirilen kişilere ilişkin verileri İŞKUR tarafından belirlenen format ve esaslara göre İŞKUR’a bildirme yükümlülüğüne aykırı hareket eden özel istihdam bürolarına idari para cezası verilecek.
Independent Türkçe, ANKA
