Dünyanın ilk kez gerçekleştirilen ve uzay havasındaki aşırı koşullara hazırlığı test eden acil durum tatbikatı, insanların şiddetli güneş fırtınalarının yarattığı tehdide karşı koymaya hazır olmadığını gösteriyor.

Aralarında Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi'nin (NOAA) de bulunduğu çeşitli ABD kurumları, yaklaşan bir süper güneş fırtınasına karşı insanların hazırlık durumunu daha iyi anlamak amacıyla türünün ilk örneği bir tatbikat gerçekleştirdi.

Güneş'ten fırlayan yüklü parçacık akışını ifade eden güneş fırtınaları, geniş çaplı elektrik kesintilerine, Dünya'da radyo kesintilerine, uydu arızalarına yol açabilir ve uzaydaki astronotları zararlı radyasyona maruz bırakabilir.

Tesadüfen, 20 yılı aşkın süredir yaşanan en ekstrem uzay hava olaylarından biri geçen yıl mayısta bu tatbikat sırasında Dünya'yı vurdu.

G5 kategorisindeki Gannon fırtınası 10 Mayıs 2024'te Dünya'yı vurmuş, muhteşem auroraların yanı sıra dünyanın çeşitli bölgelerinde elektrik kesintilerine yol açmış ve alçak Dünya yörüngesindeki uyduları etkilemişti.

Araştırmacılar, ABD yönetiminin kurumlar arası koordinasyonunu, müdahale protokollerini, çeşitli endüstriler ve kritik altyapı sektörleri arasındaki iletişimi test etti.

Analiz, ülkenin şiddetli uzay hava koşullarına hazır olup olmadığının sınanmasında önemli bir kilometre taşına işaret ediyor.

Uzay hava durumu uzmanları, Dünya ve Dünya'yla Ay arasındaki uzaya etki eden güneş olaylarını simüle eden çeşitli farazi senaryolar üzerinde çalıştı.

Uyduların, astronotların ve ticari havacılığın yoğun radyasyona maruz kalmasını, demiryollarını ve boru hatlarını etkileyen elektrik kesintilerini ve uydularla iletişim kurma kabiliyetinin azalmasına neden olan kesintileri simüle ettiler.

Maryland'deki Johns Hopkins Uygulamalı Fizik Laboratuvarı (APL) baş bilim insanı Ian Cohen şöyle diyor:

Bu kritik tatbikat üst düzey hükümet liderlerine farkındalık sağlarken, araştırma ve gözlemlerdeki kilit boşlukların yanı sıra önemli bir konu olan uzay hava durumuna ilişkin en iyi iletişim uygulamalarının altını çizdi.

Rapor, anlamlı ve anlaşılabilir uzay hava durumu bildirimleri üretmek için kurumlar arasında daha iyi koordinasyona ihtiyaç duyulduğunun altını çiziyor.

Ayrıca akıcı ve hızlı bir müdahale sağlamak için federal-bölgesel-eyalet düzeyinde koordinasyon ve farkındalığın önemini vurguluyor.

Önceki araştırmalar belirli bir güneş fırtınasının, Dünya'nın yaklaşık 1,6 milyon kilometre yakınına gelene kadar tam yapısını ve etkilerini tahmin etmenin zor olduğuna işaret ediyor; bu mesafede gezegene çarpmasına sadece 15 ila 45 dakika kalıyor.

Bilim insanları yaklaşan güneş fırtınalarına dair daha erken uyarılar için Güneş'e daha yakın noktalara gelişmiş uzay araçları yerleştirilmesi çağrısında bulunuyor.

Ayrıca riskler hakkında farkındalığı artırmak ve halkın anlayışını geliştirmek için ulusal çapta bir uzay havası eğitim kampanyasına duyulan ihtiyacın altını çiziyorlar.

Bilim insanları şöyle yazıyor:

Uzay hava durumu olaylarına yönelik süregelen hazırlık çabaları kilit önemde çünkü ekstrem olaylar ülkemizin kritik altyapısını ciddi şekilde etkileyebilir ve ulusal güvenliğimizi tehdit edebilir.

Raporda, "Depremlere, kasırgalara ve siber saldırılara nasıl hazırlanıyorsak, ülkemizin büyük bir uzay hava durumu olayı meydana gelmeden önce harekete geçmeliyiz" ifadeleri yer alıyor.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

independent.co.uk/space

Independent Türkçe için çeviren: Büşra Ağaç