Hindistan müslümanlari arasindaki kastin tarihsel tasviri:

19'uncu yüzyılda Hindistan Müslümanları arasındaki kast bir uygarlık karşılaşmasının sonucu olarak görüldü: İslam Hindistan ile buluşuyor, Hindistan İslam ile buluşuyor.

Buradaki vizyon: Müslümanların Hindistan'da var olan toplumsal tabakalaşma biçimlerine uyum sağladığı yönündeydi.

Bu vizyon hem İslam'ı hem de Hinduizm'i iki ayrı varlık olarak temellendirdi:

Birincisi, doğası gereği eşitlikçi,

İkincisi, doğası gereği hiyerarşikti.

Bu nedenle Hindistan Müslümanları tarafından kast uygulamalarının benimsenmesi, genetik karışmadan kaynaklanan bir kültürleşme biçimi olarak anlaşılırken İslam'a geçenler Hindu geleneklerini reddetme veya sürdürme düzeylerine göre ölçüldü.

Hindistan'ın bağımsızlığından sonra ve özellikle 1960'lardan itibaren söz konusu olan çalışmalar, bir yandan Güney Asya'daki Müslüman sosyal tabakalaşmasını tanımlamak için kast teriminin uygunluğunu savunanlar ile diğer yandan Müslümanların kast etiketleri kullandıkları ancak kastı tam olarak uygulamadıklarını ileri sürenler arasında gelişti.

Müslümanlar arası eşitsizliklerin kast olarak tanımlanıp tanımlanamayacağı konusundaki bu anlaşmazlık 1990'larda "Pasmanda" eleştirisi ile körüklendi.

Pasmanda terimi; Seyyid, Şeyh, Peştun ve Babür gibi üst kastlara ait olmayan ve Hindistan'da sosyal ve politik olarak dışlanmış Müslümanları tanımlamak için kullanılan bir kavram.

Pasmanda hareketi, Müslümanları Hindistan'ın laik çerçevesi altında temsil eden liderliğe meydan okudu ve üyelerini Müslümanların kolektif çıkarlarını ilerletmek yerine kendi konumlarını "Eşref" olarak pekiştirmek ile suçladı.

Pasmanda hareketinin Hindistan Müslümanları arasındaki kast yapılanmalarını yeniden yapılandırdığı ve güç yapılarını odak noktasına getirdiği söylenebilir.

Pasmanda hareketinin ortaya çıkmasının ardından Müslümanlar arasındaki kast yapılanmaları ile ilgili çalışmalar, tek tip bir Müslüman topluluğu fikrini sorguladı ve dini azınlık kategorisini karmaşıklaştırdı.

Üst kast mensubu Müslümanların ülkenin Müslüman nüfusunun azınlığını oluşturduğu, ancak Hindistan Müslümanlarının entelektüel, dini ve siyasi liderliğini tekeline aldığı vurgulandı.

Aynı zamanlarda yeni yayınlanan Sachar Komitesi Raporu, toplumsal grupların hiyerarşik düzenlenmesi, iç evlilik ve kalıtsal meslek gibi Hindu kast sisteminin özelliklerinin Hindistan Müslümanları arasında da mevcut olduğunu yineledi.

Pasmanda söylemi kısmen çeşitli Müslüman "Biraderiler" (Farsça kökenli kardeşlik anlamına gelen Birader veya Biraderi, çoğunlukla Kuzey Hindistan Müslümanları tarafından kast gruplarını belirtmek için kullanılır) veya mesleki kast gruplarının Mandal Komisyonu raporunun ardından rezervasyon talep etmek için dernekler veya cemaatler kurması ile ortaya çıktı. 

Hindistan Müslümanları arasındaki kast olgusunu temellendirmek için bu dernekler verimli bir çalışma nesnesi oluşturdu.

Daha önce Hindu olmayanlar arasında kastı ölçmek için referans noktası olarak "Hindu kast sisteminin" baskın varlığı odak alınıyordu.

Yani standart olarak "Hindu varna sistemi" ile Müslüman Biraderiler yalnızca Hindu kast gruplarına yakınlık derecelerine göre sınıflandırılabilirdi.

Bu mantığa göre, Müslümanlar arasındaki kastı anlamak, Müslümanların ne ölçüde kültürel olarak uyum sağladığını veya sağlamadığını değerlendirmek anlamına geliyordu.

Bu yaklaşım, kastı; sözde nesnel, gözlemlenebilir bir dizi kritere indirgedi ve emik bakış açılarını, yani kastın Müslümanlar için ne anlama gelebileceğini gözden kaçırdı.

Dernekler veya cemaatler böylece Müslüman kastını pratikte ve Müslümanların kendi terimleri ile incelemenin bir yolunu sundu.

Genel olarak kastı hesaba katmak, bizi Hindistan Müslümanlarının homojenliği konusundaki yaygın varsayımı, yani tüm Müslümanların Hindistan'ın laik rejimi altında benzer bir azınlık deneyimine sahip olduğu yanılsamasını terk etmeye zorlar.

Hindistan Müslümanlarının azınlık deneyimi çeşitlidir ve kast; tıpkı sınıf, cinsiyet veya kültür gibi, bu deneyimi etkileyen temel faktörlerden biridir.

Müslümanlar arasındaki kast dinamiklerini incelemek bizi Müslümanların özellikle daha yüksek statü iddialarına taşır.

Kast dernekleri/cemaatleri, bu şekilde sosyal konumlarını iyileştirmeye çalışan bireyler veya gruplar için önemli platformlar olarak ortaya çıktı.

Daha yüksek statü iddialarının "Hindu varna sisteminde" önemli bir rol oynadığı yaygın olarak kabul edilir.

Bu tür iddialar, farklı kast grupları arasındaki ayırt edici özellikleri, alt kastların sosyal konumlarını yükseltmek için kullandıkları araçlara dönüştürdü.

"Sanskritleştirme" olarak nitelenen bu süreç yalnızca üst kast soyisimlerinin benimsenmesini değil, aynı zamanda mesleki uzmanlaşma, gelenek ve görenekler, beslenme ve yemek alışkanlıkları da dahil olmak üzere değişimi de beraberinde getirdi.

Hindistan'daki Müslümanlar arasında da benzer bir süreç gözlemlenmiş ve sosyal olarak değerli soylara ilişkin iddialar merkezi bir rol oynamıştır.

"Eşrefleşme" olarak nitelenen bu süreç, ensab (soyağacı çalışması) disiplini ile beslenen soybilimsel iddialara dayanıyordu.

İslam dünyasında "Seyyid" statüsünü talep etmek için Hz. Muhammed'in (S.A.S.) ailesinden veya Ehl-i Beyt'ten gelmek gerekiyordu.

Seyyid statüsüne ilişkin iddiaları doğrulamak kolay olmadığı için "şeyh" statüsü -Hint bağlamında öncelikle (Peygamber'in Arap kabilesi Kureyş'ten gelen soy) Hindistan'daki Müslüman grupların benimsediği sosyal kategori haline geldi.

Bu özellikle "Peşevar Akvam" veya mesleki kastlar olarak bilinenler için geçerliydi.

Şeyh statüsü, çeşitli Müslüman mesleki kastların veya Biraderilerin "Ansari/Ensar" (peygamberin yoldaşları) veya "Qureshi/Kureyş" (peygamberin Arap kabilesi) gibi Arap soyisimlerini benimsemeleri için yeterli akışkanlık sağladı ve böylece İslam Peygamberi ile bir ilişki olduğunu ancak soyundan gelmediğini gösterdi.

Kuzey Hindistan'ın Müslüman seçkinleri ortak bir kültüre asimile oldukça, bölge ve kökene ilişkin önceki etnik farklılıklar sosyal kategorilere yani Eşref; Seyyidler, Şeyhler, Babürlüler ve Peştunlar arasındaki dört ana gruba dönüştü.

Babür dönemi, Eşref kültürünün korunması yolu ile bu ayrıcalıkları koruma çabasına tanık oldu ve Hint olmayan gelenekleri sürdürmeyi ve Farsça, Arapça ve sonrasında Urduca eğitimi teşvik etmeyi amaçlayan bir alt kültür oluşturdu.

Soyun bu kadar önemli olması nedeni ile devlet doğrudan soyağacı iddialarını düzenlemeye dahil oldu; böylece, 16'ncı yüzyılın sonlarında Seyyid iddialarının geçerliliğini incelemek ve meşru kabul edilenlere soykütüğü belgeleri vermek üzere uzmanlaşmış bir kurum olan "Nakibü'l-Eşraflık" (şecereleri doğrulayan makam) ortaya çıktı.

Ancak Hindistan'da Eşrefler belirli bir ayrımı korumaya çalışırken dahi yerel kültürün çoğunu benimsediler.

Yine de Eşref Müslümanları tarafından Hint sosyal geleneklerinin benimsenmesi durumu çok yaygın olmamıştır.

Sosyal statüye ilişkin rekabet eden iddialar, 19'uncu yüzyılın sonlarında kast derneklerinin veya cemaatlerinin kurulmasının arkasındaki ana itici güçlerden birini oluşturdu.

Müslüman "mesleki kastlar" arasında, bu genellikle bir "şeyh" statüsü talep etmeyi içeriyordu.

Bir kast birliği oluşturma yönündeki en önemli çaba "dokumacılar" arasında gerçekleşti.

Daha önce aşağılayıcı bir şekilde "Julahalar" olarak anılan bu kişiler, Hz. Muhammed'in (S.A.S.) sahabelerini ifade eden "Ensar" unvanını benimsediler ve 1924'te Kalküta'da "Mü'min Konferansı"nı kurdular ki bu, alt kıtanın belirli bölgelerinde "Tüm Hindistan Ensar Cemiyeti" olarak da bilinen bir örgüt.

Mümin Konferansı, Müslüman dokumacıların ortak bir Biraderi kimliği etrafında oluşan en erken pan-Hint derneklerinden biriydi.

Hindistan'ın bağımsızlığına giden süreçte Mü'min Konferansı, Hindistan Ulusal Kongresi ile yakın bir ilişki geliştirdi.
1927'de Delhi'de "Tüm Hindistan Kureyş Cemiyeti" bayrağı altında kasap, et ve deri tüccarlarını temsil eden başka bir önemli örgüt ortaya çıktı.

Benzer şekilde, "Mirasiler" (müzisyenler ve soybilimciler) ve "Arainler" (sebze satıcıları ve bahçıvanlar) dahil olmak üzere diğer "Peşevar Biraderilerini" harekete geçirmek için birkaç küçük dernek kuruldu.

Tüm bu dernekler kendi Biraderilerini "Şeyh" statüsüne bağladılar ki bu nedenle Eşrefleşme süreci "Şeyhleşme" kavramı ile de karşınıza çıkar.

Dini azınlıklar içindeki kast farklılıklarını öne sürmek, toplum çıkarlarını temsil etme konusundaki siyasi kapasitelerini zayıflatan bölücü bir etkiye sahiptir.

Müslümanlar söz konusu olduğunda bu, ağırlıklı olarak Eşref kökenli olan ve tüm Müslümanlar adına konuştuğunu iddia edenler ile Müslümanlar arasında marjinal kast gruplarının, özellikle Pasmanda'nın çıkarlarını savunanlar arasındaki gerilimi vurgular.

Yakın tarihli iki gelişme bu gerilimin karmaşık doğasını yansıtıyor:

İlk gelişme, tüm Müslümanları tek bir siyasi platformda bir araya getirmeyi amaçlayan büyük bir siyasi parti olan Haydarabad merkezli "Tüm Hindistan Müslüman Meclisi Birliği" (AIMIM) tarafından Asaduddin Owaisi liderliğinde bir "kast sayımı" talebinin onaylanmasıdır.

2021 yılında Bihar'dan on partili bir heyet, kast sayımı talebinde bulunmak üzere Delhi'de Başbakan Narendra Modi ile görüşürken delegeler arasında AIMIM üyeleri de vardı. 

Alt kast ve kast karşıtı aktivistlerin uzun süredir devam eden talebi üzerine kast sayımı; eğitim, kamu istihdamı ve seçim sürecinde tahsis edilen kotalara dayalı olarak rakamları güncellemeyi amaçlıyor.

Bu talebi desteklemesine yol açan nedenler (Bihar'daki siyasi stratejisinden, memleketi Telangana'da Müslümanlar için kota uygulanması konusundaki tutumuna kadar) ne olursa olsun bu duruş, azınlık temsili söz konusu olduğunda kast temelli kotalar meselesinin üniter bir retorik ile benimsenebileceğine işaret eder.
 

Fotoğraflarla dünyadan haberler

Hepsini göster 30

Fotoğraflarla dünyadan haberler

• 1/30

  19 Mayıs 2025 - ABD'li ünlü yönetmen Spike Lee, ABD'li aktör ve şarkıcı Asap Rocky'yle Cannes Film Festivali'nde Highest 2 Lowest filminin tanıtımında. Akira Kurosawa'nın Yüksek ve Alçak (Tengoku to jigoku) filminden uyarlanan yapımda usta aktör Denzel Washington ve ünlü rapçi Ice Spice gibi isimler de yer alıyor. 7. gününü geride bırakan festival, 24 Mayıs'ta sona erecek. (Sameer Al-Doumy/AFP)

• 2/30

  18 Mayıs 2025 - Yeni Papa XIV. Leo, bugün yapılan yemin töreniyle resmen göreve başladı. Papa seçilmesinden 10 gün sonra yapılan törenin öncesinde üstü açık arabasıyla Aziz Petrus Meydanı'nı dolduran kalabalığı selamlayan XIV. Leo, parmağına "balıkçının yüzüğü"nün takılmasının ardından resmen göreve başladı. Özellikle Amerikan Katoliklerinin büyük ilgi gösterdiği tarihi günde, dünyanın dört bir yanından yaklaşık 100 bin kişi Leo'nun yemin töreni için Vatikan'a akın etti. Yeni Papa'nın ilk ayini için çok sayıda siyasetçi de Vatikan'a geldi. ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ve Almanya Başbakanı Friedrich Merz, tören için Vatikan'a gelen isimler arasında yer aldı. (Filippo Monteforte/AFP)

• 3/30

  17 Mayıs 2025 - Londra'daki protestocular, Nakba'nın 77. yıldönümünü nedeniyle düzenledikleri gösteride "Özgür Filistin" çağrısıyla Filistin bayrakları sallayarak yürüyor. Arapçada "felaket" anlamına gelen Nakba, 1948'de İsrail devletinin kuruluşu sırasında yaklaşık 750 bin Filistinlinin evlerinden ve köylerinden şiddet kullanılarak sürülmesini ifade ediyor. 15 Mayıs'ta anılan Nakba Günü'nde bu yıl da dünyanın çeşitli yerlerinde yürüyüşler düzenlendi. (Henry Nicholls/ AFP)

• 4/30

  16 Mayıs 2025 - Arnavutluk Başbakanı Edi Rama, başkent Tiran'da bugün düzenlenen Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi'nde İtalya Başbakanı Giorgia Meloni'yi diz çökerek karşılıyor. Bu yıl Arnavutluk'un ev sahipliğinde 6.'sı düzenlenen zirvede 47 ülkenin devlet başkanları güvenlik, savunma ve demokratik standartları görüşecek. AB dışından liderlerin de yer aldığı toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. Rusya-Ukrayan savaşının zirvenin ana gündem maddesi olması beklenirken, iki ülke arasındaki barış görüşmeleri İstanbul'da devam ediyor. (Vlasov Sulaj/AP)

• 5/30

  15 Mayıs 2025 - Filistinliler, İsrail ordusunun önceki gün Tammun'a düzenlediği baskında öldürülen Saher Nabil Bsharat'ın Batı Şeria'da düzenlenen cenaze töreninde yürüyor. İsrail askerleri 15 Mayıs'ta Batı Şeria'da, Tubas'ın güneyinde terör saldırıları planlamak için kullanıldığından şüphelenilen binaları hedef aldığını açıkladığı bir baskında 5 Filistinliyi öldürdü. İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırı başlattığı 7 Ekim 2023'ten bu yana Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te de Filistinlilere yönelik gözaltı, baskın ve saldırılarda artış yaşanıyor. (Zain Jaafar/AFP)

• 6/30

  14 Mayıs 2025 - Hindistan Kongre Partisi'nden eylemciler, Hindistan-Pakistan gerginliğine müdahale ettiğini öne sürdükleri ABD Başkanı Donald Trump'ın resmini yaktı. Hindistan'ın, 22 Nisan'da Pahalgam bölgesinde 26 kişinin öldürüldüğü saldırıya misilleme gerekçesiyle 6 Mayıs'ta Pakistan toprakları ve Pakistan'ın kontrolündeki Azad Keşmir bölgesine füze saldırıları düzenlemesiyle taraflar arasında çatışmalar başlamıştı. Nükleer silahlara sahip iki ülke, 10 Mayıs'ta ABD'nin arabuluculuğunda ateşkes ilan etmişti. Dibyangshu Sarkar/AFP)

• 7/30

  13 Mayıs 2025 - ABD'li aktör Robert De Niro, Cannes Film Festivali'nde. 2025 Cannes Film Festivali bu yıl yalnızca sinemanın değil, jeopolitik tartışmaların da merkezi olacak. Trump’ın yabancı yapımlara getirmeyi planladığı gümrük tarifeleri Hollywood’u tedirgin ederken, festivalin dikkat çeken filmleri arasında Die, My Love, Fenike Planı (The Phoenician Scheme) ve Eddington var. Fransız aktris Juliette Binoche başkanlığındaki Altın Palmiye jürisinde Halle Berry ve “Succession” dizisinden Jeremy Strong gibi isimler de yer alıyor. 22 film arasından ödüller 24 Mayıs’ta açıklanacak. (Valery Hache/AFP)

• 8/30

  12 Mayıs 2025 - Dünyanın en büyük Budist anıtı ve UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan Borobudur Tapınağı önünde düzenlenen Waisak (veya Vesak) kutlamalarında bir Budist rahip ve Müslümanlar fener yakıyor. Budistler için en kutsal gün olan Vesak, Buda Siddhartha Gautama'nın doğumunun, aydınlanmasının ve ölümünün anıldığı gün. Geleneksel olarak tüm bunların eski Hint ay takvimindeki Vesakha ayının dolunay gününde gerçekleştiğine inanılıyor. (Yasuyoshi Chiba/AFP)

• 9/30

  11 Mayıs 2025 - 2025 Eurovision Şarkı Yarışması maskotu "Lumo" Basel'de düzenlenen açılış töreninde Basel Belediye Binası'nın yanındaki turkuaz halı üzerinde yürüyor. Resmi geçit töreni sırasında bir protestocu, bariyerleri aşarak İsrail bayrağının karşısına geçip Filistin bayrağı açtı. Protestocuya polis tarafından müdahale edilirken, bir başka göstericinin ise, "Soykırım şarkı yarışmasına hoş geldiniz" yazan bir pankart tuttuğu görüldü. (Fabrice Coffrini/AFP)

• 10/30

  10 Mayıs 2025 - Pakistan'ın Multan kentindeki insanlar barış işareti yaparak Pakistan ve Hindistan arasında sağlanan ateşkesi kutluyor. ABD Başkanı Donald Trump, iki ülke arasında günlerdir devam eden saldırıların ardından hemen yürürlüğe girecek tam bir ateşkes üzerinde anlaşma sağlandığını bugün duyurdu. Trump, iki ülkeyi de gösterdikleri sağduyudan dolayı tebrik etti. Daha sonra Pakistan ve Hindistan'dan yetkililer de ateşkesi duyurdu. Hindistan'ın "terörist altyapıyı" hedef aldığını söyleyerek çarşamba günü başlattığı saldırılarda, iki ülke de sınır ötesi saldırılar gerçekleştirmiş, birbirlerinin hava sahasına drone ve füzeler fırlatmıştı. Komşu ülkeler arasında artan gerilim, nükleer savaş endişeleri de yaratmıştı. (Shahid Saeed Mirza/AFP)

• 11/30

  9 Mayıs 2025 - Rusya'nın başkenti Moskova'da düzenlenen Zafer Günü askeri geçit töreni sırasında Rus askerler Kızıl Meydan'da yürüyor. Rusya, Sovyetler Birliği'nin II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası'na karşı kazandığı zaferin 80. yıldönümünü bugün törenlerle kutladı. Rus hükümet üyeleri, milletvekilleri, dini liderler ve gazilerin de yer aldığı törene, Çin, Belarus ve Azerbaycan gibi ülkelerin askeri birlikleri de katıldı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 9 Mayıs 1945 zaferini işaret ederek "Galiplerin mirasçıları olarak, 9 Mayıs bayramını kendi bayramımız olarak ülkemiz için, bütün millet için, her aile için, her birimiz için en önemli bayram olarak kutluyoruz" dedi. Rus liderin Zafer Günü vesilesiyle başkentte verdiği resepsiyona 20'den fazla devlet başkanının katıldığı bildirildi. (Kirill Kudryavtsev/AFP)

• 12/30

  8 Mayıs 2025 - Yeni seçilen Papa XIV. Leo, Vatikan'daki Aziz Petrus Bazilikası'nın balkonunda. Sistine Şapeli'nin bacasından çıkan beyaz duman, iki gün boyunca içeride bulunan 133 kardinalin dünyadaki 1,4 milyar Roma Katoliğine liderlik edecek yeni bir papa seçtiğinin sinyalini verdi. Yeni papa, 69 yaşındaki ABD'li kardinal Robert Prevost oldu. Yeni papa olarak duyurulan Papa Prevost "Barış sizinle olsun" sözleriyle başladığı konuşmasında uzun yıllar görev yaptığı Peru'ya özel selam gönderdi. ABD Başkanı Donald Trump, yeni Amerikalı Papa Robert Prevost'u "Ne büyük bir heyecan ve Ülkemiz için ne büyük bir onur. Papa 14. Leo ile tanışmayı dört gözle bekliyorum" ifadeleriyle tebrik etti. (Alessandra Tarantino/AP)

• 13/30

  7 Mayıs 2025 - Hindistan'ın Pakistan'a düzenlediği saldırılar Pakistan'ın Haydarabad kentinde protesto edildi. Eylemde, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin fotoğrafını yapıştırıldığı kukla yakıldı. İki ülke arasındaki gerilimin tırmandığına dikkat çekilen eylemde Hindistan’ın gerçekleştirdiği saldırılar kınandı. Hindistan'ın "Sindoor operasyonu" adını verdiği saldırılarda en az 26 kişinin hayatını kaybettiği ve 46 kişinin yaralandığı açıklanmıştı. Pakistan ordusu, Hindistan tarafının saldırısı sırasında 5 savaş uçağı düşürdüğünü açıklarken, Yeni Delhi yönetimi ise bunu teyit etmedi. Modi saldırı için "Gurur günü" derken, Pakistan hükümeti orduya saldırıya yanıt verme yetkisi verdi. (Yasir Rajput/AFP)

• 14/30

  6 Mayıs 2025 - Yemen'in Husilerin elindeki başkenti Sana'ya İsrail'in düzenlediği hava saldırısının ardından ufukta dumanlar yükseliyor. Husi medyası ve İsrail ordusu, İran destekli isyancıların füze saldırısına misilleme olarak İsrail hava saldırılarının Yemen'in ana havalimanını ve Sana bölgesindeki elektrik santrallerini vurduğunu açıkladı. İsrail saldırısı sonrasında can kaybı ve yaralı konusunda henüz bilgi verilmedi. Havalimanın yanı sıra Sana kenti yakınlarındaki bazı elektrik santrallilerinin ve bir çimento fabrikasının hedef alındığı aktarıldı. İsrail basını ise saldırılarda Sana ve çevresinde 10 noktanın hedef alındığını yazdı. İsrail Ordu Sözcüsü Avichay Adraee, bir süre önce X hesabından yaptığı açıklamada, havalimanının kırmızı alan içine alındığı bir harita paylaşmıştı. Açıklamasında "Sana Uluslararası Havalimanı bölgesinde bulunan herkes için acil uyarı" diyen Adraee, alan ve çevresinin derhal boşaltılmasını istemişti. (Muhammed Huwais/AFP)

• 15/30

  5 Mayıs 2025 - Britanya kraliyet ailesinden Prens William ve Prenses Catherine, çocukları George, Louis ve Charlotte, Buckingham Sarayı'ndan uçak gösterisini izledi. Birleşik Krallık'ta 4 gün sürecek Avrupa Zafer Günü kutlamaları, kraliyet ailesinin de hazır bulunduğu askeri geçit töreniyle başladı. 8 Mayıs 1945'te müttefik güçlerin elde ettiği zafer ve II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinin yıl dönümü nedeniyle düzenlenen kutlamalar çerçevesinde geçit töreni gerçekleştirildi. Avrupa Zafer Günü'nün 80. yıl dönümü vesilesiyle açık mektup yayımlayan Başbakanı Keir Starmer, silahlı kuvvetler mensuplarının fedakarlıklarını övdü ve bunların asla geri ödenemeyecek bir borç olduğunu belirtti. (Henry Nicholls/AFP)

• 16/30

  4 Mayıs 2025 - Red Bull Racing'in Hollandalı pilotu Max Verstappen ve McLaren'in Avustralyalı sürücüsü Oscar Piastri, Miami Uluslararası Yarış Pisti'nde düzenlenen Formula 1 Miami Grand Prix'sinde. Piastri, ABD'de zafere ulaşarak üst üste üçüncü galibiyetini elde etti ve takım arkadaşı Lando Norris'le farkı 16'ya çıkardı. Son 4 yılın şampiyonu Verstappen ise 6 yarışın sonunda 99 puanla üçüncü sırada. Formula 1'de sonraki yarış 18 Mayıs'ta İtalya'da. (Chandan Khanna/AFP)

• 17/30

  3 Mayıs 2025 - Dürzi bir kadın, Golan Tepeleri'ndeki köyünün karşısındaki tampon bölgeye varan, Şam'dan kaçan akrabalarına el sallıyor. İsrail savaş uçakları cuma günü Suriye'nin başkenti Şam'daki başkanlık sarayının yanındaki bir bölgeyi bombaladı. İsrail'den yapılan açıklamada Dürzi gruplarla Suriye hükümetine bağlı güvenlik güçleri arasındaki çatışmalara işaret edilerek "Şam'daki Cumhurbaşkanlığı Sarayı yakınlarında bir hedefe saldırı düzenledik. Dürzilere yönelik hiçbir tehdide izin vermeyiz" ifadeleri kullanıldı. Ayrıca İsrail'in cuma günü geç saatlerde Suriye'nin Şam, Hama, Lazkiye, Dera ve Kuneytra bölgelerini hedef aldığı bildirildi. (Jalaa Marey/AFP)

• 18/30

  2 Mayıs 2025 - İsrail'de bir itfaiye uçağı, Beyt Şemeş kasabası yakınlarında çıkan yangının ardından yanan ağaçların üzerinden uçuyor. İsrail itfaiyesi, önceki günlerde Tel Aviv'le Kudüs arasındaki ormanlık arazide başlayıp rüzgarın etkisiyle geniş bir alana yayılan yangının kontrol altına alındığını bildirdi. Dün yapılan açıklamaya göre 31 saat süren yangında 20 bin dönümden fazla alan küle döndü. İsrail'in son 10 yıldır gördüğü en büyük yangın olduğu tahmin edilen orman yangınıyla mücadele için İtalya, Hırvatistan, İspanya, Fransa, Ukrayna ve Romanya gibi çeşitli ülkelerden yardım gönderildi. (Ahmad Gharabli/AFP)

• 19/30

  1 Mayıs 2025 - Şili'nin başkenti Santiago'da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü'nde düzenlenen eylemde göstericilerle polis arasında çatışma çıktı. Tokyo'dan Torino'ya, Taipei'den Paris'e onbinlerce kişi, ABD Başkanı Donald Trump'ın agresif gümrük tarifeleri gündemine ve küresel ekonomik çalkantı korkularına karşı artan öfkeyi ön plana çıkaran 1 Mayıs mitinglerinde yürüdü. Fransa'da sendika liderleri dünya siyasetinin "Trumplaşmasını" kınadı. İtalya'da protestocular Torino sokaklarında Amerikan başkanının bir kuklasını gezdirdi. Almanya'daysa sendikacılar, uzatılan iş günlerinin ve göçmen karşıtı söylemlerin zor kazanılan emek haklarını gerilettiği uyarısında bulundu. İsviçre'nin Bern kentinde binlerce kişi faşizmi ve savaşı kınayan pankartların arkasında yürüdü. Bu yürüyüş, aşırı sağcı siyasetin küresel yükselişine karşı daha büyük bir tepkinin parçasıydı. (Rodrigo Arangua/AFP)

• 20/30

  29 Mart 2025 - Ho Chi Minh City'de Saygon'un düşüşünün ve Vietnam Savaşı'nın sona ermesinin 50. yıldönümü münasebetiyle düzenlenen geçit töreninde katılımcılar bayrak sallıyor. Vietnam, 30 Nisan'da Saygon'un düşüşünün 50. yıldönümünde şimdiye kadarki en büyük kutlamasını gerçekleştirdi. Şi Cinping'in Pekin'i Washington'dan daha güvenilir bir ortak olarak göstermek için yaptığı ziyaretin ardından, törene ilk kez Çin askerleri de katıldı. Vietnam Komünist Partisi Genel Sekreteri To Lam. "Tüm Vietnamlılar Vietnam'ın torunlarıdır. Bu ülkede yaşama ve çalışma, mutluluğun ve sevginin peşinden gitme özgürlüğüne sahip olma hakları var" dedi. "Geçmişi kapatma, farklılıklara saygı duyma ve geleceği hedefleme ruhuyla, tüm parti, halk ve ordu Vietnam'ı bir barış, birlik, refah ve kalkınma ülkesi haline getirmeye söz veriyor" diye ekledi. (Nhac Nguyen/ AFP)

• 21/30

  29 Nisan 2025 - Filistinliler, Gazze Şeridi'ndeki Beyt Lahya'da yemek kuyruğunda. Sağlık kaynakları ve görgü tanıklarının aktardığına göre, İsrail ordusu sabah saatlerinden bu yana Gazze'nin farklı bölgelerine saldırılarını sürdürüyor. İsrail ordusu, Gazze kentinde sokaktaki bir grup sivili hedef aldı. Saldırıda 9 Filistinli hayatını kaybetti. İsrail ordusunun Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda hayatını kaybedenlerin sayısı 52 bin 314'e çıktı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, ikinci yılında Gazze'deki savaşı sonlandırmak istediği iddia edildi. (Cihad Elşirafi/AP)

• 22/30

  28 Nisan 2025 - İspanya'nın Cordoba kentinde halk, yolda kalan hızlı trenden iniyor. İspanya'nın büyük bir bölümü ve Portekiz'in bazı bölgelerinde elektrik ve telefon hatlarını etkileyen büyük bir elektrik kesintisi yaşandı. Çoğunlukla Madrid, Barselona ve Lizbon’da toplu taşıma, trafik ışıkları ve telefon hatlarında kesinti yaşanırken tren seferleri de büyük ölçüde durduruldu. Madrid'deki Barajas Havalimanı'na elektrik verilemedi ve Valensiya metrosu tüm seferlerini durdurduğunu açıkladı. Madrid Açık Tenis Turnuvası’nda da maçlar durduruldu. Madrid'de trafik kontrollerinin yetersizliği nedeniyle kavşaklarda araçların birbirine girdiği ve sokakların kaotik bir hal aldığı görüldü. İspanya'nın elektrik şebekesinden alınan veriler, saniyeler içinde büyük bir düşüş yaşandığını gösterdi. İspanyol elektrik şebekesi operatörü Red Electrica, kesintinin nedeninin belirlenemediğini açıklarken, elektriği geri getirmek için enerji şirketleriyle birlikte çalışıldığını söyledi. (Javier Soriano/AFP)

• 23/30

  27 Nisan 2025 - MotoGP İspanya Grand Prix'sini Gresini Racing'in İspanyol sürücüsü Alex Marquez kazandı. Marquez'in MotoGP kariyerindeki ilk zaferini elde etmesi aynı zamanda bu organizasyonda iki kardeşin ilk kez galibiyet alması demekti. Alex'in abisi Marc Marquez, MotoGP'de şampiyona lideri. İspanya'da ikinci ve üçüncü sırayı Fabio Quartararo ve Francesco Bagnaia aldı. 6 şampiyonluğu bulunan Marc ise kaza nedeniyle yarış dışı kaldı. (Jose Breton/AP)

• 24/30

  26 Nisan 2025 - Vatikan'da Papa Francis'in cenaze törenine katılan rahipler. 21 Nisan Pazartesi günü 88 yaşında hayatını kaybeden Papa Francis, bugün düzenlenen cenaze töreniyle uğurlandı. 12 yıl boyunca Katolik Kilisesi'nin ruhanı lideri olan Papa Francis'in cenazesine dünya liderleri ve kraliyet mensupları katıldı. Vatikan'ın tahminlerine göre törende yaklaşık 250 bin kişi vardı. Arjantinli Papa Francis, kendi isteği doğrultusunda, Vatikan'daki Aziz Petrus Bazilikası'na değil, Santa Maria Maggiore Bazilikası'na defnedildi. (Dylan Martinez/Reuters)

• 25/30

  25 Nisan 2025 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da toplanan halk, Karanfil Devrimi kutlamalarında halk şarkısı Grandola, Vila Morena'yı söylüyor. Adını, sokaklarda askerlere sunulan çiçeklerden alan Karanfil Devrimi, 25 Nisan 1974'te gerçekleşen, büyük ölçüde kansız bir askeri darbeydi. 51. yılını geride bırakan Karanfil Devrimi, diktatörlük rejimini yıkarak demokrasinin yeniden tesis edilmesine önayak olmasıyla Portekiz tarihinin kritik dönüm noktalarından biri kabul ediliyor. (Armando Franca/AP)

• 26/30

  24 Nisan 2025 - Tiangong uzay istasyonuna üç astronotu taşıyan uzay aracını başarıyla fırlatan Çin, 2030'a kadar Ay'a mürettebatlı görev için bir adım daha attı. Shenzhou-20 uzay aracı perşembe günü yerel saatle 17.17'de Gobi Çölü'ndeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi'nden Uzun Yürüyüş-2F roketiyle havalandı. Bu, 30 yıldan uzun süre önce başlayan Shenzhou programının 15. mürettebatlı ve toplamda 20. uzay uçuşu. Tamamen Çin tarafından inşa edilen Tiangong, yani "Gök Sarayı" uzay istasyonu, Çin'i uzayda önemli bir güç haline getirdi. (Pedro Pardo/AFP)

• 27/30

  24 Nisan 2025 - Ukrayna'nın başkenti Kiev'de kurtarma görevlileri, Rusya'nın gerçekleştirdiği balistik müze saldırısında isabet alan apartmanda. Saldırıda en az 9 kişi öldü ve 70'ten fazla kişi yaralandı. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Devlet Başkanı Cyril Ramaphosa ile görüşmek üzere Güney Afrika'ya gitmişti. Kiev'e yönelik bombardıman sonrası Zelenski, ziyaretini yarıda kesti, Rusya'nın saldırıları derhal ve koşulsuz olarak durdurması gerektiğini söyledi. ABD Başkanı Donald Trump saldırıyla ilgili düşüncelerini Truth Social üzerinden paylaştı. Başkan, "Rusya'nın Kiev'e yönelik saldırılarından memnun değilim. Gerekli değil ve çok kötü bir zamanlama. Vladimir, DUR! Haftada 5 bin asker ölüyor. Barış Anlaşmasını yapalım!" dedi. (Valentyn Ogirenko/AFP)

• 28/30

  22 Nisan 2025 - Geleneksek kıyafetlerini giyen sanatçılar, ABD Başkan Yardımcısı J.D. Vance ve ailesi için düzenlenen kültürel gösteri öncesinde Jaipur'daki Amber Kalesi'nde. Yeni Delhi'de kırmızı halıyla karşılanan Vance, Hindistan Başbakanı Narendra Modi'yle görüştü. Hindistan, cezalandırıcı gümrük vergilerini atlatmak için ABD'yle erkenden ticaret anlaşması yapmak istiyor. Öte yandan Çin, ABD'yle işbirliği yaparak Pekin'in çıkarlarını zedeleyen ülkelere karşı misilleme yapacağını duyurdu. ABD Başkanı Donald Trump, bu ay bazı ülkeler için büyük gümrük vergisi artışlarını 90 gün ertelemiş ancak Çin menşeli ürünlere uygulanan vergileri yüzde 145’e çıkarmıştı. (Kenny Holston/AFP)

• 29/30

  21 Nisan 2025 - Arjantin'in başkenti Buenos Aires'teki San José de Flores Bazilikası'nda ayine katılan bir Katolik, Papa Francis'in resmini taşıyor. Vatikan, Papa Francis'in hayatını kaybettiğini duyurdu. 2013'ten bu yana bu makamda olan Francis , 1000 yılı aşkın süredir Vatikan'ın başına Avrupa dışından seçilen ilk lider, ilk Latin Amerikalıydı. Papa son kez 20 Nisan'da Paskalya Bayramı kutlaması için Aziz Petrus Meydanı'nda toplananları selamlamıştı. Papa’nın ölümüyle Antik Roma geleneği, "Novendiale" diye bilinen 9 günlük yas başladı. İtalya’da da ulusal yas ilan edildi. (Luis Robayo/AFP)

• 30/30

  20 Nisan 2025 - McLaren'ın Avustralyalı pilotu Oscar Piastri, Suudi Arabistan Grand Prix'sinin ardından podyumun zirvesinde. Genç pilot bu sezon üçüncü zaferini elde etti ve şampiyonada puanını 99'a çıkardı. Takım arkadaşı Lando Norris 89, Max Verstappen ise 87 puanda. Suudi Arabistan yarışına pole pozisyonda başlayan Max Verstappen ikinci sırayı alırken, Ferrari'den Charles Leclerc üçüncü olarak bu sezon ilk kez podyuma çıktı. Bir sonraki yarış 4 Mayıs'taki Miami Grand Prix'si. (Gabriel Bouys/AFP)

İkinci gelişme, kast siyaseti ile Müslüman siyaseti arasındaki gerilimin Hindistan'ın laik çerçevesini nasıl sorgulattığını gösterir.

2022 yılında Narendra Modi, partisinin ve hükümetinin Pasmanda Müslümanlarına ulaşması gerektiğini söyledi.

Bu, iki ana nedenden dolayı şaşırtıcıydı:

Hem dini azınlıklara yönelik açılımlardan çok çoğunlukçu politikalar ile öne çıkan bir partinin açıklamasının samimiyeti konusunda kuşkular vardı hem de Pasmanda terimi birçokları için yeniydi çünkü o zamana kadar Hindistan'daki ana akım kamusal tartışmalardan oldukça uzaktı.

Bu arada medya da hem Hindistan'daki Müslümanların kast ayrımlarına göre toplumsal olarak örgütlendiğini açıklamaya çalıştı hem de alt kast grupların seferberliğinin geleneksel Müslüman liderliğine meydan okuduğunu vurgularken kastın Müslümanlar arasında politik olarak önemli olduğunu gösterdi.

Modi'nin açıklaması, Pasmanda aktivistleri arasında laiklik konusunda farklı vizyonları ortaya koydu.

Bir yandan, alt kast ve Dalit Müslümanlara karşı ayrımcılık ile mücadele eden Pasmanda Muslim Mahaz'ın kurucusu Ali Anwar Ansari, Hindutva gruplarına karşı Müslüman birliğinin gerekliliğini ve Hint laikliğinin Müslümanların vatandaşlığa eşit erişimini garanti altına aldığını belirtti.

Öte yandan, bir başka Pasmanda aktivisti Faiyaz Ahmad Fyzie, BJP'nin Tekdüze Medeni Kanun projesini savunarak kast siyasetinin önemini vurguladı.

Ona göre, Tekdüze Medeni Kanun'un uygulanması, geleneksel olarak topluma özgü aile yasalarını savunan Eşref'in siyasi vesayetinden Pasmanda Müslümanlarını kurtarmaya katkıda bulunacaktır.

Dolayısıyla 1990'lardan bu yana yaygın kast temelli taleplerin ortaya çıkmasının yalnızca Müslüman elitlerin topluluk temsili iddialarını sorgulamakla kalmayıp, daha genel olarak Hindutva gruplarının yükselişinin prensipte daha fazla Müslüman siyasi birliğini gerektirse dahi Müslüman çıkarlarının garantörü olarak Hindistan'ın laiklik modelini sorgulamaya yönelttiği söylenebilir.

Pasmanda şemsiyesi altında birleşmek Müslüman kast gruplarının daha geniş bir ölçekte siyasi taleplerini dile getirmelerine olanak tanıyor olsa da iç bölünmeler siyasi birleşme sürecini engelliyor.

Bu bölünmeler hem Müslüman ayrıcalıklı kast gruplarına yönelik benimsenecek stratejik yaklaşıma ilişkin hem de Ensarlar gibi çok sayıda köklü Müslüman Pasmanda kastları ile Halalkhor gibi dokunulmazlık deneyimi yaşayan Pasmanda arasındaki daha marjinalleştirilmiş kast grupları arasındaki iç güç dengesizliği meselesi ile ilgilidir.

1950 yılında 341'inci madde kapsamındaki bir başkanlık emri, Hindu olmayanların Planlanmış Kast (SC) statüsünden yararlanmasını yasakladı.

O zamandan beri Müslümanlar arasındaki kast, Hindistan devlet ve politika söyleminde belirsiz bir varlığa sahip -1955 Birinci Geri Sınıflar Komisyonu Raporu, Geri Kastlar listesine belirli Müslüman kastlarını eklemiş olsa da.

Ancak son dönemlerde Hindistan'da Müslümanların (ve Hristiyanların) SC kategorisine dahil edilme olasılığı yoğun bir tartışmanın konusudur ve önümüzdeki yıllarda önemli yasal değişiklikler beklenebilir.

SC kategorisinin Müslümanlara ve Hristiyanlara genişletilmesine karşı çıkanlar, Müslümanların zaten bir azınlık olarak özel haklardan yararlandığını savunuyor.

Ancak genişletilmesine taraf olanlar ise daha önce İslam'a geçen Dalitlerin, SC statüsünün sağladığı ayrıcalıklı politikalardan yararlanmaları gerektiğini, çünkü yaşadıkları dışlanmanın din değiştirme ile sona ermediğini savunuyor.

Hint medyası ve siyasi söylemi Müslümanları tek tip bir kimlik olarak ele almaya devam ediyor olsa da Hindistan mahkemelerinin kararları ve Müslümanlar arasındaki kast dernekleri ile siyasi partilerin bu soru hakkındaki pozisyonları, yakın gelecekte Hindistan Müslümanlarının kast politikasını şekillendirmede muhtemelen çok önemli olacaktır...

Yazi dizisine son sözler:

İslami toplum eşitlik ilkesi (Müsâvat) üzerine kurulmuş olsa da Hint Müslümanlar, Hindu toplumunun kast sistemine neredeyse özdeş bir sosyal yapıya sahip.

İslam homojenliği öğütlese de ne yazık ki Hindistan'daki Müslümanlar arasında sosyal tabakalaşmanın olduğu bir gerçek.

İslam'ı benimsemesi ile birlikte ortalama bir Müslüman kast ayrımcılığı ve genel sosyal dışlanmadan derinden etkilenen eski çevresini değiştiremeyeceği bir gerçek.

Sonuç olarak, Hindistan'da İslam'ın yayılım ve pratik biçimi, Hindu toplumunda bulunan kastçı unsurları yavaş yavaş özümsemeye başlamıştır.

Burada, eşitlik kavramına dayanan bir din olan İslam'a ait olmanın ve aynı zamanda eşitsizliği doğrulayan yerel özellikleri benimsemenin paradoksu kabul edilmeli.

Hindistan Müslümanları gelir, meslek, eğitim ve daha da önemlisi soy temelinde farklı statü kategorilerine ayrılıyor.

Hindistan Müslümanlarının kötü sosyo-ekonomik koşullarını inceleyen 2006 Sachar Komitesi Raporu, Müslümanlar arasındaki kast yapılanmasını kategorize etmek için üçlü bir ayrım kullandı.

Eşref'i, kökeni yabancı topraklardan gelen veya İslam'a geçen üst kast Hindular olarak; Eclal'ı, "mesleği ritüel olarak temiz olan orta sınıf din değiştirenler" olarak ve Arzal'ı da "eski dokunulmaz" kastlardan din değiştirmiş insanlar olarak tanımladı.

Hindistan Müslümanları arasındaki kast sistemi, hayatın çeşitli alanlarındaki ilerlemelerini engelleyen önemli bir faktör.

Ve daha da önemli bir ayrıntı, Hindistan Müslümanları çoğunlukla Keşmir'de olan bitene karşı duyarsızdır...

Yazı dizisinin sonu.

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.