Coğrafi olarak münferit olup çok tehlikeli gelişmelerle bağlantılı olaylar bana ABD'li filozof George Santayana'nın (1863-1952) şu sözünü hatırlatıyor:
Tarihin derslerini anlamayan, olaylarını yeniden yaşamaya mahkumdur.
Perşembe akşamı İrlanda'nın başkenti benzeri görülmemiş şiddet ve ayaklanmalara tanık oldu.
Yetkililer, bir göçmenin bir kreşin önünde çocukları ve bir bakıcıyı bıçakladığı olaydan sonra sosyal medyada "ulusçu kültürü" savunma çağrısında bulunan aşırı sağcı genç grupları galeyana getirmekle suçladı.
Bundan önce de basının "siyasi deprem" olarak tanımladığı Hollanda parlamento seçimlerinin sonuçları geldi.
Hükümetin, ırkçı ve İslamofobik açıklamaları nedeniyle 14 yıl önce Birleşik Krallık'ı (BK) ziyaret etmesini engellediği ve buna karşılık kararı bozmak için İngiliz mahkemesine başvuran Geert Wilders'in liderliğindeki aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) Hollanda parlamentosunda en fazla sandalyeyi (37) kazandı.
Sol ve liberal partilerin bloğu ise yalnızca 25 sandalye kazandı. Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) de 24 sandalye kazandı.
Ancak doğrudan bölge sistemi yerine nispi temsili içeren parlamenter sistem, VVD ile müttefik olsa bile çoğunluk sahibi Wilders'in hükümet kurma görevini oldukça zorlaştırıyor.
Çünkü 40 sandalyesi yok (Hollanda Parlamentosu'nda asgari düzeyde gerekli olan sayı 76). Diğer iki bloktaki (merkez ve merkez sağ ya da solcular ve liberaller) rakipleri de aynı zorlukla karşı karşıya.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Yine aynı gün, Rishi Sunak'ın muhafazakar hükümeti, BK'ya yönelik göçü azaltmakta başarısız olduğu için muhalefet tarafından okların hedefi oldu.
Zira bu yıl yasal göçmenlerin net sayısı (aynı dönemde ülkeyi terk edenlerin sayısı düşüldükten sonra İngiltere'ye gelen göçmen sayısındaki artış) bir milyonun yaklaşık dörtte üçüne tekabül ediyordu (otellerde konaklamalarının günlük maliyeti yaklaşık 11 milyon dolara mal olup botlarla ülkeye gelen on binlerce yasadışı göçmenden bahsetmiyorum bile).
Ortak bağlantı yalnızca Avrupa dışından gelen göçün artması değil, aynı zamanda politikacıların ekonomik başarısızlıkları, kültürel çoğulculuk politikaları ve aynı zamanda seçim sisteminin yapısı gereği nispi temsil sisteminin seçmene, bazı beklentilerini ve arzularını karşılayacak kapsamlı bir seçim programına oy vermesini sağlayacak açık ve spesifik bir seçim sunamamasıdır.
Örneğin BK, doğrudan bölge sistemiyle Avrupa ülkelerinin hükümet kurarken karşılaştığı sorunlarla karşılaşmadığından, İngiliz seçmenin alternatif olarak seçebileceği programı açık olan bir hükümet var.
Diğer gözlemlenen durum ise, sosyal medyanın ayaklanmaların patlak vermesindeki rolü; özellikle de vatandaşların -ister Hollanda, ister İrlanda'da olsun- gerçeği aktarma konusunda geleneksel basın araçlarının güvenilirliğine artık inanmamaları.
Dublin isyanlarına karışanların çoğunluğunu yerli ve işsiz gençler oluşturuyordu. Birçoğu, işverenlerin daha ucuz işgücü olarak göçmenlere yönelmesi nedeniyle geçim kaynaklarının kesildiğini düşünüyor.
Gelgelelim, mesele sadece ekonomi değil. Geleneksel İrlanda basını, göçmenlerin kadınları taciz etmesi ve kadınlara rahatsız edici davranışlarda bulunması veya trafik ya da iş akışını bozan topluma uygun olmayan faaliyetleri sonucu kültürel sapmaya yol açan olayların durmaksızın arttığını haber yapmadı (liberal siyasi doğruculuk nedeniyle).
Geleneksel basına olan güvenin kaybolmasıyla birlikte, radikal ideolojiye sahip akımların durumu alevlendirmek ve göçmenlere karşı nefreti körüklemek için kullandığı sosyal medya platformları ortaya çıktı.
Mesela Dublin'de çocukları kurtaran, saldırgana karşılık veren ve onun silahını alan kişi de bir göçmen (40 yaşlarında).
Dolayısıyla sosyal medyadaki söylentiler yerine vatandaşların güvenini yeniden tesis eden, sorumlu ve dengeli bir basın olması gerekiyor.
Hollanda'da geleneksel resmi basın kuruluşları, PVV ve lideri Wilders'i sürekli hedef alarak güçlü bir kampanya başlatmıştı ve bu nedenle seçim sonuçlarını "sürpriz" olarak nitelendirdiler.
Ancak bu benim için sürpriz olmadı. Zira Hollandalı Müslüman seçmenler seçim kampanyası sırasında Wilders'in siyasi ve ekonomik programını ve göçün sınırlandırılmasını tercih ettiklerini söylediler.
Bununla birlikte, İslam karşıtı açıklamaları ona oy vermelerini engelliyor. Bu yüzden oylarını merkez sağ parti VVD'ye verecekler ama güvenmedikleri sol partilere vermeyecekler.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
22 Aralık 2025 - Moskova'nın güneyinde dedektifler, Korgeneral Fanil Sarvarov'un bombayla patlatılan aracını inceliyor. Aldığı yaralar sonucu hayatını kaybeden 56 yaşındaki Sarvarov, silahlı kuvvetler talim bölümünün komutanıydı. Rus yetkililer, ele alınan teorilerden birinin bombanın Ukrayna istihbarat servisi tarafından konulduğu yönünde olduğunu duyurdu. Ukrayna'dan ise henüz bir açıklama gelmedi. Rusya'nın Ukrayna'yı işgal ettiği Şubat 2022'den bu yana Moskova'da bir dizi üst düzey askeri yetkili hedef alındı. General Yaroslav Moskalik, Nisan ayında Moskova'daki bir bombalı araç saldırısında ölürken, Aralık 2024'te bir motorsiklete saklanmış bombanın patlaması sonucu General Igor Kirillov ölmüştü. (Alexander Nemenov/AFP) -
2/30
21 Aralık 2025 – ABD Deniz Piyadeleri’ne ait bir CH-53E Super Stallion helikopteri, ABD'nin Karayipler’deki askeri yığınağı kapsamında Porto Riko’nun Ponce kentindeki Mercedita Uluslararası Havalimanı’nda kalkış öncesi pistte ilerliyor. Trump yönetimi, Venezuela’ya yönelik ekonomik ve askeri baskıyı artırırken bölgedeki üslerde asker, hava unsurları ve lojistik kapasiteyi güçlendirmeyi sürdürüyor. ABD Başkanı, Maduro yönetimini "yabancı terör örgütü" olarak gördüklerini belirterek; "Venezuela, Güney Amerika tarihinin en büyük donanması tarafından tamamen kuşatılmıştır. Bu donanma giderek büyüyecek ve onlara daha önce hiç görmedikleri bir şok yaşatacaktır" demişti. Venezuela ve müttefikleri ise bu adımları bölgesel istikrarı tehdit eden bir yığınak olarak nitelendiriyor (Eva Marie Uzcategui / Reuters) -
3/30
20 Aralık 2025 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Bondi Plajı'nda meydana gelen silahlı saldırıda hayatını kaybedenlerin anısına bırakılan çiçeklerin yanına insanlar mum yerleştiriyor. 14 Aralık'ta Yahudilerin Hanuka kutlamasında düzenlenen saldırıda aralarında 10 yaşında bir çocuğun da olduğu 15 kişi öldürülmüştü. Yetkililer olayı terör saldırsı ilan ederek IŞİD ideolojisiyle bağlantılı olduğunu söylüyor. Zanlılar baba-oğul olan 50 yaşındaki Sajid Akram ve 24 yaşındaki oğlu Naveed Akram olarak belirlenirken, Sajid Akram olay yerinde polisle çatışırken öldürülmüştü. Olay, Avustralya'nın son 30 yıldır yaşadığı en kötü toplu silahlı saldırı. (David Gray / AFP) -
4/30
19 Aralık 2025 - Bangladeş'in başkenti Dakka'da gençlik hareketi lideri Şerif Osman Bin Hadi'nin ölümünün ardından protestolar patlak verdi. Geçen yılki demokrasi yanlısı ayaklanmanın önemli bir ismi olan 32 yaşındaki Hadi'nin 12 Aralık'ta uğradığı silahlı saldırı sonucu dün hayatını kaybetmesinin ardından protestocular, saldırganların tutuklanması çağrısıyla iki gündür gösteri düzenliyor. Bengalce yayın yapan ve ülkenin önde gelen gazetelerinden Prothom Alo ve İngilizce yayın yapan Daily Star'ın binasını basan protestocular, Prothom Alo'nun binasını ateşe verdi. Personel saatler sonra tahliye edildi ve yangın kontrol altına alındı. Gazetelerin neden hedef alındığı belirsizliğini koruyor. Hadi, Şubat 2026'da yapılması planlanan bir sonraki genel seçimlerde, Dakka'daki önemli bir seçim bölgesinden bağımsız aday olmayı hedefliyordu. (Abdul Goni / AFP) -
5/30
18 Aralık 2025 - Belçika'nın başkenti Brüksel'de bir çiftçi, Avrupa Parlamentosu yakınlarında düzenlenen protestoda patates fırlatıyor. Brüksel'de Avrupa Birliği Liderler Zirvesi düzenlenirken binlerce çiftçi traktörleriyle yolları kapatarak AB'yle Güney Ortak Pazarı (MERCOSUR) arasında yapılması planlanan ticaret anlaşmasını protesto etti. Avrupalı çiftçiler, tarım devi Brezilya ve komşu ülkelerinden gelecek daha ucuz ürünlerle rekabet etmelerine neden olacağı için anlaşmaya tepkili. AB-MERCOSUR anlaşması, imzalanması halinde dünyanın en büyük serbest ticaret bölgesini oluşturacak ve AB'nin Latin Amerika'ya daha fazla araç, makine, şarap ve alkollü içki ihraç etmesinin önünü açacak. Öte yandan çiftçiler, bu anlaşmanın Güney Amerika'daki üreticilerin ürettiği gıdaların Avrupa'ya girişini de kolaylaştıracağını söylüyor. Fransa ve İtalya anlaşmaya daha sıkı kontollerin dahil edilmesi gerektiğini belirtiyor. (Nicolas Tucat / AFP) -
6/30
17 Aralık 2025 - Yerlerinden edilmiş Filistinliler, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus'ta bir hayır kurumunun mutfağında dağıtılan yemek için sırada. Hamas yönetimindeki Gazze'de Sağlık Bakanlığı çarşamba günü yaptığı açıklamada savaşın başladığı 7 Ekim 2023 tarihinden bu yana ölenlerin sayısının 70 bin 668'e ulaştığını bildirdi. ABD'nin desteklediği ve 10 Ekim'den bu yana yürürlükte olan ateşkes, Hamas'ın 7 Ekim 2023'te İsrail'e düzenlediği ölümcül saldırının ardından başlayan savaşı durdurdu. Ancak İsrail ve Hamas neredeyse her gün birbirlerini ihlalle suçladıkları için ateşkes kırılganlığını koruyor. (Beşar Taleb/AFP) -
7/30
16 Aralık 2025 - Tayland'ın Buriram eyaletinde, Tayland'la Kamboçya arasında yaşanan çatışmalar sonucunda yerinde edilmiş kişiler geçici barınağa sığındı. Kamboçya ile Tayland arasında ateşkese rağmen devam eden sınır çatışmalarında, 7 Aralık'tan bu yana Kamboçya'dan 15 sivilin, Tayland'dan ise 16 askerin hayatını kaybettiği açıklandı. Kamboçya İçişleri Bakanlığı'nın açıklamasında 15 Kamboçya vatandaşının hayatını kaybettiği, 76 kişinin yaralandığı ifade edilirken, 420 binden fazla kişinin de yerinden edildiği belirtildi. Bangkok yönetimi, Kamboçya'yla Tayland arasında ateşkese rağmen devam eden sınır çatışmalarının son bulması için Kamboçya'yı sorumlu tuttu. Güneydoğu Asya'da aralarında 817 kilometrelik sınır hattı bulunan Tayland ile Kamboçya, iki ülkenin sınırlarının Kamboçya'nın Fransız işgalinden sonra çizildiği zamana, yani bir asırdan uzun bir süre önceye dayanan sınır anlaşmazlığı yaşıyor.(Athit Perawongmetha/Reuters) -
8/30
15 Aralık 2025 - Fransa'nın başkenti Paris'te dünyaca ünlü Louvre Müzesi'nde giderek kötüleşen çalışma koşulları ve ziyaretçi deneyimine karşı müze çalışanlarının greve gitme kararı almasının ardından, Fransız CGT sendikası üyelerinin müze girişinin önünde protesto gösterisi düzenlemesiyle müzenin kapandığı duyuruldu. 19 Ekim'deki hırsızlık ve eksikliklerinin ortaya çıkmasının ardından sarsılan Louvre Müzesi bir darbe daha aldı. Müze, çalışanlarının oy birliğiyle aldığı süresiz grev kararı nedeniyle kapalı kaldı. Louvre geçen ay, zayıflayan döşeme kirişleri nedeniyle bazı çalışan ofislerini ve bir halka açık galeriyi geçici olarak kapattığını duyurmuştu. (Blanca Cruz/AFP) -
9/30
14 Aralık 2025 - Avustralya'nın New South Wales eyaletine bağlı Sidney kentindeki plajda düzenlenen silahlı saldırıda 12 kişi yaşamını yitirdi, 2'si polis 29 kişi yaralandı. Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, X sosyal medya platformundan yaptığı açıklamada, Bondi Plajı'ndaki durumun "şok edici ve üzücü" olduğunu, polis ve acil durum ekiplerinin çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti. Albanese, düzenlediği basın toplantısında da Yahudi Avustralyalılara yönelik olduğunu belirttiği bu saldırıyı, terör eylemi olarak nitelendirerek Yahudi toplumunun yanında olduklarını söyledi. Saldırı sırasında Bondi plajında Yahudilerin Hanuka Bayramı kutlanıyordu. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, saldırının ardından Avustralya hükümetini antisemitizmi körüklemekle suçladı. (Timothy Brant-Coles/AFP) -
10/30
13 Aralık 2025 - Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından Gazze Şeridi'nde yürütülen enkaz yönetimi projesinde görev alan Filistinli işçiler, Han Yunus'ta yıkılmış binaların ve evlerin beton, metal ve enkazını taşıyan kamyonları izliyor. Gazze'deki binaların çoğu yıkılmış veya hasar görmüş durumda olduğundan, enkazdan temizlenmiş alanlarda binlerce çadır ve geçici barınaklar var. UNDP geçen ay yaptığı açıklamada Gazze'deki savaşın 61 milyon ton moloz ürettiğini açıklamıştı. Doğru koşullar sağlanırsa bunun büyük bir kısmının 7 yıl içinde temizlenebileceği belirtilmişti. (Bashar Taleb / AFP) -
11/30
12 Aralık 2025 - Tayland ve Kamboçya arasındaki sınır hattında yaşanan çatışmalar nedeniyle yerinden edilen kişiler, Surin'de geçici sığınağa dönüştürülen bir okulda gıda kuyruğunda bekliyor. Güneydoğu Asya ülkeleri arasındaki ihtilaflı sınır bölgesindeki çatışmalar pazar günü tekrar başladığından beri en az 23 kişi hayatını kaybetti ve 700 bin kişi yerinden edildi. Temmuzda ABD Başkanı Donald Trump'ın öncülüğünde yapılan anlaşmadan bu yana iki ülke arasındaki en şiddetli hafta yaşandı. Yazın 5 gün süren çatışmalarda onlarca kişi hayatını kaybetmiş, 200 bin kişi yerinden edilmişti. Tayland da Kamboçya da barış anlaşmasını karşı tarafın ihlal ettiğini öne sürüyor. İki ülke arasında onlarca yıldır süren sınır problemi büyük ölçüde, Kamboçya'nın Fransa kolonisi olduğu dönemde Fransızların çizdiği ve Tayland'ın kabul etmediği bir haritadan kaynaklanıyor. (Athit Perawongmetha/Reuters) -
12/30
10 Aralık 2025 - Yunanistan'da çiftçiler, Volos Limanı'nı ulaşıma kapattı. Yunanistan'da tarım sektörüne yönelik protestolar, bugün Volos kentinde liman çevresinde yoğunlaştı. Sabah saatlerinde bölgede toplanan çok sayıda çiftçi ve besici, traktörlerle Volos Limanı’nın ana girişlerini kapatarak ulaşımı durdurdu. Bölgedeki balıkçılar da tekneleriyle açıkta konuşlanarak eyleme denizden destek verdi. Polisin geniş güvenlik önlemleri aldığı gösteri nedeniyle, liman yaklaşık 5 saat kapalı kaldı. Çiftçiler daha sonra bölgeden ayrılarak limanın yeniden açılmasına imkan sağladı. Çiftçilerin cuma günü Selanik Limanı'nı kapatmaları bekleniyor. Yunanistan genelinde eylem yapan çiftçiler, zaman zaman şehirler arası otoyolları, havaalanlarını ve sınır kapılarını kapatıyor. Çiftçiler, devlet teşviklerinde yolsuzluk iddiaları nedeniyle geciken destek ödemelerinin yapılmasını ve yüksek üretim maliyetlerini düşürecek düzenlemelerin hayata geçirilmesini talep ediyor. (Aris Messinis/AFP) -
13/30
9 Aralık 2025 - Papa XIV. Leo, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yle bir araya geldi. Görüşme, Vatikan'ın yaklaşık 30 kilometre güneydoğusundaki yazlık papalık konutu Castel Gandolfo'da gerçekleşti. Vatikan'dan yapılan açıklamada Papa'nın Ukraynalı lidere "adil ve kalıcı barış" hedefi doğrultusunda diyaloğun sürdürülmesi gerektiğini söylediği aktarıldı. Görüşmede savaş esirleri meselesiyle Ukraynalı çocukların ailelerine geri döndürülmesi ihtiyacının da ele alındığı bildirildi. Avrupalı liderler, Kiev'den kapsamlı tavizler talep eden ve AB başkentlerinde endişeye yol açan ABD-Rusya taslak planı etrafında şekillenen görüşmelerden dışlanmalarından dolayı huzursuzluk duyuyor. Zelenski'nin Papa'yla görüşmesi, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ve üst düzey AB yetkilileriyle görüşmek üzere Brüksel'e gitmesinden önce, 8 Aralık'ta Londra'da İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve diğer liderlerle yaptığı görüşmelerin ardından gerçekleşti. (Francesco Fotia/Reuters) -
14/30
8 Aralık 2025 - Uluslararası Kızılhaç Komitesi üyelerinin eşlik ettiği Mısırlı bir komiteye ait iş makineleri, Gazze Şehri'nin Zeytun mahallesinin enkazı arasında son İsrailli rehinenin cesedini aramak üzere harekete geçti. Gazze'deki ateşkesin garantörleri olan Katar ve Mısır, kırılgan anlaşmanın tam olarak uygulanması için gerekli sonraki adımlar olarak İsrail askerlerinin çekilmesi ve uluslararası bir istikrar gücünün konuşlandırılması çağrısında bulundu. Söz konusu tedbirler, çatışmaları büyük ölçüde durduran ABD ve BM destekli barış planında yer almasına rağmen, savaşan taraflar anlaşmanın ilk aşamasından itibaren nasıl ilerleyecekleri konusunda henüz mutabakata varamadı. İlk aşamada İsrail askerleri Gazze sınırları içinde "sarı hat" olarak adlandırılan bölgenin gerisine çekilirken, Filistinli militan grup Hamas elinde tuttuğu canlı rehineleri serbest bıraktı ve ölenlerden biri hariç hepsinin cenazesini teslim etti. (Omar Al-Qattaa/AFP) -
15/30
7 Aralık 2025 - Formula 1'de 2025 sezonunun pilotlar şampiyonu, McLaren'ın Britanyalı sürücüsü Lando Norris oldu. Yarışın ardından açıklamalarda bulunan Norris, şampiyonluk için çok mutlu olduğunu belirterek "Uzun zamandır ağlamamıştım. Ağlayacağımı hiç düşünmemiştim. Uzun bir yolculuktu. McLaren'daki arkadaşlarıma, en başından beri beni destekleyen anneme ve babama teşekkür etmek istiyorum" dedi. Verstappen ve Oscar Piastri'ye övgülerde bulunan 26 yaşındaki sporcu, "Artık Max Verstappen'in nasıl hissettiğini biraz anlıyorum. Verstappen ve Oscar Piastri'yi de tebrik etmek istiyorum, ikisiyle yarışmak ve ikisinden de bir şeyler öğrenmek çok keyifliydi ama başardık. Herkesle gurur duyuyorum" ifadelerini kullandı. Verstappen'in 2 puan önünde 423 puana ulaşan Norris, ilk kez F1 Dünya Şampiyonu olurken sporun zirvesine çıkan 35. pilot olmayı başardı.(Fatima Shbair/AP) -
16/30
6 Aralık 2025 - Bir yandan Ukrayna'da barış için yapılan görüşmeler sürerken diğer yandan karşılıklı saldırılar devam ediyor. Ukrayna'nın Dnipro Rayonu'ndanki Slobozhanske bölgesindeki evi Rusya'nın füze ve drone saldırılarıyla vurulan bir kişi eşyalarını toplarken görüntülendi. Diğer yandan ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı Jared Kushner ve özel temsilcisi Steve Witkoff, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov ve Ukrayna Genelkurmay Başkanı Yardımcısı Andriy Gnatov'la görüştü. ABD Dışişleri Bakanlığı pazar günü görüşmelerini sürdürecek tarafların ABD'nin Rusya'yla yaptığı son temasların sonuçlarını ve savaşın sona erdirilmesine yönelik atılacak adımları ele aldığını aktardı. (Mykola Synelnykov/Reuters) -
17/30
5 Aralık 2025 - Almanya'nın başkenti Berlin'de zorunlu askerliğe karşı protesto gösterisi düzenlendi. Almanya'da asker sayısını artırmayı hedefleyen yasa tasarısı bugün Federal Meclis'te kabul edildi. Aylardır tartışılan düzenlemeye göre 18 yaşına girenlere 2026'dan itiberen, asker olma isteği ve uygunluğunu saptamak amacıyla bir form gönderilecek. Hem erkek hem kadınlar bu formu alsa da sadece erkeklerin doldurulması zorunlu olacak. Ayrıca 1 Ocak 2008'den sonra doğan erkekler için askerlik muayenesi de zorunlu hale getirilecek. Yasal düzenlemeye göre önce gönüllük esas alınacak ancak hedeflenen sayıya ulaşılmaması durumunda zorunlu askerlik hizmeti uygulamaya konabilecek. Almanya, erkekler için zorunlu askerliği 2011'de askıya almıştı. (Christian Mang/Reuters) -
18/30
4 Aralık 2025 - Endonezya'nın Batı Sumatra eyaletindeki Palembayan kentinde yaşanan ölümcül selde evleri ağır hasar alan 53 yaşındaki Ilyasak Imam Mudo ve çocukları, geriye kalan eşyaları taşıyor. Kurtarma ekipleri, Güney ve Güneydoğu Asya'da 1400'den fazla kişinin ölümüne, yaklaşık 1000 kişinin kaybolmasına yol açan felaket niteliğindeki sel ve toprak kaymalarının üzerinden bir hafta geçmesine rağmen, mahsur kalan topluluklara ulaşmakta hâlâ zorluk çekiyor. Yüzlerce köy çamur ve moloz altında kalırken, birçok bölgede elektrik ve telefonlar hâlâ kesik. (Willy Kurniawan/Reuters) -
19/30
3 Aralık 2025 - Güney Kore'nin devrik devlet başkanı Yoon Suk Yeol'un destekçileri, Yoon'un sıkıyönetim ilan edişinin birinci yıldönümünde düzenledikleri eylemde iktidardaki Demokrat Parti'nin genel merkezine yürüdü. Eski Başkan Yoon, hapishaneden yaptığı açıklamada destekçilerini "özgürlük" için miting yapmaya ve sıkıyönetim ilan etme kararını savunmaya çağırdı. Güney Kore Devlet Başkanı Lee Jae Myung, sıkıyönetim ilan etme girişiminin yıldönümünü, demokrasiyi devirme girişiminin arkasındakilerin adalete teslim edilmesi gerektiğini belirterek anarken, ülkeyi güvence altına alma mücadelesinin henüz tamamlanmadığını da sözlerine ekledi. Lee, televizyonda yayımlanan konuşmasında, "Olaya karışanlaarın soruşturmaları ve davaları sürüyor" dedi. "Adil birliğin" ancak hesap verilebilirlik sağlandığında mümkün olacağını da ekledi. (Jung Yeon-je/AFP) -
20/30
2 Aralık 2025 - Hindistan'ın Chennai kentinde halk, Ditwah Kasırgası'nın şiddetli yağmurlar tetiklemesinin ardından sular altında kalan sokaklarda ilerlemek zorunda kaldı. Yetkililer Sri Lanka, Endonezya ve Tayland'da kasırgalar ve aşırı hava koşullarının en az 1200 kişinin ölümüne yol açtığını, 800'den fazla kişininse hâlâ kayıp olduğunu açıkladı. Ekstrem hava olayları, Güneydoğu Asya'da milyonlarca kişiyi yerinden etti. (Priyanshu Singh/Reuters) -
21/30
1 Aralık 2025 - Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron, Ukraynalı mevkidaşı Volodimir Zelenski'yi Elysee Sarayı'nda ağırladı. Zelenski, Macron'dan "Rusya'ya daha fazla baskı yapmasını" istedi. "Savaşı başlatana baskı yapmak çözümün anahtarıdır" diyen Zelenski, "Emmanuel ile tüm güncel diplomatik konuları ve ortaklarımızla son temaslarımızı ele aldık" diye ekledi. ABD Başkanı Donald Trump, Ukrayna'nın "savaş hatlarında durması" ve mevcut toprak durumunu gelecekteki müzakerelerin temeli olarak kabul etmesi gerektiğini önermişti. Trump, Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski'yle son görüşmesinde "tüm Donbas bölgesinin Moskova'ya devredilmesi çağrısı yaptığı" iddialarını reddederek, "Hayır, bunu hiç konuşmadık. Yapmaları gereken, oldukları yerde, yani savaş hatlarında durmak" ifadesini kullanmıştı. (Stephane De Sakutin/AFP) -
22/30
30 Kasım 2025 - Formula 1 Dünya Şampiyonası'nda sezonun 23. etabı Katar Grand Prix'sini, Red Bull'un Hollandalı pilotu Max Verstappen kazandı. Uluslararası Lusail Pisti'ndeki 5,4 kilometrelik pistte düzenlenen yarış, 57 tur üzerinden yapıldı. Verstappen rakiplerini geride bırakarak sezonun 7'nci, kariyerininse 70'inci galibiyetini aldı. Yarışa pole pozisyonundan başlayan McLaren'ın Avustralyalı pilotu Oscar Piastri ikinci, Williams'ın İspanyol pilotu Carlos Sainz üçüncü oldu. Verstappen, pilotlar klasmanında 396 puana ulaşarak son etap öncesi ikinci sıraya yükseldi ve lider Norris ile olan puan farkını 12'ye indirdi. Norris 408 puanla zirvede yer alırken, Piastri ise 392 puanla üçüncü sırada yer aldı. Şampiyonun belli olacağı sezonun son ayağı Abu Dabi Grand Prix'si 7 Aralık Pazar günü koşulacak. (Jakub Porzycki/Reuters) -
23/30
29 Kasım 2025 - Sri Lanka'nın başkenti Kolombo'daki şiddetli yağışların ardından evlerin kısmen sel suları altında kaldığı görülüyor. Sri Lanka'da Ditwah Kasırgası'nın yol açtığı toprak kaymaları ve sellerde en az 153 kişinin hayatını kaybettiği, 191 kişininse kaybolduğu bildirildi. 78 binden fazla kişinin de yardım merkezlerine sevk edildiği aktarıldı. Güney Asya ülkesi bugün olağanüstü hal ilan etti ve uluslararası yardım çağrısında bulundu. (AFP) -
24/30
28 Kasım 2025 - Hong Kong'un Tai Po bölgesinde yer alan Wang Fuk Sitesi'nde çıkan yangının olduğu yere polis şeridi çekildi. Çarşamba günü öğle saatlerinde sitede çıkan yangın sonucu hayatını kaybedenlerin sayısının 128'e çıktığı bildirildi. 1900'den fazla dairenin bulunduğu ve yaklaşık 4 bin 600 kişinin yaşadığı tahmin edilen sitedeki yangın, binaların tadilatı için dış cephelerine kurulu bambu iskeleler ve yanıcı izolasyon malzemelerin tutuşmasıyla hızla yayılmıştı. Yangını söndürmek neredeyse iki gün sürerken, onlarca kişinin hâlâ kayıp olduğu aktarılıyor. Binaları yenileme çalışmalarında yolsuzluk yapıldığından şüphelenen yetkililer, halihazırda 8 kişiyi gözaltına aldı. Hong Kong'un 80 yıldır gördüğü en kötü yangındaki ölü sayısının artabileceği söyleniyor. (Tyrone Siu/Reuters) -
25/30
27 Kasım 2025 - Ziyaretçiler, 27 Kasım 2025'te Çin'in güneyindeki Guangdong eyaletine bağlı Zhuhai'de düzenlenen 2025 Asya Havacılık fuarında Zerog standında bir Zerog eVTOL (dikey iniş ve kalkış yapabilen) model ZG-T6'nın yanında. AERO Asia 2025, Zhuhai Uluslararası Hava Gösteri Merkezi'nde açıldı ve Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Almanya, Birleşik Krallık ve Fransa dahil 22 ülke ve bölgeden 381 katılımcıyı bir araya getirdi. "Yeni Bir Dönem: Daha Fazlasını Keşfet" temasıyla düzenlenen bu yılki fuar, genel havacılık, eVTOL teknolojileri ve hızla büyüyen alçak irtifa ekonomisindeki çığır açan gelişmeleri sergileyen sergi, konferans, yarışma ve etkinlikleri bir araya getiren entegre bir platform sunuyor. (Hector Retamal/AFP) -
26/30
26 Kasım 2025 - İki genç, Tayland'ın güneyindeki Songkhla eyaletine bağlı Hat Yai'de, günlerce süren şiddetli yağışların ardından ülkenin güneyinde binlerce kişiyi etkileyen şiddetli sel felaketinin ortasında, yüksek sel sularıyla çevrili bir arabaya bakıyor. Yetkililer, 26 Kasım'da Tayland ve komşu Malezya'da onbinlerce kişinin yaygın sel nedeniyle evlerini terk ettiğini, sokakların ve evlerin sular altında kaldığını ve en az 34 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. Tayland Başbakanı Anutin Charnvirakul, ülkenin güneyini vuran sel felaketinin ardından Songkhla eyaletinde olağanüstü hal ilan etti. Ülke genelinde yaklaşık 1 milyon hane ve 2,7 milyonu aşkın kişi sel felaketinden etkilendi. (Arnun Chonmahatrakool/AFP) -
27/30
25 Kasım 2025 - ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'ın gül bahçesinde gerçekleştirilen törende Gobble adlı hindiyi affediyor. ABD'de Şükran Günü geleneğine gelen bu etkinlik, bayram sezonunun başlangıcını temsil ediyor. Trump, kuştan bir adım uzakta, "Koşulsuz şartsız affedildin" dedi. Sonra Gobble'ı okşayarak, "Bu güzel kuşa kim zarar vermek ister ki?" diye ekledi. (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
28/30
24 Kasım 2025 - Belçika Başbakanı Bart De Wever maskesi takan bir kişi, Avrupa Komisyonu'nun merkezi olan Berlaymont binasının önünde protesto düzenledi. Aktivistler ve sivil toplum kuruluşlarının üyeleri, AB-Mercosur ticaret anlaşmasına karşı "Toksik Ticaret Turu" protestolarına katılıyor. Öte yandan Belçika'da, çalışanların, hükümetin tasarruf tedbirlerini protesto etmek için bugün başlattığı 3 günlük grev, hayatı durma noktasına getirdi. Bütün işçi sendikalarının çağrısıyla kamuda ve özel sektörde çalışanlar, federal hükümetin işsizlik ve emeklilik gibi sosyal harcamalarda planladığı kesintileri içeren kemer sıkma politikalarını protesto etmek için greve gitti. (Piroschka van de Wouw/Reuters) -
29/30
23 Kasım 2025 - Red Bull Racing'in Hollandalı yıldızı Max Verstappen, Formula 1 Las Vegas Grand Prix'si zaferini böyle kutladı. Ancak yarışa damgasını vuran, yarış sonrası gerçekleştirilen kontrollerde ortaya çıkan şey oldu. Lando Norris ve Oscar Piastri, Las Vegas Grand Prix’si sonrası yapılan teknik kontrollerin ardından yarıştan diskalifiye edildi. FIA, her iki McLaren MCL39 aracının da taban plakalarındaki arka kayma bloğunun, kuralların belirttiği minimum 9 mm kalınlığın altında olduğunu tespit etti. Bu sonuçla birlikte Max Verstappen, Oscar Piastri ile puanını eşitledi. İki isim 366 puanda yer alırken, Norris 390 puanla liderliğini sürdürüyor. Sezonun tamamlanmasına yalnızca iki yarış kala şampiyona mücadelesi yeniden kızıştı. (Frederic J. Brown/AFP) -
30/30
22 Kasım 2025 - İtalya Başbakanı Giorgia Meloni (solda), Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron (ortada) ve Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen (sağda), Güney Afrika'nın Johannesburg kentinde düzenlenen G20 Liderler Zirvesi'nde bir araya geldi. Johannesburg Fuar Merkezi'nde düzenlenen zirveye "Dayanışma, Eşitlik ve Sürdürülebilirlik" temasıyla bugün başladı. Afrika'da yapılan ilk G20 zirvesi olma özelliği taşıyan toplantıya Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da katıldı. Dünya liderleri bir araya gelse de ABD Başkanı Donald Trump, Güney Afrika'daki beyaz azınlığa yönelik "ırk temelli ayrımcılık" iddialarını gerekçe göstererek zirveye katılmadı. Ayrıca toplantıda, küresel çatışmaların sona erdirilmesi, iklim finansmanının artırılması ve Afrika’nın kalkınma önceliklerinin küresel gündemin merkezine yerleştirilmesinin vurgulandığı sonuç bildirisi de ABD'nin itirazına karşın kabul edildi. (Henry Nicholls / AFP)
Burada tarihin derslerinden bahsediyoruz. Nispi temsil sisteminde, örneğin BK gibi seçmen önündeki hükümete açık bir alternatif olan programa sahip bir "gölge hükümet" yok.
Tek meseleli partiler ya duygusal ideoloji (yeşil ve çevre partileri, feminist ve eşcinsel hareketleri gibi) ya da kışkırtma (demagojik popülist partiler gibi) yoluyla oy toplamak için ortaya çıkıyor.
Bugün Avrupa'da iktidardaki liberal düzenin göç meselesiyle baş edememesinin yanı sıra, özellikle sosyal kültürü ulusal kültürden farklı olan bölgelerden geldikleri için göçmenleri hedef alan kışkırtma faaliyetleri yükselişe geçmiş durumda.
Nasyonal Sosyalist (Nazi) Partisi 1930'larda Almanlar arasında çoğunluğu temsil etmiyordu.
Ancak ekonominin bozulmasından toplumdaki bir kesimi sorumlu tutup hedef göstererek popülist bir meseleyi gündeme getirdi ve böylece yükselmeyi başardı (1932 Parlamentosu'nda yalnızca üçte birlik bir çoğunluğa sahipken komünistler ve sosyal demokratlar 25 sandalyeyle onlardan sayıca üstündü ve seçim sistemi diğer birçok partinin sandalye almasını engelliyordu).
Naziler çoğulculuğu ve demokrasiyi ortadan kaldırdı ve tarihteki diğer olaylar da herkesin malumu…
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.