Lübnanlı Şii siyasi lider ve din adamı Musa Sadr'ın ortadan kaybolmasının üzerinden 45 yıl geçmesine rağmen, kaybolma meselesi hâlâ gizemini koruyor.
Kendisi ve iki yoldaşı, Şeyh Muhammed Yakup ve gazeteci Abbas Bedreddin'in akıbeti hakkında halen kesin bir sonuca varılabilmiş değil.
Sadr, en son 31 Ağustos 1978'de iki arkadaşıyla birlikte Libya'nın başkenti Trablus'a yaptıkları ziyaret sırasında görülmüştü.
Şii Emel Hareketi'nin kurucusu olan İmam Sadr, Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin de katılacağı bir törende hazır bulunmak üzere Libya'ya gelmişti.
İmam Sadr, Şeyh Muhammed Yakup ve gazeteci Abbas Bedreddin ile birlikte Trablus'taki Beach Hotel'de ağırlanmıştı.
Libyalı yetkililer o dönemde Sadr ve iki arkadaşının 31 Ağustos akşamı Roma'ya giden bir İtalyan Havayolları uçağıyla Trablus'tan ayrıldıklarını açıkladı.
İtalyan yetkililer daha sonra Sadr'ın çantalarını Roma'daki Holiday Inn Otel'de bulmuştu.
İtalyan yargısının soruşturmaları, 1979 yılında Roma Cumhuriyet Savcısı'nın Sadr ve iki arkadaşının İtalyan topraklarına girmediğinin tespit edilmesinin ardından davayı düşürme kararıyla sonuçlandı.
Sadr'ın kaybolmasının üzerinden 45 yıl geçmesine ve kaybolduğunda 50 yaşında olmasına rağmen, Lübnan'daki Şii takipçileri ve hayranları, halen gerçeğin ortaya çıkmasını ve onun geri dönmesini bekliyor.
Kaybolma dosyasına dair yeni bulgular
Lübnan yargısı, geçtiğimiz ağustos ayının 26'sında Libya Adalet Bakanı Halime Abdurrahman'dan, Hannibal Kaddafi dosyasını müzakere masasına koymaya ve Aralık 2015'ten bu yana bir hapishanede tutuklu bulunan Hannibal'ın serbest bırakılmasını sağlayacak bir çözüme ulaşmak için hukuki ve insani iş birliği yapmaya hazır olduğunu ifade eden bir mektup almıştı.
Sadr'ın kaybolması dosyasını takip eden resmi bir kaynağın daha önce Independent Arabia'ya verdiği röportajda belirttiğine göre Hannibal, bilgi gizlemekle suçlandığı için hapishanede tutuluyor.
Ancak "Hannibal'ın sadece bilgi gizlemekle değil, aynı zamanda Sadr ve iki arkadaşının akıbetinden sorumlu olmakla da suçlandığı" göz önünde bulunduruluyor.
Ayrıca Şarku'l Avsat'ın haberine göre, Seyfülislam Kaddafi dosyasıyla ilgilenen bir adli kaynak, Libya'dan gelen mesajda "Sadr ve iki arkadaşının akıbetini açıklamak için herhangi bir istek ifade edilmediğini, sanki Lübnan'ın özgürce iş birliği yapması gerekiyormuş gibi davranıldığını" belirtti.
Bu bağlamda Seyfülislam Kaddafi, kardeşi Hannibal'ın serbest bırakılması yönündeki taleplerinin reddedilmesi üzerine geçtiğimiz çarşamba günü Lübnan Meclis Başkanı Nebih Berri'ye sert ifadeler içeren bir mektup gönderdi.
Yerel medya kanalları üzerinden yayınlanan mektupta "Libya, içinde bulunduğu çöküntüden ayağa kalkacak ve eskisi gibi kükreyecek. İşte o zaman zulmedenler kaçacak delik arayacaklar" ifadeleri yer aldı.
Musa Sadr kimdir?
Musa Sadr 1928 yılında İran'ın Kum şehrinde doğdu. Çocukluk ve gençlik yıllarının çoğunu orada geçirdi. 1950 yılında Tahran Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ne girdi ve 1953 yılında ekonomi hukuku alanında üniversite diploması alana kadar İran havzasında ders verdi.
1954'te babasının ölümünden sonra Irak'a gitti ve 1959 yılına kadar orada kaldı. 1955'te ilk kez Lübnan'a geldi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ardından eğitimine devam etmek için Necef'e döndü. 1960'ta tekrar Lübnan'a geldi. 1969 yılında Yüksek Şii İslam Konseyi'ni kurdu ve başkanlığına seçildi.
1974'te Şii Emel Hareketi'ni kurdu. Daha sonra Lübnan'ın Sur şehrine yerleşti ve Lübnan'ın tüm bölgelerindeki Şii unsurlarla etkileşime girmek için uğraştı. Ayrıca çok sayıda hayır kurumu kurdu.
Silahlardan uzak
İmam Sadr, 1975 yılında Lübnan iç savaşının başlamasıyla birlikte savaşan mezhepler arasında diyalog köprüleri kurmak için çaba sarf etmiş ve bir grup Lübnanlı ile birlikte Ulusal Yatıştırma Komitesi olarak bilinen komiteyi kurmuştur.
Devam eden çatışmaları durdurmakta başarısız olunca, Beyrut'taki Safa Camii'nde oturma eylemi düzenledi ve birkaç gün boyunca açlık grevi yaptı.
Sadr, hükümetin kurulmasından sonra oturma eylemini sona erdirdi ve uzlaşma sağlamak için görüşme sözü aldı.
Sadr, 28 Haziran 1975 tarihinde iç savaşı durdurmak için yaptığı oturma eylemi sırasında şu ifadeleri kullandı:
Vatanımızın yok olmasından korkuyoruz. Uluslararası bir komplonun Lübnan'ı vurmayı hedeflemesinden korkuyoruz. Bu nedenle tüm olup bitenler sona ermedikçe ya da canımız çıkmadıkça bu camiyi ve bu oturma eylemini terk etmeyeceğiz. Barışla, nezaketle, silahlardan uzak durarak, oturma eylemleriyle, sabırla ve kararlılıkla bu planın başarısına katkıda bulunmayı umuyoruz ki vatanımızı kurtarabilelim.
Ayrıca Sadr, birçok uluslararası etkinliğe katıldı. Farklı mezhepler ve dinler arasında yakınlaşma çağrısında bulunan Sadr, dünya çapında mezhep çatışmalarına son verilmesi çağrısında bulunan ‘Müslüman ses' olarak ünlendi.
Musa Sadr dönemi ile Şii İkili arasında kalan Lübnan Şiileri
Al Janoubia web sitesi yazarı ve Genel Yayın Yönetmeni Ali Emin şöyle diyor:
Şii ikili terimi, İran tarafından her düzeyde desteklenen tek taraflı, kontrollü, denetimli ve kararlı bir menfaat nedeniyle bugün anlamını yitirmiştir. Musa Sadr'ın mirasının, onun sancağını yanlış bir şekilde tutanlar tarafından büyük ölçüde ortadan kaldırıldığı söylenebilir. Bunun için örnek olarak Musa Sadr'ın Muammer Kaddafi tarafından kaçırılmasının İran ve Libya rejimleri arasındaki mükemmel ilişkinin önünde herhangi bir engel teşkil etmediğini söylemek yeterlidir. Bu nedenle Sadr'ın kaçırılmasının, Libya-İran ilişkilerinin derinliğinin Kaddafi iktidarı boyunca sarsılmamasının nedenlerinden biri olduğu ifadesini benimsemiyoruz.
Emin, "Musa Sadr'ın Libya'da kaybolması, Lübnanlı Şiilerin bölgesel olarak kaçırılması sürecinin başlangıcıydı. O zamandan beri Suriye rejimi Şia üzerindeki kontrolünü sıkılaştırmaya başladı. İran'da İslam devriminin zaferinden sonra İran etkisi Şii sahnesine girdi ve daha sonra para ve silah gücüyle Şiiler üzerindeki nüfuzunu Suriye rejimiyle paylaştı. Genel bir ulusal gerginlik de buna katkıda bulunurken Şii ikili (Emel Hareketi ve Hizbullah), İran ve Suriye'nin Lübnanlı Şiiler üzerindeki gücünü kontrol eden bir konuma getirildi" dedi.
Gazeteci ve araştırmacı Hasan Dur, "İmam'ın takipçilerini onunla kıyaslayarak yargılamanın her iki tarafa da haksızlık olduğuna şüphe yok. Şartlar değişti, meydan okumalar çoğaldı, çözüm ve çatışma araçları farklılaştı. En önemlisi de İmam Sadr'ın sahip olduğu nitelikler başkasında yok. İmam Sadr'ın belirlediği stratejik başlıklarda buluşsalar bile Emel ve Hizbullah tek bir parti değildir. Emel Hareketi ile Hizbullah arasındaki tamamlayıcı ittifakın şartlarını Hizbullah'ın doğuşundan yıllar önce yazan Sadr'ın gücü burada yatmakta. Bu da onun ileri görüşlülüğünün ve durumları doğru teşhis ederek üzerine aksiyon alırken ne kadar isabetli davrandığının kanıtıdır" ifadelerini kullandı.
Dur, sözlerini şöyle sürdürdü:
Özellikle eski Başbakan Refik Hariri'nin öldürülmesinden sonra birçok kişi hareket ile parti arasında bir ayrılık yaratmaya çalıştı. O günden bu yana Şii İkili terimi şekillenmeye başladı. İttifak, iç çekişmeleri önlemek için stratejik entegrasyona doğru ilerleme kaydetti. Ardından kardeşlik ittifakını derinleştirmek için Temmuz 2006 saldırısı gerçekleşti.
Böylece Temsilciler Meclisi Başkanı Nebih Berri, Seyyid Hasan Nasrullah liderliğindeki askeri savaşa paralel olarak diplomatik bir savaş başlattı. Bu durum İsrail tarafından tanınan ve bazı Lübnanlılar tarafından reddedilen açık bir zaferle sonuçlandı. Ardından dramatik olaylar, Ekim hareketine kadar devam etti. Şii İkili'nin aynı pozisyonda olduğu 2019 yılı, Lübnan varlığına ve Şii toplumu ile direnişin kaderine tehdit oluşturan önemli olaylar olarak tarihe geçti.
Fotoğraflarla dünyadan haberler
Fotoğraflarla dünyadan haberler
-
1/30
27 Nisan 2024 - Ukrayna'nın Harkiv kentinde Rusya'nın gerçekleştirdiği füze saldırısında isabet alan hastanede bir kadın enkaz temizliyor. Rus füzeleri bugün Ukrayna'nın orta ve batı kesimlerindeki enerji tesislerini vurarak, ABD'nin askeri yardımına rağmen hava savunma sistemi sıkıntısı çeken Ukrayna'nın zor durumdaki enerji sistemi üzerindeki baskıyı artırdı. Ukraynalı yetkililer, son haftalarda ağır bombardımana maruz kalan kuzeydoğu şehri Harkiv'de bir füzenin 60 hastanın bulunduğu bir hastaneye isabet ettiğini, bir kadının yaralandığını ve binaya, yakındaki su borularına ve elektrik hatlarına zarar verdiğini açıkladı (Vyacheslav Madiyevskyy/Reuters) -
2/30
26 Nisan 2024 - Almanya'nın başkenti Berlin'de polis, Federal Meclis'le Başbakanlık arasında kurulan "Gazze'ye destek" kampını tahliye etmek istedi, eylemcilerin direnişi üzerine arbede yaşandı. Polis, çadırları sökerek kamp alanının dışına çıkardı. Alman Polisi, X'te yayımladığı açıklamada protesto kampındakilerin polis memurlarına yönelik şiddet eylemleri dahil olmak üzere "tekrarlanan suçlar" işlediğini yazdı (Odd Andersen/AFP) -
3/30
25 Nisan 2024 - Portekiz'in başkenti Lizbon'da, Karanfil Devrimi'nin 50'inci yıldönümünü kutlamak için gerçekleştirilen askeri geçit töreninde askeri araçlar 25 Nisan Devrimi'ne katılan eski askerleri taşıyor. Portekiz, Avrupa'nın en uzun süreli diktatörlüğüne ve Afrika'da 13 yıl süren sömürge savaşlarına nokta koyan askeri darbenin 50'inci yılını kutladı. Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, ülkesinin kölelik ve sömürgecilik döneminde işlediği suçların bedelini ödemesi gerektiğini söyledi (Patricia De Melo Moreira/AFP) -
4/30
24 Nisan 2024 - Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Birleşik Krallık Başbakanı Rishi Sunak, Berlin'de düzenlenen askeri karşılama töreninde. Bugün gerçekleştirdikleri görüşmede daha yüksek savunma işbirliğinde fikir birliğine varan iki lider, Avrupa'nın bir araya gelip Ukrayna'yı Rus istilasına karşı sonuna kadar desteklemesi gerektiğini belirtti. Almanya'nın başkentinde düzenlenen karşılama töreninde iki ülkenin ulusal marşları çalarken küçük bir protesto grubundan "Filistin'e Özgürlük" sloganı atıldı. Bu, Sunak'ın Ekim 2022'de başbakanlık koltuğuna oturduğundan beri Almanya'ya yaptığı ilk ziyaret (Liesa Johannssen/Reuters) -
5/30
23 Nisan 2024 - Fransa'nın başkenti Paris'te hayvan hakları organizasyonu PETA'dan aktivistler, Mısır Büyükelçiliği'nin önünde Mısır'ı protesto etti. Gize Piramitleri'ne turist taşımak için hayvanların kullanılmasını durdurma çağrısı yapan eylemciler, "Mısır, develere ve atlara kötü muameleyi durdur", "Gize'de hayvanların çektiği araçları yasakla" ve "Hayvanlar araç değildir" yazılı dövizleri taşıdı (Antonin Utz/AFP) -
6/30
22 Nisan 2024 - Eylemciler, Kolombiya'nın Cali kentinde Kolombiya Devlet Başkanı Gustavo Petro hükümetini sağlık ve emeklilik reformları nedeniyle prostesto ediyor. Başta başkent Bogota'nın tarihi Bolivar Meydanı olmak üzere birçok kentte sokaklara dökülen ve çoğunluğu sağ görüşlü grupların oluşturduğu kalabalık, Petro'yu "diktatörlük"le suçluyor. Ayrıca muhalifler, bu reformların ülkenin halihazırda zor durumdaki ekonomisine zarar vereceğini öne sürüyor. Devlet Başkanı Gustavo Petro, muhalefetin ülkedeki değişime karşı çıktığını iddia etmişti. Bu, 2022'de iktidara geldiğinden bu yana Gustavo Petro hükümetinin karşı karşıya kaldığı en büyük protesto (Joaquin Sarmiento/AFP) -
7/30
21 Nisan 2024 - Çin Grand Prix'sinde Red Bull'un Hollandalı sürücüsü Max Verstappen yarışırken görevli sarı bayrak sallıyor. Çin'in 2019'dan beri ilk kez ev sahipliği yaptığı grand prix yarışını Verstappen kazandı. Formula 1 Dünya Şampiyonası'nın 5. etabında McLaren'dan Britanyalı Lando Norris ikinci olurken Verstappen'in Meksikalı takım arkadaşı Sergio Perez ise yarışı üçüncü sırada tamamladı. Son üç yıldır dünya şampiyonu olan Hollandalı pilotun bu yılın şampiyonasında halihazırda en yakın rakibi Perez. Şanghay'daki yarışın ardından Verstappen'in 110, Perez'inse 85 puanı var. Sezonun 6. yarışı Miami Grand Prix'si 5 Mayıs'ta düzenlenecek (Pedro Pardo/AFP) -
8/30
20 Nisan 2024 - ABD merkezli uluslararası yardım kuruluşu World Central Kitchen'ın üyesi Damian Sobol'un cenazesi, Polonya'nın Przemyśl kentinde düzenlendi. Sobol, İsrail'in Gazze'de düzenlediği saldırıda öldürülmüştü. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, World Central Kitchen'ın 7 personelinin hayatını kaybettiği İsrail bombardımanını kınamıştı. İsrail'in 7 Ekim'de Gazze'ye başlattığı saldırıda hayatını kaybedenlerin 34 bini geçti ve yaralıların sayısı 77 bine yaklaştı (Sergey Gapon/AFP) -
9/30
19 Nisan 2024 - Eski ABD Başkanı Donald Trump, evlilik dışı ilişkilerle bağlantılı sus payı ödemelerini örtbas ettiği iddiasıyla yargılandığı davada öğle yemeği molasının ardından New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesine giriyor. Eski bir ABD başkanının ilk kez ceza davasında yargılandığı mahkemede 12 jüri 18 Nisan'da yemin etmişti. Öte yandan Trump'ın yargılandığı tarihi "sus payı" davasının görüldüğü mahkeme binasının önünde bir kişi kendini yaktı. Görgü tanıkları, havaya broşürler atan bir erkeğin bir tenekeden kendisini yakıta buladığını ve ateşe verdiğini söyledi (Spencer Platt/AFP) -
10/30
18 Nisan 2024 - Birleşik Arap Emirlikleri'nin (BAE) Dubai kentinde sağanak yağışların ardından arabalar sular altında kalmış caddede böyle görüntülendi. Ortadoğu'nun finans merkezi olan kentin devasa otoyolları sel yüzünden tıkandı ve büyük havalimanında kaos yaşandı. Kayıtların tutulmaya başlandığı 1949'dan beri görülen en şiddetli yağışlarda BAE'de bir, Umman'da 20 kişi hayatını kaybetti. Afetin ardından aşırı yağışların bulut tohumlamadan kaynaklanıp kaynaklanmadığına dair tartışma başladı (Giuseppe Cacace/AFP) -
11/30
17 Nisan 2024 - Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nin Goma kentinin dış kesimlerindeki Bulengo kamponda savaştan kaçan çocuklar bulaşık yıkıyor. Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, silahlı çatışmaların pençesindeki bölgeyi 16-18 Nisan'da ziyaret ediyor. Ruanda ordusunun desteklediği M23 isyancıları 2021'in son aylarından bu yana doğudaki Kuzey Kivu bölgesinin büyük kısımlarını ele geçirdi ve yaklaşık 2 milyon kişinin yerinden olmasına yol açtı (Alexis Huguet/AFP) -
12/30
16 Nisan 2024 - Danimarka'nın başkenti Kopenhag'da 17. yüzyıldan kalma tarihi borsa binası bu sabah alevlere teslim oldu ve binanın simge kulesi yıkıldı. Başkentteki en eski binalardan olan yapı, nedeni henüz bilinmeyen bir şekilde alev aldığında yenileme çalışmaları yapılıyordu. Danimarka parlamentosunun yanında yer alan bina, 1620'ler Kral IV. Christian tarafından inşa ettirilmişti (Emil Helms/AFP) -
13/30
15 Nisan 2024 - Tarihte ilk kez eski bir ABD Başkanı'nın yargılandığı ceza davası bugün başladı. New York'taki Manhattan Ceza Mahkemesi'nde görülen ilk duruşmada hakim karşısına çıkan eski Başkan, "Suçsuz olduğum için burada olmaktan gurur duyuyorum. Siyasi saiklere açılmış bu dava Amerika'ya hakarettir. Buna benzer bir olay daha önce hiç görülmedi. Buraya asla getirilmemeliydim" dedi. "Sus payı davası" diye bilinen yargılamada, Trump'a evlilik dışı ilişkilerini örtbas etmek için "sus payı" ödemeleri yapmak da dahil olmak üzere 34 ayrı suçlama yöneltiliyor. Skandallarla boğuşan 77 yaşındaki Trump, suçlu bulunması halinde 4 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir. Trump, hakkındaki suçlamaları reddediyor ve suçsuz olduğunu savunuyor (Michael Nagle/AFP) -
14/30
14 Nisan 2024 - İran'ın İsrail'e drone ve füze saldırısı düzenlemesinin ardından bugünün erken saatlerinde başkent Tahran'daki Filistin Meydanı'nda toplanan göstericiler İran ve Filistin bayrakları sallıyor. İran'ın Şam'daki konsolosluk binasına İsrail'in 1 Nisan'da düzenlediği hava saldırısında İran Devrim Muhafızları Ordusu'ndan 7 kişinin ölmesinin ardından İran dün İsrail'e yüzlerce kamikaze drone'u, balistik ve seyir füzesiyle saldırı başlattı. İran bazı askeri hedefleri vurduğunu, İsrail ise saldırıların çoğunun hava savunma sistemlerince önlendiğini fakat bir askeri üsse füze isabet ettiğini bildirdi. Dün geceki saldırı, İran'ın kendi topraklarından İsrail'e düzenlediği ilk saldırı olma özelliği taşıyor (Atta Kenare/AFP) -
15/30
13 Nisan 2024 - Avustralya'nın Sidney kentindeki Westfield Bondi Junction alışveriş merkezinde meydana gelen bıçaklı saldırıdan sonra polis binaya giriyor. Saldırıda 6 kişiyi öldüren erkek saldırgan polis tarafından vurularak etkisiz hale getirildi. Hastaneye kaldırılan yaralılar arasında 9 aylık bir bebeğin de olduğu bildirildi. Britanya Kralı III. Charles, saldırı karşısında şoke olduğunu ve dehşete kapıldığını belirtti. New South Wales polisi ilk belirtilere göre bunun bir terör saldırısı olmadığını açıkladı (David Gray/AFP) -
16/30
12 Nisan 2024 - Myanmar'ın Myawaddy kasabasının cunta karşıtı direnişçilerin eline geçmesinden sonra ülkeden kaçmak için sınır kapısında kuyruğa giren insan seli karşısında Tayland'ın Tak eyaletinde yer alan ve Myanmar'a sınırı olan Mae Sot kentinde askeri personel nöbet tutuyor. Stratejik öneme sahip Myawaddy kasabasının gittkçe güçlenen cunta karşıtlarının eline geçtiği dün bildirilmişti. Myawaddy'de çatışmalar devam ederken, Tayland ordusu askeri devriyeleri artırmıştı. Şubat 2021'de Myanmar ordusunun yönetime el koymasının ardından ülke çapında protestolar patlak vermiş ve silahlı direniş başlamıştı (Athit Perawongmetha/Reuters) -
17/30
11 Nisan 2024 - Rusya, yörüngeye ağır yükler taşıması için tasarlanan Angara-A5 uzay aracını Vostoçni Uzay Üssü'nden fırlattı. 9 ve 10 Nisan'da çeşitli arızalar sebebiyle iptal edilen deneme saat 12.00'de gerçekleşti. Gelecekte Angara-A5 roketinin Rus yörünge istasyonunun modüllerini uzaya göndermek ve insanlı uzay araçlarını fırlatmak için kullanılması bekleniyor (AFP/ROSCOSMOS) -
18/30
10 Nisan 2024 - ABD Başkanı Joe Biden ve Japonya Başbakanı Fumiyo Kişida, Beyaz Saray'daki resmi karşılama töreninde. Çin'in askeri ve ekonomik bakımdan atağa kalktığı ortamda Biden, Hint-Pasifik'teki hayati ortaklıkları güçlendirme kararlılığını pekiştirmek adına ağırladığı Kişida'yla önemli bir Oval Ofis toplantısı da gerçekleştirecek. Biden ve Kishida arasındaki ikili görüşmenin bir parçası olarak çok çeşitli kritik sektörleri kapsayan 70'in üzerinde maddenin açıklanması bekleniyor (Andrew Caballero-Reynolds/AFP) -
19/30
9 Nisan 2024 - Nepal'in başkenti Katmandu'da güvenlik güçleri, Ulusal Demokratik Parti'nin (RPP) organize ettiği protestoda eylemcilere müdahale etti. RPP, monarşinin geri gelmesini ve Güney Asya ülkesinin bir Hindu eyaleti olmasını talep ediyor. Polis, yüzlerce kişinin katıldığı eyleme müdahale ederken göz yaşartıcı gaz ve tazyikli su kullandı. Parti, olaylarda kurmaylarından bazılarının yaralandığını açıkladı. 2008'de tahttan indirilen Kral Gyanendra'nın destekçileri, polis barikatlarını aşıp başbakanlık ve bakanlıkların olduğu alana erişmeye çalışıyordu (Prakash Mathema/AFP) -
20/30
8 Nisan 2024 - Kurtarma ekipleri Rusya'nın Orenburg bölgesinde, Ural Dağları'nın güney ucunun güneydoğusunda yer alan Orsk şehrinin sular altında kalan kısmındaki sakinleri tahliye ediyor. Rusya Acil Durumlar Bakanlığı'nın yaptığı açıklamaya göre, ülkenin 39 bölgesinde 10 bin 400'den fazla ev su altında kaldı. Orsk'taki barajın patlamasıyla 230 bin nüfuslu kentte 6 bin 100 kişi tahliye edildi. Kremlin tarafından yapılan açıklamada, Urak’daki Kurgan ve Siberya’ya bağlı Tümen bölgesindeki sellerin kaçınılmaz olduğu kaydedildi. Bu nedenle bölgede acil durum ilan edilmesi kararı alındığını duyuran Tümen Bölge Valisi Aleksandr Moor, "Acil durumu tedbiren devreye sokuyoruz" ifadesini kullandı (Anatolii Zhdanov/AFP) -
21/30
7 Nisan 2024 - RB'nin Avustralyalı pilotu Daniel Ricciardo ve Williams'ın Taylandlı pilotu Alexander Albon, Suzuka'da düzenlenen Formula 1 Japonya Grand Prix'de kaza yaptı. Yarış başladıktan saniyeler sonra yaşanan kazada Ricciardo'nun aracının tekerleği Albon'un aracına çarparak onu pist dışına itti. Sürücüler araçlarından tek başlarına çıkmayı başarırken durumlarının iyi olduğu bildirildi. Kazanın ardından tekrar başlatılan yarışı Max Verstappen birinci sırada tamamladı (JIJI/AFP) -
22/30
6 Nisan 2024 - Ekvador'un başkenti Kito'da polis ve askerler, eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Jorge Glas savcılıktan çıkarken güvenlik operasyonu gerçekleştirdi. Dün Ekvador'da yetkililer, Kito'daki Meksika Büyükelçiliği'ne baskın düzenleyip Meksika hükümetinin siyasi sığınma hakkı vereceğini duyurduğu Glas'ı gözaltına almıştı. Meksika Devlet Başkanı Andres Manuel Lopez Obrador söz konusu hareketin ulusal egemenliğin "açık" ihlali anlamına geldiğini söyledi. Eski Ekvador Devlet Başkanı Yardımcısı Glas, hakkında yürütülen rüşvet soruşturması kapsamında 3 Ekim 2017'de tutuklanmış, Aralık 2022'de Meksika'nın Kito Büyükelçiliği'ne sığınmıştı (Rodrigo Buendia/AFP) -
23/30
5 Nisan 2024 - Doğu Kudüs'teki Mescid'i Aksa'da Ramazan ayının son cuma namazı yaklaşık 120 bin kişiyle kılındı. İsrailli yetkililer, yalnızca kısıtlı sayıdaki Müslümanın Batı Şeria'dan gelerek Mescid-i Aksa'da cuma namazı kılmasına izin verdi. Sabah saatlerinden bu yana şehrin sokaklarına çok sayıda güvenlik gücü konuşlandırılmış ve Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesi çevresindeki birçok cadde kapatılmıştı (Ammar Awad/Reuters) -
24/30
4 Nisan 2024 - Tayvan'ın doğusundaki Hualien kentinde meydana gelen şiddetli depremin ertesi günü bir yapı mühendisi, eğilmiş bir binadan örnek alıyor. Doğu Asya ülkesinde gerçekleşen afet sonrası en az 10 kişi hayatını kaybetti ve binden fazla da yaralı var. 7,4 şiddetindeki depremin hasar verdiği bina sayısıysa 125. Adada son 25 yıldır görülen en şiddetli depremin merkez üssü Hualien'de 300 bin kişi yaşıyor (Chiang Ying-ying/AP) -
25/30
3 Nisan 2024 - Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin 37'inci Deniz Piyade Tugayı'ndan bir asker, Ukrayna'nın güneyinde açıklanmayan bir yerde gerçekleştirilen askeri tatbikatlar sırasında Fransız AMX-10 RC zırhlı aracında. Rusya'nın Ukrayna'ya tam kapsamlı bir istila başlatmasının üzerinden 769 gün geçti ve savaş tüm hızıyla devam ediyor. Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu, Rusya'nın yılın başından itibaren Ukrayna'nın doğusunda 403 kilometrekare toprak ele geçirdiğini söylerken Ukrayna bu iddiayı reddetti. Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, seferberlik yaşını 27'den 25'e düşüren yasayı imzaladı (Ivan Antypenko/Reuters) -
26/30
2 Nisan 2024 - Kudüs'te İsrail'in parlamentosu Knesset önünde bir protestocu, Hamas'ın 7 Ekim'de düzenlediği saldırıda rehin alınanların derhal serbest bırakılması için düzenlenen eylemde. Parlamento binasının çevresinde kurulan çadırlarda yurttaşlar erken seçim çağrısı yaparken, İsrail genelinde halk geceleri de sokaklara çıkarak Başbakan Binyamin Netanyahu'yu istifaya davet ediyor. Öte yandan ABD merkezli kâr amacı gütmeyen kuruluş World Central Kitchen, İsrail'in hedefli saldırısında Avustralyalı, Polonyalı, Birleşik Krallıklı ve ABD-Kanadalı personellerinin Gazze'de öldürüldüğünü açıkladı (Ronen Zvulun/Reuters) -
27/30
1 Nisan 2024 - Tayvan'ın bağımsızlık yanlısı aktivistlerden biri (sağda) Çin Devlet Başkanı Şi Cinping'in maskesiyle banknot taşırken, diğeri Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou'nun maskesiyle Tayvan haritası tutarak Taoyuan Uluslararası Havalimanı önünde protesto gösterisi yapıyor. Tayvan'ın eski devlet başkanı Ma Ying-jeou, iki ülke arasındaki gerilimi düşürmeyi amaçlayan ziyaret için bugün Çin'e gitti. Güney Çin'in Guangdong eyaletindeki Shenzhen şehrine uçmadan önce gazetecilere kısa bir açıklama yapan Ma, "Bu bir barış ve dostluk gezisi" dedi. Ma, şimdiki Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-wen'in seçilmesinden kısa bir süre önce, 2015 sonlarında Singapur'da Şi 'yle önemli bir zirve için bir araya gelmişti (Yan Zhao/AFP) -
28/30
31 Mart 2024 - Fransa'nın batısında yer alan Chinon'daki Vienne Nehri'nin taşması nedeniyle bazı alanlar sular altında kaldı. Fransa'nın içbatı kesiminde dünden beri yaşanan şiddetli nehir taşkınlarının ardından Indre-et-Loire ve Vienne'de yüzden fazla kişi evlerinden tahliye edildi ve Haute-Vienne'de bir kanocunun kaybolduğu bildirildi (Pascal Lachenaud/AFP) -
29/30
30 Mart 2024 - New York Polis Teşkilatı'ndan Jonathan Diller'ın cenazesine binlerce kişi katıldı. Pazartesi günü yanlış park eden bir araca müdahale ederken arabanın içinden ateş açılması sonucu karnından vurulan polis memuru, kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetmişti. Diller, son iki yılda New York'ta görev başındayken öldürülen ilk polis memuru oldu. New York Emniyet Müdürü Edward Caban, cenazede Diller'ı dedektifliğe terfi ettirdi ve teşkilatın sonuna kadar ailenin yanınca olacağı sözünü verdi (Jeenah Moon/AP) -
30/30
29 Mart 2024 - Filistinliler Gazze Şeridi'nin orta kısmında yer alan Magazi mülteci kampındaki hasar görmüş ve yıkılmış binaların yanından geçiyor. Gazze Sağlık Bakanlığı son 24 saatte İsrail saldırıları sonucu 71 Filistinlinin öldüğünü ve 112'sinin de yaralandığını açıklarken, UNICEF sözcüsü James Elder, Gazze'de karşılaştığı herkesin "Gıdaya ihtiyacımız var" dediğini belirtti. Öte yandan Reuters'ın aktardığına göre ABD Dışişleri Bakanlığı'ndan bir yetkili, Gazze'nin kuzeyindeki bazı bölgelerde halihazırda kıtlık yaşanıyor olması ihtimalinin epey yüksek olduğunu söyledi (AFP)
"İmam Sadr'ın kimliğinin istismar edilmesi"
Lübnan Üniversitesi'nde psikoloji profesörü olan araştırmacı Mine Feyyaz, "Sadr, Lübnan'a nasıl ve neden geldi?" sorusunu sordu.
Feyyaz, "Sadr'ın kaygısı, başlangıçta Şii toplumunun statüsünü yükseltmekti. Belli bir süre boyunca da silahlanmaya teşvik etti. Ancak Lübnan'ı daha fazla tanıdığında tavrını değiştirdi. 1969 yılında Lübnan'daki silahlı Filistinli varlığını örgütlemek için yapılan Kahire Anlaşması'ndan sonra ve kaçırılmasından kısa bir süre önce söylemini değiştirerek şiddete karşı olmaya başladı. Diyalog ve bir arada yaşama çağrısında bulundu" ifadelerini kullandı.
O dönemde "Sadr'ın kaçırılıp öldürüldüğüne" inandığını dile getiren Feyyaz, "Sadr'ın kızının bahsettiği anlayışa binaen Sadr'ın halen hayatta olduğu ve bugün 95 yaşına geldiğini dillendirmenin, bir efsaneyi canlandırma ve onu beklenen Mehdi'ye benzetme çabası" olduğunu söyledi.
Feyyaz, "İmam Sadr'ın son günlerindeki yaklaşımını uygulamak ve hayata geçirmek şartıyla bu efsanenin yeniden canlandırılmasına karşı olmadığını" ifade etti.
Profesör, "Şii İkili'nin yaptığı şeyin, Sadr'ın sözlerinden kendi çıkarlarına uygun olanları iktidarda kalmak ve kitleleri kontrol etmek için seçip Sadr'ın imajını açık bir popülizmle istismar etmek olduğunu" beyan etti.
Feyyaz son olarak, "Bütün bu yaptıkları da eninde sonunda İran gibi yabancı devletlerin ekmeğine yağ sürmekten öteye geçmemiştir" dedi.
Şii gönüllerde Sadr'ın nasıl bir yeri var?
Yazar Ali Emin, konuya dair yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
Şii ulusal kimliğinin pekiştirilmesi, Musa Sadr'dan günümüze kalanlar arasında en bariz olanıdır. Çünkü İran'ın temsilcisi konumunda olan Hizbullah'ın İran yönetimine kaymasıyla Şiilerin ulusal kimliği ve İran'ın ideolojik dostluğu arasındaki uyumda dengesizlik ve kafa karışıklığı meydana gelmiştir. Emel Hareketi, Lübnanlı Şiilerin devletteki çıkarlarını temsil ettiği için bu alanda farklılığını korumaktadır. Ancak bu faktör de Hizbullah ve onun arkasındaki İran tarafından güdülen kemirme ve siyasi olarak yutma politikası ışığında etkisini kaybetmiştir. Öyle ki Emel Hareketi, liderliğinin iktidar dizginlerini büyük ölçüde Hizbullah'a devretmesiyle bir menfaat adına geri çekiliyor gibi görünmektedir.
İmam Musa Sadr, Lübnan kamuoyunun bilincinde devlet projesine katılımın önemli bir başlığını oluşturmuştur ve halen de oluşturmaya devam etmektedir. Sadr, Şii fırkasının işleriyle ilgilenecek Lübnanlı resmi bir kurum kurmak adına 1967 yılında Yüksek Şii İslam Konseyi adıyla bir kuruluş oluşturmaya çalıştı. Böylece Şii katılımı savaşını Lübnanlı bir mezhep başlığıyla devlet çerçevesine sokma eylemine girişmiş oldu. Bu durum o dönemde farklı nedenlerle birkaç Şii topluluktan tepkiler alınmasına da yol açtı.
Bazı tepkiler tarihi nedenlerle ortaya çıktı. Bazı tepkiler de siyasi nedenlerden kaynaklandı. Devletin içerisine dini başlık altında Şii siyasi iddiaların girme endişesi de bu minvalde sayılabilir. Tüm yaşananlar ve Sadr döneminde devam eden bu tartışmanın boyutları ne olursa olsun, Sadr'ın yaptıkları özünde devlete olan inancın ve dini ve mezhepsel açıdan tam bir sadakatin gereklilikleriydi.
Bu manada Sadr'ın Lübnan devletine olan inancının bedelini, projeyi kabul etmeyerek ödediği söylenebilir. Savaşa karşı duran Sadr, 1976 yılında Beyrut'taki Safa Camii'nde savaşı protesto etti. Savaşı durduramasa da Lübnanlıların sempatisini kazandı.
Dur, "İmam Musa Sadr'ın istisnai bir figür olduğuna şüphe yok. Lübnan sahnesindeki kısa süreli varlığıyla, tekrarlanması zor, benzersiz bir durum oluşturdu. Dolayısıyla Şii İkili'nin İmam Sadr'ın izinden gittiğini ve onun öğretilerini takip ettiğini doğrulayabiliriz. İmam, Lübnan'ın birliği ve bir arada yaşaması, çekişmelerin ve iç çatışmaların önlenmesi, Siyonist saldırganlığa karşı durulması, onun saldırgan doğasına karşı direniş gücünün en üst düzeye çıkarılması ve Lübnan'ın Arap dünyasına açılan tek kapısı olan Suriye ile yakın ilişkilerin kurulması konusunda çok istekliydi" değerlendirmesinde bulundu.
Dur, "Musa Sadr aramızda olsaydı, bu başlıklardan sapmazdı. Ancak aramızda olsaydı, istisnai varlığının farklı bir etkisi ve başka bir etkisi olurdu. Onun biyografisini, davranışlarını ve meselelere yaklaşımını takip eden herkes bunu açıkça ve objektif olarak fark edebilir" dedi.
Independent Arabia
