Arjantin'de radikal sağcı liberteryen aday Javier Milei, pazar günü yapılan ön seçimleri kazanarak ülkede şok etkisi yarattı.
Ekimde yapılacak genel seçimler öncesinde en ciddi işaretlerden biri olarak görülen ön seçimlerde Milei yüzde 30 oy alırken, muhafazakar blok yüzde 28, iktidardaki merkez sol Peronist ittifaksa yüzde 27 oranında oy almayı başardı.
Yürüttüğü seçim kampanyası eski ABD Başkanı Donald Trump'la kıyaslanan Milei, seçim döneminde sık sık "kışkırtıcılıkla" suçlanmıştı.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Ancak bir ekonomist olan Milei'nin 22 Ekim'deki seçimleri kazanmasının Arjantin'deki siyasi statükoyu ters yüz edeceği değerlendirmesi yapılıyor.
Arjantin basını son anketlerden 10 puan fazla almayı başaran Milei'nin yarattığı dalgayı "tsunami" olarak tanımlarken, seçim sonuçları içinse "siyasi deprem" ifadesini kullanıyor.
Enflasyonun yüzde 115'in üzerinde olduğu ülkede, ön seçimler öncesinde Merkez Bankası'nı kapatmayı, Arjantin pesosunu kaldırıp yerine ABD dolarını koymayı, devlet harcamalarını keskin şekilde kısmayı ve zarar eden tüm devlet şirketlerini satmayı vadeden Milei'nin geleneksel partilerden kaçan seçmenin tepki oylarını topladığı ve düşük katılımdan da avantaj sağladığı tahmin ediliyor.
Ancak bu eğilim gelecek iki ayda değişebilir.
Uzmanlar ön seçimlerdeki yüzde 69,5'luk katılım oranının artabileceğine dikkat çekerken, JPMorgan'ın konuyla ilgili raporunda ön seçimlerle genel seçimler arasında ortalama yüzde 4'lük bir katılım oranı farkı olduğuna dikkat çekildi.
Milei'nin ekimdeki seçimleri kazanıp kazanamayacağı henüz belli olmasa da, Arjantin'deki seçim yarışının ilk kez üçlü bir yarışa dönüştüğü bir gerçek.
Buenos Aires merkezli UCEMA adlı üniversitenin siyaset bilimi programının direktörlüğünü yapan Alejandro Corbacho konuyla ilgili, "Seçim yarışı daha önce görülmemiş şekilde üçe bölündü. Çok fazla öfke olduğu aşikâr. İnsanlar siyasi sınıflara karşı öfke duyuyor" dedi.
William Blair Yatırım Yönetimi'nde portfolyö yöneticiliği yapan Jared Lou ise Milei'nin kendisini favori aday haline getirdiğine dikkat çekerek, "Milei'nin dışardan bir isim olması ve seçmenlerin öfkeli olması seçimlerde yardım edebilir" ifadelerini kullandı.
Lou buna karşın, silah edinmenin kolaylaştırılması, kürtaj karşıtı politikalar ve ekonomiyi dolarize etmek gibi bazı görüşlerinin seçmenleri Milei'den soğutabileceğine dikkat çekerken, bu fikirlerin birçok kişi tarafından radikal bulunduğunu vurguladı.
Arjantin'de 1992'de sabit kur rejimine geçilmiş ancak yaklaşık 10 yıl süren bu uygulama develüasyon ve krizle sonuçlanmıştı. Bazı ekonomistler Arjantin için borç sarmalından çıkış yolunun Milei'nin önerdiği gibi "dolarizasyon" olduğunu söylese de, Arjantinlilerin çoğunluğu böyle bir uygulamaya karşı çıkıyor.
Independent Türkçe, Reuters, BBC
Derleyen: Barış Kaygusuz