Enflasyon yükseliyor, pahalılık katlanıyor, vatandaş ay sonunu getirmekte zorlanıyor.

Fiyat artışlarındaki aslan payı ise elektrik faturalarına ait.

Elektrik konut tarifesine yıl içinde üç defa, sanayi tarifesine ise dört defa zam yapıldı.

Böylelikle faturalara bir yılda yapılan zam oranı yüzde 184'ü buldu.
Yaşananlar milyonlarca KOAH, kalp yetmezliği, astım, bronşektazi ve akciğer kanserinin de aralarında bulunduğu kronik solunum yetmezliği hastasının belini büktü.

Rahat nefes alıp verebilmek için oksijen sağlayan konsantratör cihazları, elektrik sarfiyatını artırdığından faturalar katlandı.

Independent Türkçe, kronik solunum yolu rahatsızlığı çeken hastaların fatura mağduriyetini ele aldı.

"Yasal düzenleme şart, konsantratör masrafı faturadan muaf tutulmalı"

Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği'nden (TÜSAD) Prof. Dr. Gazi Gülbaş, İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Turgut Özal Tıp Merkezi'nde Göğüs Hastalıkları uzmanı olarak görev yapıyor. 

Kronik solunum yetmezliği bulunan hastaların oksijen tedavisi için kullandıkları konsantratörlerin aylık elektrik sarfiyatının 144-230 kilovat arasında değiştiğine dikkati çekiyor.

Yasal düzenleme çağrısı yaparak yetkililere seslenen Prof. Dr. Gülbaş, konsantratör masrafının faturadan muaf tutulması gerektiğini savunuyor:
 

Kronik solunum yetmezliği çeken hastaların elektrik sarfiyatından konsantatörlerin harcama oranına göre muaf tutulmalarına yönelik yasal bir düzenleme talep ediyoruz.

Sene başında da bu konudaki sıkıntıları dile getirdiklerini ve o tarihten bu yana elektriğe birkaç kez zam gelse de hasta mağduriyetinin giderilmediğini ifade eden Gülbaş, mevcut durumu "Değişen hiçbir şey yok" sözleriyle eleştiriyor.

Kimi hastaların 24 saat boyunca bu cihazları kullanmak zorunda kaldığını, çıkarmaları halinde nefes alamadıklarını belirten Gülbaş, "Havadaki oksijen bu kişilere yeterli gelmiyor. Bu nedenle oksijen takviyesi gerekiyor. Aletlerin verdiği havadaki oksijen içeriği daha yüksek. Bu nedenle de hastalar bu aletlere muhtaçlar. Ancak bu sefer elektrik faturası yükünün altında eziliyorlar" tespiti yapıyor.
 

Prof. Dr. Gazi Gülbaş / Fotoğraf: TÜSAD

"Elektrik faturalarına aylık ortalama 800 TL ek yük bindiği söyleniyor"

Peki pahalılık söz konusu hastaların tercihlerini ne derece belirliyor?

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) teknik servis ve medikal sorumlu müdürlerinden Hakan Karaca'ya göre özellikle KOAH'lı hastaların oksijen konsantratöründe sıkıntı yaşanıyor. Karaca, cihazlar arasındaki farklara ilişkin şu yorumu yapıyor:
 

Genel olarak aletler 6 bin TL’den başlıyor 13 bin TL’ye çıkabiliyor. Yüksek kalitede ve diğer kategorilerde cihazlar var. Kaliteli cihazlarda elektrik tüketimi ve ses düzeyi daha düşük. Ayrıca 24 saat çalışma garantisi var. Kalitesi daha düşük cihazların ise 2-3 saatte bir, en az 10-15 dakika kapatılıp dinlendirilmesi gerekiyor. Bir de bu cihazlar çok fazla elektrik tüketiyor, SGK ödemesi 3 bin 987 TL. 

Cihazların elektrik faturasını ne kadar artırdığını da sorduğumuz Karaca, hastalardan aldıkları duyuma göre söz konusu masrafın aylık 800 TL civarı olduğunu söylüyor.

"Gelir düzeyi düşük hastalara acil yardım şart"

Daha pahalı cihazlara ilişkin de yorum yapan Hakan Karaca, "Hocalarımızın da tercih ettiği bazı ürünler 65 bin lirayı buluyor. SGK ödemesi 32 bin lira. Kurumda varsa 2. el cihaz veriliyor. Uyku apnesi cihazlarında en ucuz cihaz 3 bin 500 TL. Bunun bin lirasını SGK ödüyor. Aletlerin servisi, bakımı 6 ayda bir yapılıyor, o da 350 lira tutuyor. Bazı yaşlı hastalar, "Kimsemiz yok" diyor ve cihazı getiremiyor. Çok ağır aletler 27 - 28 kg. Yedek cihaz temin ediyoruz ya da komşusu getiriyor. Çok zor durumdakilere biz gidiyoruz. Gelir düzeyi düşük olanlara acil yardım şart" diyor.
 

"Elektrik faturam 1.040 lira geldi, devlet bizim sesimizi duysun"

Senelerdir kronik solunum yetmezliği çeken Adil Özdemir, iki cihaz birden kullanan hastalardan. Nefes nefese yaptığı açıklamada Özdemir, artık elektrik faturalarına yetişememekten dert yanıyor:
 

Kullandığım cihazlardan biri oksijen makinası diğeri (nefes alamayan hastaların tedavilerinde kullanılmak üzere geliştirilmiş cihaz) bipap. Günde 13 saat oksijen, 6 saat de bipap kullanıyorum. Toplamda 19 saati buluyor. Artık elektrik faturasıyla başa çıkamıyorum. Aynı miktarda elektrik kullandığım halde geçen ay elektrik faturam 780 lira, bu ay ise 1.040 lira geldi.

Yetkilere seslenen Adil Özdemir, "Devlet bizim sesimizi duysun, faturalara bir çare bulunsun" çağrısı yapıyor.

Elektrik faturalarının en azından yarısını devletin ödemesini talep eden Özdemir, "Kronik hastayız, doğal hakkımız. CİMER'e yazdık, kaymakamlığa havale etti. Oradan da bir şey çıkmadı. Emekliyim, 4 bin lira alıyorum. 1.040 lira elektrik faturasına, 900 lira doğalgaza gidiyor. Cihaz arızalanıyor, ilaç alıyorum, giderler oluyor. Kalan 900 lirayla bir ay nasıl geçineyim? Ne yiyeyim?" diye soruyor.