4 soruda Donbas: Rusya neden Ukrayna'nın doğusunu ele geçirmeye çalışıyor?

Uzmanlar, Rusya'nın 2014'te Kırım'ı ilhak ettiği gibi Donbas'ı da Rus topraklarına bağlamaya çalıştığını savundu

Uzmanlar, artık çatışmaların Donbas bölgesinde yoğunlaşacağını belirtti (Reuters)

Rusya - Ukrayna savaşı tüm şiddetiyle devam ederken, Kiev ve civar bölgelerden çekilen Kremlin'e bağlı güçler, Ukrayna'nın doğusundaki Donbas bölgesine doğru ilerliyor.

Rusya Savunma Bakanlığı Sözcüsü İgor Konaşenkov, 30 Mart'taki açıklamasında şu anki asıl amaçlarının "Donbas'ın özgürleştirilmesini sağlamak" olduğunu söylemişti.

Peki Rusya için Donbas bölgesinin önemi nedir?

1 - Donbas nedir?

21 Şubat'ta Rusya, Ukrayna'dan 2014'te tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Luhansk Halk Cumhuriyeti'ni tanıdığını duyurmuştu.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, birlikte "Donbas" diye adlandırılan ve Ukrayna'nın doğu sınırında yer alan bölgedeki ayrılıkçıları tanımasının ardından 24 Şubat'ta askeri operasyon emri vererek savaşı başlatmıştı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü'nden ( Royal United Services Institute -RUSI) Sam Cranny-Evans, "Önemli olan şey, Kremlin'in bu bölgeyi Ukrayna'nın Rusça konuşulan, Ukraynalı değil Rus bir bölge olarak tanımlaması" dedi.

25 Mart'ta Rus Savunma Bakanlığı, Luhansk bölgesinin yüzde 93'ünü, Donetsk'inse yüzde 54'ünü kontrol altına aldığını öne sürmüştü.

2 - Putin neden Donbas'ı kontrol etmek istiyor?

Putin, Ukraynalı askerlerin Donbas'taki Rus halka karşı "soykırım" uyguladığını iddia ederken, Ukraynalı yetkililerse bu iddiaların gerçeği yansıtmadığını savunuyor.

BBC'nin analizinde, Rusya'nın Donbas'ı tamamen ele geçirmesi halinde, bir sonraki adımda Kremlin'in 2014'te Kırım'a yaptığı gibi burayı da yasadışı şekilde ilhak etme ihtimali olduğu değerlendirmesi yapıldı.

Analizde, bunun 9 Mayıs'tan önce gerçekleşmesi durumunda, Rusya'nın bu tarihte kutladığı Zafer Bayramı kapsamında bir kutlama düzenleyebileceği de savunuldu.
Rusya'da her yıl 9 Mayıs'ta düzenlenen Zafer Bayramı'nda, II. Dünya Savaşı'nda dönemin Sovyetler Birliği'nin Nazi Almanyası'na karşı kazandığı galibiyet kutlanıyor.

Luhansk Halk Cumhuriyeti'nin Başkanı Leonid Paseçnik, 27 Mart'ta yaptığı açıklamada "yakın gelecekte bölgenin Rusya'ya katılması için referandum düzenleneceğini düşündüğünü" söylemişti.

3 - Putin'in stratejisi ne?

Rus ordusu, kuzeyden doğudan ve güneyden yaklaşarak Donbas'taki Ukrayna ordusunun etrafını sarmaya çalışıyor.

Rus birlikleri bu bölgedeki önemli noktalardan Harkov'u ele geçiremezken, Izyum'un kontrolünüyse kazandı.

BBC'nin analizine göre Rus birliklerin bir sonraki hedefi Slovyansk kasabası.

ABD merkezli Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW), Ukraynalı direnişçilerin Slovyansk'ı savunması halinde Rusya'nın planlarının "başarısız olma ihtimalinin" olduğunu iddia etti.
 


Öte yandan Rus askerleri, Luhansk'ta yer alan Ukrayna kontrolündeki Lısıçansk, Popasna, Rubizhne ve Severodonetsk kasabalarını da bombalamaya devam ediyor.

ISW, bu kasabaların ele geçirilmesinin, Rus ordusunun batıya ilerleyerek Izyum'un güneydoğusuna inmeyi planlayan birlikleriyle bir araya gelmesini sağlayacağı için önemli olduğuna dikkat çekti.

BBC'nin analizinde Rusların karayolları üzerinden tedarik hatlarını güçlendirmeye ve tren hatlarını da ele geçirmeye çalıştığı belirtildi.

Söz konusu kasabalardaki sivillerinse Ukraynalı direnişçilerle Rus askerler arasındaki çatışmalar yoğunlaşmadan tahliye edilmeye çalışıldığı ifade edildi.

4 - Ukrayna dayanabilecek mi?

Savaşın başında 10 tugaydan oluşan, Donbas'ta yer alan ve Birleşik Operasyon Güçleri (JTO) adı verilen birlikler, Ukrayna'nın en iyi ekipmanlara ve eğitime sahip askerleri olarak görülüyor.

"Ukraynalı askerlerin sayısını şu anda tam olarak bilemiyoruz" diyen Cranny-Evans ise gelecek haftalarda gönüllülerle birlikte bölgedeki birliklerin sayısının artacağını düşündüğünü belirtti.

Polonya'da yer alan, Rusya ve Belarus'a odaklanan ve kendisini "bağımsız analiz" grubu olarak tanımlayan Rochan Consulting'in başkanı Konrad Muzyka, "Ukraynalıların asıl hedefi, Rus cephesinde mümkün olan en fazla hasarı yaratmak. Ukraynalı birlikler, büyük çatışmalardan kaçınmak için asimetrik taktikler uyguluyor" dedi.

BBC'nin analizinde Rus birliklerinin ağır zayiatlar verdiği ve bölgedeki askerlerin bir kısmının Moskova destekli Donbas ayrılıkçılarından oluştuğu belirtildi.

Putin'in verdiği askeri operasyon emriyle başlayan savaşın 49. gününde de çatışmalar sürüyor.



Independent Türkçe, BBC, TASS, The Conversation, AA

DAHA FAZLA HABER OKU